فقه

من کسانی را که برای عمره می‌آمدند، هنگام خارج شدن از مکه سفارش به ادای طواف وداع می‌‌کردم اما از محضرتان شنیدم که طواف وداعی وجود ندارد از شما خواهشمندیم این موضوع را بیشتر توضیح دهید.   الحمدلله، طواف وداع بر کسی که به حج بیت الله می‌رود هنگام بازگشت واجب است، زیرا ابن عباس رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ می‌گوید: به …

حکم طواف وداع برای عمره گذاری که یک روز کامل یا مقداری از آن را بعد از اتمام عمره در مکه می ماند چیست؟     الحمدلله، اگر عمره گزار وقتی که به مکه می‌آید، نیّت کرده باشد، که طواف کند و سعی را انجام دهد و پس از کوتاه کردن موی سر، باز گردد؛ نیازی به طواف وداع نیست، …

فردی قصد دارد فقط از طرف خودش قربانی کند. یا فقط از طرف والدینش قربانی کند و یا می‌خواهد بصورت مشترک از طرف خود و والدینش قربانی کند.کوتاه کردن مو و ناخن در ده روز ذی الحجه برای این افراد، حکمش چیست؟ حکم زنی که حین شانه کردن، موهایش می‌ریزد در این روزها چیست؟ حکم کسی که پس از گذشت …

فردی به دیگر‌ی نمایندگی داده تا به جای او قربانی کند. آیا او نیز باید از کوتاه کردن مو و ناخن خودداری کند؟   الحمدلله، برای موکّل جایز نیست که تا پایان دهه‌ی ذی الحجه و رسیدن زمان قربانی، مو و ناخنش را کوتاه کند؛ اگر چه زمان ذبح قربانی خودش حاضر نباشد، اما برای وکیل و نماینده، هیچ گونه …

فردی عادت دارد ریش خود را بتراشد و قصد قربانی نموده و نمی تواند از تراشیدن ریش خودداری کند؛ چاره چیست؟   الحمدلله، تراشیدن ریش چه در دهه ذی الحجه وچه دیگر ایام حرام است، زیرا این کار گناه و مخالف با سنت و ارشادات رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ است. لذا ما مسلمانان را از این گناه بر …

آیا مدیر شرکت اجازه دارد که کارگران را از ادای عمره جلوگیری کند با توجه به این که فرصت برای آنان در زندگی پیش آمده است؟ نصیحت شما به این مدیران چیست؟   الحمدلله، ما به مدیران شرکتها و سرپرست کارگران سفارش می کنیم با کارگران مهربان باشند، و در انجام طاعات و عبادات با آنان همکاری نمایند، از جمله …

دلیل اینکه لباس احرام یک تکه و دوخت ندارد چیست؟ و غیر از سنت پیامبر آیا دلیل دیگری دارد و اگر غیر از این باشد آیا حج درست است و آیا فقط لباس سفید درست است یا خیر؟   الحمدلله،   در مورد لباس احرام، میتوان گفت:   پوشیدن احرام سفید مستحب هست و واجب نیست و میتوان رنگهای دیگر …

آیا گرفتن وام قرض الحسنه برای ثبت نام حج تمتع مجاز است یا نه؟   الحمدلله،   اولا بر کسی که استطاعت مالی و یا جانی برای ادای حج نداشته باشد حج بر او واجب نیست و نباید در این مورد تکلف به خرج دهد و خودش را برای چیزی که خداوند بر او واجب نکرده بدهکار کند، خداوند میفرماید: …

با توجه به آیه شریفه ” لن تنالو ا لبر حتی تنفقوا مما تحبون ” ، تشرف مجدد تکلیف است یا کمک به افرادی که آرزوی تشرف دارند اما امکان مالی ندارند ؟   الحمدلله،   خداوند در قران میفرماید: ” لَن تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّیٰ تُنفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ … ” ﴿آل‌عمران: ۹۲﴾ «هرگز به‌ نیکوکاری‌ نمی‌رسید» (یعنی‌: هرگز به‌ درجه‌ …

لطفا در مورد شأن و تاریخ مقام ابراهیم در مسجد الحرام توضیح دهید.   الحمدلله، مقام ابراهیم،مکانی است که ابراهیم علیه السلام درهنگام ساختن کعبه درآنجا توقف نموده است ومشروع است که درپشت آن به سمت قبله بعد ازهرطوافی دو رکعت نمازخوانده شود و در رکعت اول سوره کافرون ودر رکعت دوم سوره اخلاص قرائت شود.(التبرک انواعه و احکامه ص …

کسی که با پول پدرش حج می کند، وقتیکه خودش سرمایه دار شد ایا دوباره حج کند و یا حج اول کفایت می کند؟   الحمدلله، اگر چنانکه پدر آن شخص با رضایت خود حاضر شود تا خرج حج وی را تقبل نماید،در اینصورت حج آن شخص درست است و لازم نیست تا دوباره حج خود را بجای آورد.البته مهم …

کسی که سال بر پول ان گذشته باشد زکات انرا نمی دهد و یا اصلا از سرمایه خود در تمام زندگی زکات نمیدهد ایا حج این شخص قبول است از این پول بدون زکات حج کند؟   الحمدلله، مسئله زکات از حج جداست.البته بستگی دارد به اینکه کدامیک از آرای فقها را در خصوص تارک الزکات پذیرا باشیم: در مورد …

استفاده کردن ازسود پولی که حاجی جهت ثبت نام حج تحویل داده برای فرزندان ایشان که ازدواج کرده اند جایز است؟   الحمدلله، سود و ربا به هیچ وجه جایز نبوده و حلال نیست و به ذکر صریح قرآن و سنت پیامبر صلی الله علیه و سلم حرام و از گناهان کبیره است.   و الله اعلم

حج بالای مادرم درایام زنده کی اش فرض نبوده فعلاکه فوت کرده است من میخواهیم برایشان حج ادانمایم.سوال درایجااست که ادا نمودن حج ثواب بشترداردویااعمارمسجد,مدرسه,سرک وغیره؟     الحمدلله، حج نمودن زمانی واجب است که فرد توانایی تامین مخارج رفت و برگشت را داشته باشد حال اگر در زمان حیات شخصی چنین امری برایش فراهم نشده پس فرضیت حج از …

ضمن عرض سلام و خسته نباشیدخدمت شماممنون میشوم اگر برایم بگویید ایا شخص غیر حاجی که قصد قربانی کردن را دارد نیز باید ناخن و سر خود را اصلاح کند یا نه؟اگر بله لطفا بگویید از چه تاریخی تا چه تاریخی؟ سوال دیگر من این است که ایا میشود گوشت قربانی را برای خود خانواده هم استفاده کرد؟ امیدوارم خداوند …

درسفرحج که از جده به مکه منوره میروند محل محرم شدن کجاست ؟ ایا باید در هواپیما محرم شد؟ چگونه؟ وعبارت لبیک جه ذکری است ؟ نماز را در هواپیما چگونه بجا اوریم؟     الحمدلله، اگر بسوی خانه خدا، بیت الله الحرام، متوجه شدی، و قصد انجام حج و عمره را داشتی اولین چیزی که باید انجام دهی ؛ …

لطفا در مورد اعمال ویژه ی ده روز اول ذی الحجه و مخصوصا روز و شب عرفه توضیح دهید.   الحمدلله،   فضائل دهه ذو الحجه: در فضیلت و بزرگی این دهه مبارک ادله بسیاری از قرآن و سنت وارد شده است: ۱-الله سبحانه و تعالی می فرماید: {والفجر ولیال عشر} [الفجر/۲-۱] (قسم به سپیده دم و قسم به شب …

لطفا در مورد احکام قربانی در روز عید قربان توضیح دهید.   الحمدلله،   برخی از احکام قربانی: اصل در قربانی آن است که برای زنده ها مشروع است چنانکه رسول الله ـ صلی الله علیه و سلم ـ و اصحابش برای خود و خانواده شان قربانی می کردند اما اینکه برخی از مردم گمان می کنند قربانی تنها برای …

شخصی می خواهد به حج برود. ۱- از کجا محرم شود و لباس احرام ببندد؟۲- آیا می تواند از میدان جده محرم شود؟ اگرنشود چه؟ ۳- گاهی شخص (که نیت حج را دارد) میداند که طیاره به جده میرود ، اما انها به عوض مکه به مدینه انتقال داده میشوند (پروازهای نخستین کشور ما زاهرین را اولا به مدینه انتقال …

الحمدلله، روز دهم ذی حجه، روز عید مسلمانان در تمامی دنیای اسلام است، و آن روز حج أکبر است، چون بسیاری از اعمال حج در آن رخ میدهد مانند: رمی، ذبح هدی، تراشیدن سر، طواف کعبه، و سعی بین صفا و مروه. و اینچنین نیست که برخی مردم میپندارند که اگر روز عرفه و یا روز عید موافق با روز …

لطفا بیان کنید در روز عید حجاج که عبادتی را باید انجام دهند؟   الحمدلله، هرگاه صبح روز عید به منی رسیدند چهار عمل انجام می دهند که عبارتند از: ۱ ـ بسوی جمره العقبه که آخرین جمره بطرف مکّه است رفته، و در آنجا تلبیه را قطع کرده، و منی را در دست راست خود قرار ده، و قبله …

از پول مال دزدی و پول فروش مواد مخدر حج انسان میشود و صواب حج را میبرد یا خیر؟   الحمدلله، سرمایه ی کسی که آن را از دزدی، زورگیری، اختلاس، ربا، رشوه. فریب، پول شراب یا مانند آن به دست می‌آورد حرام و نجس است.و او صاحب این مال نیست و لذا باید از آن مال دزدی یا حرام …

آیاکوتاه کردن ناخن هاوموی سربرای غیر حجاج درموسم حج (ازاول ذوالحجه تا بعد از ذبح اضحیه) ممنوع وحرام است؟ قاعدتآیک شخص غیر حاجی چه اعمال مستحب…وممنوعه درایام حج دارد؟   الحمدلله، تمامی مسائل و امورات مباح و حرام در ایام حج بر کسانی لازم است که به مکه رفته اند و قصد انجام حج را دارند.ولی برای غیر حجاج مستحب …

حکم حج و عمره برای زنان چیست؟   الحمدلله، حج خانه خدا در هر سال بر امت اسلامی واجب کفایی است. بر هر مسلمانی که شرایط وجوب حج را پیدا کرد، واجب است در تمام عمر خویش یک بار حج نماید؛ و هر که بیش از یک بار انجام دهد، آن حج سنت و نافله است. حج یکی از ارکان …

آیا وجود محرم در مراسم حج برای زن واجب است و چه کسانی بعنوان محرم وی قبول هستند؟   الحمدلله، برای حج یک سری شروط عمومی وجود دارد که زن و مرد در آن مشترکند مثل: مسلمان بودن، عاقل بودن، آزادگی، بلوغ و توانایی مالی، و آنچه که به زن اختصاص دارد وجود محرمی است که زن به همراه او …

آیا اگر زن بخواهد به حج غیر واجب(مستحب) برود باید از شوهر خود اجازه بگیرد؟   الحمدلله، اگر زن بخواهد به حج غیرواجب برود حتماً باید از شوهر خود اجازه بگیرد؛ زیرا در این سفر حق شوهر وی از دست می‌رود. در کتاب «المغنی» (۳/۲۴۰) گفته است: برای حج غیرواجب شوهر می‌تواند زنش را از رفت به حج منع کند …

آیا جایز است زن به نیابت مرد یا زنی دیگر به حج و عمره رود؟   الحمدلله، شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله در مجموع الفتاوی (۲۶/۱۳) گفته است: جایز است زن به نیابت زنی دیگر به اتفاق همه علما حج نماید؛ فرقی ندارد که این زن حج کننده دختر آن زن فوت شده باشد و یا نباشد. همچنین از …

حکم زنی که در اثنای سفر حج و در مسیر راه حیض شد و یا زایمان کرد چیست؟   الحمدلله، اگر در اثنای سفر حج و در مسیر راه زنی حیض شد و یا زایمان کرد در هر صورت زن به سفر حجش ادامه می‌دهد؛ و هرگاه در هنگام احرام این امر برایش پیش آمد همانند سایر زنان پاک احرام …

برای حج تمتع احرام بستم، هنگامی‌که به مکه رسیدم، بیت‌الحرام را طواف نمودم، سپس بین صفا و مروه سعی کردم. آنگاه خودم را در روز هشتم ذی‌حجه از لباس احرام حلال نمودم و سپس به منی، عرفه و مزدلفه رفتم، رمی‌جمرات را به انجام رساندم و تمام مناسک حج را به شکل احسن ادا نمودم و هنگامی‌که به مکه برگشتم …

آیا مقدم نمودن سعی بر طواف به علت عذر شرعی جایز است؟   الحمدلله، تقدیم سعی حج بر طواف افاضه جایز است؛ به دلیل این که پیامبر اکرم صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ در روز نحر ایستاده بود و مردم از ایشان سؤال می‌کردند، یکی می‌گفت: من قبل از رمی جمرات نحر کرده‌ام، دیگری می‌گفت: من قبل از حلق نحر …

شخصی در همین سال فریضه‌ی حج را ادا نموده ولی صبح روز دهم از عرفه خارج شده است و نتیجتاً شب گذراندن در مزدلفه را از دست داده است، ناگفته نماند که علت این امر ترافیک ماشین‌ها و ازدحام مردم بوده است. این شخص پس از طلوع فجر با عبور از مزدلفه مستقیماً به منی می‌رود… بفرمایید که چه چیزی …

کسی که مکانی در منی نمی‌یابد و از روی ناچاری در مکه شب می‌گذراند؟   الحمدلله، این عمل جایز نیست؛ بلکه واجب است در انتهای خیمه‌ها، اگرچه در بیرون از منی باشند باقی بمانید؛ یعنی: هرگاه شما برای پیدا کردن جای برای شب گذراندن در منی تلاش کردید و جایی نیافتید، آنگاه لازم است که در انتهای خیمه‌های مردم جای …

در حج یا عمره بسیاری از مردم را مشاهده می‌کنیم که موهای سرشان را از پایین سر به شکل دائره‌ای کوتاه می‌کنند و از قسمت پایین دور تا دور موهایشان را می‌گیرند، ولی قسمت‌های دیگر را اصولاً کوتاه نمی‌کنند. وقتی که با آنها در این موضوع صحبت می‌کنیم می‌گویند: فقط همین قدر کافی است. بفرمایید کدام عمل واجب است؟ همه‌ی …

کسی که مناسک حج و رمی جمره‌ی اولی را انجام می‌دهد و می‌رود تا قربانی‌اش را ذبح نماید، ولی قیمت گران آن موجب می‌شود تا این شخص از منی به شهر جده برود و در آنجا قربانی خود را خریداری نموده و در همان‌جا ذبح می‌کند، آیا این ذبح جایز است؟   الحمدلله، اولاً: برای حاجی جایز نیست که در …

در حدیث آمده که ابن عباس رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ گفته است: (گفتم بعد از ظهر رمی جمرات کرده‌ام، پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود: «لاَ حَرَجَ»- ایرادی ندارد-). این حدیث را بیهقی صحیح قرار داده است. بفرمایید که واقعاً این حدیث صحیح است و آیا رمی جمرات بعد از غروب آفتاب در روز قربانی جایز است؟   الحمدلله، به اثبات …

آیا می‌توانم شخص دیگری را از طرف خود وکیل قرار دهم تا در دومین روز از ایام تشریق رمی جمرات را برایم انجام دهد و خود به علت شرایط و مشکلات خانوادگی به ریاض برگردم، یا این که بخاطر این عمل بر من دم واجب خواهد شد؟   الحمدلله، برای هیچ کس جایز نیست که دیگری را نایب قرار داده …

گفته می‌شود رمی با سنگ‌هایی که قبلاً شخص دیگری از آنها برای رمی استفاده کرده جایز نیست، آیا این گفته درست است؟ و اگر درست است دلیل آن چیست؟     الحمدلله، این گفتار اشتباه است؛ زیرا اینهایی که این گفتار را بر زبان می‌آورند سه مورد را به عنوان استدلال مطرح می‌کنند: می‌گویند: سنگ‌های رمی همچون آب مستعمل است …

مدت انتهای ادا و قضای رمی جمرات در چه زمانی است؟   الحمدلله، رمی جمره‌ی عقبه، در روز عید، با طلوع فجر روز یازدهم به پایان می‌رسد و شروع آن برای افراد ضعیف از قسمت پایانی شب عید است. اما رمی جمره‌ی عقبه در ایام تشریق همچون رمی دو جمره‌ی دیگر است که با زوال آفتاب آغاز و با طلوع …

آیا می‌توان همه جمرات را یک باره در آخرین روز ایام تشریق رمی‌نمود و اگر جایز است بفرمایید رمی چگونه و چه زمانی انجام بگیرد؟   الحمدلله، در این زمینه حکم شرعی برای هر مسلمان این است که طبق روش و سنت رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ رمی را به انجام برساند آن گونه که پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ …

اگر حجاج، بنابر عذری قبل از اتمام اعمال حج از مکه به سوی جده خارج بشوند، آیا برای این خروج طواف وداع لازم است؟! با علم به این که قصد عودت به مکه را دارند.     الحمدلله، اگر رمی جمرات را کامل نموده‌اند لازم است که طواف وداع را انجام بدهند؛ اما اگر در روز یازدهم یا دوازدهم و …

شخصی رمی روز دوازدهم را به گمان تعجیل و شب گذرانی در مزدلفه و طواف وداع را به سبب جهل و ناآشنایی نسبت به احکام حج ترک می‌دهد؛ حکم حج این شخص چیست؟     الحمدلله، حج او درست است؛ زیرا وی رکنی از ارکان حج را ترک نداده است، بلکه در اینجا سه واجب از واجبات حج را ترک …

ما از ساکنان شهر جده هستیم، در سال گذشته به حج آمدیم و بجز طواف وداع، بقیه‌ی مناسک را انجام دادیم، اما طواف وداع را برای آخر ذی‌حجه موکول نمودیم و پس از کاهش ازدحام به مکه برگشتیم و طواف وداع را انجام دادیم، آیا حجمان صحیح است؟   الحمدلله، هرگاه انسان حج کند و طواف وداع را به وقت …

آیا انسان به خاطر نگاه کردن به سوی زنان در حرم مؤاخذه می‌شود؟ در حالی که این نگاه بدون شهوت و چشم‌چرانی است، با علم به این که زنان موجب جذب نگاه‌های مردان هستند؟     الحمدلله، واقعیت این است که مشکل زنان در این مکان، مشکلی بزرگ است، چون برخی از زنانی که به حرم که مکان عبادت و …

بردن آلات لهو و ناجایز با خود در حج و عمره چه حکمی دارد؟   الحمدلله، شکی نیست که بردن آلات و ابزار لهو به حج یا عمره و استعمال آن معصیت است و اصرار بر معصیت منجر به گناه کبیره می‌شود. و اگر شخص پس از پوشیدن لباس احرام از این آلات استفاده کند، گناهش بیشتر و شدیدتر می‌شود؛ …