عقيده

۱- از ابو موسی روایت است که رسول خدا فرمودند: «إِنَّ مَثَلِی وَمَثَلَ مَا بَعَثَنِی اللَّهُ بِهِ کَمَثَلِ رَجُلٍ أَتَى قَوْمَهُ فَقَالَ: یَا قَوْمِ إِنِّی رَأَیْتُ الْجَیْشَ بِعَیْنَیَّ وَإِنِّی النَّذِیرُ الْعُرْیَانُ فَالنَّجَاءَ، فَأَطَاعَهُ طَائِفَهٌ مِنْ قَوْمِهِ فَأَدْلَجُوا وَانْطَلَقُوا عَلَى مَهْلِهِمْ فَنَجَوْا وَکَذَّبَتْ طَائِفَهٌ مِنْهُمْ فَأَصْبَحُوا عَلَى مَکَانَتِهِمْ فَصَبَّحَهُمُ الْجَیْشُ فَأَهْلَکَهُمْ وَاسْتَبَاحَهُمْ فَذَلِکَ مَثَلِی وَمَثَلُ مَنْ أَطَاعَنِی وَاتَّبَعَ مَا جِئْتُ بِهِ …

مطلب اول: اتباع اتباع در لغت: اتباع مصدر «اتبع الشیء و تبعه» می باشد یعنی آن چیز را دنبال کرد.[۱] چنانکه خداوند متعال از گفتگوی موسی و خضر نقل می کند که موسی علیه السلام فرمود: «هَلْ أَتَّبِعُکَ عَلَى أَن تُعَلِّمَنِ مِمَّا عُلِّمْتَ رُشْداً» (کهف: ۶۶) «موسی به او گفت: آیا از تو پیروی کنم تا از آنچه به تو …

خداوند متعال می فرماید: «وَ إِذْ قالَ لُقْمانُ لاِبْنِهِ وَ هُوَ یَعِظُهُ یا بُنَیَّ لا تُشْرِکْ بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْکَ لَظُلْمٌ عَظیمٌ» (لقمان: ۱۳) «و (به یاد آور) هنگامی را که لقمان به فرزندش درحالی‌که او را پند می‌داد، گفت: «ای پسرک من! به الله شرک نیاور، بی‌گمان شرک، ستم بزرگی است». لقمان به فرزندش که بیش از همه دلسوز اوست …

۱۱- کامل ترین انسان ها یعنی پیامبران از شرک ورزیدن می ترسیدند: خداوند متعال از ابراهیم نقل می کند که فرمود: «وَاجْنُبْنِی وَبَنِیَّ أَن نَّعْبُدَ الأَصْنَامَ» (ابراهیم: ۳۵) «و مرا و فرزندانم را از آنکه بت‌ها را پرستش کنیم دور بدار». ۱۲- دوری و پرهیز از شرک از جمله توصیه های پدران به فرزندان می باشد. خداوند متعال می فرماید: …

۱- شرک بزرگ ترین گناهان کبیره است: رسول خدا فرمودند: «أَلاَ أُنَبِّئُکُمْ بِأَکْبَرِ الکَبَائِرِ» قُلْنَا: بَلَى یَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: الإِشْرَاکُ بِاللَّهِ…»:[۱] «آیا  شما را از بزرگ ترین گناهان کبیره با خبر نسازم؛ گفتیم: بله ای رسول خدا! رسول خدا فرمودند: شرک ورزیدن به خداوند …» ۲- شرک اعمال را نابود می کند. خداوند متعال می فرماید: «وَ لَوْ أَشْرَکُوا …

موضع گیری در برابر دعوت سلفیت در راستای عدم رسیدن آن به مردم؛ و این واکنشی است از سوی عالم نماهایی که با این دعوت به دشمنی برخاسته اند. که اندک هم نیست. (خداوند آنها را زیاد نکند.) چنانکه هیچ سرزمینی از سرزمین های اسلامی نیست که از چنین افرادی خالی باشد.[۱] بر فرض اگر بر دعوت سلفی از جهات …

نوع دوم از انواع غلو، غلوِ جزئیِ عملی می باشد که مصداق آن غلو در عبادات است. منظور از جزئی بودن عبارت است از آنچه مربوط به جزئیات شریعت اسلامی می باشد. منظور از عملی، اموری است که مربوط به عمل انسان می شود و تنها اموری را شامل می شود که مربوط به فعل انسان است. و قول زبانی …

اهل سنت در بین معتزله و اشعریه جایگاه میانه و وسط را دارد. چنانکه: معتزله و متکلمانی که از آنها پیروی کرده اند در مورد عقل غلو کرده و عقل را مقدم بر نقل (کتاب و سنت) دانستند و دلالت نقل را خبر محض دانستند که احتمال صدق و کذب آن می رود؛ بنابراین نقل قطعیت ندارد برعکس معقول که …

این موضوع شامل نکات ذیل می باشد: ۱ـ تعریف صحابه: عبارت است از هرکس که در حال ایمان به رسول خدا  صلی الله علیه و سلم با ایشان ملاقات نموده و بر اسلام مرده است. ۲- فضل صحابه: خداوند متعال می فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ وَ الَّذینَ مَعَهُ أَشِدَّاءُ عَلَی الْکُفَّارِ رُحَماءُ بَیْنَهُمْ تَراهُمْ رُکَّعاً سُجَّداً یَبْتَغُونَ فَضْلاً مِنَ اللَّهِ …

معتزله می گویند: کسی که مرتکب گناه کبیره شود از مسمای ایمان خارج شده است اما وارد کفر نشده است بلکه در جایگاهی به نام «منزله بین منزلتین» قرار دارد. (نه مومن است نه کافر) و خوارج گفتند: چنین شخصی کافر است و در دین جایگاهی با عنوان «منزله بین منزلتین» وجود ندارد. «فَمَاذَا بَعْدَ الْحَقِّ إِلاَّ الضَّلاَلُ فَأَنَّى تُصْرَفُونَ» …

این بخش در باب اسامی اسلام و ایمان و دین می باشد. با این توضیح که اسمی که در دنیا بر مرتکب گناه کبیره اطلاق می کنیم، چیست؟ آیا او را مومن می نامیم یا کافر؟ و این غیر از احکام وی در آخرت می باشد که همان وعد و وعید است. اسامی اسلام و ایمان و دین، حدود شرعی …

فرضیّت نماز از آیات قرآن مجید ثابت است. در فضیلت آن چیزی از ارشادات رسول اکرم (صلّی اللّه علیه و سلّم) را می آوریم. فرمودۀ سرور دو جهان (صلّی اللّه علیه و سلّم) است که : خداوند متعال فرمود من بر امّت شما نمازهای پنجگانه را فرض کرده ام و بر خود لازم گرفته ام. هر که بر ادای این …

عمارت عظیم الشّأن و رفیع القدر اسلام در این پنج ستون که ذیلاً ذکر می شود قائم و پابرجاست: «توحید در رسالت نماز، روزه، زکات حج» بعضی از علما جهاد را هم داخل نموده اند و اگر احدی خداوند متعال را خدای یکتا و حضرت محمّد مصطفی (صلّی اللّه علیه و سلّم) را نبیّ صادق و خاتم النبیّین تسلیم کرده …

۱- عزیزان شیعه معتقد هستند عملا ختم نبوت صورت نگرفته زیرا (به عقیده عزیزان شیعه) امامانی پس از حضرت رسول آمدند که هیچ تفاوتی با پیامبر گرامی صلی الله و علیه و آله و سلم نداشتند! ( چشم پوشی از برتریهایی که بنابر ادعای شیعه نسبت به پیامبر گرامی داشتند، مانند علم غیب و تقسیم بهشت و جهنم و غیره) …

۱ –  مصدر عقیده مسلمانان کتاب خدا و سنت رسولش و اجماع سلف صالح است. ۲ – تمام آنچه در قرآن کریم آمده، شریعت و برنامه مسلمانان است و تمام سنت صحیح رسول صلی الله علیه وسلم گرچه آحاد هم باشد قبول کردنش واجب است. ۳ –  در فهم کتاب و سنت مرجع همان نصوصی است که آن را بیان …

یکی از اسباب دفع بلا و مصیبت قبل از نزول آن، دعاء است زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم می فرماید: ( لایرد القدر إلا الدعاء) یعنى: ( قضاء و تقدیر را فقط دعاء تغییر می دهد ). همچنین دعاء یکی از اسباب دفع بلا و مصیبت بعد از نزول آن است زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم …

خداوند متعال در مورد مشرکان می فرماید: «بَلْ قالُوا إِنَّا وَجَدْنا آباءَنا عَلی‏ أُمَّهٍ وَ إِنَّا عَلی‏ آثارِهِمْ مُهْتَدُونَ» (زخرف: ۲۲) «بلکه می‌گویند: بی‌گمان ما نیاکان خود را بر آیینی یافتیم و ما (نیز) از پی آن‌ها (می‌رویم و) هدایت یافته‌ایم». و رسول خدا فرمودند: «لَتَتَّبِعُنَّ سَنَنَ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ حذوالقذه بالقذه حَتَّى لَوْ دَخَلُوا جُحْرَ ضَبٍّ لَدَخَلْتُمُوهُ» قالوا: یا …

– غلو در مورد انسان های نیک و صالح: خداوند متعال می فرماید: «یا أَهْلَ الْکِتابِ لا تَغْلُوا فی‏ دینِکُمْ وَ لا تَقُولُوا عَلَی اللَّهِ إِلاَّ الْحَقَّ» (نساء: ۱۷۱) «ای اهل کتاب! در دین خود غلو نکنید و درباره‌ی  الله جز حق نگویید». و می فرماید: «وَقالُوا لا تَذَرُنَّ آلِهَتَکُمْ وَ لا تَذَرُنَّ وَدًّا وَ لا سُواعاً وَ لا یَغُوثَ …

شرک اکبر: انجام دادن عبادتی برای غیر الله مانند ذبح و نذر و دعا شرک اصغر: مانند ریای اندک – شرک الفاظ شرک تشبیه: شرک خالق به مخلوق مانند شرک مشبهه تشبیه مخلوق به خالق مانند شرک قبرپرستان شرک اشتقاق مانند مشتق نمودن «مناه» از اسم (المنان) و العزی از (العزیز) انکار چیزی از اسما و صفات. خداوند متعال می …

شرک در اسما و صفات شرک تسمیه چنانکه خداوند متعال را به اسم هایی می نامند که خود را با آن معرفی نکرده است. چنانچه نصاری خداوند را «اب» نام نهادند. شرک در ربوبیت شرک تعطیل که عبارت است از نفی برخی یا همه ی افعال خداوند  شرک کسی که معبود دیگری جز خداوند در آفرینش قائل است. بدون اینکه …

۱- مانند ریای اندک و خود نمایی در عبادت برای مردم؛ رسول خدا فرمودند: «الا اخبرکم بما هو اخوف علیکم عندی من المسیح الدجال؟ قالوا: بلی یا رسول الله؛ قال: الشرک الخفی: ان یقوم الرجل فیصلی فیزین صلاته لما یری من نظر رجل»: «آیا شما را از امری آگاه نکنم که در مورد بیش از مسیح دجال بر شما می …

۱- شرک در ربوبیت: عبارت است از شریک قائل شدن برای خداوند متعال در افعال او تعالی؛ که به دو بخش تقسیم می شود: شرک تعطیل: و آن عبارت است از نفی برخی از افعال خداوند یا همه ی آنها؛ مانند شرک دهری ها و غلاه جهمیه و شرک فرعون و نمرود در گذشته و شرک کمونیست ها و ملحدان …

شرک در لغت: جمع «الشریک» شُرکاء می باشد. و مشترک به شراکت در ملک گفته شده است. و نیز در معنای لغوی گفته شده: آنچه تو و دیگری نصیب و بهره ای از آن داشته باشید. گفته می شود: «شرکته و شارکته واشترکوا» مانند سخن موسی علیه السلام در مورد هارون علیه السلام: «وَأَشْرِکْهُ فِی أَمْرِی» (طه: ۳۲) «و او …

یکی از لوازم دعوت توحید، دوست داشتن موحدان و اهل توحید و یاری و نصرت آنها با جان و مال و دشمنی با دشمنان شان می باشد. خداوند متعال می فرماید: «قُلْ إِنْ کانَ آباؤُکُمْ وَ أَبْناؤُکُمْ وَ إِخْوانُکُمْ وَ أَزْواجُکُمْ وَ عَشیرَتُکُمْ وَ أَمْوالٌ اقْتَرَفْتُمُوها وَ تِجارَهٌ تَخْشَوْنَ کَسادَها وَ مَساکِنُ تَرْضَوْنَها أَحَبَّ إِلَیْکُمْ مِنَ اللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ …

۱-  تمامی صفات خداوند متعال، صفات کمال هستند و هیچ نقصی در آنها وجود ندارد. ۲- دایره صفات گسترده تر از وسعت اسماء می باشد. چرا که هر اسم متضمن معنایی می باشد. و از سوی دیگر برخی از صفات هستند که مربوط به افعال خداوند می باشند که انتهایی ندارند. ۳- صفات خداوند متعال به دو دسته تقسیم می …

۱ــ تمام اسمای خداوند متعال نیکو است. یعنی در نهایت نیکویی می باشند. خداوند متعال می فرماید: «وَلِلّهِ الأَسْمَاء الْحُسْنَى» (اعراف: ۱۸۰) «و برای خدا، نام‌های نیک است». ۲- اسماء خداوند متعال اسامی عَلَم و صفت هستند. اسم علم به اعتبار دلالت آنها بر ذات و صفت به اعتبار معنایی که بیانگر آن هستند. ۳- چون اسماء خداوند متعال بر …

قاعده اول: اسما و صفات الهی توفیقی هستند. جز با کتاب و سنت ثابت نمی شوند. قاعده دوم: حمل نصوص کتاب و سنت بر ظاهر آنها و بدور از تحریف واجب است. قاعده سوم: ظاهر نصوص صفات از جهت معنا معلوم و از حیث کیفیت مجهول می باشند. قاعده چهارم: ظاهر نصوص بیانگر معانی است که بر ذهن خطور می …

این است که آنچه را الله متعال برای ذات خویش یا رسول الله  صلی الله علیه و سلم برای خداوند ثابت نموده، ثابت می کنیم و آنچه را خداوند متعال از خویشتن یا رسول الله  صلی الله علیه و سلم از خداوند نفی کرده است، نفی می کنیم و آنچه را اثبات می کنیم بدون تحریف یا تشبیه یا تمثیل …

علما توحید را به سه بخش تقسیم کرده اند: توحید ربوبیت، توحید الوهیت، توحید اسماء و صفات ۱- توحید ربوبیت: توحید ربوبیت بخشی از توحید اثبات و معرفت می باشد و آن عبارت است از: اقرار و اعتراف به اینکه تنها الله است که خالق هر چیز و رازق و مالک آن است و تنها اوست که در آن تصرف …

۱- کلمه ی توحید چنان است که بر زبان آوردن آن آسان و وزن آن در ترازوی اعمال سنگین و نزد خداوند متعال محبوب است. رسول الله  صلی الله علیه و سلم فرمودند: «کَلِمَتَانِ خَفِیفَتَانِ عَلَى اللِّسَانِ، ثَقِیلَتَانِ فِی المِیزَانِ، حَبِیبَتَانِ إِلَى الرَّحْمَنِ: سُبْحَانَ اللَّهِ العَظِیمِ، سُبْحَانَ اللَّهِ وَبِحَمْدِهِ»:[۱] «دو کلمه وجود دارد که بر زبان سبک ولی در ترازوی …

۱- توحید هدف آفرینش جن و انسان بوده است. خداوند متعال می فرماید: «وَمَا خَلَقْتُ الْجِنَّ وَالْإِنسَ إِلَّا لِیَعْبُدُونِ» (ذاریات: ۵۶) «و من جن و انس را نیافریده ام مگر برای اینکه مرا عبادت کنند». ۲- کسی که توحید را کاملا محقق  سازد، بدون حساب و عذاب وارد بهشت می شود. چرا که رسول خدا فرمودند: «امت ها بر من …

توحید در لغت مصدر «وحد یوحد» به معنای چیزی را واحد قرار دادن می باشد. و این توحید جز با نفی و اثبات ممکن نخواهد بود. بنابراین در مساله توحید، الوهیت را از غیر الله نفی و آن را تنها برای الله عزوجل اثبات می کنیم.[۱] خداوند متعال می فرماید: «اَجَعَلَ الْآلِهَهَ إِلَهاً وَاحِداً إِنَّ هَذَا لَشَیْءٌ عُجَابٌ»: (ص: ۵) …

کلمه توحید و اخلاص در عمل برای خداوند یکتا، سبب برپایی زمین و آسمان می باشد و خداوند متعال تمام مخلوقات را بر این اساس خلق کرده است و فطرت همه  ی آنها بر این اساس بوده است و بر مبنای آن است که دین تاسیس شده و قبله مشخص شده و شمشیرهای جهاد کشیده شده است. و آن حق …

و) اقوال و دیدگاه های معاصرین: دکتر مصطفی حلمی حفظه الله می گوید: «چون مسلمانان به دنبال راهی برای به پا خاستن باشند، راهی جز وحدت صفوف و یکپارچه شدن ندارند. و این مهم جز با اسلامِ صحیح ممکن نخواهد بود. و مصدر اسلام صحیح، قرآن و سنت می باشد و همین است خلاصه  ی دیدگاه و نگرش سلفی».[۱] بنابراین …

د) اقوال سلف: شیخ الاسلام ابن تیمیه می گوید: «چون انسان عاقل در این امور[۱] تامل کند، متوجه می شود که مذهب سلف و ائمه، در نهایت راستی و استواری و صحت می باشد و معقول صریح و منقول صحیح آن را اقتضا می کند و کسی که با آن مخالفت می کند – با وجود تناقضی که در اقوال …

ج) آثار صحابه رضوان الله علیهم بکیر بن عبدالله اشج می گوید: عمر بن خطاب گفت: «عده ای با امور متشابه در قرآن با شما مجادله می کنند، پس با استعانت از سنت ها (احادیث) پاسخ آنان را بدهید. چرا که پیروان حدیث داناتر به کتاب خداوند می باشند».[۱] بنابراین اعتقاد سالم و صحیح تنها راه برپایی جامعه ی اسلامی …

ب) سنت نبوی: ۱- رسول خدا فرمودند: «إِنِّی قَدْ تَرَکْتُ فِیکُمْ مَا إِنِ اعْتَصَمْتُمْ بِهِ فَلَنْ تَضِلُّوا أَبَدًا کِتَابَ اللَّهِ وَسُنَّهَ نَبِیِّهِ»:[۱] «در میان شما چیزی را به جای گذاشتم که اگر بدان چنگ زنید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب الله و سنت پیامبرش». ۲- عبدالله بن مسعود می گوید: «رسول خدا خط راستی کشید و در چپ و راست …

بازگشت و مراجعه به کتاب و سنت صحیح نبوی و معتقد بودن به اعتقاد و شریعت و رفتاری که صحابه داشتند، راه و روش مومنان است. و دلایل زیادی در این زمینه در کتاب و سنت صحیح وجود دارد از جمله: الف) قرآن کریم ۱- خداوند متعال می فرماید: «فَإِنْ آمَنُوا بِمِثْلِ ما آمَنْتُمْ بِهِ فَقَدِ اهْتَدَوْا وَ إِنْ تَوَلَّوْا …

غلو در عادت ها عبارت است از: تشدد در تمسک به عادت های قدیمی و روی نیاوردن به آنچه بهتر از آن است. از جمله این عادت ها: ۱- اجازه خواستن فرد بیگانه از پسر عمو قبل از خواستگاری از دختر عمه وی؛ براستی این عادت و رسم و رسوم ها و بدعت ها بسیار عجیب و زشت   می باشد. …

چنین عملکردی برای برخی از اصحاب رسول خدا  صلی الله علیه و سلم اتفاق افتاد. از ابوجحیفه از پدرش روایت است که می گوید: رسول خدا  صلی الله علیه و سلم میان سلمان [۱] و ابودرداء[۲] پیمان اخوت و برادری بست. از عون بن ابی جحیفه از پدرش روایت است که می گوید: «رسول خدا  صلی الله علیه و سلم …

غلو در معاملات عبارت است از تشدد در تحریم هر چیزی؛ حتی اگر وسیله باشد. مانند تحریم رفاه طلبی در خوراک یا کار؛ خداوند متعال می فرماید: «قُلْ یا أَهْلَ الْکِتابِ لا تَغْلُوا فی‏ دینِکُمْ غَیْرَ الْحَقِّ وَ لا تَتَّبِعُوا أَهْواءَ قَوْمٍ قَدْ ضَلُّوا مِنْ قَبْلُ وَ أَضَلُّوا کَثیراً وَ ضَلُّوا عَنْ سَواءِ السَّبیلِ» (مائده: ۷۷) «بگو: ای اهل کتاب! …

۱- انس بن مالک در توصیف نماز رسول خدا  صلی الله علیه و سلم می گوید: «رسول خدا کوتاه  ترین و کامل ترین نماز را در میان مردم داشت.»[۱] و رسول خدا  صلی الله علیه و سلم اصحاب و یارانش را امر می کرد تا نماز را کوتاه و سبک بخوانند. شبی معاذ بن جبل در امامت قومش، سوره ی …

نوع دوم از انواع غلو، غلوِ جزئیِ عملی می باشد که مصداق آن غلو در عبادات است. منظور از جزئی بودن عبارت است از آنچه مربوط به جزئیات شریعت اسلامی می باشد. منظور از عملی، اموری است که مربوط به عمل انسان می شود و تنها اموری را شامل می شود که مربوط به فعل انسان است. و قول زبانی …

نوع ششم: میانه روی و وسطیت اهل سنت در باب منقول و معقول اهل سنت در بین معتزله و اشعریه جایگاه میانه و وسط را دارد. چنانکه: معتزله و متکلمانی که از آنها پیروی کرده اند در مورد عقل غلو کرده و عقل را مقدم بر نقل (کتاب و سنت) دانستند و دلالت نقل را خبر محض دانستند که احتمال …

نوع پنجم: دیدگاه اهل سنت در مورد اصحاب رسول الله  صلی الله علیه و سلم این موضوع شامل نکات ذیل می باشد: ۱ـ تعریف صحابه: عبارت است از هرکس که در حال ایمان به رسول خدا  صلی الله علیه و سلم با ایشان ملاقات نموده و بر اسلام مرده است. ۲- فضل صحابه: خداوند متعال می فرماید: «مُحَمَّدٌ رَسُولُ اللَّهِ …