گوناگون

در تفسیر ابن عطیه آمده است که منظور از ﴿وَٱلَّذِینَ هَادُواْ﴾ [البقره: ۶۲]. در سوره‌ی بقره، یهودیان هستند. و بدین خاطر به این اسم نامگذاری شده‌اند که گفته‌اند: ﴿إِنَّا هُدۡنَآ إِلَیۡکَ﴾ [الأعراف: ۱۵۶]. «به سوی تو بازگشتیم». بنابراین واژه‌ی یهود از «هَادَ یَهُودُ» یعنی بازگشت، گرفته شده است. یکی از شعرای عرب هم گفته است: «إنّی امرؤ من مدحه هائدٌ». …

ادیانی که در قرآن کریم ذکر شده‌اند ادیانی که از پیروان آن‌ها در قرآن کریم ذکری به میان آمده است عبارتند از: دین اهل کتاب یعنی یهودیت و مسیحیت، دین صابئیان، دین مجوسیان، دین مشرکان، دین دهریان و دین اسلام.  

گفتیم که یکی از لوازم ربوبیت خدا این است که پیامبرانی را برای جوامع بشری فرستاده است تا دین حق و قوانین و احکام و عبادات و اعتقاداتی را که از آن سرچشمه می‌گیرند، به آنان بشناسانند. و اینها در واقع مضامین شریعتهای الهی را تشکیل می‌دهند و انکار آن‌ها، جهل نسبت به قدر و عظمت خداوند است و با …

آشنا ساختن مردم با دین حق و مقتضیات آن، از طریق فرستادگان خدا صورت می‌گیرد، چراکه خداوند متعال کلیات دین خود را به پیامبران وحی می‌کند تا آن را به مردم ابلاغ کنند. از این روی هیچ امتی بدون پیامبر نبوده است. پیامبری که دین خدا را دریافت نماید و آن را در اختیار امتش قرار دهد که اگر به …

در حدیث شریف: «کُلُّ مَوْلُودٍ یُولَدُ عَلَى الْفِطْرَهِ فَأَبَوَاهُ یُهَوِّدَانِهِ أَوْ یُنَصِّرَانِهِ أَوْ یُمَجِّسَانِهِ…». از ادیان یهودیت و مسیحیت و مجوسیت نام برده شده است، و آیا این بدین معنی است که انحراف از فطرت تنها با یهودی، مسیحی و یا مجوسی شدن تحقق می‌یابد، یا اینکه دیگر ادیان و عقائد کفر و گمراهی را نیز شامل می‌شود؟ در پاسخ …

حدیث شریفی که ذکر کردیم به این نکته اشاره دارد که پدر ومادر بر فرزند خود تأثیر می‌گذارند و او را از مقتضای فطرت منحرف می‌سازند و با تلقین و تقلید او را وادار می‌کنند که اسلام را رها کند و به یهودیت، مسیحیت و یا مجوسیت بگرَوَد. و این بدین خاطر است که فطرت اگرچه در اصل سالم و …

گفتیم که خداوند انسان را با سرشتی آفریده است که مستلزم شناخت خدا و مقتضیات آن است ولی این فطرت گاهی از مسیر درست خود وایمان به دین حق منحرف می‌شود. پیامبر راستی و راستگویی حضرت محمد صلی الله علیه و سلم هم به این حقیقت اشاره کرده و فرموده است: «ما مِن مَوْلُودٍ یُولَدُ عَلَى الْفِطْرَهِ ، فَأَبَوَاهُ یُهَوِّدَانِهِ …

قبلاً آیه‌ی: ﴿فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِی فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَیۡهَاۚ لَا تَبۡدِیلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِ﴾ [الروم: ۳۰]. را ذکر کردیم و گفتیم که منظور از فطرت، نوعی آفرینش است که خداوند انسان را بر اساس آن آفریده است، نوع آفرینشی که مقتضی ایمان به خداست و خداوند تمام انسان‌ها را بدون هیچ گونه تفاوتی بر اساس آن آفریده است. و این بدین معنی …

انسان همانطور که متمدن است فطرتاً دیندار نیز است، چرا که خداوند انسان را با فطرتی آفریده است که به وجود آفریدگار (هستی) اعتراف کرده و به او پناه می‌برد و از او طلب می‌کند و مقتضیات خالقیت و ربوبیّت خدا را بجای می‌آورد. پس اعتراف به وجود خدا به عنوان پروردگار و آفریدگار (هستی) همانطوریکه شیخ الاسلام ابن تیمیه …

شیخ الاسلام ابن تیمیه گفته است: اقرار و اعتراف به آفریدگار (هستی) امری فطری و بدیهی است در درون انسان، اگرچه بعضی از مردم بر اثر فاسد شدن فطرتشان برای شناخت خدا به نظر و دلیل نیاز دارند[۱]. این آیه هم گفته شیخ الاسلام ابن تیمیه را تأیید می‌کند: ﴿وَإِذۡ أَخَذَ رَبُّکَ مِنۢ بَنِیٓ ءَادَمَ مِن ظُهُورِهِمۡ ذُرِّیَّتَهُمۡ وَأَشۡهَدَهُمۡ عَلَىٰٓ …

قرآن کریم به ما خبر داده است که هر انسانی بر فطرت خداشناسی آفریده شده است به طوری که آفرینش او خود به خود مقتضی شناخت خدا و توحید و پذیرش دین حق اسلام است. خداوند متعال می‌فرماید:  ﴿فَأَقِمۡ وَجۡهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفٗاۚ فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِی فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَیۡهَاۚ لَا تَبۡدِیلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِکَ ٱلدِّینُ ٱلۡقَیِّمُ وَلَٰکِنَّ أَکۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا یَعۡلَمُونَ …

سه سؤال اساسی وجود دارند که در طول تاریخ ذهن بشر را به خود مشغول کرده و هر گاه انسان در مورد زندگی به فکر فرو رفته یا جنازه‌ای را تشییع کرده و یا گورستانی را مشاهده ‌کرده است، با این سؤالات مواجه شده است. این سؤالات عبارتند از: از کجا آمده‌ایم؟ از بهر چی آمده‌ایم؟ به کجا باز می‌گردیم؟ …

انسان نیازمند دین حق است، و دین حق ضرورتی است برای وی، چون انسان نمی‌تواند از آن بی‌نیاز باشد یا چیزی را جایگزین آن سازد، چرا که غیر آن باطل است و انسان نمی‌تواند بدون آن پاسخی برای سه سؤال فوق پیدا کند. از آنجائیکه دین اسلام خاتمه‌ی ادیان الهی و مسلط بر دیگر ادیان است، انسان نمی‌تواند دین حق …

در تفسیر «الـمنار» آمده است: دین، قانونی الهی است که خداوند با آن در حق مردم نیکی کرده و آن را از زبان یکی از خودشان بعنوان پیامبر که نه دخل و تصرفی در آن دارد و نه با تلقی و یادگیری به آن می‌رسد، به آنان ابلاغ می‌کند. دکتر محمد عبدالله دراز گفته است: دین از نظر اندیشمندان اسلامی …

هنگامی که می گوییم: انسان در اعتقاد و اندیشه [خارج از چارچوب برنامه خدا] آزاد نیست، و باید اعتقاد او در ایمان به خدا به عنوان یکتا پروردگار و معبود، منحصر باشد، این هم جایز نیست که برای غیر خدا خضوع کند یا غیر خدا را اطاعت کند و یا با دستورات خدا مخالفت ورزد. این گفته ما به این …

بحث در زمینه آزادی در چند جهت است: اجباری در دین نیست. برای غیر مسلمانان در سرزمین اسلامی آزادی دینی وجود دارد. حکم ارتداد در دین اسلام. بردگی در اسلام.

نوعی از آنها به شکلی بوده که، شنونده را در وراء پرده ای از خودش قرار داده و بدون واسطه با وی سخن گفته است، خداوند تعالی میفرماید: {وَلَمَّا جَاء مُوسَى لِمِیقَاتِنَا وَکَلَّمَهُ رَبُّهُ} (الأعراف:۱۴۳). و چنانچه موسی به وعده¬گاه ما آمد و پروردگارش با وی سخن گفت و میفرماید: {قَالَ یا مُوسَى إِنِّی اصْطَفَیتُکَ عَلَى النَّاسِ بِرِسَالاَتِی وَبِکَلاَمِی} (الأعراف …

شیخ محمد حسّان”حفظه الله ورعا” بازگو می کند که روزی با یک جوان تندرو در حال بحث بودیم که از او پرسیدم: آیا منفجر کردنِ یک مرکز فساد در کشوری اسلامی حلال است یا حرام؟! او هم در جواب گفت: بدون شک حلال بوده و کشتن انها نیز جایز است. به او گفتم: اگر در هنگام گناه آنها را بکشی …

فردی از بنی اسرائیل نیازمند رفع حاجتی از جانب الله شد، آنگاه عبادت نموده و دراین راه کوشش به خرج داد و سپس نیازش را به درگاه الهی عرضه کرد،… مشکلش حل نشد،… :شروع کرد به سرزنش نفسش و گفت: ای نفس من، چرا نیازت برآورده نشد؟!! سپس اندوهگین شده و بازهم نفسش را سرزنش کرد و گفت: به الله …

در موطأ امام مالک، مسند امام احمد، سنن ابوداود، سنن نسائی، صحیح ابن حبان و مستدرک حاکم از جابر بن عتیک رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صَلَّى اللَّه عَلَیْهِ وَآله وَسَلَّمَ فرموده است: «الشَّهَادَهُ سَبْعٌ سِوَی اْلَقتْلِ فی سَبِیْلِ اللهِ: اَلْمَقْتُولُ فِیْ سَبِیْلِ الله شَهِیْدٌ، وَاْلمَطْعُوْنُ شَهِیْدٌ، وَاْلَغرِیْقُ شَهِیْدٌ، و صَاحِبُ ذَاتِ الْجَنْبِ شَهِیْدٌ، وَالْمَبْطُوْنُ شَهِیْدٌ، وَصَاحِبُ …

ابتلا به عجب و غرور، کار نیک را نیست و نابود می سازد، زیرا عجب منافی اخلاص نسبت به پروردگار عزوجل است عیسی علیه السلام می فرمود: ای گروه حوارییون! چه چراغهایی که باد آنها را خاموش کرده و چه عبادت کننده هایی که عجب و خودپسندی آنان را تباه ساخته است. منهاج العابدین لأبی حامد الغزالی ص؛(۱۹۷) آدم خودشیفته …

دیدگاه فرقه‌های اسلامی‌ دراین باره گوناگون است: اهل سنت و جماعت بر این عقیده‌اند که عذاب برای روح است، خواه متصل به جسم باشد خواه جدا. شیخ الاسلام ابن‌تیمیه می‌فرماید: عذاب و نعمت، به اتفاق مذاهب اهل سنت و جماعت، هم برای نفس است و هم برای بدن. نفس چه در بدن باشد و چه از آن جدا گردد، از …

از شیخ عثیمین رحمه الله تعالى در مورد مصافحه و معانقعه و تبریک گفتن بعد از نماز عید سوال شد فرمود: “هذه الأشیاء لا بأس بها ؛ لأن الناس لا یتخذونها على سبیل التعبد والتقرب إلى الله عز وجل ، وإنما یتخذونها على سبیل العاده ، والإکرام والاحترام ، ومادامت عاده لم یرد الشرع بالنهی عنها فإن الأصل فیها الإباحه” …

امام نووی رحمه الله می فرماید: “ویستحب للناس استماع الخطبه ولیست الخطبه ولا استماعها شرطا لصحه صلاه العید لکن قال الشافعی لو ترک استماع خطبه العید أو الکسوف أو الاستسقاء أو خطب الحج أو تکلم فیها أو انصرف وترکها کرهته ولا إعاده علیه”. [المجموع شرح المهذب:۲۵/۵] ترجمه :”گوش دادن به خطبه عید مستحب است،و – باید دانست که – نه …

فردی به دیگر‌ی نمایندگی داده تا به جای او قربانی کند. آیا او نیز باید از کوتاه کردن مو و ناخن خودداری کند؟ برای موکّل جایز نیست که تا پایان دهه‌ی ذی الحجه و رسیدن زمان قربانی، مو و ناخنش را کوتاه کند؛ اگر چه زمان ذبح قربانی خودش حاضر نباشد، اما برای وکیل و نماینده، هیچ گونه منعی درباره‌ی …

درمورد ولاء و براء از سخنان شیخ ابن عثیمین و شیخ ابن باز رحمه الله علیه بیان میکنیم. ولاء و براء به خاطر الله ‌تعالی این است که انسان از هر چه که الله‌ تعالی اعلام برائت و انزجار نموده است ما هم از آن تنفر داشته و بیزار باشیم. الله تعالی می‌فرماید: {قَدْ کَانَتْ لَکُمْ أُسْوَهٌ حَسَنَهٌ فِی إِبْرَاهِیمَ …

 ۱- آتش شهوت؛ که با روزه گرفتن خاموش می‌شود. ۲- آتش حرص و طمع؛ که با یاد کردن مرگ خاموش می‌شود. ۳- آتش نگاه و چشم چرانی؛ که با ذکر دل خاموش می شود. ۴- آتش غفلت؛ که با یاد خدا خاموش می‌شود. ۵- آتش جهالت و نادانی؛ که با استماع علم، فروکش می کند. ۶- آتش و شهوت شکم؛ …

نص قرآنی: ﴿وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ آمِنُوا کَمَا آمَنَ النَّاسُ قَالُوا أَنُؤْمِنُ کَمَا آمَنَ السُّفَهَاءُ أَلَا إِنَّهُمْ هُمُ السُّفَهَاءُ وَلَکِنْ لَا یَعْلَمُونَ﴾ [البقره: ۱۳]. ترجمه: چون به آنان گفته شود همان گونه که مردم ایمان آوردند شما هم ایمان بیاورید مى‏‌گویند آیا همان‌گونه که بی‌‌خردان ایمان آورده‏اند ایمان بیاوریم هشدار که آنان همان بی‏خردانند ولى نمى‏‌دانند. قرآن مجید در این آیه …

تکفیر کردن حق خداوند است؛ کسی کافر دانسته نمی شود، مگر آنکه الله و رسولش او را تکفیر کرده باشند و یا اینکه تمامی مسلمانان بر آن تکفیر اجماع داشته باشند. و اگر کسی شخص دیگری را بدون برهان آشکاری، که بر نص کتاب عزیز و سنت صحیح، یا اجماع مسلمین بنا شده باشد، تکفیر کند، مستحق شدت عمل و …

سه عمل وجود دارد… که در روز قیامت به دلیل سنگینی‌اشان در ترازوی میزان وزن نمی گردند. صبر الله متعال می فرماید: «شکیبایان پاداششان را کامل و بدون حساب دریافت خواهند کرد» (زمر/۱۰) ”پاداشش‌مشخص‌نگردیده‌ست“. گذشت از مردم »الله متعال می فرماید: «و هر کس عفو و اصلاح کند، پاداش او با الله است» (شوری/۴۰) ”پاداشش‌مشخص‌نگردیده‌ست“. روزه گرفتن »رسول الله صلی …

نخست: اگر هنگام ارتکاب معصیت یا از دست رفتن طاعت اندوهگین نمی‌شود. و دوم: اگر هنگام مواسم طاعات (مانند رمضان و دهه‌ی ذی الحجه) هیچ جنبشی به وی دست نمی‌دهد و بر عبادتش افزوده نمی‌شود. این‌ها نشانه‌ی بیماری قلب است. (دکتر خالد السبت)

حضرت شیخ منیری رحمهالله علیه در اسنادش اینچنین مرقوم داشته: از مطالعه ی چهارصد کتاب به چهار مورد دست یافتم: ۱_ به نفسم می گویم :ای نفس! اگر می خواهی عبادت کنی ، پس خداوند را خالصتا عبادت کن ، در غیر اینصورت از خوردن رزقش خودت را باز دار. ۲_ای نفس! از هر آن چیزی که خداوند تو را …

و در روایتی دیگر آمده است: «مَن عَمِلَ عَمَلاً لَیسَ عَلَیهِ أمرُنَا فَهُوَ رَدٌّ»[۱] (کسی‌که عملی را انجام دهد که دین ما آن را تأیید نکند مردود است.) ابن رجب حنبلی می‌گوید: این حدیث یکی از اصول بزرگ اسلام، و مثل ترازویی برای سنجیدن ظاهر اعمال است، چنان‌که حدیث «إنما الأعمال بالنیات»[۲] (هر عملی به نیتی بستگی دارد) ترازویی برای …

خداوند می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِی خَلَقَ ٱلۡمَوۡتَ وَٱلۡحَیَوٰهَ لِیَبۡلُوَکُمۡ أَیُّکُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗاۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِیزُ ٱلۡغَفُورُ٢﴾ [الملک: ۲]. «همان کسی که مرگ و زندگی را پدید آورده است تا شما را بیازماید کدامتان کارتان بهتر و نیکوتر خواهد بود. او چیره و توانا، و آمرزگار و بخشاینده است.» فضیل بن عیاض می‌گوید: خالص‌ترین عمل، که در انجام آن اخلاص وجود داشته باشد ولی …

اخلاص و حسن نیت داشتن در انجام اعمال به تنهایی شرط قبول عمل در درگاه خداوند نیست، پس انسان باید مواظب باشد تا اعمالش تباه و باطل نگردد و سعی و تلاشش بر این باشد تا اعمال را به شیوه‌ی صحیح انجام دهد. زیرا خداوند جل جلاله می‌فرماید: ﴿قُلۡ هَلۡ نُنَبِّئُکُم بِٱلۡأَخۡسَرِینَ أَعۡمَٰلًا١٠٣ ٱلَّذِینَ ضَلَّ سَعۡیُهُمۡ فِی ٱلۡحَیَوٰهِ ٱلدُّنۡیَا وَهُمۡ …

زیرا اخلاقت نشان دهنده‌ی چیزی هست که هستی. اما آبرو و حیثیت نشان دهنده‌ی چیزی است که مردم فکر می‌کنند هستی. (دکتر احمد عیسی المعصراوی)

بنده مومن بر دشمنان ستم نمی کند، و برای رعایت دوستان مرتکب گناه نمی شود، امانت را تلف نمی کند، حسود و بدگو و لعنتگر نیست، حق را می گوید اگر چه از او شهادت نخواهند، لقب های بیجا به کار نمی برد، درنماز خاشع است، و در کار زکات سریع است، در مصیبت وقـار دارد و بهنگام نعمت شکر …

پدیده ی تعصب ، موضوعی تازه و جدید نیست ، بلکه عمری بدرازای عمر بشریت دارد! آن روزی که الله تعالی انسان را آفرید ، شیطان بر او تازیده و به أصل خلقتش آتش ، تعصب ورزیده ، و أصل خاکی خلقت آدم را تحقیر نمود!!! {قالَ أَنَا خَیْرٌ مِنْهُ خَلَقْتَنِی مِنْ نَارٍ وَخَلَقْتَهُ مِنْ طِینٍ} (۱۲) الأعراف. بعد از این …

((یَنْفُثُ عَنْ یَسَارِهِ)) (ثَلاَثَاً)[۱]. (سه بار به طرف چپ خود فوت کند [فوتى که با کمى رطوبت آب دهان همراه باشد]). ((یَسْتَعِیذُ بِاللهِ مِن َالشَّیْطَانِ وَمِنْ شَرِّ مَا رَأى (ثَلاَثَ مَرَّاتٍ))[۲]. (سه بار از شیطان و از شر آنچه که دیده است به الله پناه برد). ((لا َیُحَدِّثْ بِهَا أَحَدَاً))[۳]. (در مورد آن با کسى صحبت نکند). ((یَتَحَوَّلُ عَنْ جَنْبِهِ …

رسول اکرم ﷺ در این رابطه فرموده ‌اند: «مَا بَیْنَ خَلْقِ آدَمَ إِلَى قِیَامِ السَّاعَهِ أَمْرٌ أَکْبَرُ مِنْ الدَّجَّالِ »، از خلقت آدم تا فرا رسیدن روز قیامت، هیچ فتنه‌ای بزرگتر از فتنه دجّال نیست. دجّال انسانی است که در آخر الزمان ظهور می‌کند. بر پیشانی او سه حرف (ک ف ر) حک شده است و هر مؤمنی می‌تواند آن …

بد دهنی کردن دموکراسی طلبان به مسلمانان « و از کسانیکه پیش از شما به آنها کتاب داده شد و از مشرکین بد دهنی های زیادی را خواهید شنید. اگر افراد استواری باشید و رهنمودهای دین را بکار گیرید این یکی از آن مسائل سختی خواهد بود که خواهید دید». ﴿۱۸۶ آل عمران﴾ آیه پیش بینی می کند که مسلمانان …

سوال: اللّه یا لامکان است و یا بر عرش اِستوا فرموده است اما در هر دو حالت سؤالِ بنده به قوّهء خودش باقیست. پس این لفظِ بیتُ‌اللّه «خانهء خُدا» به چه معناست؟ پاسخ: «بیت الله» به معنای خانه خداست اما این خانه به این معنایی که ما فکر می کنیم نیست. چون خانه یعنی سرپناهی برای انسان و سایر حیوانات …

دشمنان اسلام همواره با طرح شبهات و مطالب غیر علمی تلاش می کنند چهره ی اسلام را بد کرده و از اسلام آوردن افراد جلوگیری کنند اما آنها با عکس آنچه که پیش بینی می کردند روبه رو شدند و ما امروز شاهد این هستیم که روز به روز تعداد مسلمانان در اروپا، آمریکا و جهان غرب بیشتر می شود …

قرآن ستیزان و کسانی که فکر می کنند قرآن از سوی خدا نیامده است و قرآن کتاب آسمانی نیست این داستان را حتما بخوانند… هنگامی که «فرانسوا میتران» در سال ۱۹۸۱ میلادی زمام امور فرانسه را بر عهده گرفت،ازمصر تقاضا شد تا جسد مومیایی شده فرعون را برای برخی آزمایشها و تحقیقات از مصر به فرانسه منتقل کند. جسد فرعون …

یک روز عبدالله بن عمر رضی الله عنهما به همراه تعدادی از یارانش در بیابانی نزدیک مدینه راه می‌پیمودند. در یک جایی نشسته و مشغول خوردن غذا شدند. نوجوانی که گله ای گوسفند را شیانی می‌نمود به آنان نزدیک شده و سلام کرد. ابن عمر رضی الله عنه او را به خوردن غذا دعوت نموده و گفت: بیا ای جوپان! …