سوال و جواب

آیا معتکف می تواند در اتاق نگهبانی و یا اتاق جمع آوری زکات، واقع در مسجد به اعتکاف بنشیند؟ با توجه به این که درِ این اتاقها داخل مسجد است.   الحمدلله، اتاقهایی که داخل مسجد هستند و درِ ورودیشان نیز داخل مسجد است، حکم مسجد را دارند، و اعتکاف در آن جایز است. اتاقهایی که خارج از مسجد بنا …

اعتکاف دهه ی اخیر رمضان از چه روزی شروع می شود؟     الحمدلله، جمهور اهل علم معتقدند ابتدای اعتکاف از شب بیست و یکم است نه از فجر بیست ویکم. هر چند بعضی از علما معتقدند ابتدای اعتکاف از فجر بیست ویکم است به استناد حدیث عائشه که در صحیح بخاری است.«فلَمَّا صَلَّی الصُّبح دَخَلَ مُعْْتَکَفَهُ» بخاری (۲۰۴۱)، و …

معتکف چه وقت از اعتکافش خارج شود: آیا بعد از غروب شب عید؟ یا بعد از فجر روز عید؟   الحمدلله، معتکف با پایان یافتن ماه رمضان از اعتکاف خارج می شود. بدیهی است که ماه رمضان با رؤیت هلال شوال- شب عید- تمام می شود.   شیخ ابن عثیمین- مجموع فتاوی و رسائل (۲۰/۱۷۰)- (۴۷۰)

حکم کسی که در رمضان به فراموشی بخورد یا بیاشامد چیست؟ آیا واجب است او را یادآوری کنند؟   الحمدلله، روزه داری که از روی فراموشی بخورد یا بیاشامد روزه‌اش درست است. ولی هرگاه یادش آمد خوردن و آشامیدن را قطع کند و اگر لقمه ای غذا یا جرعه‌ای آب در دهان دارد، آن را بیرون کند. دلیل صحت آن …

شخصی در رمضان از کارگرش با وجود خستگی می خواهد کار کند؛ آیا کارگر می تواند روزه را بخورد؟ با رؤسای شرکت ها در این مورد چه صحبتی دارید؟   الحمدلله، رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ می فرماید:( َلا تُکَلِّفُوهُمْ مَا یَغْلِبُهُمْ، فَإِنْ کَلَّفْتُمُوهُمْ فَأَعِینُوهُمْ). « به آنان دستور ندهید کاری را که از توانشان خارج است، انجام …

اگر زنی، در روز رمضان از حیض پاک شود حکم آن چیست؟   الحمدلله، بر اساس صحیح ترین قول علما، باید روزه بگیرد؛ زیرا عذر شرعی بر طرف شده است، و باید قضای این روز را بیاورد، همان گونه که اگر در اثنای روز ثابت شد که هلال ماه رؤیت شده، مسلمانان در باقی آن روز، چیزی نمی خورند و …

جوانی بیست ساله هستم که به دلیل زخم معده دوسال پیاپی نتوانستم روزه بگیرم، دانشجو هستم با درآمدی ماهانه پنجاه هزار تومان بدون متکی به خانواده، تکلیف من چیست؟     الحمدلله،   شیخ بن جبرین در مورد اشخاص بیماری که نمیتوانند روزه بگیرند این چنین پاسخ داده است:   ” هر زمانیکه روزه گرفتن بر شما سخت باشد و …

خواهر من یک ماهه حامله است و حالش هم خوب نیست باید او روزه بگیرد و اگر نه، بعدا چه باید بکند قضایی بگیرد و حکمش چیست؟       الحمدلله، زن بارداری که در صورت روزه گرفتن به خودش یا حملش آسیب می رسد و زن شیردهی که در صورت روزه گرفتن بر خودش یا بچه ی شیر خوارش …

روزه گرفتن در چه روزهایی از ده روز اول ذی الحجه منزلت دارد؟ بیدار ماندن و نماز شب چطور؟   الحمدلله، روزه گرفتن روز عرفه یعنی نهم ذی الحجه بسیار ثواب دارد، بطوریکه گناهان یکسال گذشته و یکسال آینده بخشیده میشود، و در واقع اعمال صالح در این ده روز دارای اجر و پاداش بزرگی است، لذا مستحب است که …

آیا روزه گرفتن در روز عرفه منزلت خاصی دارد؟ آیا دعای خاصی برای این روزها و مخصوصا روز عرفه باید خوانده شود؟     الحمدلله، روزه عرفه به دلیل آنچه از رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ در مورد روزه عرفه به ثبوت رسیده است مستحب است. رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ می …

لطفا بفرمایید با غروب آفتاب إفطار کنیم یا با أذان مغرب؟     الحمدلله، چون وقت اذان مغرب، غروب خورشید است، و از طرفی امساک در روزه از هنگام طلوع فجر صادق یعنی هنگام اذان صبح تا وقت غروب خورشید است، لذا افطار با غروب خورشید صورت میگیرد، ولی از آنجاییکه وقت اذان مغرب هنگام غروب خورشید است، بنابراین فرقی …

روزه درچه سنی بر دختران واجب می شود؟   الحمدلله، روزه ماه مبارک رمضان بر هر زن و مرد مسلمان واجب است. روزه یکی از ارکان و مبانی بزرگ دین اسلام است. خداوند متعال در این مورد فرموده است: « یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ »(البقره: ۱۸۳).   «ای افرادی …

روزه رمضان بر چه کسی واجب می‌شود؟   الحمدلله، هرگاه ماه مبارک رمضان رسید بر هر زن و مرد بالغ، تندرست، مقیم و مسلمان روزه گرفتن واجب می‌شود، هرگاه زنی یا مردی بیمار بود یا در مسافرت بود. وی روزه‌اش را افطار می‌کند و به تعداد همان روزها در وقت دیگر روزه می‌گیرد. چنانچه خداوند متعال فرموده است: « فَمَن …

عذرهایی برای زنان که خوردن روزه را برای آنها مباح می کند کدامند؟   الحمدلله، برای زن یک سری عذرهایی است که خوردن روزه رمضان را بر وی مباح می‌سازد و زن می‌تواند آن روزهایی را که افطار نموده است در سایر روزها روزه بگیرد. و این عذرها عبارتند از: ۱- حیض و نفاس: در هنگام دوره عادت ماهانه و …

آیا زنی که استحاضه است می تواند همانند دوره حیض روزه نگیرد؟   الحمدلله، زن استحاضه: زنی که به علت بیماری همیشه خون از بدن وی جاری است و همانند حیض دوره خاصی ندارد. برای چنین زنانی واجب است که روزه خود را بگیرند و نباید به علت استحاضه روزه را بخورند.   ابن تیمیه رحمه الله هنگامی که موضوع …

زنی که بدلیل حیض یا بارداری روزه اش را خورده است کی باید قضا نماید؟   الحمدلله، بر هر زن حائض و باردار و شیردهنده واجب است که قضای روزه خود را تا قبل از رسیدن ماه رمضان سال آینده بگیرند. البته زودتر اقدام نمودن بهتر است. اگر کسی آن قدر تأخیر نمود تا رمضان سال آتی نزدیک شد و …

آیا گرفتن روزه مستحب برای زنان بدون اجازه شوهر صحیح است؟   الحمدلله، برای زن، گرفتن روزه سنت در صورتی که شوهر وی حضور دارد جز با اجازه شوهرش جایز نیست. به دلیل حدیثی که امام بخاری و مسلم و دیگر محدثان از ابوهریره رضی الله عنه که رسول الله صلی الله علیه وسلم ‏ فرمودند: «لا یحل لامرأه أن …

هرگاه زنی حائض در اثناء روز رومضان پاک شد،چکار کند؟   الحمدلله، هرگاه زن در دوره عادت ماهانه در اثنای روز ماه رمضان پاک شد، وی باید بقیه روز خود را از مفطرات روزه نگه دارد؛ و همین روز را نیز باید با سایر روزهای قضا داده شده قضا بگیرد. البته به خاطر احترام به ماه مبارک رمضان بر وی …

اگر چنانچه در ماه مبارک رمضان نقطه ای خون در حال روزه از زن خارج شود و این وضعیت تا آخر رمضان نسبت به وی ادامه داشته باشد آیا روزه اش صحیح است؟   الحمدلله، آری روزه اش صحیح است، و این نقطه خون نیز چیزی نیست زیرا که در اثر پاره شدن رگ خارج شده. و از علی بن …

هرگاه زن جریان خون و یا درد عادت را احساس نماید، اما تا قبل از غروب خون خارج نشود، آیا روزه آن روز صحیح است یا اینکه قضای آن روز بر او واجب می باشد.   الحمدلله، در صورتی که زن غیر حائض در حال روزه احساس حرکت خون و یا درد عادت کند اما خون بعد از غروب آفتاب …

اگر زن خونی را مشاهده کند اما متاکد نیست که آن خون، خون حیض است یا نه آیا روزه آن روزش صحیح است؟   الحمدلله، روزه آن روزش صحیح می باشد زیرا که اصل عدم حیض است تا اینکه از حیض بودن آن خون متاکد شود.   وصلی الله وسلم علی محمد و علی آله و اتباعه الی یوم الدین …

زنی در آخرین روزهای عادت و قبل از پاکی اثری از خون نمی بیند، آیا در آن روز و قبل از مشاهده مایع سفید رنگ روزه بگیرد؟   الحمدلله، اگر آن زن مانند بعضی از زنان مایع سفید رنگ را مشاهده نمی کند روزه بگیرد و اگر مایع سفید رنگ را مشاهده می کند روزه نگیرد تا اینکه مایع سفید …

آیا نیت روزه گرفتن در روز اول ماه رمضان به جای نیت کردن برای تمام روزهای آن کافی است؟   الحمدلله، معلوم است هر شخصی که در آخر شب بیدار می شود و سحری می خورد در این حال او قصد روزه گرفتن کرده و هیچ شکی در این نیست به خاطر اینکه هر عاقلی کار را با اختیار خود …

زمانی که انسان از خواب بیدار شد در حالی که جنب شده باشد و قصد روزه گرفتن کرده باشد و او همچنان در این حال می باشد ،آیا روزه او صحیح است؟     الحمدلله، زمانی که انسان از خواب بیدار شد{ حتی بعد ازطلوع آفتاب- مترجم} و متوجه شد که جنب شده است و نیت روزه کرده است پس …

آیا روزه شش روز از ماه شوال و روزه روز عرفه ، فرض است تا اینکه نیت کردن در شب برای آن شرط باشد یا اینکه حکم روزه نفل ( سنت) را دارد بطوریکه برای شخص جایز باشد که اگر قصد روزه گرفتن داشت در روزه روزهای سنت، نیت آنرا در وسط روز هم بتواند بیاورد و آیا اجر روزه …

باطل کنند های روزه کدامند؟   الحمدلله، باطل کنند های روزه ۷ هفت مورد می باشند:   ۱- همبستری : زمانی که همبستری اتفاق بیافتد بر روزه دار واجب است که تجدید روزه کند و باید کفاره سنگینی هم بدهد که آزاد کردن برده ای است اگر نتوانست پس دو ماه را بدون قطع روزه بگیرد و اگر توانایی نداشت …

آیا استفاده از قطره چشم و بینی و گوش، و سرمه زدن روزه را باطل می کنند؟   الحمدلله، قطره بینی وقتی که به معده برسد ( از راه حلق) روزه را باطل می کند بدلیل اینکه رسول الله صلی الله علیه وسلم در حدیث لقیط بن سمره می فرمایند :« در استنشاق مبالغه کنید مگر اینکه روزه باشید ».پس …

آیا بکار بردن سرنگ در رگ بدن روزه را باطل می کند؟   الحمدلله، روزه دار با بکار بردن سرنگ خوراکی در رگ و غیر رگ روزه اش باطل نمی شود مگر اینکه سرنگ به جای خوراک از آن استفاده شود به طوری که انسان بوسیله آن از خوردن و نوشیدن بی نیاز شود.اما سرنگی که این طور نباشد روزه …

آیا قی (استفراغ) کردن روزه را باطل می کند؟   الحمدلله، وقتی انسان عمدی قی کند روزه اش باطل است و اگر غیر عمد قی کند روزه اش سالم است و باطل نمی شود و دلیل بر این مسئله حدیث ابوهریره رضی الله عنه است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند « هرکس که قی قی بر او …

کسی که با همسرش بازی می کند در حالی که روزه است و از بدن وی مذی خارج می شود،حکم روزه اش چیست؟   الحمدلله، زمانی که مردی با همسرش بازی می کند و از او مذی خارج شود روزه اش صحیح است و طبق قول راجح از اقوال اهل علم نزد ما هیچ چیزی بر او نیست { نه …

الحمد لله و الصلاه و السلام علی رسول الله و علی آله و صحبه اما بعد: شکی نیست که اسرا و معراج یکی از آیات بزرگ الهی است که بیانگر صداقت رسول او تعالی، محمد صلی الله علیه وسلم و عظمت مقام ایشان در نزد الله است همان طور که این دو (معجزه) از ادله‌ی بیان‌گر قدرت حیرت‌آور الله و …

کسی که در رمضان بدون عذر روزه را بخورد حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر شخصی در روزه ی ماه رمضان با عمد عمل جماع را انجام بدهد بر او قضا و کفاره لازم است، همراه با توبه؛ کفاره عبارت است از آزاد کردن برده ای، اگر نتوانست روزه گرفتن دو ماه پیاپی و بدون فاصله و اگر نتوانست خوراک دادن …

مسلمانی که چندین سال، رمضان را روزه نگرفته است و بقیه ی فرایض و واجبات را ادا نموده است، آیا قضا بر او لازم است.   الحمدلله، نظریه ی صحیح این است که اگر توبه نماید قضا لازم نیست؛ زیرا هر عبادتی که وقتش معین و مشخص است وقتی که انسان عمداً و قصداً آن عبادت را ترک کند؛ الله …

لله تعالی می فرماید: [وَکُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّی یَتَبَیَّنَ لَکُمُ الْخَیْطُ الأبْیَضُ مِنَ الْخَیْطِ الأسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ] (بقره۱۸۷): «و بخورید و بیاشامید تا آنگاه که رشته سفید (بامداد) از رشته سیاه (شب) برایتان از هم جدا و آشکار گردد.» کسی که هنگام اذان یا با فاصله ربع ساعت بعد از اذان بخورد یا بنوشد حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر سؤال کننده …

از خواب بیدار شدم و با همان حالت خواب آلودگی به آشپزخانه رفتم و غذای مختصری خوردم در همان حال به ساعت نگاه کردم متوجه شدم که سه دقیقه مانده به ساعت پنج در حالی که سه تا چهار قاشق بیشتر نخورده بودم، فوراً دست از غذا کشیدم. اذان صبح در منطقه ما – تبوک- ساعت چهار و ربع است؛ …

در ماه رمضان، شب از خواب بیدار شدم، مقداری آب نوشیدم و دوباره خوابیدم پس از این که از خواب بیدار شدم متوجه شدم که صبح شده و مردم از نماز صبح بر می گردند با خود فکر می کردم که چه موقع آب نوشیده ام آیا شب بوده یا صبح بوده و… اکنون روزه ام چه حکمی دارد؟   …

یک نفر در ماه رمضان و در حال روزه در بیابان است بعد از عصر هوا به شدت ابری می شود ایشان به گمان این که آفتاب غروب نموده افطار می کند سپس ابرها پراکنده شده و آفتاب ظاهر می شود حکم روزه اش چگونه است؟   الحمدلله، روزه ‌ی ایشان فاسد شده است، البته باید تا غروب کامل آفتاب …

شخصی مشکوک بود که آیا فجر دمیده است یا خیر، در آن حال چیزی خورد، بعداً معلوم شد که فجر طلوع کرده، و یا شخصی گمان می کرد که خورشید غروب نموده، حال آن که خورشید غروب نکرده بود و یا مشکوک بود که آیا خورشید غروب کرده یا خیر و در آن حال چیزی خورد حکمش چیست ؟   …

برخی از افراد خانواده ام پس از اذان صبح به خوردن ادامه می دادند، به آنان گفتم، این کار جایز نیست، در جوابم گفتند: نه، اشکالی ندارد، حکم روزه ی آن ایام چیست؟   الحمدلله، جمله ی- اشکالی ندارد- ملاک نیست البته اگر می گفتند: هنوز فجر طلوع نکرده است: مانند این که در صحرا باشند و هیچ نوری مشاهده …

روزه های زیادی از من قضا شده که کمتر از سه ماه نیست، آیا حتماً باید بجای آن روزه بگیرم؟ و یا کفاره ای دیگر بجای آن نزد الله تعالی پذیرفته می شود؟ و اگر مسکینی برای پرداخت کفاره سراغ نداشتم، چکار باید بکنیم؟   الحمدلله، آن سه سالی که روزه نگرفته ای، باید سبب آنرا بدانیم، اگر قصداً روزه …

حکم کسی که قضای رمضان را تا رمضان دیگر به تأخیر بیندازد، چیست؟   الحمدلله، بنا بر نظریه ی مشهور اهل علم، به تأخیر انداختن قضای رمضان، تا رمضان دیگر جایز نیست؛ زیرا عائشه«رضی الله عنها»می فرماید: «کانَ یکون علیَّ الصومُ من رمضان فلا أستطیع أن أَقْضِیَهُ إلا فی شعبان» بخاری (۱۹۵۰)، مسلم (۱۱۴۶). «گاه روزه ی رمضان بر من …

کسی که قضای رمضان را تا رمضان دیگر به تأخیر بیاندازد حکمش چیست؟   الحمدلله، اگر بنا بر عذری قضای روزه ی رمضان را تا رمضان دیگر به تاخیر انداخته، مثلاً یازده ماه بیمار بوده و نتوانسته در آن مدت روزه بگیرد، غیر از قضا آوردن روزه بر او چیزی لازم نیست، اما اگر از روی سهل انگاری با وجود …

شخصی که قضای روزه ی چند روز بر او واجب بود، درگذشت، آیا می توان مطلقاً بجای او روزه گرفت و یا فقط روزهای نذر را؟   الحمدلله، امام احمد رحمه الله معتقد است که قضا مخصوص نذر است، و روزه ی فرض از جانب میت قضا آورده نمی شود لیکن باید بجای هر روز نصف صاع از ترکه ی …

زنی تقریباً پنجاه سال قبل در ماه رمضان زایمان نموده و روزه ی کامل آن ماه را قضا نیاورده است و پس از دو سال از زایمان در گذشته است، اکنون آیا اولیای او می توانند بجای او روزه بگیرند؟ آیا با گذشت این همه سال بر او کفاره لازم است؟ مقدار کفاره ی این ماه چقدر است؟     …

برای مرد روزه دار از همسرش که او نیز روزه می باشد، چه چیزی جایز است؟   الحمدلله، شخصی که روزه ی واجبی گرفته، برایش جایز نیست کاری که سبب انزال گردد، با همسرش انجام دهد، مردم در سرعت انزال متفاوتند، برخی دیر انزال می شوند و می توانند خود را کنترل کنند، آن گونه که عائشه«رضی الله عنها» در …