فقه

سوم: مبطلات تیمم وجود آب([۱]). باطل کننده‌های وضو که پیش‌تر بیان شد. چهارم: روش تیمم تیمم به این صورت است که شخص نخست نیت کند، سپس یک بار با داخل کف دست بر خاک ضربه بزند سپس آن را بر صورت و دو دست تا مچ خود بکشد.     [۱] – برای کسی که به خاطر عدم وجود آب …

روش غسل غسل دو روش دارد: نخست: غسل کامل؛ به این صورت که نخست به قصد رفع حَدَث اکبر «بسم الله» بگوید، سپس سه بار دستانش را تا مچ بشوید، سپس استنجا کند، سپس وضو بگیرد ـ به جز پاهایش که می‌تواند همراه وضو یا در پایان غسل آن را بشوید ـ سپس سر خود را به همراه گوش‌هایش سه …

چه چیزهایی غسل را واجب می‌کند؟ جنابت: که شامل جماع یعنی به هم رسیدن دو ختنه گاه([۱]) است، حتی اگر انزال صورت نگیرد. [و همچنین در صورت انزال]. انزال یعنی خارج شدن منی به صورت فشار همراه با لذت، چه در خواب و چه در بیداری توسط مرد یا زن. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَإِن کُنتُمۡ جُنُبٗا فَٱطَّهَّرُواْ﴾ [المائده: ۶]. (و …

نخست: خُف چیست؟ خف یا موزه نوعی پاپوش است که معمولا از چرم ساخته می‌شود، و حکم پاپوش‌های کتانی و پشمی (جوراب) و انواع دیگر نیز مانند آن است. دوم: دلیل مشروع بودن مسح بر خُف نصوص دال بر این حکم به طور متواتر در سنت آمده است، از جمله حدیث عبدالله بن عمر از سعد بن ابی وقاص از …

نخست: کسی که یقین دارد وضو گرفته اما شک دارد که وضویش باطل شد یا نه، به یقین خود عمل می‌کند یعنی وضو دارد. دوم: کسی که یقین دارد بی‌وضو شده، اما شک دارد که پس از آن وضو گرفته یا نه، به یقین خود عمل می‌کند، یعنی خود را بی‌وضو به حساب می‌آورد و وضو می‌گیرد. سوم: ادرار و …

۱- آنچه از دو راه پس و پیش خارج شود مانند ادرار و مدفوع و باد. ۲- از بین رفتن عقل با بیهوشی یا مستی یا دیوانگی. ۳- خوابی که باعث از بین رفتن احساس شود. ۴- لمس آلت تناسلی با کف دست و انگشتان از روی شهوت. ۵- مرتد شدن از اسلام. ۶- خوردن گوشت شتر. ۷- لمس زن …

وضو دو روش دارد: نخست: حداقل وضو؛ به این صورت که نیت وضو نماید و بسم الله بگوید، سپس آب در دهان و بینی زند و صورت خود را بشوید، سپس دستان خود را تا آرنج بشوید و سر خود را همراه با گوش‌هایش مسح کند، سپس پاهای خود را تا کعبین (دو قوزک پا) بشوید و هر یک از …

  وضو در مکان نجس که ترس رسیدن نجاست به بدن و لباسش رود. شستن اعضا بیش از سه بار. اسراف در مصرف آب. ترک یک سنت یا بیشتر از سنت‌های وضو.

۱- مسواک ۲- گفتن بسم الله در آغاز وضو ۳- سه بار شستن دو کف دست (تا مچ)، قبل از وضو. اما اگر از خواب بیدار شده است واجب است که پیش از وضو دو دوست خود را [تا مچ] بشوید، زیرا پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه وسلم ـ می‌فرماید: «هر گاه کسی از شما از خواب بیدار شد …

از ابن عمر روایت است : (أمر رسول الله صلی الله علیه وسلم بزکاه الفطر أن تودی قبل خروج الناس إلی الصلاه)[۱] «پیامبر صلی الله علیه وسلم دستور داد تا زکات فطر قبل از خروج مردم برای نماز عید، پرداخت شود». جایز است که زکات فطر یک یا دوروز قبل از عید به کسی که آن را می‌گیرد پرداخت شود …

مقدار واجب برای هر نفر نیم صاع از گندم یا یک صاع از خرما یا مویز یا جو یا کشک یا سایر چیزهایی است که جایگزین اینها می‌شوند مانند برنج و ذرت و مانند اینها که به عنوان قوت مصرف می‌شوند. دلیل اینکه مقدار واجب از گندم نیم صاع است حدیث عروه بن زبیر است که می‌گوید : (أن أسماء …

زکات فطر بر هر مسلمان آزادی که بیش از قوت یک شبانه روز خود و خانواده‌اش داشته باشد، واجب است. و بر شخص واجب است که زکات فطر خود و کسانی را که نفقه آنها بر عهده او است مانند همسر و فرزندان و خدمتکارش اگر مسلمان باشند بپردازد. از ابن عمر روایت است: (أمر رسول الله صلى الله علیه …

نمازتسبیح بدعت است وصحت حدیث آن ثابت نگشته، بلکه این دراصطلاح علوم حدیث منکر است وحتی برخی از علما آن رادرشمارحدیث موضوع جعلی قرار داده اند.

برخی هم بر این اعتقاد بودند که برای نامگذاری باری تعالی نباید از اسماء و وصف‌های منصوص در کتاب، سنت و اجماع تجاوز کرد و این را توقیفی بودن اسمای الهی می‌نامیدند؛ البته برخی متکلمان شیعه صرفاً احادیث دوازده امامشان را منبع موثق می‌دانستند. در مقابل معتزلۀ بصره، ابوبکر باقلانی و گروهی از متکلمان امامیه قائل به توقیف اسمای الٰهی …

می‌دانیم که دیگر حیوانات زمانی که حادثه‌ای را درک می‌کنند نمی‌توانند با استدلالی به اصطلاح منطقی به ماورای آن حادثه برسند و آن حادثه و چیزی را که در پس آن وجود دارد درک کنند. مثلاً آنگونه که انسان از حوادث استفاده می‌کند برای آنکه به صانع و خالق آن حوادث پی ببرد حیوانات دیگر قادر به انجام آن نیستند. …

ما می‌دانیم که وقتی جانوری، حادثه‌ای را مشاهده می‌کند و حرکت و وضعیتی از آن حوادث جزئی که با مادیات و محسوسات ارتباط دارد را درک می‌کند و عکس و تصویر آن حادثه به ذهنش می‌رود – اکنون ذهنش را هرچه نام نهیم مقصود آنچه که این حیوان دارد – و به دنبال آنکه تجربه‌ی خاصی (از آن حادثه) برای …

قبل از وارد شدن به بحث، بسیار مختصر اشاره کنیم به آنکه انسان چه نیرویی برای کسب علم در اختیار دارد، چون وقتی آن نیرو شناخته شد در نتیجه انسان می‌تواند آن را به درستی به کار گیرد و انتظارش از آن نیرو در حد خودش می‌شود و در زمینه‌ای که قادر است، آن را به استخدام خود می‌گیرد. ما …

برخی احکام روزه و رمضان کفاره های روزه: کفارات روزه بر دو نوع است: کفاره نوع اول: روزه گرفتن دو ماه پی در پی، که خاص به شخصی است که در روزهای ماه مبارک رمضان عمدا با همسرش جماع (هم بستری) کند. که اگر توانایی ۶۰ روز روزه گرفتن را نداشت می تواند به جای آن باید به ۶۰ مسکین …

زکات فطربرای بچه به روح آمده درشکم مادر واجبه یا نه؟ و علیکم السلام الحمدلله، دادن زکات فطریه بجای جنین لازم نیست، ولی مستحب است که زکات فطر جنین را نیز داد. اما برای این استحباب هیچ دلیلی از عمل پیامبر صلی الله علیه وسلم ثابت نشده است، و ثابت نشده که ایشان زکات فطر جنین را نیز امر به …

زکات فطر بر هر مسلمانی واجب است به دلیل حدیث ابن عمر رضی الله عنه : (فرض رسول الله صلی الله علیه وسلم زکاه الفطر صاعا من تمر أو صاعا من شعیر علی العبد والحر، و الذکر و الأنثی و الصغیر و الکبیر من المسلمین، و أمر بها أن تؤدی قبل خروج الناس إلی الصلاه)[۱] «پیامبر صلی الله علیه وسلم …

اعتکاف باید در مسجد باشد : به دلیل فرموده خداوند متعال : {وَلاَ تُبَاشِرُوهُنَّ وَ أنتُم عَاکِفُونَ فِی المَسَاجِدِ} (بقره : ۱۸۷). «و وقتی که در مساجد به (عبادت) اعتکاف مشغولید با همسرانتان همخوابگی نکنید». و همچنین به دلیل اینکه مسجد محل اعتکاف پیامبر صلی الله علیه وسلم بوده است. «مستحب است که شخص معتکف به عباداتی مانند نماز و …

اعتکاف ده روز آخر ماه رمضان بمنظور برخورداری از خیر و پاداش و دریافتن شب قدر سنت است، خداوند متعال می‌فرماید : {إِنَّا أنزَلنَاهُ فِی لَیلَهِ القَدرِ وَ مَا أدراکَ مَا لَیلَهُ القَدرِ، لَیلَهُ القَدرِ خَیرٌ مِن ألفِ شَهرٍ تَنَزَّلُ المَلاَئِکَهُ وَ الرُّوحُ فِیهَا بِإذنِ رَبِّهِم مِن کُلِّ أمرٍ سَلاَمٌ هِیَ حَتَّی مَطلَعِ الفَجرِ} (قدر). «ما قرآن را در شب …

ﺑﺴﻢ ﺍﻟﻠﻪ ﺍﻟﺮﺣﻤﻦ ﺍﻟﺮﺣﻴﻢ ﺍﻟﺤﻤﺪﻟﻠﻪ ﺭﺏ ﺍﻟﻌﺎﻟﻤﯿﻦ ﻭ ﺍﻟﺼﻼﺓ ﻭ ﺍﻟﺴﻼﻡ ﻋﻠﯽ ﺭﺳﻮﻝ ﺍﻟﻠﻪ ﻭ ﻋﻠﯽ ﺁﻟﻪ ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺑﻪ ﺍﻟﯽ ﯾﻮﻡ ﺍﻟﺪﯾﻦ ﻭﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪ : ﺯﻛﺎﺕ ﻓﻄﺮ، ﺯﻛﺎﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﻭﺍﺟﺐ ﻣﻲ ﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻫﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻲ ﭼﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺰﺭﮒ، ﻣﺬﻛﺮ ﻳﺎ ﻣﺆﻧﺖ ﻓﺮﺽ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ . ﺩﺭ ﺣﺪﻳﺚ ﻣﺘﻔﻖ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺯ …

برخی احکام روزه و رمضان قضای روزه: اگر شخصی موفق نشود ایامی را در ماه رمضان روزه بگیرد یا روزه ی او عمدا یا سهوا باطل شود بعد از ماه مبارک رمضان باید قضای آن روزها را روزه بگیرد. بنابراین زن حائض (عادت ماهیانه)، نُفَساء ( بعد از وضع حمل) ، همچنین مریض و مسافری که در ماه مبارک رمضان …

عبــارت است از: ” اسـلام ” پس روزه شخص کافر صحیح نیست. ” عقــــل ” روزه انسان دیوانه صحیح نمی باشد. ” تمییــز ” پس روزه کودک غیر ممیز درست نیست. ” پاک بودن از موانع شرعـــی ” مثل: حیض، و نفاس که رد صورت وجود آن روزه درست نیست پس روزه خانمهای درست است که از عادت ماهیانه و …

الحمدلله دعای گروهی بعد از نماز تراویح بدعت است، و ثابت نشده که پیامبر صلی الله علیه وسلم یا صحابه رضی الله عنهم بعد از نماز بصورت گروهی دعا خوانده باشند، و پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرمایند: «من أحدث فی أمرنا ما لیس منه فهو ردّ». متفق علیه «هر کس چیزی را در دین ما ایجاد کند که …

برخی احکام روزه و رمضان برخی مکروهات روزه: ۱- هر چیزی که شهوت انسان را تحریک کند. ۲- زیاده روی در مضمضه ( آب در دهان گرداندن هنگام وضو) و استنشاق ( آب در بینی کردن هنگام وضو) و هر چه منجر به باطل شدن روزه شود. ۳- دروغ، فحش، غیبت کردن، سخن چینی و هر چه ثواب روزه یک …

برخی احکام روزه و رمضان سنتهای روزه و رمضان (۲) ۶- افطار دادن به روزه داران. رسول الله ﷺ می فرماید: «هر کس روزه داری را افطار دهد پاداشی همانند پاداش او دارد و از پاداش روزه دار هیچ چیز کم نمی شود». امام ترمذی آن روایت کرده و آن را حدیثی حسن صحیح دانسته است. ۷- کثرت تلاوت قرآن، …

در این ایام مبارک بسیاری از خواهران عزیز در خصوص مساله حضور زن حائض در مسجد سوال می پرسند . چون بسیاری از خواهران قصد دارند تا در شب های قدر ، برای مناجات با پروردگار ، در مساجد حضور یابند . قبل از اشاره به جواب این سوال شایسته است به چند مورد اشاره نماییم : ۱- رسیدن به …

تأثیرات تقلید بر جامعۀ اسلامی به گونه‌ای مشهود است که با یک نگاه سطحی نیز می‌توان آن را دریافت. جامعه‌ای که در تلاطم آراء و تفکرات به سر می‌برد، بدون تردید در این سیر دچار تأثیراتی می‌شود که گاهی آن را از مسیر پیشرفت و تکامل باز می‌دارد. چه بسا رو را به دژهایی بکشاند که راه نجات بسیار مشکل …

تقلید مذموم حتی بر مسائل اقتصادی مردم نیز تأثیر منفی می‌گذارد. به گونه‌ای که در تعاملات اقتصادی، برخی از مقلدین نسبت به مخالفانشان جبهه‌گیری کرده و از انجام برخی معاملات و یا برخوردی همچون هم مسلکشان خودداری می‌کنند پس این عمل از دیدگاه شرع، حرام است و پیامدهای ناگواری برای جامعۀ اسلامی دارد. از جمله تأثیرات منفی دیگر اقتصادی، روی …

پیدایش نگرش‌های تنش‌زا و دین‌زدا با پیدایش احزاب و گروهک‌های اسلامی و تقلید محض از آن‌ها، نگرش‌هایی در جامعۀ اسلامی به وجود آمده که متأسفانه باعث تنش و دین‌زدایی مردم عوام گشته است؛ به گونه‌ای که حتی قدرت جدایی حق از باطل را از دست داده‌اند و جامعۀ اسلامی به هرج و مرج کشیده شده است. با توجه به اینکه …

از این صفت بارز ابراهیم  علیه السلام دو نکته قابل فهم است که چنان‌چه هر مسلمانی آن‌ها را سرلوحۀ خود قرار دهد در خسران و افسوس گیر نمی‌کند: اول: هر مسلمانی باید در برابر قوانین و شریعت خداوند متعال تسلیم محض باشد و هرگونه دستوری را بدون هیچ‌گونه تأمل و درنگی بپذیرد و منقاد مطلق قوانین خداوند متعال باشد و …

وجود تفرقه داخلی و نفوذ دشمنان خارجی جهان اسلام در سیر حرکتی خود توسط احزاب و گروهک‌های اسلامی، تکه‌تکه شده و هرکدام از احزاب از اعتقاد و تفکر خود دفاع نموده‌اند و حتی گاهی به تکفیر و رد مخالفان فکری خود پرداخته‌اند. خداوند- تبارک و تعالی- می‌فرماید: ﴿کُلُّ حِزۡبِۢ بِمَا لَدَیۡهِمۡ فَرِحُونَ۵٣ فَذَرۡهُمۡ فِی غَمۡرَتِهِمۡ حَتَّىٰ حِینٍ۵۴﴾([۱]) «هر دسته و …

در جامعه‌ای که تفکرات احزاب و گروهک‌های اسلامی شایع گردد و مردم به گونه‌ای با این تفکرات تعامل نمایند که هرکدام، خود را تابع بدون چون و چرای حزب مورد علاقه و پسندش بداند و در راستای تخریب تفکرات و گروهک‌های دیگر قدم بردارد، بدون ‌شک، جامعه اسلامی در بحرانی قرار می‌گیرد که نه تنها آن را به سقوط و …

برخی از مقلدین تصور می‌کنند که حق فقط قول امام مقلّدشان است. البته، این طرز تفکر نه تنها با نصوص شرعی مخالف است؛ بلکه باعث به وجود آمدن تفرقه و جدایی در میان امت اسلامی می‌شود. در برخی از مقاطع مشاهده شده که احناف در نماز به شوافع اقتدا نمی‌کردند و بالعکس. با توجه به اینکه عقیدۀ همۀ آن‌ها اهل‌سنت …

تقلید محض و ناشایست، یکی از عواملی است که باعث نفوذ خرافات و بدعت‌ها در دین می‌شود و جلای زیبای دین را از دست می‌دهد؛ به‌گونه‌ای که در برخی از گروه‌ها و فرق مشاهده می‌کنیم که اقوال ضعیف و حتی خلاف قرآن و سنت پیامبر  صلی الله علیه و سلم چنان در آن‌ها نفوذ کرده است که حتی نمی‌توان آن …

عدم پیشرفت علم و فرهنگ با داشتن تعصب‌های بی‌مورد و نیز گرایش مسلمانان صرفاً به اقوال ائمه و حتی در برخی موارد ترجیح اقوال آنان بر نصوص مقدس در می‌یابیم که علوم اسلامی نمی‌تواند در این چارچوب، پیشرفت لازم خود را بیابد؛ زیرا این عوامل همچون کرم، وجود آن را از بین می‌برند و نیز جدا از اینکه نمی‌تواند علم …

همان‌گونه که بیان شد، داشتن تعصب‌های بی‌مورد و نیز نکوهش کردن اقوال علمای مخالف، تأثیرات بسیار منفی در پیشرفت علوم اسلامی گذاشته است. به‌گونه‌ای که حتی در بعضی از قرون برخی انسان‌های کم خرد در بعضی از مسائل فقهی یکدیگر را به تمسخر گرفته و یا تا حد تکفیر پیش رفته‌اند و از بیان وتبلیغ احکام الهی بنا بر جهل …

بی‌شک با پیدایش هر حرکتی در جامعه، می‌توان شاهد آثار و تأثیرات مثبت یا منفی آن بود. به ویژه، حرکت‌هایی که نشأت فکری داشته و بر سیر تحولی جامعه تأثیر بگذارد. تأثیرات تقلید را نیز می‌توان به عنوان یک حرکت یا یک فکر، بر جامعۀ اسلامی مشاهده کرد. البته، ناگفته نماند که تقلید در عین حرکت فکری بودنش، یک جهت‌دهی …

با توجه به دلایل ذکر شدۀ طرفین محرز است که از آنجائی که تقلید و تلفیق در زمان پیغمبر خدا  صلی الله علیه و سلم و صحابۀ کرام رضی الله عنهم وجود نداشته و بنا بر اجماع صحابه رضی الله عنهم، عامی از هرکس تمایل داشته باشد می­تواند پیروی کند و این نوع تقلید در مواردی به اختلاط دیدگاه‌های مختلف …

سپاس و ستایش از آن یگانه معبود گیتی، الله است و درود و سلام می فرستم بر پیامبرمان محمد و خاندان و اصحاب بزرگوارش و بر همه کسانی که تا روز قیامت از سنت ایشان به شیوه شایسته پیروی کنند؛ اما بعد: روزه، یکی از ارکان اسلام و از برنامه های مهم و باشکوه آن می باشد که خداوند متعال …

نماز شب از جمله بهترین طاعات و عبادات است: همان طور که قبلا گفتیم نماز شب بعد از نمازهای فرض بهترین عبادت است، چنانکه از ابی هریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: (بهترین روزه بعد از روزه ماه رمضان ماه محرم، و بهترین نماز بعد از نماز های فرض نماز شب …

برخی احکام روزه و رمضان سنتهای روزه و رمضان (۱) ۱- زود افطار نمودن (به شرط اینکه از غروب خورشید مطمئن شود) و دیر سحری خوردن. رسول الله ﷺ می فرماید: «امت من تا مادامی که در خوردن افطار عجله و در خوردن سحری تأخیر می کنند، در خیر و خوبی هستند». امام بخاری و امام مسلم آن را روایت …

آیا کسی که شرعا از روزه گرفتن معاف است و بر وی فدیه دادن واجب شده، جایز است که فدیه را برای مدت سی روز فقط به یک مسکین بدهد، یا باید به سی نفر مسکین بدهد؟ الحمدلله کسی که از روزه گرفتن عاجز باشد (مانند بیماری که روزه گرفتن برایش خطرناک است و امید بهبودی و علاج وی نمی …