عقيده

همانا دکتر البوطی مردم را به دو قسم تقسیم کرده است: ۱- مجتهدین ۲- مقلدین. او معتقد به قسم دیگری در بین این دو قسم بالا نیست، او این موضوع را در صفحات(۵۲، ۵۴، ۸۴، ۸۵) بیان کرده است ما هم در همین ارتباط دیدگاه و نظر ایشان را مورد توجه قرار داده و از جهت علمی با نظر ایشان …

می خواهیم در دنباله مطالبی که گذشت، به مقلدان متعصب فکر بسته بگوئیم: آیا شما به مجرد اینکه بگویید باب اجتهاد بسته شده است، می‌توانید مانع کسانی که اهلیت و شایستگی اجتهاد را ندارند و همچنین با غرض و کینه وپیروی ازهوی و هوس در دایره اجتهاد داخل می‌شوند، می‌توانید جلوگیری و ممانعت بعمل آورید؟ آیا شما فکر می‌کنید هر …

و در بین مسلمانان علمای صادق وجود خواهند داشت که از دین دفاع کرده و افترا و دروغ، دروغگویان را رد می‌کنند تا روز قیامت، آن زمان که علم با برداشتن علما از روی زمین، برداشته می‌شود. همانطور که رسول الله صلی الله علیه وسلم نیز به این موضوع اشاره کرده‌اند. ای مخاطبان: نترسید از اینکه دین ضایع گردد و اینکه …

از کسانی که اجتهاد از قرن چهارم به بعد را منع می‌کند می‌پرسیم که: دلیل شرعی که شما در رابطه با تعطیل بودن باب اجتهاد یا بسته بودن آن دارید چیست؟ آنگونه که ما به کتاب‌ها و مقالات نوشته شده آنان مانند کتاب «الاجتهاد و المجتهدون» وکتاب «لزوم اتباع مذاهب الائمه» نگاه کرده‌ایم هیچ دلیل شرعی از کتاب (قرآن) و …

علما بر آنند که : افتراءبر رسول الله ﷺ کفر و موجب خروج از اسلام می باشد ، بی تردید چنین افترایی بر خدا و رسولش که حلالی را تحریم کند و یا حرامی را حلال گرواند کفر محض است اما بحث درباره افتراءدر غیر چنین موارد است رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود : افتراء بر من مانند …

حکم توسل نمودن به پیامبر صلی الله علیه و سلم  چیست؟ توسل به پیامبر صلی الله علیه و سلم دارای اقسامی می باشد: اول اینکه ایمان آوردن به رسول الله صلی الله علیه و سلم را وسیله درخواست خود قرار دهد چنانکه در دعایش بگوید: پروردگارا به تو و رسولت ایمان آوردم، مرا ببخش. این نوع توسل صحیح است و …

عقیده اهل سنت و جماعت بر سه نوع دلالت می‌کنند : ۱) دلالتی مطابق بر ذات. ۲) دلالتی متضمن صفات مشتق شده از آن‌ها. ۳) دلالتی ملتزم صفاتی که از آن مشتق نشده‌اند.  می توانید از هر کدام مثالی بیاورید ؟ مثال آن‌ها اسماء «الرحمن» و «الرحیم» است که این اسماء بر ذات مسمّی دلالت می‌کنند که «الله» است و …

عقیده اهل سنت و جماعت خداوند میفرماید:  إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَلِیّاً کَبِیرا ( نساء ۳۴ ). «بیگمان خداوند بلندمرتبه و بزرگ است».  إِنَّ اللَّهَ کَانَ لَطِیفاً خَبِیراً ( احزاب ۳۴ ). «بیگمان خداوند دقیق و آگاه است». إِنَّهُ کَانَ عَلِیماً قَدِیراً ( فاطر ۴۴ ). «او بسیار فرزانه و خیلی قدرتمند است».  إِنَّ اللَّهَ کَانَ سَمِیعاً بَصِیراً ( نساء ۵۸ ). «بیگمان خداوند دائماً شنوای بینا …

قَالَ ابنُ تَیْمِیَّه رحمه الله طلب یاری از الله، توکل نمودن بر الله، پناه بردن به درگاهش و دعا خواستن تنها از او، اموری هستند که بنده را نیرومند می سازند، و مشکلات و دشواری ها بر او آسان می گردند. از این جهت است که بعضی از سلف صالح گفته اند: «هر کس دوست دارد که قوی ترین مردم …

علماء در ارتباط با شرایط مجتهدین دو دسته‌اند، گروهی خیلی سخت گیر، جدی و تعصّب هستند و گروهی دیگر نرم، سهل گیر و آسان می‌باشند، علماء متأخر جزو گروه اول یعنی سخت گیر، جدی، متعصب و تند بوده و حتی اظهار داشتند که کسی نمی‌تواند اجتهاد کند و آنان به اجتهاد به عنوان مسأله‌ای غریب و نا آشنا و ترسناک …

امام بخاری در صحیح خود بابی را با این عنوان ذکر می­ کند: «باب الرکوب على الدابه الصعبه والفحوله من الخیل وقال راشد بن سعد کان السلف یستحبون الفحوله لأنها أجرى وأجسر»: «باب سوار شدن بر حیوانِ نرِ تندرو و سرکش مانند اسب؛ راشد بن سعد می­گوید: «سلف سوار شدن بر حیوان نر را دوست داشتند چراکه تندروتر و دلیرتر است.» حافظ …

الحمدلله قاعده چنین است که هرگاه شخص اسباب را جهت رسیدن به مقاصد خویش بکار نبندد، پس رسیدن به هدف سخت یا ناممکن خواهد شد. بکارگیری اسباب و وسائل شرعی جهت منع وقایع ناخوشایند منافی با توحید و توکل بر الله ‏تعالی نیست اما لزوما بکار بستن اسباب باعث منع تقدیر الهی که قبلا آنرا مقدر فرموده نخواهد شد مگر …

 چند سوال مهم سؤال اول؟ ۱-پیامبر صل الله علیه وسلم چند بار روز تولد خودش را جشن گرفت؟ سؤال دوم؟ ۲ – یک دلیل از رسول را ذکر کن که به یاران وصحابه کرام به این جشن دستور داده شده باشد؟ سؤال سوم؟ ۳ – کدام یک از خلفای راشدین مولود نبوی را جشن گرفت؟ سؤال چهارم؟ ۴ – در …

 در عقیده‌ی اسلامی، اشکالی که ذهن را به حیرت و شگفتی وا دارد وجود ندارد. بنابراین، خدا را یگانه و همان کسی می‌داند که همه‌ی موجودات را به تنهایی آفریده است و بازگشت همه‌ی آن‌ها به سوی اوست و هیچ شریکی ندارد و هیچ‎کس نمی‌تواند سخنانش را تحریف کند.  اندیشه‌ی اسلامی اندیشه‌ی ساده و آشکاریست که هیچ‎کس در‎باره آن اختلافی …

شبهه ششم: انگیزه التزام به فهم سلف شور و مقدس شمردن افراد و محبت پدران و نیاکان است. دکتر عبدالحمید ابو سلیمان می‏ گوید: نسبت دادن تقدس به اقوال و اجتهادات سلف و ملحق کردن آن به سنت و وحی یکی از دلایل کوتاهی ورزیدن در اقدام منهجی و روشمند است.([۱]) و دکتر محمد عماره می ‏گوید: به علت تقدسی …

شبهه پنجم که فهم سلف منجر به ایستایی عقل و حرکت علمی می ‏شود با اینکه تاکید می‏ کنند که “عقل اولین ادله است و نه تنها اولین بلکه اساس است که درستی ادله را از روی آن می‏توان فهمید([۱])، و قرآن را بزرگ می‏داند و گوشزد می‏ کند که به آن عمل شود و مرجع قرار گیرد”([۲]). اما احتمال …

شبهه چهارم التزام به فهم سلف مخالف با فرمان الهی است که به تدبّر در قرآن کریم و استنباط احکام جدید که برای سلف شناخته شده نبوده، فرمان داده است. پاسخ به این شبهه: ۱- تردید نیست که خداوند متعال ما را به تدبّر در قرآن کریم فرمان داده، چنانکه می ‏فرماید: ﴿کِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَیۡکَ مُبَٰرَکٞ لِّیَدَّبَّرُوٓاْ ءَایَٰتِهِۦ وَلِیَتَذَکَّرَ أُوْلُواْ …

شبهه سوم التزام به فهم سلف در نصوص به جمود و تقلیدی می‏انجامد و پیشرفت علمی را متوقف و دروازه‏ای اجتهاد را می‏بندد. دکتر احمد کمال ابو المجد می‏ گوید: خلاصه اینکه ما همه آنچه را گذشتگان در مورد هر مسئله‏ای گفته‌اند بررسی می‏کنیم ولی به آن بسنده نخواهیم کرد و به سبب آن اجتهاد را رها نمی‏کنیم، چون اگر …

اما فرق گذاشتن بین شریعت و فقه، و یا بین نصوص و استنباط سلف از آن که اولی از وحی سرچشمه می ‏گیرد و منبع دومی بشر است، و در نتیجه اولی معصوم و در دومی احتمال درستی و نادرستی می ‏رود. چنین فرق گذاشتنی در کل درست است اما به توضیح نیاز دارد: تردیدی نیست که شریعت و فقه …

شبهۀ اول سلف معصوم نیستند و فهم آنان از نصوص یک منبع بشری است. بنابر این نمی‏توان آن را با مفهومی مقایسه کرد که منبع آن وحی است، پس چگونه فهم سلف را مانند وحی واجب الاتباع می‏دانید؟ از این رو بین شریعت و فقه باید فرق گذاشت، چون شریعت یک منبع الهی است که پیروی از آن واجب می‏باشد، …

پایین آوردن جایگاه نص شرعی و دلالت آن با پافشاری بر توسعه دادن دایره ظنی بودن دلالت نص یا ثبوت آن. و با تاکید بر اینکه نص دیگر مانند این می‏تواند مخالف آن باشد، و یا آن بر خلاف ظاهرش تاویل شود و یا حمل بر مجاز گردد. وقتی تعامل آنها با خود نص شرعی اینگونه است به طریق اولی …

 یعنی آنچه پیامبر -صلی الله علیه وسلم- و اصحاب وی  بر آن بوده‌اند، و این شامل اعتقادات آنان و عبادات و رفتار و سلوک آنها می‏ شود، همان طور که شامل شیوه آنها در استدلال و فرا گرفتن نیز می‌شود، چنانکه الله متعال می‏فرماید: ﴿قُلۡ هَٰذِهِۦ سَبِیلِیٓ أَدۡعُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِۚ عَلَىٰ بَصِیرَهٍ أَنَا۠ وَمَنِ ٱتَّبَعَنِیۖ وَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ …

یعنی کسانی که در سه قرن برتر نخستین تاریخ اسلام می ‏زیسته‌اند و رسول اکرم -صلی الله علیه وسلم- به بهتر بودن آنان گواهی داده است و آنان عبارتند از: صحابه -رضی الله عنهم-، و تابعین، و تابعین آنها کسانیکه بدعت گذاری نکرده‌اند و به نیکی از صحابه پیروی نموده‌اند. چنان که رسول اکرم -صلی الله علیه وسلم- می‏فرماید: «بهترین …

منظور از روشنفکران اسلامی، علما و متفکرانی است که اسلام‏گرا نامیده می‏ شوند، کسانی تحت تاثیر مکتب فکر تجدد گرایی (عقل گرایی)([۱]) قرار گرفته‌اند که به صورت کلی یا جزئی استناد به نصوص شرعی را در سایر امور زندگی نمی‏ پذیرند، و اینان عبارتند از سکولاریست‏ها و کسانی‏که چپ اسلامی فامیده می‏ شوند. و آنها شیوه‏ای مرکب و تلفیقی یعنی …

از انجایی که علی‌محمد باب در آثار خود مکرر تصریح نموده که هرکس بخواهد🏻 حقانیت وی را اثبات کندتنها و تنها باید از:🏻 کتاب وی دلیل آورد و حق ندارد هیچ «معجزه‌ای» از او روایت نماید، چنانکه در باب هشتم از واحد ششم کتاب «بیان فارسی» می‌نویسد. من استدل بغیر کتاب الله وآیات البیان وعجز الکُلّ عن الإتیان بمثلها فلا دلیل له …

 توسلی که صحیح نیست و آن این است که انسان به چیزی که وسیله نیست متوسل شود یعنی چیزی که در شریعت به عنوان وسیله قرار داده نشده است. بنابراین توسل کردن به چنین وسایلی لغو، بیهوده،شرک ; باطل و خلاف شرع و عقل می باشد، از آن جمله این است که نفری به دعای یک شخص مرده متوسل شود …

 متوسل شدن به دعای مرد صالحی است که امید به قبولی دعایش باشد. اصحاب رضی الله عنهم از رسول الله صلی الله علیه و سلم به صورت عام و به صورت خصوصی درخواست دعا کرده اند و برای رسیدن به خواسته خویش به دعای پیامبر صلی الله علیه و سلم  نزد خداوند متوسل می شدند. در صحیحین از انس بن …

مهمترین شبهات عبارت اند از: شبهۀ اول: فهم سلف منبعی انسانی است و سلف معصوم نیستند پس نباید در التزام به آن با آنچه منبع آن وحی است مقایسه شود، پس بنابراین باید بین شریعت و فقه فرق گذاشت. شبهۀ دوم: سلف در فهم نصوص اختلاف دارند، و اشتباهات بعضی از آنها و استنباط از اسرائیلیات مانع التزام به فهم …

سبحان الله مسلط شدن – استولی- اقتضاء می‌‌‌‌‌‌کند که بین خداوند و چیز دیگر رقابت غلبه کردن چیره شدن بوده است، حال آن چیز دیگر غیر از برخی مخلوقات خداوند چه کسی دیگری می‌‌‌‌‌‌تواند باشد، پس خداوند بر ملک خود مسلط شده است!! چه کسی این حرف را می‌‌‌‌‌‌زند؟!! قطعاً می‌‌‌‌‌‌دانند یکی از بزرگان‌‌شان که از عقیده‌ی سلف صالح در …

بسیاری از دعوت‌گران مسلمان در این زمان که بهره‌ای از علم قرآن و سنت دارند، از سلف پیروی‌‌ نمی‌‌‌‌‌‌کنند. البته بحثی که ما در این جا داریم، مثال دوم یعنی: پیروی از سلف در ایمان به آیات و احادیث صفات و معنای عربی آن‌ها و منزه دانستن خداوند از شبیه و مانند است. آری، این‌ها نمی‌‌‌‌‌‌خواهند سلفی باشند و از …

استوی یعنی: بالا و روی آن است، بالا بودنی که شایسته‌ی کمال اوست. شما اشعری‌ها و ماتریدی‌ها استعلاء (بالابودن) را به معنای «استوی» چیره و مسلط شد تاویل می‌‌‌‌‌‌کنید، با این کارتان به حقیقت پشت کردید! چرا چنین تاویل می‌‌‌‌‌‌کنید و در موضعی قرار گرفتید که در میان عده‌ای از مردم هستید که نه با عقیده سلف‌اند و نه با …

ماتریدی‌ها و اشعری‌ها که در تاویل آیات و احادیث صفات – همان طور که گفتیم- هم‌نظرند؛ در دو صفت شنوایی و بینایی با مذهب سلف هستند و می‌‌‌‌‌‌گویند: منظور از او شنوا و بیناست این است که خداوند دو صفت شنوایی و بینایی دارد. اما وقتی معتزلیان به آن‌ها بگویند: پذیرفتن این صفات تشبیه است، چرا که انسان نیز به …

برخی از مذاهبی که اکنون وجود دارند، مانند: روافض و امثال آن‌ها از اهل سنت نیستند، چون در مورد صفات خداوند متعال پیرو مذهب معتزله که در گذشته وجود داشته، هستند. معتزله بسیاری از آیات صفات را تاویل می‌کنند که در برخی از صفات اشاعره و ماتریدیه با آن‌ها مخالفت کرده‌اند. لیکن از طرفی اشعری‌ها و ماتریدی‌ها با معتزلی‌ها در …

شما می‌‌‌‌‌‌دانید که از ائمه اربعه، امام دارالهجره، مالک بن انس برای خاص و عام با سند صحیح ثابت است که مردی نزد او آمد و از او چنین سؤال کرد: ای مالک، «الرَّحْمَن عَلَى الْعَرْش اِسْتَوَى»: (خداوند رحمان بر عرش قرار گرفت) استوی چگونه است؟ گفت: استوی معلوم و کیفیت آن مجهول است. سؤال از آن بدعت است. این …

 در واقع تشبیه مذهب مشبهه و تعطیل مذهب مؤوله[۱] (تأویل کنندگان) است اما سلف به معانی حقیقی صفات الله با پاک دانستن او تعالی از مشابهت به حوادث، معتقدند و آیه‌ی قرآن در این باره تصریح دارد آن جا که می‌‌‌‌‌‌فرماید: «لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَیْءٌ وَهُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ»: (هیچ چیز مانند او تعالی نیست و او شنوا و بیناست).«شوری ۱۱» این …

به [مخالفت خلف با عقیده سلف در مورد صفات] اشاره می‌‌‌‌‌‌کند، چون یکی از مباحثی که خلف با سلف مخالفت کرده‌اند، تاویل آیات و تعطیل آنها و عدم پیروی از آیات الهی است. اما سلف – از جمله ائمه اربعه – به حقیقت معانی آیات و احادیث صفات خداوند بدون تشبیه و تعطیل ایمان داشتند.[۱] [۱] – ائمه برای اثبات …

سلف مطلقاً هیچ گونه فرقی بین خبر واحد و متواتر قایل نبوده‌اند، بجز برخی از کسانی که از فرقه‌ها گمراه هستند. مانند: معتزله، خوارج و… پیروی کرده‌اند. این‌ها با راه مؤمنان مخالفت ورزیده‌اند و سزاوار وعید پروردگار جهانیان هستند که می‌‌‌‌‌‌فرماید: «وَ مَنْ یُشاقِقِ الرَّسُولَ مِنْ بَعْدِ ما تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدى وَ یَتَّبِعْ غَیْرَ سَبیلِ الْمُؤْمِنینَ نُوَلِّهِ ما تَوَلَّى وَ …

این مثال که می‌‌‌‌‌‌گویند حدیث آحاد با متواتر فرق دارد، در برابر شماست. این ها می‌‌‌‌‌‌گویند عقیده فقط با احادیث متواتر ثابت می‌‌‌‌‌‌گردد. در نتیبجه با این عقیده‌ی شان گاهی در تناقض گویی‌های بسیار شگفت انگیز گرفتار می‌‌‌‌‌‌شوند علت آن است که از منهج سلفی دورند؛ چرا که برخی از نصوص شرعی هم زمان مسئله‌ی اعتقادی و حکمی ‌‌‌‌‌‌از احکام …

به همین سبب است که هر کس می‌‌‌‌‌‌خواهد سلفی باشد، همان طور که قرآن و سنت را یاد می‌‌‌‌‌‌گیرد باید راه و روش سلف صالح اعم از صحابه، تابعین و تبع تابعین را نیز یاد بگیرد، چرا که آنان این دعوت را به صورت صحیح به ما نقل کرده‌اند.[۱] [۱]  چون فهم نصوص شرعی بدون مراجعه به فهم سلف صالح …

همه می‌‌‌‌‌‌دانند که پیامبر برخی از اصحاب را به صورت فردی به مناطق دور از مدینه فرستاد تا آنان را به اسلام دعوت دهند. این در حالی بود که شخص پیامبر آن‌ها را بصورت فردی و تک تک می‌‌‌‌‌‌فرستاد تا مردم را به اسلام فرا خوانند. اسلام چیزی جز آن‌چه پیامبر آورده نیست که شامل عقیده و احکام می‌‌‌‌‌‌شود.  یکی …

یکی از واضح‌ترین مثال بر این واقعیت که برخی در این زمان زمزمه کنند این است که خبر واحد را از حدیث متواتر جدا می‌‌‌‌‌‌دانند. فرق قایل شدن بین این دو از بارزترین ادله خروج آنان از راه و روش سلف صالح است؛ چرا که آنان چیزی به نام حدیث آحاد و حدیث متواتر‌‌ نمی‌‌‌‌‌‌شناختند.[۱] این ها هستند که تقسیم …

بسیاری اوقات می‌‌‌‌‌‌شنوید که در  مناسبت‌های مختلف برخی از کسانی که نام عالم را یدک می‌‌‌‌‌‌کشند، حرف‌هایی می‌‌‌‌‌‌زنند، اما بر علمی ‌‌‌‌‌‌که ما ذکر کردیم یعنی: علم قرآن و سنت و آن چه صحابه بر آن بوده‌اند، نیستند و به این معنا عالم نمی باشند، بلکه آن چه خودشان از قرآن و سنت می‌‌‌‌‌‌فهمند، بدون آن که به مرجع حفاظتی …

 هر کس می‌‌‌‌‌‌خواهد حقیقتاً به قرآن و سنت بازگردد باید به راه و روش اصحاب پیامبر، تابعین و پیروان‌شان در قرن‌های بعدی مراجعه کند.[۱] [۱] – (هر کس می‌‌‌‌‌‌خواهد حقیقتاً به قرآن و سنت بازگردد) تعریف واقعی اتباع همین است، امام احمد در مسائل ابوداود ۱۷۸۹ اتباع را این‌گونه تعریف می‌کند: (اتباع این است که فرد از آن‌چه پیامبر آورده …

عدم رجوع به مفاهیم، افکار و آراء سلف صالح، سبب اصلی گروه گروه شدن مسلمانان و مذاهب پراکنده و راه‌های متفرق به نام اسلام است.[۱] [۱] – چرا که تنها ادعای پیروی از قرآن و سنت کافی نیست مگر زمانی که به مقتضای آن عمل کنند و عمل به مقتضای قرآن و سنت بدون فهم سلف امکان ندارد، این همان …

الحمدلله بدون شک در دنیای امروز اکثریت کفار هستند. و باید متذکر شد که ما اصطلاحی با نام کافر مطلق یا مؤمن مطلق نداریم! قائل شدن به وجود مومن یا کافر مطلق، به معنای وجود کافر و مومن نسبی هم است. در حالیکه ما چنین اصطلاحاتی نداریم؛ که مثلا فردی مومن نسبی باشد و فردی مومن مطلق! یا از آن …