حکم طواف وداع برای عمره گذار

حکم طواف وداع برای عمره گذاری که یک روز کامل یا مقداری از آن را بعد از اتمام عمره در مکه می ماند چیست؟

 

 

الحمدلله،

اگر عمره گزار وقتی که به مکه می‌آید، نیّت کرده باشد، که طواف کند و سعی را انجام دهد و پس از کوتاه کردن موی سر، باز گردد؛ نیازی به طواف وداع نیست، چرا که طواف عمره، به منزله‌ی طواف وداع است. اما اگر در مکه باقی ماند، قول راجح این است که طواف وداع به دلایل زیر بر او واجب است.

• رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ می‌فرماید:[ لَا یَنْفِرنَّ أَحَدٌ حَتَّی یَکُونَ آخِرُ عَهْدِهِ بِالْبَیْتِ ] (کسی باز نگردد، تا آن که آخرین عملش در ایام حج طواف کعبه باشد). این حدیث عام است و همگان را شامل می‌شود.
• عمره، مانند حج است و رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ آن را حج اصغر نامیده است. در حدیث مشهوری بروایت عمرو بن حزم رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ – که مورد قبول أمت است رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ- می‌فرماید: « هِیَ الْحَجُّ الْأَصْغَرُ»: (عمره همان حج اصغر است). ابن حبان ۶۵۵۹
• رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ به یعلی بن امیه رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ فرمود: « اصْنَعْ فِی عُمْرَتِکَ مَا تَصْنَعُ فِی حَجِّکَ»: (کارهایی را که در حج انجام می‌‌دهی در عمره نیز ‌انجام بده). مسلم /۱۱۸۰

اگر طواف وداع را در حج به جای آوردی، در عمره نیز ادا کن و فقط اعمالی از این حکم استثنا شده‌اند که علما بر آن اجماع کرده‌اند. مانند: وقوف به عرفه، گذراندن شب در مزدلفه و منی و رمی جمرات که به اجماع علما این موارد در عمره مشروع نیست، چون وقتی‌که انسان طواف می‌کند وظیفه‌اش را کامل‌ترانجام می‌دهد و مطمئن‌تر است. اگر شما طواف‌وداع را انجام دهید، ‌کسی‌از علما نگفته‌است که مرتکب اشتباهی شده‌اید؛ اما اگر بدون طواف آنجا را ترک کنید، بعضی‌می‌گویند:مرتکب اشتباه شده‌اید،چراکه طواف وداع را ادا نکرده‌اید!

 

شیخ ابن عثیمین، فتاوی و رسائل للمعتمرین ۱/۲۴