منظور از اختلاف در تفسیر در بین مفسرین چیست؟

اختلاف تنوع

بدین گونه گفته‌ی برخی مفسرین روشن می‌شود که می‌گویند: «اهل تأویل در معنای این آیه اختلاف کرده‌اند»، البته مقصود اختلافی نیست که نتیجه‌ی تضاد و تناقض باشد چنانچه برخی این طور برداشت کرده‌اند بلکه منظور اختلاف لفظی است یا اختلاف تنوع چنانچه گذشت، چرا که می‌دانیم برخی از اقوال اصلاً ربطی به آیه ندارند مانند: این‌که‌ محکم آن است الفاظش تکرار نشده باشد و متشابه آن است که لفظ در آن تکرار شده است. پس چگونه این‌ها را معنای آیه قرار می‌دهند در حالی که آیه پیروی از متشابهات را انحراف و گمراهی قرار داده است. آیا پیروی از همه‌ی الفاظ تکراری‌اش کژی و گمراهی است؟!

کسی که تصور کند که منظور از اختلاف غیر این است دچار توهم و خیالبافی شده است و دلیل این توهم چنانچه گفتیم ناتوانی و بی‌خبری از شناخت روش ائمه سلف یا پیشینیان و عدم دقت نظر در گفته‌های آن‌ها و نیز گذشتن سطحی بدون تفکر از کنار آن‌ها بوده است.