این نیز حق زن است که مبلغی پول ، علاوه بر نفقه بصورت پول جیبی بدهید تا او مطابق میل و خواسته خود خرج کند و این پول جیبی را به اندازه توان خود بدهید یعنی آنقدر که می توانید و این پول باید اضافی بر پولی که برای خرج خانه داده اید ، باشد و مشخص کنیدکه این مبلغ …

یک مرتبه حضرت علی رضی الله عنه جلوی حضرت فاطمه(رضی الله عنها)بصورت مزاح و شوخی شعری خواند که در آن مذمت و بدی زنان بیان کرد ان النساء الشیاطین خلقن لنا نعوذبالله من شرالشیاطین ترجمه: بی شک زنان برای ما شیطان آفریده شدند و ما از شر شیطان بخداوند پناه می بریم.   حضرت فاطمه(رضی الله عنها) در جواب فرمودند: …

_ سلام برای مسلمانان یک سنت مهمی است و آنحضرت صلی الله علیه و سلم درباره سلام زیاد تاکید نموده اند، ایشان توصیه به سلام نمودند تا در بین مردم محبت پیدا شود هر مسلمانی را سلام بده خواه می شناسی یا نمی شناسی (بخاری)چونکه سلام اسلامی حق است بر شناخت کسی موقوف نیست ۲_در حدیث صحیحین که رسول مکرم …

قبل از شروع حساب و کتاب به هر یک نامه اعمالش داده می شود. روش دادن نامه اعمال به این صورت است : که نامه ها پرواز می کنند پرواز کنان به دست صاحبش می رسد . نامه اعمال مؤمنان به دست راست شان و نامه اعمال کفار به دست چپ شان داده می شود بعد از آن به هر …

در ماه مبارک رمضان سال دوم هجری به وقوع پیوست . این غزوه یکی از بزرگترین غزوات اسلام است زیرا آغاز عزت و شرف اسلام و ذلت و رسوایی کفر و شرک از همین غزوه شروع می شود در این غزوه بدون اسباب ظاهری و مادی نصرت و یاری خداوندی شامل حال مسلمین شد و عکس آن به کفارو مشرکین …

اعوذ بالله من الشیطان الرجیم بسم الله الرحمن الرحیم  و ماکان المؤمنون لینفروا کافه فلولا نفر من کل فرقه منهم طائفه لیتفقهوا فی الدین و لینذروا قومهم اذا رجعوا الیهم لعلهم یحذرون  از آیه بالا این مطلب واضح می گردد که تعلیم احکام چنان فریضه مهمی است که در وقت اشتغال به جهاد هم واجب است که گروهی بجای رفتن …

چهره ات را با آب هوشیاری بشوی،آنگاه در خود بنگر که آیا کافری یا مسلمان؟ مؤمنی یا منافق؟ موحدی یا مشرک؟ ریاکاری یا مخلص؟ موافقی یا مخالف؟ راضی هستی یا ناراضی خدای متعال از رضایت یا عدم رضایت باکی ندارد، سود و زیان اعمال فقط به خودت بر میگردد. تمام کائنات در تحت لطف  فضل خدای سبحان کریم حلیم قرار …

حضرت مولانا شاه حکیم اختر رحمهالله علیه در تفسیر و توضیح این آیه (( کونو ا مع الصادقین)) می فرماید وقتی خداوند می فرماید (( کونوا مع الصادقین)) تقاضای این امر الهی این خواهد بود که اهل الله در هر کجا و در هر زمان تا قیام قیامت باید موجود باشند چون خداوند خودش به بندگانش دستور می دهد تا …

حضرت ابوالعالیه رحمه اللّه علیه روزی به نزد هارون الرشید رفت و خطاب به وی گفت: از دعای بد مظلوم بترس،چرا که خداوند متعال آن را رد نمی کند،اگر از جانب فاجری باشد. و در روایت دیگری آمده است،اگر چه از جانب کافری باشد. پس برادر!در خلوت خویش در اعمال خود تأمل نما که آیا حق زیردستان خویش را ادا …

عنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ (رَضی اللهُ عَنهُ) قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ (صلی الله و سلم): «لا تَسُبُّوا أَصْحَابِی، فَلَوْ أَنَّ أَحَدَکُمْ أَنْفَقَ مِثْلَ أُحُدٍ ذَهَبًا مَا بَلَغَ مُدَّ أَحَدِهِمْ وَلا نَصِیفَهُ».  (بخارى: ۳۶۷۳) ابوسعید خدری {رَضی اللهُ عَنهُ}می گوید: نبی اکرم (صلی الله علیه و سلم)  فرمود: «اصحاب مرا دشنام ندهید. زیرا اگر یکی از شما به اندازه کوه احد، طلا …

بسیاری فکر می کنند که غیبت یعنی پشت سر و در غیاب کسی حرفی زدن که در او نباشد ، و در حالی که این گونه نیست ، زیرا زمانی که ما پشت سر کسی و در غیاب او حرف می زنیم چند حالت دارد:  یا از او تعریف و تمجید می کنیم که این غیبت نیست،  و یا اینکه …

یکی از مواردی که ما باید همانند صحابه رضی الله عنهم  و سایر سلف صالح باشیم ، و فهم ما با فهم آن بزرگوران یکسان و برابر باشد ،  مسائل ایمان و اعتقادی است ، و در این موارد ما نباید از فهم آنها سر پیچی کنیم ، و یا بر خلاف آنها نظر و ایده ای را انتخاب نماییم، …

برخی  فکر می کنند که شیک پوشی و لباس خوب و زیبا بتن نمودن تکبر است ،  همانگونه که گروه دیگری بر این باورند که تکبّر تنها خود را برتر و دیگران را حقیر شمردن است ، گروه اول در فهم معنای تکبر دچار اشتباه شده اند ،  و گروه دوم مفهوم ناقصی از تکبر بیان نموده اند ، زیرا …

رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود:««« دجال در سرزمینی که خراسان گفته می شود، ظهور می کند. پیروان او، چهره هایی مانند سپر چکش خورده دارند.»»» سلسله احادیث الصحیحه(۱۲۲/۴) اما مسلمانان زمانی او‌را می شناسند که به عراق و شام می رسد. در حدیث نواس بن سمعان رضی الله عنه می اید: ««« دجال در فاصله میان دو …

اولین بیمارستان اسلامی در دوره خلیفه اموی ولید بن عبدالملک بنا نهاده شد؛ و این بیمارستان در مسائل مربوط به بیماری جذام تخصص داشت. بعد از آن، بیمارستان های متعددی در جهان اسلام احداث شد و برخی از آنها به شهرت زیادی دست یافت؛ تا جایی که دژهای علم و پزشکی قلمداد می شدند و از نخستین دانشکده ها و …

و از ابوسعید خدری روایت است که رسول الله ص فرمودند: «لَتَتْبَعُنَّ سَنَنَ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ، شِبْرًا شِبْرًا وَذِرَاعًا بِذِرَاعٍ، حَتَّى لَوْ دَخَلُوا جُحْرَ ضَبٍّ تَبِعْتُمُوهُمْ»: «شما وجب به وجب و ذراع به ذراع از روش کسانی که پیش از شما بودند، پیروی خواهید کرد، حتی اگر آنان وارد سوراخ سوسماری شده باشند، شما نیز از آنها پیروی خواهید کرد؛ …

ملا علی قاری رحمه الله میگوید: «علمای ما می¬گویند: اگر ۹۹ وجه یافت شود که به تکفیر مسلمانی اشاره داشته باشند و تنها یک وجه به ابقای وی در اسلام اشاره داشته باشد، بر مفتی و قاضی شایسته است که به آن یک وجه عمل کند. و این برگرفته از رهنمود نبوی است که فرمودند: «ادْرَءُوا الحُدُودَ عَنِ الْمُسْلِمِینَ مَا …

شیخ عبداللطیف بن عبدالرحمن آل شیخ رحمه الله میگوید: «جسارت و گستاخی در تکفیر کسی که ظاهر وی بیانگر اسلام و مسلمان بودنش می¬باشد بدون مستندی شرعی و برهانی راضی کننده، برخلاف راه و روش ائمه¬ی اهل علم از اهل سنت و جماعت می-باشد و این روش، روش اهل بدعت و گمراهی است  الرسائل المفیده، ۳۳

صدیق حسن خان رحمه الله می گوید: «امام شوکانی در کتاب «السیل الجرار» می¬گوید: بدان که برای مسلمانی که به الله و روز قیامت ایمان دارد، جایز نیست به خروج مسلمان از دین اسلام بر و وارد شدن وی در کفر حکم نماید، مگر اینکه با دلیل و بینه¬ای واضح¬تر و روشن¬تر از خورشید روز باشد  الروضه الندیه شرح الدرر …

بن حجر رحمه¬الله¬تعالی میگوید: «غزالی می¬گوید: شایسته است تا جایی که امکان دارد، از تکفیر مسلمانان خودداری کرد، چرا که مباح داشتن خون نمازگزاران و کسانی که به توحید اقرار میکنند، خطا و اشتباهی بزرگ است؛ و به خطا رفتن در ترک (تکفیر) هزار کافر، آسان¬تر از خطایی است که منجر به ریخته شدن خون تنها یک مسلمان شود»  فتح …

ما قصرها و کاخ های بهشت که از طلا و نقره و مروارید و سنگ های گران قیمت ساخته شده اند، زیبائی و منظره دل انگیزی دارند و ارزش آنها را هیچکس به جز خداوند که آنها را آفریده نمی داند.   رسول خدا ﷺ می فرماید: «دَخَلْتُ الْجَنَّهَ فَإِذَا أَنَا بِقَصْرٍ مِنْ ذَهَبٍ فَقُلْتُ: لِمَنْ هَذَا الْقَصْرُ؟ قَالُوا: لِشَابٍّ …

جدا شدن روح از بدن هنگام مرگ قطعی ، در کسری از ثانیه انجام میشود . این لحظه چنان سریع اتفاق می افتد که حتی کسی که چشمانش لحظه مرگ باز است فرصت بستن آن را پیدا نمیکند . یکی از شیرین ترین تجربیات انسان دقیقا لحظه جدا شدن روح از جسم میباشد . یه حس سبک شدن و معلق …

ﺟﻮﺍﻧﯽ ﺍﺯ ﺷﯿﺦ ﻣﺤﻤﺪ ﻏﺰﺍﻟﯽ ‏( ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ ‏) ﭘﺮﺳﯿﺪ؟ ﺍﯼ ﺷﯿﺦ ! ﺣﮑﻢ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﯽ ﻧﻤﺎﺯ ﭼﯿﺴﺖ؟ ﺷﯿﺦ ﮔﻔﺖ : ﺣﮑﻤﺶ ﺍﯾﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺒﺮﯼ . ”ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﯾﻨﮑﻪ ﻗﺎﺿﯽ ﺑﺎﺷﯽ ﺩﻋﻮﺗﮕﺮ ﺑﺎﺵ” ﭼﺮﺍ ﺍﮐﺜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ، ﻧﺎﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻗﺎﺿﯽ ﺍﻧﺪ؟ ﺑﺎﻟﺨﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺭقیبان ﺧﻮﺩ!!!

این‌ها مجموعه‌ای از آیات قرآن هستند که این قاعده را به روشنی بیان می‌کنند: ﴿ذَلِکَ الْکِتَابُ لَا رَیْبَ فِیهِ هُدًى لِلْمُتَّقِینَ٢﴾ [البقره: ۲]. «این کتابی است که شکی در آن نیست و راهنمای پرهیزگاران است». ﴿فَمَنِ اتَّبَعَ هُدَایَ فَلَا یَضِلُّ وَلَا یَشْقَى١٢٣ وَمَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنْکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَعْمَى١٢۴ قَالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنِی أَعْمَى وَقَدْ …

از آنچه گذشت معلوم می‌شود که قرآن کریم تمامی اصول و مبادی ضروری دین را به خاطر محقق شدن هدایت الهی، در بر گرفته است و هیچ کدام از آن‌ها فروگذار نکرده است، در غیر این صورت قرآن مصدر هدایت نبوده و سزاوار این نیست که با ﴿هُدًى لِلْمُتَّقِینَ٢﴾ [البقره: ۲] توصیف گردد. پس هر اصلی از این اصول به …

خداوند می‌فرماید: ﴿مَا فَرَّطْنَا فِی الْکِتَابِ مِنْ شَیْءٍ﴾ [الأنعام: ۳۸]. «هیچ چیزی را در کتاب فروگذار نکرده‌ایم». باز می‌فرماید: ﴿وَنَزَّلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ تِبْیَانًا لِکُلِّ شَیْءٍ﴾ [النحل: ۸۹]. «این کتاب را که روشن‌گر هر چیزی است بر تو نازل کردیم». این چیزهایی که خداوند در قرآنش روشن فرموده چیست؟ و این‌که‌ از ذکر هیچ کدام از آن‌ها فرو گذار نکرده و …

اسلام دینی است که در اصول و مبادی خود بر دلایل قطعی که فقط یک وجه تفسیر از آن‌ها برداشت می‌شود، تکیه می‌کند. و این اصول و تکیه‌گاه‌ها همان چیزهایی هستند که خداوند متعال آن‌ها را «آیات محکمات» می‌نامد. آیاتی که خداوند متعال آن‌ها را به عنوان مصدر و مرجع اختلافات قرار داده است. چنانچه در آیه‌ی ۷ آل عمران …

اسلام عبارت است از عقیده و عمل. و هر دو دارای اصول و ملحقاتی (فروع) هستند. مثال اصول: ایمان به وحدانیت خدا، نبوت محمد  صلی الله علیه و سلم، نماز، زکات و حرام بودن قتل و زنا. این‌ها اختلاف آراء و نظریات مثبت و منفی را نمی‌پذیرند، بلکه شریعت آن‌ها را آورده و مورد اجماع امت با وجود اختلاف مذاهب …

بنابر آنچه ذکر شد، می‌گوییم که اصول دین و پایه‌های آن قطعی و یقنی هستند، زیرا دلایل آن از نگاه ثبوت و دلالت، قطعی و صریح می‌باشند. و اگر دلایل اصول دین و اساسیات آن قطعی نباشد، اساس دین ظن و گمان خواهد بود که در این صورت جایگاهی برای تعدد آراء و نظریات مختلف (در اصول دین) خواهد شد …

یقین اعتقاد جازمی است که شکی بدان راه ندارد. در کتاب (مختار الصحاح) رازی آمده که: یقین، به معنای علم و زوال شک است. و در «مفردات الفاظ القرآن» راغب اصفهانی به معنای آرامش فهم همراه با ثبات حکم آمده است. در «صفوه البیان» شیخ حسنین محمد مخلوف در تفسیر این آیه ﴿وَبِالْآخِرَهِ هُمْ یُوقِنُونَ۴﴾ آمده است که: «درباره‌ی زندگی …

استقراء و تحقیق کلی در کتاب خداوند برای ما مشخص می‌کند که آیاتی که مؤسس اصول دین است به طور مطلق محکم هستند یعنی قطعی الدلاله می‌باشند. و هر آنچه که متعلق به اصول دین است و از نوع محکم مقید است همه‌ی آن‌ها به آیات محکم مطلق بر می‌گردند. طوری که یک آیه در قرآن یافت نمی‌شود که تمام …

قبلاً این مطلب را گفتیم که محکم در قرآن به دو شیوه وارد شده است: مطلق و مقید. و گفتیم که محکم مطلق آن است که به هیچ وجهی اشتباه و التباس در آن نیست. و محکم مقید آن است که برای بیان معنا نیازمند دیگری است تا آن را محکم گرداند، و تشابه معانی آن را برطرف کند. بدین …

اختلاف تنوع بدین گونه گفته‌ی برخی مفسرین روشن می‌شود که می‌گویند: «اهل تأویل در معنای این آیه اختلاف کرده‌اند»، البته مقصود اختلافی نیست که نتیجه‌ی تضاد و تناقض باشد چنانچه برخی این طور برداشت کرده‌اند بلکه منظور اختلاف لفظی است یا اختلاف تنوع چنانچه گذشت، چرا که می‌دانیم برخی از اقوال اصلاً ربطی به آیه ندارند مانند: این‌که‌ محکم آن …

آیه‌ای که از سوره‌ی حج بود و پیش از این بیان شد شبیه آیه‌ای سوره‌ی آل عمران است و آن را تفسیر می‌کند: بعد از آیه‌ی ۵۳ در سوره‌ی حج که ذکر شد این آیه می‌آید: ﴿لِیَجْعَلَ مَا یُلْقِی الشَّیْطَانُ فِتْنَهً لِلَّذِینَ فِی قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ وَالْقَاسِیَهِ قُلُوبُهُمْ﴾ [الحج:۵۳]. «این وسوسه‌های شیطانی (و ایجاد مشکلات در راه دعوت آسمانی توسّط مخالفان …

و به همین منوال است محکم و متشابهی که در قرآن آمده، و نیز آنچه از اختلاف اقوال علما بر معنای آن‌ها گفته شده است. پس معنی کلی محکم این است که لفظ بدون نیاز به غیر، صریح بر معنایش دلالت کند. و متشابه لفظی است که احتمال دو یا چند معنی در آن برود و برای ترجیح بین معانی …

برای از بین بردن گمان قبلی می‌گویم: اساس این گفته درماندگی از خواندن و بی‌خبری از روش و طریقه‌ی متقدمان در تفسیر می‌باشد، و آن این‌که‌ تفسیرِ لفظ به یکی از اجزا و یا معناهای آن است، یا این‌که‌ تفسیرشان برای مثال بر یکی از معناهای کلی آن لفظ تطابق داشت. چنانچه این فرموده خداوند متعال را تفسیر کرده‌اند: ﴿وَمِنْهُمْ …

خلاصه‌ی کلام درباره‌ی آیه‌ی شریفه‌ی ﴿هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ﴾ یعنی: آیات روشن و واضحی که معنای آن بر کسی پوشیده نیست. ﴿هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ﴾ اساس و پایه‌ی قرآن و ستون دین و مرجع تمامی آیات متشابهات است. ﴿وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ﴾ آیاتی در آن وجود دارد که معنای آن‌ها بر بسیاری از مردم یا بر بعضی از آنان …

من (حسنین مخلوف) می‌گویم: قسم دوم (متشابهات) خود به دو نوع دیگر قابل تقسیم است: الف) آن‌هایی که علم و دانستن آن‌ها را خداوند تا مدت زمانی به خود مختص نموده، سپس هر کس را که بخواهد از بندگانش، به او الهام می‌کند مثل: خروج دجال و نزول عیسی علیه السلام یا اعجاز علمی در قرآن مانند این فرموده خداوند: …

سعید حوی در «الأساس فی التفسیر» می‌گوید: ﴿هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ عَلَیْکَ الْکِتَابَ مِنْهُ آیَاتٌ مُحْکَمَاتٌ﴾ یعنی او ذاتی است که قرآن ‌را بر پیامبرش  صلی الله علیه و سلم فرو فرستاده است که قسمتی از این قرآن، آیاتی دارای عبارات روشن و محکم و محفوظ از تخالط و تشابه هستند ﴿هُنَّ أُمُّ الْکِتَابِ﴾: این آیات پایه و مغز قرآنند و …

دکتر عبدالکریم زیدان در کتاب (الوجیز فی أصول الفقه) می‌گوید: محکم در لغت به معنای متقن و استوار است و در اصطلاح شرعی لفظی است که دلالتش بر خود به طور روشن و آشکاری و بیشتر از آنچه مفسر می‌گوید، آشکار باشد. طوری که قابل تأویل و نسخ نباشد، زیرا دلالت آن بر معنا به اندازه‌ای رسیده که احتمال تأویل …

عام: آن است که مقصود از آن دلیل واضحی است که در بیان معنا بی‌نیاز از غیر می‌باشد. پس متشابه در صورت اطلاق اول بر آن، منسوخ خواهد بود و به اعتبار اطلاق دومی آن خواهد بود که معنایش از لفظش پدیدار نمی‌گردد خواه این‌که‌ معنایش با بحث و نظر درک شود یا نه. عمده‌ی سخن مفسران درباره‌ی آیه‌ی ﴿هُوَ …

﴿وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ﴾ یعنی دلالتشان موافق با آیات محکم است و از جهت لفظ و ترکیب نه از جهت مقصود و مراد محتمل چیز دیگری هستند»([۱]). قرطبی در «الجامع لأحکام القرآن» در تفسیر این آیه می‌فرماید: «متشابه در این آیه از باب احتمال دو معنی و اختلاط است: ﴿إِنَّ الْبَقَرَ تَشَابَهَ عَلَیْنَا﴾ [البقره: ۷۰] یعنی: گاو بر ما مبهم شد و …

مبحث دوم: محکم و متشابه در آیه‌ی (سوره‌ی‌آل عمران) ابو جعفر محمد بن جریر طبری در تفسیر این آیه می‌گوید: «اما محکمات: این‌ها آیاتی هستند که بیان و تفصیل آن‌ها آمده و دلایل و اسناد آن ثابت شده است. به عنوان نمونه، اثبات ادله‌ای مانند حلال و حرام، جزاء و تهدید، ثواب و عقاب، امر و نهی، اخبار و مثل‌ها، …

اما محکم مقید در آیه‌ی شریفه‌ی ۵۲ سوره‌ی حج بیان شده است: ﴿وَمَا أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِکَ مِنْ رَسُولٍ وَلَا نَبِیٍّ إِلَّا إِذَا تَمَنَّى أَلْقَى الشَّیْطَانُ فِی أُمْنِیَّتِهِ فَیَنْسَخُ اللَّهُ مَا یُلْقِی الشَّیْطَانُ ثُمَّ یُحْکِمُ اللَّهُ آیَاتِهِ وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ۵٢﴾ [الحج: ۵۲]. «ما پیش از تو رسولی و نبیی را نفرستاده‌ایم، مگر این که هنگامی که (آن رسول یا نبی آیات …

آیات محکم در قرآن عموماً به سه روش وارد شده‌اند: عام، مطلق و مقید. عام؛ در این فرموده‌ی الله آمده است: ﴿الر کِتَابٌ أُحْکِمَتْ آیَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِنْ لَدُنْ حَکِیمٍ خَبِیرٍ١﴾ [هود: ۱]. «کتابی است که آیات آن استحکام یافته، سپس از جانب حکیمی آگاه به روشنی بیان شده است». طبق این آیه، آیات قرآن همگی محکم هستند بدین معنی …