عقيده

برقانی در صحیح خود روایت کرده است و اضافه نموده: «بر امت خویش از ائمه‌ی گمراه کننده می‎ترسم و هرگاه میان آنها شمشیر آمد تا قیامت از میان آنها برداشته نمی‌شود و قیامت بر پا نمی‎شود تا اینکه گروهی از امت من به مشرکین بپیوندند و تا اینکه گروهی از امت من به بت پرستی روی آورند و در امت …

شیخ الاسلام می‎گوید: پیامبر صلی الله علیه و سلم این حدیث را به صورت خبر بیان کرده است که در ضمن آن انجام دهندگان آن مذمت شده‎اند، چنان‎که پیامبر صلی الله علیه و سلم از علامات قیامت و کارهای حرامی که قبل از وقوع قیامت رخ می‎دهد خبر داده است[۱]. غیر از شیخ الاسلام[۲] دیگران گفته‎اند: کفر یهود از همه …

مسلم در صحیح[۱] خود از ابن مسعود روایت می‎کند که گفت: پیامبر خدا صلی الله علیه و سلم را در مورد بوزینه‎ها و خوک‎ها پرسیدند که آیا این حیوانات از همان انسان‎های مسخ شده هستند؟ پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «خداوند هیچ قومی را هلاک نکرده یا مسخ نکرده که از آنها نسل و ذریه‎ای باقی گذاشته باشد، …

عمر بن خطاب می‎گوید: «جبت یعنی سحر و طاغوت یعنی شیطان»[۱] و همچنین ابن عباس، ابوالعالیه، مجاهد، حسن و دیگران نیز همین را گفته‎اند.[۲] و از ابن عباس، عکرمه و أبی مالک روایت است که جبت یعنی شیطان، ابن عباس اضافه کرده که به زبان حبشی یعنی شیطان.[۳] و از ابن عباس روایت است که جبت یعنی شرک.[۴] همچنین در …

خداوند متعال می‎فرماید: ﴿أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِینَ أُوتُواْ نَصِیبٗا مِّنَ ٱلۡکِتَٰبِ یُؤۡمِنُونَ بِٱلۡجِبۡتِ وَٱلطَّٰغُوتِ وَیَقُولُونَ لِلَّذِینَ کَفَرُواْ هَٰٓؤُلَآءِ أَهۡدَىٰ مِنَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ سَبِیلًا۵١﴾ [النساء: ۵۱]. «آیا کسانی را که بهره‌ای از کتاب یافته‌اند، ندیدی که به شرک و خرافات و معبودان باطل گرایش دارند و درباره‌ی کافران می‌گویند: «اینها بیش از مسلمانان بر راه هدایتند». خداوند متعال به پیامبر صلی …

خداوند متعال می‎فرماید: ﴿أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِینَ أُوتُواْ نَصِیبٗا مِّنَ ٱلۡکِتَٰبِ یُؤۡمِنُونَ بِٱلۡجِبۡتِ وَٱلطَّٰغُوتِ وَیَقُولُونَ لِلَّذِینَ کَفَرُواْ هَٰٓؤُلَآءِ أَهۡدَىٰ مِنَ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ سَبِیلًا۵١﴾ [النساء: ۵۱]. «آیا کسانی را که بهره‌ای از کتاب یافته‌اند، ندیدی که به شرک و خرافات و معبودان باطل گرایش دارند و درباره‌ی کافران می‌گویند: «اینها بیش از مسلمانان بر راه هدایتند». و می‎فرماید: ﴿قُلۡ هَلۡ أُنَبِّئُکُم …

از جمله احادیثی که از رخت سفر بر بستن به سوی قبور نهی می‎کند، حدیثی است که در صحیحین ابی سعید از پیامبر صلی الله علیه و سلم روایت می‎کند که فرمود: « رخت سفر بسته نمی‎شود مگر به سه مسجد مسجد الحرام، مسجد من و مسجد الاقصی»[۱]. پس رخت سفر بستن برای زیارت قبور و بارگاه‌ها یا از آن …

عادت صحابه بر این نبود که در کنار قبرش بر او سلام کنند همچنانکه افراد بعد از آنها انجام می‎دادند و بلکه بعضی از صحابه فقط وقتی از بیرون مدینه از سفر می‎آمدند به پیامبر صلی الله علیه و سلم سلام می‎کردند، چنان‎که ابن عمر رضی الله عنه چنین می‎کرد. عبیدالله بن عمر از نافع روایت می‎کند که ابن عمر …

شیخ الاسلام می گوید: «هیچ کسی از علمای سلف را سراغ ندارم که به این کار اجازه داده باشد، چون این به معنی عید قرار دادن قبر است. همچنین حدیث دلالت می کند که اگر به مسجد برای نماز خواندن آمده است اگر در آن لحظه فقط برای سلام کردن قبر به سوی آن برود ممنوع است، چون به معنی …

شیخ الاسلام می گوید: «پس این دو حدیث مرسل، از این دو طریق مختلف بر ثبوت حدیث دلالت می‌کنند، به خصوص که فردی که حدیث را به صورت مرسل روایت کرده به آن استناده کرده است و حدیث نزد او  ثابت است، گر چه حدیث به صورت مسند از طریق دیگری ثابت نباشد و حال آن که این حدیث به …

شیخ الاسلام می‎گوید: «چنین شخصی بیم آن می‎رود که گاهی اشتباه کند و هرگاه حدیثش شواهدی داشته باشد معلوم است که محفوظ است و این حدیث شواهد متعددی دارد»[۱]. و حافظ ابن عبدالهادی می‎گوید: «حدیث حسن و اسنادش جید است و شواهد زیادی دارد که آن را به درجه صحت می‎رساند»[۲]. و حدیث دوم را ابویعلی، قاضی اسماعیل و حافظ …

چگونه اهل بیت و اصحاب پیامبر صلی الله علیه و سلم از سخن ایشان چیزی را که این گمراهان که مرتکب شرک و تحریف می‎شوند فهمیده‎اند، نفهمیده بودند؟!. علی بن حسین ب، از برترین تابعین و از اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و سلم مردی را که می‎خواست کنار قبر پیامبر صلی الله علیه و سلم دعا کند نهی …

ابن قیم رحمه الله می‎گوید: «عید چیزی است که تکرار می‎شود و مردم قصد آن را می‎کنند، خواه زمان باشد یا مکان و اگر اسم مکانی باشد به مکانی گفته می‎شود که مردم به قصد اجتماع به آنجا می‎روند و یا برای عبادت و غیره قصد آن را می‎کنند چنان‎که خداوند مسجد الحرام، منی، مزدلفه، عرفه و مشاعر را برای …

خداوند این نعمت را که پیامبری را در میان ما فرستاده به ما یادآوری می‎کند، چنان‎که می‎فرماید: ﴿لَقَدۡ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِینَ إِذۡ بَعَثَ فِیهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡ أَنفُسِهِمۡ یَتۡلُواْ عَلَیۡهِمۡ ءَایَٰتِهِۦ وَیُزَکِّیهِمۡ وَیُعَلِّمُهُمُ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡحِکۡمَهَ وَإِن کَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِی ضَلَٰلٖ مُّبِینٍ١۶۴﴾ [آل عمران: ۱۶۴]. «الله، بر مؤمنان منت نهاد که در میانشان پیامبری از خودشان برانگیخت تا آیاتش را …

از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «خانه‎هایتان را به مقبره مبدل نسازید و بر قبر من جشن و مراسم برگزار نکنید و بر من درود و سلام بفرستید و از هر جایی که شما برایم درود و سلام بفرستید به من می‎رسد». ابوداود با سند حسن روایت کرده و می‎گوید راویان آن ثقه  هستند. …

یعنی باور واعتقاد به الله و ملائکه و کتاب آسمانی و پیامبران وروز آخرت وتقدیر خیر وشر. و باور داشتن تمام امور غیبی وتسلیم شدن مطلق در مقابل الله وتبعیت از رسول الله وقتی از عقیده اسلامی بحث می کنیم منظورمان عقیده اهل سنت وجماعت است.

تعظیم واقعی پیامبر و صالحان و محبت آنان این است که از علم مفید و عمل صالحی که آنان به سویش فرا خوانده‌اند پیروی شود و انسان در مسیر و راه آنان گام بر دارد نه اینکه انبیا و صالحان و قبرهایشان را پرستش کند و مجاورت قبرهایشان را اختیار کند، همانند مشرکینی که بت‎پرستی می‎کردند و در کنار بت‎های …

شیخ الاسلام رحمه الله می گوید: آنان این کار را انکار کردند، پس هر کس قصد بارگاه و زیارتگاهی را بکند به این هدف که از آن خیری به او برسد و حال آنکه شریعت رفتن به آن جا را مستحب قرار نداده، کارش از منکرات است، خواه به قصد نماز خواندن به آن جا برود، خواه به قصد دعا، …

ابن عبدالباقی در شرح الموطأ می‎گوید: اشهب از مالک روایت می‎کند که به همین خاطر پیامبر صلی الله علیه و سلم دوست نداشت در مسجد دفن شود و وقتی از دفن شدن در مسجد منع کرده، پس دیگر آثار ایشان به ممنوعیت سزاوارترند. و مالک جستجوی محل درخت بیعه الرضوان را مکروه می‎دانست، تا اینگونه با یهود و نصارا مخالفت …

مولف رحمه الله از این عنوان امور ذیل را مورد توجه قرار داده است: بر حذر داشتن از غلو و افراط در مورد قبر صالحان. افراط در تعظیم قبر به عبادت آن می‎انجامد. وقتی این قبرها پرستش شوند بت نامیده می‎شوند هر چند که قبر صالحان باشند. بیان علت منع از ساخت و ساز قبرها و سجده‎گاه قرار دادن آن. …

امام مالک در موطأ روایت کرده است که پیامبر صلی الله علیه و سلم می‎فرماید: «بار خدایا قبرم را بتی قرار مده که مورد پرستش قرار گیرد. قومی که قبور پیامبرانشان را سجده‎گاه قرار داده‎اند به شدت مورد خشم خداوند واقع شده‎اند». و ابن جریر با سند خود از سفیان از منصور از مجاهد روایت می‎کند که در مورد آیه‌ی: …

توسل بطور کلی مطرود نیست؛ بلکه ما هم توسل جایز داریم و هم توسل حرام و شرک آمیز. اما باید توجه نمود که توسل جایز اینگونه نیست که ما در این دنیا به شخص مرده ای توسل جوییم؛ بلکه توسل جایز عبارتست از: ۱- توسل به اسماء و صفات الهی (مثلا کسی به صفات الهی چنین توسل می کند: خداوندا …

 ابن قیم می‎گوید: واجب است گنبدهایی که بر قبرها ساخته شده‎اند منهدم شوند، چون این گنبدها بر اساس نافرمانی از پیامبر صلی الله علیه و سلم ساخته شده‎اند. و ابوحفص[۱] می‎گوید: حجره ساختن حرام است بلکه باید تخریب شود. پس وقتی او در مورد حجره چنین می‎گوید، گنبد چگونه خواهد بود؟. و شافعی می‎گوید: اینکه مخلوقی چنان تعظیم شود که …

بغوی در شرح السنه می‎گوید: «می‎خواهد این را بگوید که برای اهل کتاب نماز خواندن جز در کنیسه‎ها و کلیساهایشان جایز نبود، اما خداوند برای این امت نماز خواندن را در هر جایی که باشند جایز قرار داده است، تا اینکه کار برایشان راحت باشد و دچار مشکل نشوند، سپس پیامبر صلی الله علیه و سلم حمام، قبرستان و مکان …

صحیح بخاری روایت است که عمربن خطاب رضی الله عنه انس بن مالک را دید که کنار قبری نماز می‎خواند فرمود: «قبر، قبر»[۱] و این دلالت می‎نماید که آنچه پیامبر صلی الله علیه و سلم از آن نهی کرده برای صحابه مسلّم و جا افتاده بود. و عملی که انس انجام داد بر این دلالت نمی‎کند که او به جایز …

مسلم از جندب بن عبدالله روایت می‎کند که گفت: از پیامبر صلی الله علیه و سلم شنیدم که پنج روز پیش از وفاتش می‎گفت: «من به پیشگاه خداوند از اینکه فردی از شما خلیل من باشد اظهار برائت می‎کنم؛ زیرا خداوند مرا به عنوان خلیل خود بر گرفته همان‎طور که ابراهیم را خلیل خود مقرر ساخته است و اگر من …

شیخ الاسلام رحمه الله می‏گوید: این علتی است که شارع به خاطر آن از مسجد کردن قبرها نهی کرده است چون این ابتلای بسیاری از امتهاست خواه در شرک اکبر باشد یا در سایر شرکها. مردم به تندیس صالحان قومشان و مجسمه‌هایی که گمان می‌کنند طلسمی برای ستارگان است و مثل آن روی آوردند. شرک به قبر مرد صالح از …

پرستش شوند: منظور این است خود قبر یا شخص صالح پرستش شوند؛ وقتی که قبرپرستان به جایی رسیدند که گمان کردند خودشان افراد نیکوکاری می‌باشند، پس کارهای زشت خود را نیز خوب دیدند. چنانکه خداوند متعال می‏فرماید: ﴿أَفَمَن زُیِّنَ لَهُۥ سُوٓءُ عَمَلِهِۦ فَرَءَاهُ حَسَنٗا﴾ [فاطر: ۸]. «آیا کسی که کردار زشتش در نظرش آراسته شده و آن را نیک می‌بیند،(مانند …

در صحیح بخاری از عائشه  رضی الله عنها روایت است که ام سلمه  رضی الله عنها برای پیامبر صلی الله علیه و سلم بیان کرد که کنیسه (عبادتگاه)‌ای را در سرزمین حبشه دیده که در آن تصاویری وجود داشته است، پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود: «آنان وقتی در میانشان مرد صالحی یا بنده‌ی صالحی بمیرد بر قبرش مسجدی …

ابوالسعادات می‌گوید: «متنطّعون: یعنی کسانی که در سخن گفتن تعمّق بی‌جا و افراط می‎کنند و از آخر حلق حرف می‎زنند …»[۱]. و دیگران گفته‎اند: متنطّعون، یعنی کسانی که در عبادت‎هایشان غلو و افراط می‎کنند به گونه‎ای که از قوانین شریعت خارج می‌شوند و شیطان آنان را وسوسه می‌کند[۲]. و همه‌ی این اقوال در تعریف «متنطّعون» درست است. سخت‎گیران از اهل …

شیخ الاسلام در کتاب «الاستغاثه» از یکی از معاصرین خود می‎گوید که او یاری طلبیدن از پیامبر صلی الله علیه و سلم را در همه اموری که در آن از خدا یاری و کمک خواسته می‎شود جایز قرار داده و در این مورد کتابی تالیف کرده است و می‎گوید: پیامبر صلی الله علیه و سلم اموری از غیب را می‎داند …

ابن قیم می‎گوید: و این نوع شرک از نوع قبلی بدتر است چون خداوند بسی برتر از آن است که به کسی قسم داده شود و یا به واسطه یکی از آفریده‎هایش خوانده شود و سپس آنها به صدا زدن، عبادت، و طلبِ شفاعت از صاحب قبر، روی آورده و قبر او را بت قرار دادند و آن را با …

بخاری و مسلم ابوهریره از پیامبر صلی الله علیه و سلم روایت می‎کند که فرمود: «عمرو بن عامر خزاعی را در دوزخ دیدم او اولین کسی بود که سائبه (شترانی که برای بت‎ها نذر می‎شدند) را رواج داد».[۱] گفته‌اش: (انصاباً) جمع نصب در اصل چیزی است که نصب شود و در اینجا منظور بتهای نقاشی شده به شکل آنها است …

ابن جریر می‎گوید: «ابن حمید از مهران و او از سفیان از موسی از محمد بن قیس روایت می‎کند که «یغوث» «یعوق» و «نسر» افراد صالحی بودند و پیروانی داشتند که از آنها پیروی می‎کردند، وقتی ایشان مردند کسانی که از آنها پیروی می‎کردند، گفتند اگر تصاویر آنها را بسازیم با به یادآوردن آنها بیشتر برای عبادت تشویق خواهیم شد. …

از آن‎جا که مولف رحمه الله بعضی از کارهای شرک آمیز قبرپرستان را بیان کرد، خواست در اینجا سبب ابتلای آنان به این امور را بیان کند تا از آن پرهیز شود. سبب اصلی گرفتار شدن به قبرپرستی و شرک، غلو درباره‌ی صالحان است و غلو در حق صالحان در گذشته و حال، همواره اساس شرک‌ورزی بوده است و شیطان …

   خداوند متعال می‎فرماید: ﴿یَٰٓأَهۡلَ ٱلۡکِتَٰبِ لَا تَغۡلُواْ فِی دِینِکُمۡ﴾ [النساء: ۱۷۱]. «ای اهل کتاب! در دینتان غُلو و زیاده­روی نکنید». و در صحیح بخاری از ابن عباس روایت است که او در مورد: ﴿وَقَالُواْ لَا تَذَرُنَّ ءَالِهَتَکُمۡ وَلَا تَذَرُنَّ وَدّٗا وَلَا سُوَاعٗا وَلَا یَغُوثَ وَیَعُوقَ وَنَسۡرٗا﴾ [نوح: ۲۳]. «‏و گفتند: از معبودانتان دست برندارید و هرگز(بت‌های) «وَد»، «سُواع»، «یغوث» …

برای عبادت خدای یکتا و اینکه به جز الله خدای دیگری را نپرستند و آن‌ها را از عبادت مخلوق از ملایٔکه و انبیاء و صالحین و سنگ و درختان و غیره باز دارد. همانطور که خداوند می‌فرماید: {وَمَآ أَرۡسَلۡنَا مِن قَبۡلِکَ مِن رَّسُولٍ إِلَّا نُوحِیٓ إِلَیۡهِ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّآ أَنَا۠ فَٱعۡبُدُونِ} الأنبیاء: ۲۵. «و ما پیش از تو هیچ پیامبری …

بنی آدم در فاصله زمانی بین آدم علیه السلام و نوح علیه السلام مسلمان و بر دین توحید و یکتاپرستی بودند. همانگونه که الله میفرماید: { کَانَ النَّاسُ أُمَّهً وَاحِدَهً فَبَعَثَ اللَّهُ النَّبِیِّینَ مُبَشِّرِینَ وَمُنْذِرِین / (در آغاز) مردم یک امت بودند، آنگاه خداوند پیامبران را مژده آور و بیم دهنده بر انگیخت } [البقره:۲۱۳]. و همانگونه که در حدیث …

الله متعال می‌فرماید: ﴿قُلۡ إِنَّ صَلَاتِی وَنُسُکِی وَمَحۡیَایَ وَمَمَاتِی لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ ١۶٢ لَا شَرِیکَ لَهُۥۖ﴾ الأنعام: ۱۶۲-۱۶۳٫ «بگو: همانا نماز و قربانی و زندگی و مرگم، از آنِ الله، پروردگار جهانیان است؛ شریکی ندارد». همچنین می‌فرماید: ﴿فَصَلِّ لِرَبِّکَ وَٱنۡحَرۡ ٢﴾ الکوثر: ۲٫ «پس برای پروردگارت نماز بگزار و (شتر) قربانی کن». از علی روایت است که رسول‌الله‌صلی الله علیه …

الله متعال می‌فرماید: ﴿یُوفُونَ بِٱلنَّذۡرِ﴾ الإنسان: ۷٫ «… به نذر (خویش) وفا می‌نمایند». همچنین می‌فرماید: ﴿وَمَآ أَنفَقۡتُم مِّن نَّفَقَهٍ أَوۡ نَذَرۡتُم مِّن نَّذۡرٖ فَإِنَّ ٱللَّهَ یَعۡلَمُهُۥ﴾ البقره: ۲۷۰٫ «الله، از هر انفاق یا نذری که میکنید، آگاه است». از عایشه روایت است که رسول‌الله‌صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «مَنْ نَذَرَ أَنْ یُطِیعَ اللَّهَ فَلْیُطِعْهُ وَمَنْ نَذَرَ أَنْ یَعْصِیَ …

الله می‏فرماید: {وَأَنَّهُۥ کَانَ رِجَالٞ مِّنَ ٱلۡإِنسِ یَعُوذُونَ بِرِجَالٖ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَزَادُوهُمۡ رَهَقٗا} الجن: ۶٫ «و (می‌دیدیم که) برخی از انسان‌ها به مردانی از جن پناه می‌بردند و بدین‌سان بر سرکشی آنان افزودند». عن خوله بنتِ حَکِیمٍ قالت: سَمِعْتُ رسولَ الله یَقُولُ: «مَنْ نَزَلَ مَنْزِلاً ثُمَّ قَالَ: أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ، لَمْ یَضُرَّهُ شَیْءٌ حَتَّى یَرْتَحِلَ مِنْ …

“القبوریه” نسبتی است به سمت قبور . و اهل و اصحاب آنرا : قبوریون و القبوریه می نامند. و همچنین نسبت این صفت و تسمیه به غلو و افراط در حق صاحبان قبور از پیامبران و صالحین و غیرهم اطلاق میشود. کسانی که اطراف قبور اعتکاف میکنند و قبور را مورد تعظیم قرار میدهند و انواع عباداتی را که منحصرا …

مالک در الموطأ روایت کرده است که رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله وسلم فرمود: «اللَّهُمَّ لا تَجْعَلْ قَبْرِی وَثَنَاً یُعْبَدُ اشْتَدَّ غَضَبُ اللَّهِ عَلَى قَوْمٍ اتَّخَذُوا قُبُورَ أَنْبِیَائِهِمْ مَسَاجِدَ». «یا الله! قبرم را بتی که پرستش شود، قرار مده. الله بر ملتی که قبور پیامبران خود را مسجد قرار دادند، به‌شدت خشم گرفت». الله متعال می‌فرماید: ﴿أَفَرَءَیۡتُمُ ٱللَّٰتَ …

قدم بر خداوند ثابت است، و دلیل آن نیز این قول رسول صلى الله علیه و سلم است «لا تزال جهنم یلقی فیها وهی تقول: هل من مزید؟ حتی یضع رب العزه فیها رجله وفی روایه علیها قدمه  فینزوی بعضها علی بعض و تقول قط قط». (معنی): «گناهکاران پشت سر هم به جهنم می‌ریزند، و باز هم جهنم می‌گوید: آیا …

الله متعال می‏فرماید: {وَلَا تَدۡعُ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا یَنفَعُکَ وَلَا یَضُرُّکَۖ فَإِن فَعَلۡتَ فَإِنَّکَ إِذٗا مِّنَ ٱلظَّٰلِمِینَ ١٠۶وَإِن یَمۡسَسۡکَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا کَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَ} یونس: ۱۰۶-۱۰۷٫ «و جز الله کسی یا چیزی را مخوان که نه سودی به تو می‌رساند و نه زیانی که اگر چنین کنی، به‌قطع از ستمکاران خواهی بود. و اگر الله گزند و …