وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
شخصی که قضای روزه ی چند روز بر او واجب بود، درگذشت، آیا می توان مطلقاً بجای او روزه گرفت و یا فقط روزهای نذر را؟
الحمدلله،
امام احمد رحمه الله معتقد است که قضا مخصوص نذر است، و روزه ی فرض از جانب میت قضا آورده نمی شود لیکن باید بجای هر روز نصف صاع از ترکه ی میت، صدقه داده شود، امام احمد رحمه الله از این حدیث استدلال نموده است :« لا یَصُومُ أَحَدٌ عَنْْ أَحَدٍ، وَ لا یُصَلِّی أَحَدٌ عَنْ أَحَدٍ »
«هیچ کسی بجای کسی دیگر روزه نگیرد، و هیچ فردی بجای فردی دیگر نماز نخواند.» مصنف عبدالرزاق (۱۶۳۴۶)
اکثر ائمه می گویند که بین روزه ی نذر و فرض تفاوتی نیست، و می توان هر دو را از جانب میت قضا آورد؛ زیرا عائشه«رضی الله عنها» می گوید:رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فرمودند:« مَنْ مَاتَ وَ عَلَیْهِ صِیَامٌ صَامَ عَنْهُ وَلیُّهُ»«هر کس مرد و روزه ای بر او واجب بود، ولیّ او بجایش روزه بگیرد.» بخاری (۱۹۵۲)، مسلم (۱۱۴۷).
اما حدیثی که امام احمد رحمه الله از آن استدلال نموده بر زندگان حمل شده، و شخص زنده نمی تواند در عبادات کسی دیگر را وکیل خود کند، مگر در حالات استثنایی.
بنابراین:قول صحیح این است که قضای روزه از میت عام است هم شامل نذر می شود و هم شامل فرض.
ابن جبرین- فتاوی الصیام، جمع: راشد الزهرانی، ص (۱۲۴،۱۲۵)