فقه

از شیخ عثیمین رحمه اللّٰه این چنین سوال شد: ستره چه حکمی دارد؟و مقدار واندازه آن چقدر است؟ ستره قرار دادن در نماز سنت موکده است مگر برای مامومین.ستره برای مامومین سنت نیست،چرا که ستره امام برای آن ها کافی است. اما در مورد مقدار واندازه ستره از پیامبر صلى الله علیه وسلم سوال شد،فرمودند: (( به بلندی قسمت آخر …

در بین جوانان پدیده‌ی عدم تقلید ظهور کرده، اینان می‌گویند: از هیچ مذهبی از مذاهب چهار گانه تقلید نمی‌کنیم؛ بلکه خودمان مانند مجتهدین اجتهاد کرده و عمل می‌کنیم و به اجتهادات آنان مراجعه نمی‌کنیم. الحمدلله، این ادعا به نسبت بعضی از مردم پسندیده نیست؛ ولی کسانی‌که صلاحیت اجتهاد دارند ادعاهایشان قابل قبول است. بنابراین بر مردم واجب نیست که از …

متبع (کسی که پیروی می کند) در مرتبه ای میان عالمِ مجتهد و عامی مقلد می باشد. بررسی صحت این قول که می گویند: در مسائل اختلافی جای انکار نیست. امام ابن قیم در این مورد می گوید: «اینکه می گویند: در مسائل اختلافی جای انکار نیست، دیدگاه درست و صحیحی نیست چرا که انکار یا متوجه قول و فتوا …

ابن قیم رحمه الله می گوید: «بر عوام الناس لازم نیست مذهبی را برای خود انتخاب کنند. و دیدگاه درست و قطعی در این زمینه همین است. چرا که فقط امری واجب است که الله و رسولش آن را واجب کرده باشند و الله و رسولش بر هیچیک از مردم واجب نکرده اند که به مذهبی از مذاهب ائمه درآیند …

۱- مقلد از عموم مردم، جاهل و ناتوان باشد به گونه ای که خود توانایی استنباط حکم الله و رسولش را نداشته باشد. در این صورت بنا بر کلام خداوند، تقلید بر او فرض می باشد: «فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ» چنین شخصی باید از داناترین و با تقواترین فردی که به او دسترسی دارد، تقلید کند و …

به طور کلی تقلید کردن برای عموم مردم جایز است. کسانی که توانایی تامل در ادله و استنباط احکام را ندارند. ابن عبد البر می گوید: «علما در این اختلاف ندارند که بر عموم مردم جایز است از علمای خود تقلید کنند و در واقع آنان مصداق این کلام الهی هستند که می فرماید: «فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لاَ …

تقلید عام: تقلید عام این است که انسان به مذهب مشخصی پایبند باشد و در تمام امور دینش بر مبنای اصول و قواعد آن عمل کند. علما در این نوع تقلید اختلاف کرده اند چنانکه برخی از علما قائل به تحریم آن می باشند. چون در این نوع تقلید، نوعی پایبندی مطلق به پیروی از غیر پیامبر می باشد. شیخ …

تقلید کردن ضرر های زیادی به دنبال دارد از جمله: ۱- تقلید منجر به ترجیح رای و نظری بدون دلیل، بر حکمی مستند به دلیل می شود. خداوند متعال می فرماید: «قُلْ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّیَ الْفَوَاحِشَ مَا ظَهَرَ مِنْهَا وَمَا بَطَنَ وَالإِثْمَ وَالْبَغْیَ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَأَن تُشْرِکُواْ بِاللهِ مَا لَمْ یُنَزِّلْ بِهِ سُلْطَاناً وَأَن تَقُولُواْ عَلَى اللهِ مَا لاَ تَعْلَمُونَ» …

۱- امام ابو حنیفه می گوید: «برای هیچکس جایز نیست که سخن ما را چنانچه نداند از کجا گرفته ایم، بپذیرد».[۱] و نیز می گوید: «هرگاه حدیث صحیح شد، همان مذهب من است».[۲] ۲- امام مالک رحمه الله می گوید: «بدانید که من انسان هستم، مرتکب خطا می شوم و درست هم می گویم؛ در رای و نظرم بنگرید، اگر …

دلایلی از اقوال صحابه: ۱- عبدالله بن مسعود می گوید: «آگاه باشید که نباید هیچیک از شما دینش را با تقلید از دیگری دریافت کند، به گونه ای که اگر او ایمان آورد، ایمان آورد و اگر او کافر شود، کافر شود؛ چرا که اسوه و الگویی در شر و بدی نیست».[۱] و همچنین می گوید: «ما در جاهلیت «امعه» …

دلایل قرآنی: ۱- خداوند متعال می فرماید: « وَکَذَلِکَ مَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ فِی قَرْیَهٍ مِّن نَّذِیرٍ إِلَّا قَالَ مُتْرَفُوهَا إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءنَا عَلَى أُمَّهٍ وَإِنَّا عَلَى آثَارِهِم مُّقْتَدُونَ * قَالَ أَوَلَوْ جِئْتُکُم بِأَهْدَى مِمَّا وَجَدتُّمْ عَلَیْهِ آبَاءکُمْ قَالُوا إِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُم بِهِ کَافِرُونَ» (زخرف: ۲۳-۲۴) «همین گونه در هیچ شهر ودیاری پیش از تو (پیامبر) بیم دهنده ای مبعوث …

فرمایش حضرت رسول صلّی اللّه علیه و سلّم است که ثواب نماز با جماعت از نماز انفرادی بیست و شش درجه زیادتر است (اَوکماقال). نبیّ الرَّحمه (صلّی اللّه علیه و سلّم) می فرماید که هرکه با اخلاص تا چهل روز بدین صورت نماز با جماعت بگذارد که تکبیر اولی از او فوت نشود او را دو امتیاز حاصل می گردد: …

مقدمه بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم ‏الدین و اما بعد‏:‏ کتابچه ای که پیش رو دارید، حاوی یکصد سوال و جواب در باره ی مباحث مختلف شرعی و اجتماعی و فرهنگی است که معمولا هر مسلمانی ممکن است در زندگی روزمره ی خویش با …

الحمدلله شیخ ابن باز رحمه الله در مورد افضل بودن قرائت از روی مصحف و یا گوش سپردن از روی نوار کاست چنین می گوید: ” تلاوت قرآن یا گوش سپردن به قرائت قرآن هر دو دارای ثواب هستند و مسلمان به سبب آن پاداش می گیرد. و پیامبر صلی الله علیه وسلم گاهی دوست می داشت که دیگری قرآن …

الحمدلله شما باید در حفظ آن چه برایت ممکن است بکوشی و از برادرانی که در مدارس هستند درس بگیری، یا در مساجد برای برادرانی که یاد دارند قرآن بخوانی و یا در خانه این کار را انجام بدهی و بکوش تا آنها قرائت تو را تصحیح نمایند. چون پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ می فرماید: «خَیْرُکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ …

الحمدلله بدون شک جن به وسیله اذیت و آزار قادر به تأثیر گذاشتن بر انسان است تا آنجا که منجر به مرگ او می شود. گاهی با سنگ انداختن انسان را اذیت می کند و گاهی انسان را با چیزهای دیگر که به وسیله سنت ثابت می شود و واقعیت امر بر آن دلالت می کند، می ترساند. در سنت …

باید دانست که هیچ فضیلت خاصی برای عبادت کردن در ماه رجب از کتاب و سنت صحیح نبوی ثابت نشده است، و هرآنچه در مورد فضیلت عبادت در این ماه خصوصا روزه گرفتن وارد شده است ضعیف یا دروغ می باشد. مثلا حدیث زیر که دروغ است: «إن شهر رجب عظیم، من صام منه یوما کتب الله له صوم ألف …

با توجه به اینکه بانکها متاسفانه ربوی هستند، لذا هر گونه دریافت سود و بهره پول و یا جوایز بانکی همانند برنده شدن در قرعه کشی حرام است زیرا آن جوایز نیز از پول ربا تهیه شده اند.اما سوال اینجاست آیا گرفتن آن جوایز بهتر است یا نگرفتن آن؟ بهتر است جایزه از بانگ گرفته شود، ولی نباید برنده از …

این قاعده خود دلیلی روشن و بیانگر این مطلب است که شریعت از هر جهت کامل است و داور نمودن آن در زندگی انسان ها امری واجب است. و به هیچ وجه خلل و نقصی در آن نیست و در بر گیرنده زندگی دینی و دنیوی انسان است و اگر احیانا اختلافی باشد، توجیه آن و رسیدن به حق در …

چنانکه به ظاهر میان حدیث و آیه زیر تعارض به نظر می رسد. رسول خدا فرمودند: «اِنَّکُمْ سَتَرَوْنَ رَبَّکُمْ کَمَا تَرَوْنَ هَذَا الْقَمَرَ، لَا تَضَامُّونَ فِی رُؤْیَتِهِ…»:[۱] «بزودی پروردگارتان را خواهید دید. چنانکه این ماه را می بینید و در دیدن آن دچار مشکل نمی شوید.» و اینکه خداوند متعال می فرماید: «لاَّ تُدْرِکُهُ الأَبْصَارُ» (انعام: ۱۰۳) «چشم ها او …

کسانی که مدعی تعارض در بین نصوص هستند، گمان برده اند این حدیث رسول الله  صلی الله علیه و سلم: «لَا یَدْخُلُ النَّارَ أَحَدٌ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّهِ خَرْدَلٍ مِنْ إِیمَانٍ، وَلَا یَدْخُلُ الْجَنَّهَ أَحَدٌ فِی قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّهِ خَرْدَلٍ مِنْ کِبْرِیَاءَ»[۱] با این حدیث رسول خدا در تعارض است که فرمودند: «مَا مِنْ عَبْدٍ قَالَ: لَا إِلَهَ إِلا اللَّهُ، …

۱- تعارض ظاهری میان دو آیه: امام بخاری به صورت معلق از سعید بن جبیر روایت می کند که می گوید: «مردی[۱] به ابن عباس گفت: به نظر من آیاتی در قرآن با یکدیگر در تعارض می باشند؛ سوال اول: مانند اینکه خداوند می فرماید: «فَإِذَا نُفِخَ فِی الصُّورِ فَلَا أَنسَابَ بَیْنَهُمْ یَوْمَئِذٍ وَلَا یَتَسَاءلُونَ»[۲] با اینکه می فرماید: «وَأَقْبَلَ …

– جمع و سازگاری میان ادله: به این معنا که مجتهد تمام تلاش خود را در جهت جمع میان ادله به کار برد چرا که احتمال آن می رود دو دلیلِ به ظاهر در تعارض، در دو حالت مختلف وارد شده باشند[۱] یا اینکه رابطه عموم و خصوص در میان آنها وجود داشته باشد یا رابطه مطلق و مقید؛ چرا …

مالک قطعه زمینی هستم و از آن  استفاده نمی کنم و برای موقع ضرورت و نیاز آن را نهاده ام. آیا بر من واجب است که زکات آن را بدهم؟ اگر زکات آن را بدهم آیا لازم است که هر مرتبه قیمت آن را تعیین کنم؟ الحمدلله زکاتی بر شما در این زمین نیست. چرا که فقط کالایی که برای …

الحمدلله بهترین روش برای حفظ حرمت آیات و احادیث در منزل یا هر مکان دیگری این است که؛ جعبه یا کیسه ای را همیشه برای این موضوع در آن مکان نگه دارید و چنانکه آیه یا حدیثی را در کاغذ یا نوشته ای دیدید آنرا جدا سازید و داخل آن کیسه یا جعبه بگذارید ، سپس هر چند وقت یکبار …

ربا در چهار مرحله حرام شد. مرحله ی اول: {وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ رِبًا لِیَرْبُوَا فِی أَمْوَالِ النَّاسِ فَلا یَرْبُوا عِنْدَ اللَّهِ وَمَا آتَیْتُمْ مِنْ زَکَاهٍ تُرِیدُونَ وَجْهَ اللَّهِ فَأُوْلَئِکَ هُمْ الْمُضْعِفُونَ (۳۹)} سوره الروم. ( و آنچه (به قصد) ربا می دهید تا در اموال مردم فزونی یابد، نزد خدا فزونی نخواهد یافت، وآنچه را (به عنوان) زکات می پردازید …

الحمدلله کاشت ابرو اگر بقصد زیبایی باشد جایز نیست، زیرا از ابن عمر رضی الله عنه روایت شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود : «لَعَنَ اللهُ الْوَاصِلَهَ وَالْمُسْتَوْصِلَهَ» ابن ماجه (۱۹۸۷). یعنی : « خداوند لعنت ‌کند زنی که موی را پیوند می‌زند و موی‌ کسی را به دیگری وصل می‌کند و لعنت‌ کند زنی را که آنرا می‌پذیرد …

الحمدلله علیک سلام رحمه الله به موجب گفتار پیامبر صلی الله علیه و سلم که می‌فرماید: «زوروا القبور فإنَّها تذکرکم الآخره». (قبرها را زیارت کنید زیرا آخرت را به یادتان می‌آورد)، برای مردان مسلمان زیارت قبرها سنت است، امام مسلم از بریره بن الحصیب رضی الله عنه روایت کرده است که می‌گفت پیامبر صلی الله علیه و سلم یارانش را …

الحمدلله چنین شخصی باید توبه نماید و از این به بعد تمامی نمازهای فرض را در وقت خود بخواند. و اما در خصوص نمازهای فوت شده وی بین علما اختلاف است که آیا نمازها را قضا نماید یا خیر؟ ولی رای صحیح آنست که قضا لازم نیست و بهتر است برای جبران آنها سعی نماید نمازهای نوافل و رواتب را …

الحمدلله وقت نماز ضحی از وقتی شروع میشود که آفتاب به اندازه یک نیزه بالا رفته باشد، که تقریبا برابر است با ۲۰ دقیقه پس از طلوع آفتاب، و وقتش تا زوال آفتاب ادامه دارد، یعنی تا زمانیکه آفتاب درست وسط آسمان باشد، یعنی تقریبا حدود ۱۵ دقیقه قبل از اذان ظهر. و بهترین اوقات ادای نماز ضحی وقتی است …

الحمدلله زمانی که دندانها نامرتب‌اند و نیاز به برطرف کردن این مشکل دیده می‌شود، اشکالی ندارد، ولی هنگامی که به این کار نیازی نیست. انجام دادن آن ممنوع می‌باشد، و بلکه از تراشیدن دندان و فاصله انداختن بین آنها نهی شده است، و این کار به علت بیهوده بودن آن، و ایجاد تغییر در آفریده خداوند ممنوع است، ولی شخص برای …

الحمدلله نَعی در لغت: اعلام خبر مرگ کسی است. پیامبر صلی الله علیه وسلم از نعی نهی فرمودند، چنانکه از بلال بن یحیی روایت است که گفت : «کَانَ حُذَیْفَهُ إِذَا مَاتَ لَهُ الْمَیِّتُ قَالَ لَا تُؤْذِنُوا بِهِ أَحَدًا إِنِّی أَخَافُ أَنْ یَکُونَ نَعْیًا إِنِّی سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بِأُذُنَیَّ هَاتَیْنِ یَنْهَی عَنْ النَّعْیِ». ابن ماجه (۱۴۷۶). یعنی …

همه ی ما می دانیم که آرای اجتهادی علما غیر قابل مقایسه با قرآن و سنت است. زیرا: ممکن است در بین آرای علما اشتباهی باشد اما وجود اشتباه در ادله ی شرعی غیرممکن است. ادله ی شرعی حجت الله برهمه ی بندگان است در حالی که آرای علما چنین جایگاهی را ندارد و ممکن است نظر و رأی عالمی …

محدثین معتقدند استدلال به حدیث ضعیف در اعتقادات، احکام و حتی در باب فضایل اعمال جایز نیست دیگر چه برسد به حدیث موضوع! زیرا خود رسول الله نسبت دادن دورغ به ایشان را تحریم و برای چنین شخصی وعده ی جهنم را داده است. رسول الله صلی الله علیه و سلم در حدیثی می فرماید: «لاَ تَکْذِبُوا عَلَیَّ ، فَإِنَّهُ …

قرآن و سنت دو اصل مهم و اساسی در اسلام به شمار می رود و این دو اصل اهمیت ویژه ای دارند به همین خاطر در طول تاریخ علما به این دو اصل به ویژه حدیث، اهمیت بیشتری داده اند. همان طور که قرآن کریم در زمان حیات رسول الله در یک مصحف جمع آوری و تدوین نشده بود، احادیث …

در قرآن کریم در مورد زنانی که توسط شوهران شان طلاق داده می شود می فرماید: «وَالمُطَلَّقَاتُ یَتَرَبَّصْنَ بِأَنفُسِهِنَّ ثَلاَثَهَ قُرُوَءٍ»: (و زنان مطلّقه باید (بعد از طلاق) به مدّت سه بار عادت ماهانه (و یا سه بار پاک شدن از حیض) انتظار بکشند). بسیاری از فقها بر این باورند که لفظ «قروء» از حیث لغت، لفظی مشترک بین حیض …

 محدثین و علما به ویژه علمای احناف حدیث ابن خزیمه را صحیح می دانند که برای طولانی نشدن مطلب به چند مورد از اقوال علمای حنفی اشاره می کنم:  علامه عینی حنفی در (عمده القاری شرح صحیح البخاری ،۵/ ۲۷۹) و (شرح أبی داود،۳/ ۳۵۵) در مورد محل بستن دست ها در نماز مطالبی را آورده است و احادیث بستن …

برخی به حدیث وائل بن حجر «صَلَّیْتُ مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ، وَوَضَعَ یَدَهُ الْیُمْنَى عَلَى یَدِهِ الْیُسْرَى عَلَى صَدْرِهِ» (صحیح ابن خزیمه، ش ۴۷۹): (با پیامبر خدا نماز خواندم دست راستش را بر دست چپ و بر سینه گذاشت) اعتراض کرده و گفته ان: مومل بن اسماعیل در این حدیث تفرد دارد و این حدیث مخالف حدیث …

محل بستن دست در نماز یکی از مسائل اختلافی بین علماست. احناف می گویند: در نماز دست ها باید زیر ناف بسته شود و دلیل شان این روایت است: « أَنَّ عَلِیًّا رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ مِنْ السُّنَّهِ وَضْعُ الْکَفِّ عَلَى الْکَفِّ فِی الصَّلَاهِ تَحْتَ السُّرَّهِ» (سنن ابی داود، ح:۶۴۵) : (علی (رض) گفته است: از سنت های نماز گذاشتن …

در غسل دادن میت، نکات زیر رعایت شود: الف- حداقل سه بار و در صورت نیاز بیشتر غسل داده شود. ب- تعداد غسل ها فرد باشد نه زوج. ج- برای نظافت بیشتر با سدر، صابون و امثال آن ، غسل داده شود. ح- با آخرین آب غسلش، مقداری مواد خوشبو مخلوط گردد و بهتر است که از کافور استفاده شود. خ- گیسوهای زن را باز …

وقتی کسی وفات یافت، باید جمعی از مردم برای غسل دادن وی ‌مبادرت ورزند. اما وجوب غسل دادن میت، در احادیث متعددی آمده است: ۱- رسول الله صلی الله علیه وسلم  درباره کسی که در حالت احرام از بالای شتر افتاد و فوت کرد، فرمود: «اغسلوه بماء و سدر» ( او را با آب و سدر غسل دهید). بخاری و مسلم. ۲- …

 سود حاصله از فروش مواد محترقه که برای چهارشنبه سوری و عید استفاده میشود از نظر اسلام چکونه است منظور موادی است که استفاده از انها خطرناک نیست نه این موادهای خطرناک که منجر به اسیبهایی برای استفاده کننده ان میشود. الحمدلله قبلا لازم به تذکر است که ما مسلمانان بجز اعیاد قربان و رمضان، عید دیگری نداریم، بنابراین بزرگداشت …

حدیث نزول، این گفته رسول صلى الله علیه وسلم است که مـی فرمـود ینزل ربناالی السماء الدنیاکل لیله حین یبقی ثلث لیل آخر فیقول من یدونی فاستجیب له من یسالنی فاطیه من یستغفرنی فاغفرله (پروردگارا ما هر شب در ثلث آخر شب به آسمان دنیا نزول مـی کنـد . سپس می گوید: چه کسی مرا می خواهد را او تا …

۲- خواب عمیقی که با آن شعور و ادراک باقی نماند، خواه مقعد به زمین چسبیده باشد یا خیر : به دلیل حدیث صفوان بن عسال که گفت : (کان رسول الله صلی الله علیه وسلم یأمرنا إذا کنا سفرا أن لا ننزع خفافنا ثلاثه أیام ولیالیهن، إلا من جنابه، لکن من غائط وبول و نوم)[۳] «پیامبر صلی الله علیه …

آنچه از دو راه جلو و عقب خارج می‌شود مانند ادرار، مدفوع و باد : به دلیل فرموده خداوند متعال : {أَوْ جَاْءَ أَحَدٌ مِّنْکُمْ مِنَ الغَاْئِطِ} ( (مائده : ۶)«یا اینکه یکی از شما قضای حاجت برگشتید». و به دلیل فرموده پیامبر صلی الله علیه وسلم : (لایقبل الله صلاه أحدکم إذا أحدث حتی یتوضا، فقال رجل من حضرموت …