اخلاق

عَنْ أَبِی مُوسَى  قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ  إِذَا جَاءَهُ السَّائِلُ، أَوْ طُلِبَتْ إِلَیْهِ حَاجَهٌ، قَالَ: «اشْفَعُوا تُؤْجَرُوا، وَیَقْضِی اللَّهُ عَلَى لِسَانِ نَبِیِّهِ مَا شَاءَ». (بخارى:۱۴۳۲) ترجمه: ابوموسی  روایت می کند که: هرگاه، سائلی نزد رسول الله  می آمد و یا کسی، از آنحضرت درخواست حاجتی می کرد, رسول اکرم خطاب به صحابه رضی الله عنهم می فرمود:«شما نیز (در حق …

اخلاص، صبر، صداقت، پایداری، استقامت، اطاعت از امیر یا رهبر، دوری از گناهان، دعا و ذکر زیاد، طلب یاری و تأیید از خداوند متعال از جمله خواندن این دعا: «اللَّهُمَّ مُنْزِلَ الکِتَابِ، وَمُجْرِیَ السَّحَابِ، وَهَازِمَ الأَحْزَابِ، اهْزِمْهُمْ وَانْصُرْنَا عَلَیْهِمْ»: «پروردگارا، ای نازل کننده ی کتاب و ای به حرکت درآورنده ی ابرها و ای شکست دهنده ی احزاب، آنان را …

معنای صبر در وجود انسانها معلوم و مشخص است، و عبارات علما در تعبیر از این واژه مختلف است.  ابوعبید رحمه الله می گوید:  اصل صبر خویشتنداری است و هرکس چیزی را حبس کند مانند این است که او را به صبر و تحمل واداشته است.  ابوحیان رحمه الله می‌گوید:  صبر عبارت از خویشتن‌داری بر امور ناخوشایند است.  ابن تیمیه …

عنْ أَنَسٍ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ ﷺ قَالَ: «إِنَّمَا الصَّبْرُ عِنْدَ الصَّدْمَهِ الأُولَى» (متفق علیه) ترجمه: از انس رضی الله عنه روایت است که نبی ‏اکرم ﷺ فرمود: «صبر، همان است که در آغاز مصیبت، باشد».

عنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: بَیْنَمَا النَّبِیُّ فِی مَجْلِسٍ یُحَدِّثُ الْقَوْمَ جَاءَهُ أَعْرَابِیٌّ فَقَالَ: مَتَى السَّاعَهُ؟ فَمَضَى رَسُولُ اللَّهِ یُحَدِّثُ فَقَالَ بَعْضُ الْقَوْمِ: سَمِعَ مَا قَالَ فَکَرِهَ مَا قَالَ، وَقَالَ بَعْضُهُمْ: بَلْ لَمْ یَسْمَعْ حَتَّى إِذَا قَضَى حَدِیثَهُ، قَالَ: «أَیْنَ أُرَاهُ- السَّائِلُ عَنِ السَّاعَهِ»؟ قَالَ: هَا أَنَا یَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «فَإِذَا ضُیِّعَتِ الأَمَانَهُ فَانْتَظِرِ السَّاعَهَ». قَالَ: کَیْفَ إِضَاعَتُهَا؟ قَالَ: «إِذَا …

کمی دست از کار بکشید و فرصتی را صرف فرزندان خود کنید؛ فرزندان شما این از خودگذشتگی شما را می بینند و آن را هرگز فراموش نمی کنند؛ هر چه بیشتر به فرزندان خود برسید، از ناحیه آنها رضایت خاطر بیشتری پیدا می کنید؛ تنها خرج آنها را به دوش کشیدن کافی نیست. والدین باید با فرزند خود و به …

هدف از جنگیدن در اسلام این است که دین به طور کامل از آنِ الله باشد؛ مردم از تاریکی های کفر و شرک و جهل به سوی نور ایمان و توحید و علم هدایت شوند، متجاوزان قلع و قمع شوند، فتنه ها نابود شوند، کلمه ی خداوند بالا و برتر باشد، دین خداوند ابلاغ  گردد و موانع موجود در مسیر …

تفسیر آیۀ کریمه:  ﴿ٱدۡعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَبِّکَ بِٱلۡحِکۡمَهِ وَٱلۡمَوۡعِظَهِ ٱلۡحَسَنَهِۖ…﴾ [النحل: ۱۲۵]  «با حکمت و پند نیکو (مردم را) به راه پروردگارت دعوت نما».  دعوت دارای مراتب و درجه‌هایی بوده که برخی از آن‌ها بر برخی دیگر مقدم است؛ ۱⃣ پس دعوت کسی که تنها با موعظه حسنه مفید واقع شود با وی نباید مجادله صورت گیرد،  زیرا او دعوت …

ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید:  رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمود: «وارد بهشت نمی‌شوید تا هنگامی که ایمان نیاورید؛ و ایمان نمی‌آورید تا هنگامی که یکدیگر را دوست نداشته باشید؛ آیا شما را به کاری راهنمایی نکنم که اگر آنرا انجام دادید با یکدیگر، دوست می‌شوید؟ سلـام دادن را میان خود، رواج دهید».

 افتخار کردن به مال؛ عین حماقت است؛ زیرا دیگر کمالات ؛ به نوعی با انسان وابسته اند ؛ مانند : علم؛ شجاعت و سخاوت . ولی در مال این وابستگی وجود ندارد . مال فقط نسبت اضافی با انسان دارد. می گویند : مال فلانی . نسبت اضافی چه جای افتخار دارد؟ اگر دزد آمد و همه سرمایه را به …

برای حصول و کسب فضیلت و دانش، تلاش لازم است و باید که از خیلی چیزها گذشت؛ کسی که تلاش نکند و از خواب و خوردنش نزند؛ هرگز توفیق کسب فضیلت، همراه‌اش نخواهد بود.

پیامبر صلی الله علیه و سلم, در فتح شهر مکه سه فرمان تاریخی صادر کردند: ۱ کسی که وارد مسجد شود در امان است. ۲ کسی که در خانه اش را ببندد در امان است. ۳ کسی که وارد خانه ابوسفیان امیر مکه شود در امان است.

نخست به مهمترین امور بپردازد، در سطح فهم مردم با آن‌ها حرف بزند، و در تمامی امور از حکمت کار بگیرد طوری که رفتارش با لطف، ملایمت و نرمی همراه باشد، و از شدت در جایی که به آن نیاز است کار بگیرد، و هرگاه به نصیحت پرداخت با جملات کوتاه و با بهترین وجه باشد، و نباید نصیحتش به …

 ایشان به ذات خودش اعتماد و تکیه نکرده و به نیکی و کمال خویش فخر فروشی نکرد، بلکه اظهار ناتوانی کرد ، و در این امتحان و ابتلای بزرگ از حق تعالی تقاضای رسیدگی و کمک کرد ، ناتوانی و ضعف خودش را اعتراف نمود با التماس و زاری دعا کرد : ((ۖ وَإِلَّا تَصْرِفْ عَنِّی کَیْدَهُنَّ أَصْبُ إِلَیْهِنَّ وَأَکُن …

شریعت بخل را بدین جهت جرم تلقی مــــی کند که از آن به هیچ کس نفعی نمی رسد واز فرد اسراف کار ضرر زیادی متوجه مردم می گردد مثلاً از مردم قرض می طلبد،وامانت های دیگران را حیف و میل می کند،واز ایشان چیزی طلبیده تا در بازار رهن بگذاردو پولش را مصرف می کند. برخی از موارد اســـــــــراف…… ۱-در …

عنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: اتَّقُوا الظُّلْمَ فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلُمَاتٌ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَاتَّقُوا الشُّحَّ فَإِنَّ الشُّحَّ أَهْلَکَ مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ حَمَلَهُمْ عَلَى أَنْ سَفَکُوا دِمَاءَهُمْ وَاسْتَحَلُّوا مَحَارِمَهُمْ . ترجمه : جابربن عبدالله رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، فرمودند : از ظلم پرهیز و دوری نمایید زیرا ظلم باعث …

 بدیها و دشمنی ها  را با خوبی ها و دوستی ها دفع نمودن ، روش و طریقه هر عالم و داعی دین باید باشد، به آیه ۹۶ سوره فرقان توجه نمایید: ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ السَّیِّئَهَ نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا یَصِفُونَ. بدی را به بهترین راه و روش دفع کن (و پاسخ بدی را به نیکی ده)! ما به آنچه توصیف …

عنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ: تَجِدُ مِنْ شَرِّ النَّاسِ یَوْمَ الْقِیَامَهِ عِنْدَ اللَّهِ ذَا الْوَجْهَیْنِ، الَّذِی یَأْتِی هَؤُلاَءِ بِوَجْهٍ وَهَؤُلاَءِ بِوَجْهٍ.  ترجمه : ابوهریره رضی الله عنه فرمودند رسول الله صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم، فرمودند: روز قیامت در نزد الله، آدم دورو را از بدترین انسانها می یابی، همانی که به نزد اینها با چهره …

الله تعالی فرموده است: وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا نُوحًا إِلَى قَوْمِهِ فَلَبِثَ فِیهِمْ أَلْفَ سَنَهٍ إِلَّا خَمْسِینَ عَامًا “نوح ع را به سوی قومش فرستادیم و هزار سال (سنه) جز پنجاه سال (عام) در میان قومش دعوت کرد” از این ایه نکته جالبی برداشت می شود. و اینکه: همانطور که میدانیم معنی “سنه” و”عام” هر دو به معنی سال میباشد. ولی الله …

عنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: لاَ تَبَاغَضُوا، وَلاَ تَحَاسَدُوا، وَلاَ تَدَابَرُوا، وَکُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا، وَلاَ یَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ یَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلاَثِ لَیَالٍ.  ترجمه : انس بن مالک رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : با یکدیگر بغض و کینه نداشته باشید ، …

عنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: لاَ تَبَاغَضُوا، وَلاَ تَحَاسَدُوا، وَلاَ تَدَابَرُوا، وَکُونُوا عِبَادَ اللَّهِ إِخْوَانًا، وَلاَ یَحِلُّ لِمُسْلِمٍ أَنْ یَهْجُرَ أَخَاهُ فَوْقَ ثَلاَثِ لَیَالٍ.  ترجمه : انس بن مالک رضی الله عنه روایت نمودند که رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند : با یکدیگر بغض و کینه نداشته باشید ، …

در “مسند بَزّار” و “دلایل أبی نُعیم” از محمد بن علی رضی‌الله عنه روایت است که روزی سیدنا علی رضی‌ الله عنه بر سر منبر مردم را موعظه می‌کرد، باری در میان خطبه پرسید: چه کسی از همه شجاع‌‌تر و بهادرتر است؟ مردم گفتند: “شما شجاع‌ترین هستید!” حضرت امیر گفت: “من که هر کس را که با من رو در …

س: حکم کسی‌که می‌گوید: در دین، سیا‌‌ستی وجود ندارد‌ و در سیاست هم دینی وجود ندارد، چیست؟   ج: در شریعت اسلام سیاست درستی وجود دارد که بین دولت‌های اسلامی و… دیگر دولت‌ها در صلح و جنگ باید به اجرا درآید و با سیاست صحیح و موفق اسلامی باید مسؤلان و حاکمان مسلمان در میان مردم رفتار کنند و در …

س: معنای سیاست شرعی چیست؟   ج: سیاست شرعی:  منظور ‌از سیاست شرعی‌آن سیاستی است که بر اساس مبانی قرآن و سنت استوار باشد و با رعایت عدالت از جانب حاکم و اطاعت و تسلیم بودن (در برابر احکام الهی) از جانب رعیت قابل اجرا است.    الله تعالی می‌فرماید:‌» إِنَّ اللَّهَ یَأْمُرُکُمْ أَنْ تُؤَدُّوا الأمَانَاتِ إِلَى أَهْلِهَا وَإِذَا حَکَمْتُمْ …

خلوت کردن با نزدیکان شوهر یکی از راه‌هائی است که زن و مرد را به راه انحراف می‌کشد حضرت رسول اکرم ص در مورد نزدیکان شوهر فرمود: وعن عقبه بن عامر أن رسول الله ص  قال: «إیاکم والدخول علی النساء»، فقال رجل من الأنصار: أفرأیت الحمو؟ قال: «الحمو الموت» (۱) *. از عقبه بن عامر رض روایت است که رسول …

در میان مسلمانان رسومات غربی امروز به شدت یافت می¬شود که اکثر مردان و زنان مبتلا به این رسومات هستند. بیشتر مردان یا زنان خود را مثل اروپائیان به شکل مرد یا به شکل زن در می¬آورند.   در ممالک اسلامی می بینیم که اکثر مردان موهای سر خود را مثل زن دراز می گذارند و ریش خود را تا …

یکی دیگر از آثار مهلک و خانمان‌ سوز همجنس‌بازی است که برای اولین بار این عمل ننگین و زشت را قوم لوط آغاز کردند که قبل از آنها هیچ کس مرتکب این عمل نشده بود خداوند در مورد قوم لوط چنین می‌فرماید:   وَلُوطاً إِذْ قَالَ لِقَوْمِهِ أَتَأْتُونَ الْفَاحِشَهَ مَا سَبَقَکُم بِهَا مِنْ أَحَدٍ مِّن الْعَالَمِینَ (۸۰)  إِنَّکُمْ لَتَأْتُونَ الرِّجَالَ …

یکی از امراض مهلک و جانسوز که برای جامعه بی‌حیائی و بی‌عفتی را در بر دارد و عفت و شرف انسان را از بین می‌برد عمل زنا است که بر اثر فساد و بی‌بند و باری دامنگیر هر شخص فاسد می‌شود که خداوند  در چندین مورد در قرآن مجید از این عمل که باعث از بین بردن حیا و ایمان …

چشم چرانی یکی از تله‌ها و دام‌های شیطان برای گمراه کردن و از راه بی‌راه کردن است که امروزه در میان جوانان زیاد مشاهده می‌شود زنانی که عفت و حجاب خود را  از دست داده اند و برای گمراه کردن جوانان خود را در خیابان و کوچه ها آرایش و تزیین می‌کنند در مورد چنین افرادی خدای می‌فرماید:   یَا …

یکی از بهترین راه‌هائی که انسان می‌تواند به کمال و عزت نفس برسد و  خود را از منجلاب گناه رها سازد ازدواج سالم است که انسان می‌تواند از این راه مشروع خواهشات و غریزه جسمانی خود را حاصل کند.   اسلام ازدواج را بهترین راه برای پیشگیری از بی‌حیائی و بی‌عفتی قرار داده است که در جامعه فساد و بی …

یکی از بدترین پدیده هائی که امروزه بیشتر در میان جوانان و نوجوانان دختر و پسر شیوع پیدا کرده است فساد و بی بند و باری است. جوانان و نوجوانان امروز فکر می‌کنند که زندگی بدون شهوت و لذات حرام معنائی ندارد و باید بدون این کارها با زندگی خداحافظی کرد. بعضی از افرادی که تنگ نظر هستند و سطح …

بحثی که ما قبلاً آن را بیان کردیم فساد اخلاقی در جامعه بود که غربیها و دشمنان اسلام با مدرن ترین ابزارات و تجهیزات و صلاح های سرد برای مقابله علیه اسلام می پردازند تا بتوانند مردان و زنان مسلمان را به پرتگاه نابودی برسانند آنان با تبلیغات از رسانه‌ها و ماهواره‌ها و با پخش کردن فیلم‌های مبتذل و انواع …

عرب در زمان جاهلیت دارای نمونه های خاصی از اخلاق بودند در میان این جاهلیت ها، شجاعت، فداکاری، جانفشانی در راههای اعتقادی و همچنین کرم، عزت نفس و سر فرود نیاوردن در مقابل ظلم و ستم و بسیاری فضائل از این قبیل حتی نتوانست جاهلیت را از آنان سلب کند. همه این جهالت ها از آن بود که از دین …

۱-از جمله اسباب دخول به بهشت است: «از پیامبر از بیشترین چیزی که سبب رفتن به بهشت می شود, سوال شد. فرمود: تقوای الهی و اخلاق نیکو». [ترمذی: ۲۰۰۴] ۲-سبب محبت اللّه به بنده اش می شود: رسول اللّه علیه الصلاه والسلام فرمود: «محبوب ترین بندگان نزد الله, خوش اخلاق ترین آنهاست». [حاکم: ۴/۴۴۱] ۳-از جمله اسباب حبّ پیامبر است: …

از امام احمد بن حنبل رحمه الله تعالى پرسیدند ؛ اگر کسی ۱۰۰۰۰۰حدیث را حفظ داشته باشد میتواند فتوا دهد ❓ فرمودند؛خیر… پرسیدند ؛ اگر۲۰۰۰۰۰ حدیث را حفظ داشته باشد چی❓ فرمودند ؛خیر پرسیدند اگر۳۰۰۰۰۰حدیث را حفظ داشته باشد چی❓ فرمودند ؛ شاید بتواند. _در نثر الورود آمده است که هیثم بن جمیل روایت میکند که ؛ ۴۸سوال از امام …

نزد یکی از پیشوایان خطیب در عمان مهمان بودم همراه او به جمعه رفتم در سخنانش بدون دلیل و برهان شرعی حاکمان مسلمان را تکفیر نمود هنگام مراجعه به منزل، پدرزنش به من گفت، جناب شیخ با استکان چای خوری به چشم زنش زده و چشم دخترم در نتیجه آن دچار نارحتی شده است. به جناب شیخ گفتم: شما حاکمان …

بی دقّتی و حواس پرتی در انجام عبادات: در این حالت، همواره ذهن و حواس فرد به هنگام نماز، تلاوت قرآن، دعا و … جمع نیست و جا به جا می پرد و نمی تواند در معانی و مفاهیم اذکار تدبّر و اندیشه کند و عبارات را اگر حفظ باشد، به ترتیب و دیکته وار می خواند و اگر به …

وعَنْهُ عَنِ النَّبِیِّ قَالَ: «انْتَدَبَ اللَّهُ لِمَنْ خَرَجَ فِی سَبِیلِهِ لا یُخْرِجُهُ إِلاَّ إِیمَانٌ بِی وَتَصْدِیقٌ بِرُسُلِی أَنْ أُرْجِعَهُ بِمَا نَالَ مِنْ أَجْرٍ أَوْ غَنِیمَهٍ، أَوْ أُدْخِلَهُ الْجَنَّهَ. وَلَوْلا أَنْ أَشُقَّ عَلَى أُمَّتِی مَا قَعَدْتُ خَلْفَ سَرِیَّهٍ، وَلَوَدِدْتُ أَنِّی أُقْتَلُ فِی سَبِیلِ اللَّهِ، ثُمَّ أُحْیَا، ثُمَّ أُقْتَلُ، ثُمَّ أُحْیَا، ثُمَّ أُقْتَلُ»  (بخارى:۳۶) ترجمه: همچنین از ابوهریره روایت است که نبی …

الله متعال به افراد پاکدامنی که شرمگاهھای خود را از بدی و بدکاری حفظ می کنند، نوید بھشت و ماندگاری در آن را داده و فرموده است: أولَٰئِکَ هُمُ الْوَارِثُونَ ** الَّذِینَ یَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ «آنان مستحق و به ارث برنده ی بھشت ھستند؛ کسانی که بھشت برین را تملک می کنند و جاودانه در آن می مانند». …

فرمودند که اگر خداوند متعال کسی را با فراغت روزی دهد این یک نعمت است لیکن در آن یک مضرت هم هست که کبر و رعونت و ناز و غفلت و تحقیر غرباء و از سبب آن ظلم پیدا می گردد. و معالجه و تدارک آن این است که تدبر و تفکر کار گیرد و فکر کند که الله تعالی …

سروران در آن روز هیچ چیزی غیر از اعمال نیکو دردی را درمان نمی کند و خاطرتان به این جمع نباشد که پدران و مادران ما خیلی نیکو کار بودند مقداری ثواب از آنها می گیریم آنجا هیچ کس نیازی دیگری را بر آورده نمی کند . در حدیث شریف واقعه ای ذکر شده است که در روز قیامت نیکی …

حضرت سمره بن جندب رضی الله عنه می فرماید :  رسول الله صلی الله علیه و سلم عادت داشت که بعد از ادای نماز صبح به طرف ما متوجه شده و می فرمود : آیا شخصی از شما خوابی دیده؟ اگر شخصی خوابی می دید ،اظهار می داشت و آن حضرت صلی الله علیه و سلم آن را تعبیری مناسب …

حضرت عبدالله بن عمر رضی الله عنهما می فرماید : یک دفعه رسول الله صلی الله علیه وسلم حصه ای از بدن مرا گرفت و فرمود : کن فِی الدُّنیَا کَاَنَّکَ غَریب در دنیا چنین زندگی کن که گویا مسافر هستی یعنی : همان گونه که شخص مسافر چون مسافتی از مسیر خود را بپیماید و جایی جهت استراحت بنشیند …

علمای روانشناسی برآنند که آغاز کینه و عداوت از خشم سر چشمه می گیرد ؛ یعنی : چون شخصی خشم می گیرد و مطابق با خشم او عمل نمی گردد ، آن خشم تبدیل به کینه می شود . مثلا حرفی خلاف طبع او در میان آید ، او خیلی خشم می گیرد و نتواند عوض آن انتقام گیرد این …