اخلاق

غیبت

دکتر سعود الشریم: اگر غیبت بدبو بود، مردم بیشتر مجالس را ترک می‌کردند! ﴿وَلَا یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضًا أَیُحِبُّ أَحَدُکُمْ أَن یَأْکُلَ لَحْمَ أَخِیهِ مَیْتًا فَکَرِهْتُمُوهُ﴾ حجرات: ۱۲. (وبرخی از شما غیبت برخی [دیگر] را نکند؛ آیا کسی از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده‌اش را بخورد؟ پس [البته] آن را ناپسند می‌دارید).

بیشتر بخوانید »

چشم نگه داشتن

جوانی به حکیمی گفت: وقتی همسرم را انتخاب کردم، در نظرم طوری بود که گویا خداوند مانندش را در دنیا نیافریده است. وقتی نامزد شدیم، بسیاری را دیدم که مثل او بودند. وقتی ازدواج کردیم، خیلی‌ها را از او زیباتر یافتم. چند سالی را که را با هم زندگی کردیم، دریافتم که همه زن‌ها از همسرم بهتراند. حکیم گفت: آیا …

بیشتر بخوانید »

فال نیک

دکتر سعود الشریم: فال نیک، یعنی گمان خوب نسبت به الله که نتیجه‌اش هدایت و شادی انسان خوش‌بین است، اما نومیدی به معنای سوء ظن نسبت به خداوند است که عاقبتی جز گمراهی و دلتنگی ندارد: ﴿وَمَن یَقْنَطُ مِن رَّحْمَهِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّآلُّونَ﴾ حجر: ۵۶. (چه کسی از رحمت پروردگارش نومید می‌شود مگر گمراهان؟).

بیشتر بخوانید »

قلب پاک نمی گردد مگر اینکه از چهار مورد در امان باشد

«قلب پاک و زلال نگشته و وظیفه‌ای که به خاطر آن آفریده شده را ادا نمی‌کند، مگر اینکه از چهار چیز در امان باشد: ۱- شبهه‌‌های گمراه‌گر ۲- شهوت‌های فریبنده ۳- غفلت‌های سرگرم‌ کننده ۴- کینه‌های مشغول‌کننده». ‌ (دکتر احمد القاضی).

بیشتر بخوانید »

آداب معاشرت و دید و بازدید (بخش دوم)

۵: در هنگام درخواست و اجازه ورود به منزل از ایستادن در مقابل در پرهیز کند( کنارهی راست یا چپ در بایستد). پیامبر ﷺ فرمود: لا تأتوا الْبُیُوتَ مِنْ أبْوابِها وَ لٰکِنْ ائْتُوها مِنْ جَوانِبِها فَسْتَأْذَنوا . در مقابل درب نایستید بلکه در کنار آن بایستید و اجازه بخواهید. همچنین فرمود: مَنْ إِطَّلَعَ فی بَیْتِ قَوْمٍ فَفَقَرُوا عَیْنَهُ فَلا دِیَهَ …

بیشتر بخوانید »

آداب معاشرت و دید و بازدید (بخش اول)

١: زنگ زدن یا در زدن به آرامی. باید از زنگ زدن ممتد و زیاد و به شدت به در کوبیدن پرهیز نمود و در این امور بایستی احترام را رعایت نمود. ٢: زنگ زدن یا طلب اجازه سه بار است ، شخص اگر بار اول زنگ زد و در باز نشد لازم است مقداری صبر کند ، شاید صاحب …

بیشتر بخوانید »

بخل

بخل ورزیدن صفت زشتی است چه انسان غنی باشد یا فقیر.. قال ابن القیم رحمه الله: «البخیل فقیر لا یؤجر على فقره»[۱]. امام ابن قیم رحمه الله فرمودند: «فقیر بخیل بخاطر (صبر) بر فقرش اجر و پاداش نمی‌برد».   [۱]– ‏«الفوائد» (ص: ۵۰).‏

بیشتر بخوانید »

زُهد چیست و چگونه بدست می‌آید و زاهد کیست

قال إبراهیم بن أدهم رحمه الله : «الزهد ثلاثه أصناف: فزهد فرض، وزهد فضل، وزهد سلامه؛ فأما الزهد الفرض فالزهد فی الحرام، والزهد الفضل الزهد فی الحلال، والزهد السلامه الزهد فی الشبهات»[۱]. ابراهیم بن ادهم رحمه الله فرمودند: «زُهد سه نوع است: زهدی که فرض است، و زهدی که فضل است، و زهدی که مایه سلامت است؛ زهد فرض یعنی …

بیشتر بخوانید »

حفظ اسرار

کسی که اسرار خودش را افشاء کند نباید انتظار داشته باشد که دیگران اسرار او را افشاء نکنند. قال علیّ بن أبی طالب رضی الله عنه: «سرّک أسیرک، فإن تکلّمت به صرت أسیره»[۱]. علی بن ابیطالب رضی الله عنه فرمود: «اسرارت اسیر تو هستند، هرگاه آنرا افشاء کردی اینبار تو اسیر وی خواهی شد».   [۱]– ‏«أدب الدنیا والدین، الماوردی» …

بیشتر بخوانید »

علامت انسان جاهل

قال أبو الدّرداء رضی الله عنه : «علامه الـجاهل ثلاث: العجب، وکثره الـمنطق فیمـا لا یعنیه، وأن ینهى عن شی ء ویأتیه»[۱]. ابودرداء رضی الله عنه فرمود: «علامت انسان جاهل سه چیز است: خودبزرگ بینی، زیاد سخن گفتن از چیزی که سودی برایش ندارد، و از چیزی نهی کند درحالیکه خود انجام می‌دهد».   [۱]– ‏«جامع بیان العلم وفضله» (۱/ …

بیشتر بخوانید »

گناهان و تاثیر آنها بر قلب

شیطان می‌کوشد تا قلب‌های پاک و روشن را با انواع مکر و حیله بفریبد، اما برای فریفتن قلب‌های سیاه زحمت زیادی به خرج نمی‌دهد!. قال میمون بن مهران: «إن العبد إذا أذنب ذنباً نکت فی قلبه بذلک الذنب نکته سوداء، فإن تاب محیت من قلبه فترى قلب الـمؤمن مجلی مثل الـمرآه، ما یأتیه الشیطان من ناحیه إلا أبصره، وأما الذی …

بیشتر بخوانید »

چند خصلتی که هر انسانی – چه مسلمان یا کافر – باید از آن برخوردار باشند

عن میمون بن مهران، قال: «ثلاث الـمؤمن والکافر فیهن سواء: الأمانه تؤدیـها إلى من ائتمنک علیه من مسلم وکافر، وبر الوالدین، والعهد تفی به لـمن عاهدت من مسلم أو کافر»[۱]. میمون بن مهران فرمود: «سه چیز هستند که مؤمن و کافر در آن همسان هستند: بازگرداندن امانت به کسی که به تو اطمینان کرده حال چه او مسلمان باشد یا …

بیشتر بخوانید »

غیبت

گاهی ممکڹ است به هر دلیل دهان به غیبت کسی باز کنیم، حالا یا برای تفریح و دور هم بودن و یا حسادت و دشمنی و هر دلیل دیگر … که نتیجه ای جز کینه، دلخوری و ناهنجاری ندارد.  ﺳﻪ ﭼﯿﺰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺮﮎ ﻏﯿﺒﺖ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ: ۱ . ﺑﺮﺭﺳﯽ ﺍﻧﮕﯿﺰﻩﻫﺎ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻏﯿﺒﺖ ﮐﺮﺩﻥ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﻭ …

بیشتر بخوانید »

کنترل خشم

 زمان عصبانیت کنترل خودتان را به دست گیرید. زمانی که شما کنترل اعصاب خود را از دست می دهید، و به همه نشان می دهید قادر به کنترل احساسات و هیجانات خود نیستید. صدایتان می لرزد، ضربان قلبتان بالا می رود، دهانتان خشک می شود و آنچه که از دهانتان در می رود کنترل نشده و گاه آن چیزی نیست …

بیشتر بخوانید »

اختلاف از بدترین عوامل دوری دل‌هاست

اگر ناهماهنگی نمازگزاران در صفِ نماز جماعت سبب اختلاف قلب‌هایشان می‌شود،اختلافات دیگر حتما بدتر است… کان رسولُ اللهِ صلى الله علیه وسلم یمسح مَنا کِبَنا فی الصلاهِ ویقولُ: اسْتَوُوا ولا تَختَلِفُوا ؛ فتَختلِفَ قلوبُکمْ ، و لِیلِیَنِی مِنکمْ أُولُو الأحلامِ والنُّهَى ، ثمَّ الذین یَلونَهمْ ، ثمَّ الذین یَلونَهُمْ…… رسول الله علیه الصلاه والسلام شانه و کتف های مارا به …

بیشتر بخوانید »

نافرمانی والدین

خداوند متعال میفرمایند : {وَقَضَىٰ رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانًا ۚ إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا(٢٣) وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَهِ وَقُلْ رَبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا} (٢۴). پرودگارت فرمان داده جز او را نپرستید و بهپدر و مادر نیکی کنید،هرگاه یکی از آنها یاهردو …

بیشتر بخوانید »

نصیحت و حکم

 روز میلاد پیامبر صلی الله علیه وسلم روز بزرگی است، اما روز بعثت ایشان بزرگتر است، چرا که بعثت آغاز نزول کلام الله بود و شرف و منزلت پیامبرصلی الله علیه وسلم به پیامبری ایشان است. اما ایشان برای روز بعثتشان جشن نگرفتند، بنابراین من باب اولی امت ایشان نیز روز تولدشان را جشن نمی‌گیرند. پیامبر  صلی الله علیه وسلمحتی روز …

بیشتر بخوانید »

عاقبت سستی در کسب فضایل

فضایل اعمال، و سنتها، و فرائض دینی، همه جزو مطلوبات شارع حکیم هستند که یک مسلمان نباید از انجام هیچ نوع از آن اعمال حسنه غافل بماند. اگر در انجام یکی از انواع حسنات کوتاهی کند بزودی در بقیه نیز کوتاهی می‌کند، و کسی که گناه کوچکی مرتکب شد و توبه نکرد این بار قبح و زشتی گناه کردن نزد …

بیشتر بخوانید »

قلــــــــــب پاک و آرام

 قَالَ ابنُ تَیْمِیَّه رحمه الله: و هر کس اوقاتش را با ذکر الله، و تلاوت قرآن، و هم نشینی با صالحان و دوری از غافلان سپری نماید، قلبش پاکیزه، و نرم می شود، پس آرامش می یابد. الله تعالی فرمودند: آگاه باشید! که دلها با یاد الله آرام می گیرند. من حفـظ وقتـه بـذکر الله وقراءه القـرآن وصحبه الأخیار والبعد …

بیشتر بخوانید »

جریمه گناه در این دنیا

کسی که از نصیحت دین پند نگیرد و از انجام گناهان باز نایستد و توبه نکند، خدای متعال نیز عذابش را بیشتر می‌کند که یکی از راههای آن اینست که انجام گناهان را برایش میسر می‌کند. قال أحد الحکماء: « المعصیه بعد المعصیه عقاب المعصیه، و الحسنه بعد الحسنه ثواب الحسنه». یکی از حکمای سلف فرموده: « گناه بعد از …

بیشتر بخوانید »

شستن قلب با توبه کردن

{إِنَّ الـلَّـهَ یُـحِـبُّ الـتَّـوَّابِـیـن}. همانا اللّه توبه کنندگان را دوست دارد. (بقره/۲۲۲) اللّه قلب پاک تحویلت داده آن را با گناه سیاه نکن. «مواظب نقطه های سیاه گناه باشید که توی قلب شما نقش نبندد،اگر نقش بست فوراً پاکش کن و تنها راه شستن قلب توبه کردن هست». ‹أَسْتَغْفِرُاللَّه َالعَظِیمِ وَأَتُوبُ إِلَیْهِ›. (شیخ محمد صالح پردل)

بیشتر بخوانید »

حسادت از بیماری های قلب است

تالیف:شیخ الإسلام إبن تیمیه رحمه الله در اینجا اگر سوال شود که: چرا به غبطه، حسد گفته شده است در حالی که انسان دوست دارد خداوند  به او نعمت فراوان بدهد؟ در جواب باید گفت: نقطه آغازین این دوست داشتن به خاطر دیدن اثر آن نعمت بر کسی بوده است که از دیدن آن احساس درد و رنج نموده است. …

بیشتر بخوانید »