اقوال سلف صالح

بخشش علم

 امام ابن قیم در کتاب «مدارج السالکین» میگوید: «یکی از موارد بخشش علم عبارت است از اینکه‌ وقتی درباره‌ی مسأله‌ای سؤال می‌شود، سؤال بطور همه جانبه پاسخ داده شود نه فقط به اندازه‌ی نیاز و ضرورت اکتفا شود. وی در ادامه می افزاید: در این مورد مسأله ی شگفت‌انگیزی را از شیخ الاسلام ابن تیمیه‌ -قدس¬الله‌¬روحه‌- مشاهده‌ نمودم، ایشان وقتی …

بیشتر بخوانید »

انسان دنیا پسند

امام ابن القیم رحمه الله می فرماید: انسان دنیا پسند در بین سه حالت زندگی می کند: ۱. هم و غمی همیشگی. ۲. خستگی دائمی. ۳. و حسرتی که پایانی ندارد. چون انسان دنیا پسند، هر گاه به چیزی از دنیا دست یابد، نفسش او را به مراتب بالاتر سوق می دهد. همچنان که در حدیث صحیح آمده که پیامبر …

بیشتر بخوانید »

ایمان و عمل

امام ابن تیمیه”رحمه الله” (…دشمنانم چه می توانند با من بکنند؟! بهشت و بستان من در سینه ی من است!! (یعنی: ایمان و علم) هرجا که بروم همراه من هستند، زندان برای من خلوت است و اخراج و تبعید برایم گردش و سیاحت است و کشتن من شهادت در راه خداوند تبارک و تعالى است! پس تمام آن ها را …

بیشتر بخوانید »

اقوال پیشینیان صالح

قال ابن تیمیّه رحمه الله تعالى: «إنّ النّاس لـم یتنازعوا فی أنّ عاقبه الظّلم وخیمه، وعاقبه العدل کریمه، ولـهذا یروى: اللّه ینصر الدّوله العادله، وإن کانت کافره، ولا ینصر الدّوله الظّالـمه، ولو کانت مؤمنه». امام ابن تیمیه رحمه الله فرمودند: «مردم اختلافی ندارند در اینکه عاقبت ظلم ناگوار است و عاقبت عدل شرافت و بزرگی است، و برای همین نقل …

بیشتر بخوانید »

سفارش امام شافعی رحمه الله به شاگردش

امام شافعی شاگرد خودش ربیع بن سلیمان را وصیت میکرد و میفرمود: و آن هنگام که خواستی قلبت را اصلاح کنی یا قلب پسرت را یا قلب برادرت را یا هرکسی که خوبی او را میخواستی او را به بهشت قرآن دعوت کن و با همنشینی قرآن آشنا کن… الله او را به زودی اصلاح خواهد کرد چه بخواهد چه …

بیشتر بخوانید »

گریه در پیشگاه پروردگار

قال ابن الجوزی رحمه الله إذا جلست فی ظلام اللیل بین یدی سیدک فاستعمل أخلاق الأطفال فإن الطفل إذاطلب من أبیه شیئا فلم یعطه بکى علیه المدهش (۱ /۲۱۹) ابن الجوزی رحمه الله میفرمایید هر گاه در دل شب جلو الله نشستی ، پس  از رفتار کودکانه استفاده کن زیرا هر گاه کودک از پدرش چیزی را بخواهد به خاطر …

بیشتر بخوانید »

عبادت

‍ از پیرهرات پرسیدند عبادت چیست؟ فرمود : عبادت خدمت کردن به خلق است پرسیدند چگونه؟ گفت اگر هر پیشه ای که به آن اشتغال داری رضای خدا که بالطبع رضای مردم را هم همراه دارد در نظر داشته باشی، نامش عبادت است. پرسیدند: پس نماز و روزه و زکات و… این ها چه هستند؟! گفت : اینها اطاعت هستند …

بیشتر بخوانید »

استغفار

صحابی بزرگوار و یکی از بشارت‌یافتگان به بهشت، علی بن ابی‌طالب رضی الله عنه فرمود: شگفتا از کسی که وسیله‌ی نجات با اوست و با این حال هلاک می‌شود! پرسیدند: ای امیر مؤمنان! وسیله‌ی نجات چیست؟ علی مرتضی رضی الله عنه پاسخ داد: استغفار لطائف الکلم المنتقى من کتاب المجالسه وجواهر العلم ۴٩/۴

بیشتر بخوانید »

هفت نکته اساسی برای درک پیام قرآن

 استاد ناصر سبحانی برای درک پیام قرآن، توجه به چند نکته حائز اهمیت است‏:  ۱‏ـ باید برای درک پیام هر سوره، محور آن سوره را پیدا کرد. ۲ ‏ـ باید شأن نزول هر سوره بر طبق نیاز مدعوّ باشد‏.  ۳‏ـ برای فهم قرآن نمی‏ توان با ذهنی خالی با قرآن رو به‏ رو شد؛ اما انسان نباید آن‏ چه را …

بیشتر بخوانید »

مذهب صوفیان

امام قرطبی از شیخ طرطوشی رحمه الله نقل میکند: بدان الله برتو رحم کند! مذهب صوفیان مذهب بطالت، جهالت وضلالت است. دین نیست مگر قرآن و سنت. تفسیرقرطبی جلد۱۱صفحه۲۳۸

بیشتر بخوانید »

اکرام کردن مهمان از عبادات است نه از عادات

علامه ابن عثیمین رحمه الله میگوید.. اکرام و گرامی داشتن مهمان شایسته است که بگوییم از عبادات است نه از عادات.. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرموده اند.. هرکس به الله و روز قیامت ایمان دارد پس مهمانش را گرامی بدارد.. پس اکرام کردن مهمان عبادتی است که انسان را به پروردگارش نزدیک کرده و سبب اصلاحش خواهد …

بیشتر بخوانید »

مصادیق خیرخواهی

علامه ابن‌السعدی رحمه الله: از بزرگ‌ترین مصادیق خیرخواهی برای مسلمانان، تلاش برای ایجاد الفت و هم‌دلی و هم‌بستگی در میان آنان و باز داشتن آنها از تفرقه می‌باشد. (مجموع المؤلفات ۶۵/۶۴) این امر، تنها در پرتو عمل به قرآن و سنت به فهم صحابه و بهترین‌های این امت، میسر می‌باشد.

بیشتر بخوانید »

ایمان و عمل

امام ابن تیمیه”رحمه الله” (…دشمنانم چه می توانند با من بکنند؟! بهشت و بستان من در سینه ی من است!! (یعنی: ایمان و علم) هرجا که بروم همراه من هستند، زندان برای من خلوت است و اخراج و تبعید برایم گردش و سیاحت است و کشتن من شهادت در راه خداوند تبارک و تعالى است! پس تمام آن ها را …

بیشتر بخوانید »

موضع مسلمانان در قبال طریقت

از جناب علامه عبد الله بن جبرین سوال شد : موقف (ما مسلمانان) در برابر طریقت چه باشد؟ طریقت هایی مانند: قادیانیه، شاذلیه، نقشبندیه، تیجانیه. ادامه ی سوال لطفا برای ما توضیح دهید که علمای اهل سنت و جماعت درباره عبد القادر گیلانی، و رفاعی، و ابو حسن شاذلی و احمد تیجانی و بدوی چه می گویند؟ جواب  الحمدلله،«تمام اینها …

بیشتر بخوانید »

برنامه ریزی برای عمل خیر

از موارد مهمِ برنامه‌ریزی برای عمل خیر، از بین بردن موانعی است که باعث شکست فعالیت‌ها می‌شود. مواردی مانند: امروز و فردا کردن، مشغول شدن به مباحات و خوابِ زیاد، و دوستان بد و کسانی که انسان را نا امید و سرد می‌کنند.  شیخ محمد صالح المُنَجّد

بیشتر بخوانید »

دوستی به خاطر غیر الله

ابن کثیر رحمه الله می‌فرماید: یعنی تمامی دوستی‌هایی که به‌خاطر غیرالله باشد در روز قیامت تبدیل به عداوت و دشمنی می‌شود، اما دوستی که به خاطرالله باشد تا زمانی که الله هست، دوستی آنها هم پابرجاست. امام نووی رحمه الله می‌فرمایند: دوستی سه‌نوع است: ۱ دوستی به‌خاطر دنیا که با زوال دنیا این نوع دوستی هم ازبین می‌رود. ۲ دوستی …

بیشتر بخوانید »

فقاهت حقیقی

قال الإمام سفیان بن سعید الثوری رحمه الله تعالی : «إنما العلم عندنا الرخصه من ثقه ، فأما الشده فیحسنه کل أحد». جامع بیان العلم و فضله ۱ / ۷۸۴ . ترجمه: امام سفیان الثوری رحمه الله فرموده اند : « علم حقیقی و فقاهت دینی در نزد ما ، چیزی نیست جز رخصت دادن و گشایش ایجاد نمودن بر …

بیشتر بخوانید »

هدف از زیارت قبور

ابن قیم رحمه الله میفرمایند: هدف از زیارت قبور سه چیز است: به یاد آوردن آخرت و پند و عبرت گرفتن با دعا کردن برای میت به او کمک کردن کمک کردن زیارت کننده ی قبر به خودش با تبعیت از سنت.

بیشتر بخوانید »

اجابت دعا

امام ابن رجب حنبلی رحمه الله می‌گوید: اصرار به درگاه الله دردعا باتکرار ذکر ربوبیت او (یا رب) ازبزرگترین عواملی است که با آن اجابت دعا درخواست می‌شود. [جامع العلوم والحکم]/راه روشن

بیشتر بخوانید »

تبعیت از پادشاهی که چیره و غالب شده

حافظ ابن حجر رحمه¬الله می¬گوید: «فقها بر وجوب اطاعت از پادشاهی که چیره و غالب شده و نیز بر جهاد همراه او و اینکه اطاعت از وی بهتر از خروج علیه وی می¬باشد، اجماع کرده¬اند. و در جواز خروج بر پادشاه جز وقوع کفر صریح از وی، چیز دیگری را استثناء نکرده¬اند چرا که در چنین حالتی اطاعت از وی …

بیشتر بخوانید »

علما و امانت بیان حق

حرام‌ترین مال، مالی است که عالم برای سکوت در برابر شنیدن باطل می‌گیرد. این مال حرام‌تر از ربا است، زیرا ربا ظلمی است خصوصی و سکوت [در برابر باطل] ظلمی است عمومی: ﴿سَمَّاعُونَ لِلْکَذِبِ أَکَّالُونَ لِلسُّحْتِ…﴾ [مائده: ۴۲] «پذیرا و شنوای دروغ هستند [و] بسیار مال حرام می‌خورند». شیخ عبدالعزیز طریفی

بیشتر بخوانید »

دوست

امام شافعی رحمه الله می فرماید: اگر دوست و رفیقی داری که تو را بر طاعت و عبادت یاری می دهد، پس ارتباط خود را با او محکم کن، چون انتخاب دوست سخت است ولی جدا شدن از او آسان. حلیه الأولیاء ۱۰۱/۴

بیشتر بخوانید »

درگیری داخلی

شیخ عبدالعزیز طریفی: هیچ چیز مانند درگیری داخلی باعث شکست مسلمانان نیست و هیچ چیز همانند اتحاد نمی‌تواند عامل پیروزی آنان باشد. اگر امت از همان آغاز خواهان وضعیت ایده‌آل می‌شد که مسلمانان هیچ اختلاف نظری نداشته باشند، اسلام از حجاز هم پا فراتر نمی‌نهاد.

بیشتر بخوانید »

اصلاح خود

شیخ عبدالعزیز طریفی: انسان اگر همانطور که خود را مشغول اصلاح دیگران می‌کند به اصلاح خود بپردازد خداوند سختی‌های راه اصلاح را برایش آسان خواهد کرد. در اثر آمده که: «خود را اصلاح کن، الله مردم را برایت اصلاح خواهد کرد».

بیشتر بخوانید »

متکبر

شیخ عبدالعزیز طریفی: متکبّر بیش از دیگران از رسیدن به هدف خود باز می‌ماند، زیرا او در توهم زندگی می‌کند و توهم محقق نخواهد شد. الله متعال می‌فرماید: ﴿…إِن فِی صُدُورِهِمْ إِلَّا کِبْرٌ مَّا هُم بِبَالِغِیهِ…﴾ [غافر: ۵۶] «… در سینه‌هایشان جز تکبری نیست که هرگز به آن نخواهند رسید…».

بیشتر بخوانید »

نیت صادقانه

شیخ عبدالعزیز طریفی: نیت صادقانه سبب آرامش قلب و از بین رفتن مشکلات و رسیدن به اهداف است: ﴿لَقَدْ رَضِیَ اللَّهُ عَنِ الْمُؤْمِنِینَ إِذْ یُبَایِعُونَکَ تَحْتَ الشَّجَرَهِ فَعَلِمَ مَا فِی قُلُوبِهِمْ فَأَنزَلَ السَّکِینَهَ عَلَیْهِمْ وَأَثَابَهُمْ فَتْحًا قَرِیبًا﴾  [فتح: ۱۸] «بی‌شک الله هنگامی که مومنان زیر آن درخت با تو بیعت می‌کردند از آنان خشنود شد و آنچه در دل‌هایشان بود …

بیشتر بخوانید »

نفاق

شیخ عبدالعزیز طریفی: از جمله نشانه‌های نفاق، غیرت و توجه به قضایای غیر مسلمانان و سستی و بی‌توجهی به قضایای مربوط به مسلمانان است: ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِم مَّا هُم مِّنکُمْ وَلَا مِنْهُمْ…﴾  [مجادله: ۱۴] «آیا ندیده‌ای کسانی را که قومی را که مورد خشم الله هستند به دوستی گرفته‌اند؟ آنان نه از شمایند و …

بیشتر بخوانید »

سخنی از جنس الماس

(شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید) اعتقاد را از من و حتی از بزرگتر از من نگیرید، بلکه از: ۱⃣ الله ۲⃣ رسولش صلی الله علیه و آله و سلم ۳⃣ آنچه گذشتگان امت(سلف صالح) بر آن اجماع نموده اند بگیرید

بیشتر بخوانید »

شجاع‌ ترین مردمان از زبان سیدنا علی رضی‌ الله عنه

در “مسند بَزّار” و “دلایل أبی نُعیم” از محمد بن علی رضی‌الله عنه روایت است که روزی سیدنا علی رضی‌ الله عنه بر سر منبر مردم را موعظه می‌کرد، باری در میان خطبه پرسید: چه کسی از همه شجاع‌‌تر و بهادرتر است؟ مردم گفتند: “شما شجاع‌ترین هستید!” حضرت امیر گفت: “من که هر کس را که با من رو در …

بیشتر بخوانید »

نشانه های نفاق

شیخ عبدالعزیز طریفی: از جمله نشانه‌های نفاق، غیرت و توجه به قضایای غیر مسلمانان و سستی و بی‌توجهی به قضایای مربوط به مسلمانان است: ﴿أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِینَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِم مَّا هُم مِّنکُمْ وَلَا مِنْهُمْ…﴾ [مجادله: ۱۴] «آیا ندیده‌ای کسانی را که قومی را که مورد خشم الله هستند به دوستی گرفته‌اند؟ آنان نه از شمایند و …

بیشتر بخوانید »

مبتدع چه کسی است

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: “فالمبتدع هو من خالف أصلا من أصول أهل السنه رحمهم الله.” [ مجموع الفتاوی : ۴۸۵/۱۲ ] ترجمه : “مبتدع کسی است که با یکی از اصول اهل سنت رحمهم الله مخالفت کند.” اما با این وجود علما از خارج نمودن مردم از جماعت اهل سنت وجماعت بدون اقامه حجت به شدت …

بیشتر بخوانید »

حکم کسی که بر کشتن و جنگیدن با مسلمانان مورد اجبار واقع شده

شیخ الاسلام رحمه الله در مورد حکم کسی که بر کشتن و جنگیدن با مسلمانان مورد اکراه و اجبار واقع شده، می گوید: «چنین فردی اگر کشته شود و آنچه بر کفار حکم می شود نیز بر او حکم شود، الله تعالی وی را بر اساس نیتش مبعوث خواهد کرد، همانطور که منافقین در میان ما هستند و بر مبنای …

بیشتر بخوانید »

ملاحظاتی بر سخنان سید قطب

تکفیر کردن جوامع اسلامی چنان­که در معالم فی الطریق می­گوید: «اخیراً آن جوامعی که به گمان خویش مسلمانند نیز به جوامع جاهلی تبدیل شده­اند.» می­گویم: تکفیر جوامع اسلامی بعد از این­که خداوند متعال آن­ها را گرامی داشته است و ملحق نمودنش به جوامع جاهلی که هنوز اسلام را پذیرش نکرده­اند درست نیست. أ. رسول الله  صلی الله علیه و سلم …

بیشتر بخوانید »

مشخصه ی تکفیر نزد طحان

طحان در نوار کاست «هدی الاسلام فی البناء» قاضی را مورد خطاب قرار می­دهد و می­گوید: «اگر بگویید رسول الله  صلی الله علیه و سلم بعد از مرگش در او برکتی نیست، کافر شده­اید بنابراین عقیده­ات را تجدید کن». من هم می­گویم: تکفیر مسلمان مخصوصاً هنگامی که یک فرد معین باشد، جایز نیست و موردی که طحان ذکر نموده و …

بیشتر بخوانید »

شروط تکفیر نزد ابن عثیمین

ما حق تکفیر و تفسیق دیگران را نداریم بلکه این کار حق خدا و رسولش می­باشد و از جمله احکام شرعی است که باید آن را به کتاب و سنت برگرداند؛ بنابراین واجب است نهایت تحقیق را جهت ثبوت آن انجام داد و کسی را تکفیر یا تفسیق نکرد جز این­که کتاب و سنت بر کفر و فسق آن دلالت …

بیشتر بخوانید »

نجاشی به قرآن حکم نکرد

شیخ الاسلام ابن تیمیه در مجموع الفتاوی می­گوید: کسی که در دارالکفر دعوت پیامبر  صلی الله علیه و سلم به او برسد و به رسالت او علم پیدا کند و به او و هر آنچه بر او نازل شده، ایمان آورد و آن مقدار که بتواند تقوای خدا را رعایت کند آن­گونه که نجاشی و دیگران انجام دادند که هجرت …

بیشتر بخوانید »

سخنان اصحاب در مورد تکفیر

الله تعالی می­فرماید: ﴿وَمَن لَّمۡ یَحۡکُم بِمَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡکَٰفِرُونَ۴۴﴾ [المائده: ۴۴] «کسانی که به آنچه خداوند نازل کرده حکم نکنند کافر هستند». براء بن عازب س می­گوید: این آیات سه گانه­ی سوره­ی مائده در مورد کافران نازل شده است که مسلم در صحیح خویش آن را تخریج کرده است. آیات سه‌گانه عبارتند از:«الکافرون. الظالمون. الفاسقون»[۱] که یک …

بیشتر بخوانید »

آموختن علم شرعی و تأثیر آن بر متعلم

قال الإمام الشّافعیّ رحمه اللّه تعالى: «من تعلّم القرآن عظمت قیمته، ومن تعلّم الفقه نبل مقداره، ومن کتب الحدیث قویت حجّته، ومن تعلّم الحساب جزل رأیه، ومن تعلّم اللّغه رقّ طبعه، ومن لم یصن نفسه، لم ینفعه علمه». امام شافعی رحمه الله فرمودند: «هرکس قرآن بیاموزد ارزش و قدر وی بالا می‌رود، و هرکس فقه بیاموزد تواناییش زیاد می‌گردد، و هرکس …

بیشتر بخوانید »

دنیا محل ماندن نیست

شیخ ﺍﺑﻦ ﻋﺜﻴﻤﻴﻦ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ گوید: اگر انسانها برای دنیا آفریده شده بودند، پیامبران برای ماندن در دنیا اولویت داشتند. حال که برای ماندن در دنیا آفریده نشده ایم، چرا به خاطر دنیا با اهل دنیا در رقابت باشیم؟ و چرا آخرت را از یاد ببریم؟ چرا انسان هنگام پوشیدن لباس نو در این اندیشه نباشد که چه بسا در …

بیشتر بخوانید »

تقسم دین به اصول و فروع

شیخ الاسلام ابن تیمیه و ابن قیمّ تقسیم دین به اصول و فروع را رد کرده‌اند و گفته‎اند: این تقسیم بعد از عصر صحابه پدید آمده است، از این¬رو می‎بینیم کسانی که به این تقسیم قائل‌اند بزرگ¬ترین اصول دین از جمله نماز را که رکنی از ارکان دین است جزء فروع می‎شمارند و مسائل اعتقادی مورد اختلاف سلف را فروع …

بیشتر بخوانید »

تقسم دین به اصول و فروع

شیخ الاسلام ابن تیمیه و ابن قیمّ تقسیم دین به اصول و فروع را رد کرده‌اند و گفته‎اند: این تقسیم بعد از عصر صحابه پدید آمده است، از این¬رو می‎بینیم کسانی که به این تقسیم قائل‌اند بزرگ¬ترین اصول دین از جمله نماز را که رکنی از ارکان دین است جزء فروع می‎شمارند و مسائل اعتقادی مورد اختلاف سلف را فروع …

بیشتر بخوانید »

سعه صدر در قبال مخالف

ابن تیمیه رح: من با هرکسی که مخالفم باشد سعه صدر دارم. و اگر او با شکستن حدود الهی بر من ظلم روا بدارد و مرا تکفیر و تفسیق نماید یا برمن دروغی ببندد یا در برخورد با من تعصب جاهلانه به خرج دهد، بازهم من درتعامل با وی حدود الهی را رعایت خواهم نمود. ” وأنَا فِی سَعهِ صَدَرٍ …

بیشتر بخوانید »

روش سلف صالح در بیان عمل به علم

 از روش پیشوایان دین رحمهم الله تعالی، حریص‌بودن‌شان بر عمل‌کردن به علم بود.  امام احمد بن حنبل رحمه الله می‌گوید: هیچ حدیثی را ننوشتم مگر اینکه به آن عمل کردم.  سفیان الثوری رحمه الله می‌گوید:  هیچ حدیثی از پیامبر صلی الله علیه وسلم به من نرسید مگر اینکه اگرچه یکبار هم که شده به آن عمل کردم.  عمرو بن قیس …

بیشتر بخوانید »