معرّفی بهشت: مفهوم لغوی بهشت: به معنای باغی پُردرخت یا هر باغ دارای درختانی بسیار که زمین را با شاخه‌هایشان بپوشانند.[۱] مفهوم شرعی بهشت: همان سرای پُرنعمتی که الله در آخرت، آن را برای مؤمنان پرهیزگار و مخلص و پیرو پیامبران آماده نموده است.[۲] [۱]– نک: معجم مفردات ألفاظ القرآن، ص ۹۶٫ [۲]– نک: لمعه الإعتقاد، ص ۱۳۱٫

قنطره: پُلی که در بین بهشت و دوزخ قرار دارد و برخی از عالمان آن را صراط دوم می­نامند.[۱] شیخ الإسلام ابن تیمیّه پس از سخن دربارۀ عبور از پُل صراط چنین می­آورد: «وقتی از آن عبور کنند، بر روی پُلی که در میان بهشت و دوزخ است، می­ایستند که قصاص و حقوق برخی گرفته شود و زمانی که پاک …

آیا کافران از پُل صراط عبور می­کنند؟ بر اساس احادیث، این پُل برای مؤمنان قرار داده می­شود که در میانشان، منافقان و مؤمنان گنهکار وجود دارند. بنابراین پُل صراط برای این افراد نهاده می‌شود.[۱] ابن رجب می­گوید: «بدان گروهی از مردم مؤمنانی هستند که الله تعالی را بدون اینکه شرک بورزند، عبادت می­کنند و گروهی از آنان، مشرکانی هستند که …

نخستین کسی که از پُل صراط می­گذرد: نخستین پیامبری که از این پُل عبور می­کند، سیّدنا محمّد صلی الله علیه وسلم هستند. از میان امّت­ها نیز اولین امّتی که از پُل صراط می­گذرد، امّت محمّد rاست. پیامبر صلی الله علیه وسلم می­فرمایند: «فأَکُونُ أَنَا وَأُمَّتِی أَوَّلَ مَنْ یُجِیزُهَا، وَلا یَتَکَلَّمُ یَوْمَئِذٍ إِلاَّ الرُّسُلُ، وَدَعْوَى الرُّسُلِ یَوْمَئِذٍ: اللَّهُمَّ سَلِّمْ سَلِّمْ»[۱]؛ «بنابراین من و امّتم …

ورود مردم بر روی پُل صراط: ورود آنان یعنی عبورشان از روی پل صراط و این عبور به اندازۀ اعمال‌شان است. شیخ الإسلام ابن تیمیّه می­گوید: «پُل صراط بر سطح دوزخ قرار دارد؛ یعنی همان پُلی که در میان بهشت و جهنّم است[۱] و مردم با توجّه به اعمال‌شان از آن عبور می­کنند؛ برخی با یک چشم برهم­زدن، بعضی همچون …

ساختار پُل صراط: ویژگی­های این پُل در احادیث متعدّدی بیان شده است؛ از جمله در همان روایت طولانیِ منقول از ابوسعید خدری آمده است که: «دَحْضٌ مَزِلَّهٌ، فِیهِ خَطَاطِیفُ، وَکَلَالِیبُ، وَحَسَکٌ تَکُونُ بِنَجْدٍ فِیهَا شُوَیْکَهٌ، یُقَالُ لَهَا: السَّعْدَانُ»؛ «[پل صراط] لیز و لغزنده و دارای چنگک­ها و قلّاب­­ها و تیغ است که در بلندی قرار دارد و در آن، خار …

ادلّۀ وجود پُل صراط: این موضوع توسّط قرآن، سنّت و اجماع اهل سنّت، ثابت است.[۱] به عنوان مثال، الله می­فرماید: ﴿وَإِن مِّنکُمۡ إِلَّا وَارِدُهَاۚ کَانَ عَلَىٰ رَبِّکَ حَتۡمٗا مَّقۡضِیّٗا﴾ [مریم: ۷۱] «و هیچ یک از شما نیست مگر اینکه وارد آن [جهنّم] می­شود. این [وعده] بر پروردگارت فرمانی حتمی [و شدنی] است». گروهی از پیشینیان، این آیه را تفسیر به …

تعریف پُل صراط: مفهوم لغوی صراط: این کلمه به معنای راه راست است.[۱] مفهوم شرعی صراط: پل کشیده­شده بر روی جهنّم تا مردم از طریق آن، به بهشت رسند.[۲] [۱]– معجم مفردات ألفاظ القرآن، راغب اصفهانی، ص ۲۸۷٫ [۲]– نک: شرح العقیده الواسطیّه، هراس، ص ۲۱۰؛ لوامع الأنوار البهیّه، ج ۲، ص ۱۸۹؛ لمعه الإعتقاد شرح الشّیخ محمّد بن عثیمین، …

نوشندگان و محرومان از حوض: مؤمنان صادق و پیرو شریعت از این حوض می­نوشند، امّا بدعت­گزاران و تحریف­کنندگان و مخالفان شریعت، از آب این حوض محروم می­شوند. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أَنَا فَرَطُکُمْ عَلَى الْحَوْضِ، وَلَأُنَازِعَنَّ أَقْوَامًا ثُمَّ لَأُغْلَبَنَّ عَلَیْهِمْ، فَأَقُولُ: یَا رَبِّ أَصْحَابِی، أَصْحَابِی، فَیُقَالُ: إِنَّکَ لَا تَدْرِی مَا أَحْدَثُوا بَعْدَکَ»[۱]؛ «من قبل از شما، بر …

آیا حوض، اکنون موجود است؟ بله این حوض در حال حاضر وجود دارد، زیرا بخاری و مسلم رحمهما الله از عقبه بن عامرروایت کرده­اند که پیامبر صلی الله علیه وسلم یک روز بیرون رفتند و بر اهل احد، همچون نماز میّت، نماز خواندند، سپس به سمت منبر رفته و فرمودند: «إِنِّی فَرَطٌ لَکُمْ، وَأَنَا شَهِیدٌ عَلَیْکُمْ، وَإِنِّی وَاللهِ لَأَنْظُرُ إِلَى …

آیا حوض مختصّ پیامبر اسلام است؟ در برخی احادیث آمده که هر پیامبری، حوضی دارد، ولی حوض پیامبر ما از همه بزرگ­تر و وسیع­تر و شیرین­تر است و نوشندگان از این حوض، از همه بیشترند.[۱] به عنوان نمونه، پیامبر صلی الله علیه وسلم می­فرمایند: «إِنَّ لِکُلِّ نَبِیٍّ حَوْضًا، وَإِنَّهُمْ لَیَتَبَاهَوْنَ أَیُّهُمْ أَکْثَرُ وَارِدَهً، وَإِنِّی لَأَرْجُو أَنْ أَکُونَ أَکْثَرَهُمْ وَارِدَهً»[۲]؛ «همانا برای هر …

ظروف حوض از بهشت تأمین می­شود: این موضوع به طور صریح در احادیث بیان شده است؛ مثلاً در صحیح مسلم از ابوذر روایت شده که پرسیدم: ای رسول الله صلی الله علیه وسلم! ظروف و آبدان‎های حوض چیست؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «وَالَّذِی نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِیَدِهِ لَآنِیَتُهُ أَکْثَرُ مِنْ عَدَدِ نُجُومِ السَّمَاءِ وَکَوَاکِبِهَا، أَلَا فِی اللَّیْلَهِ الْمُظْلِمَهِ الْمُصْحِیَهِ، آنِیَهُ …

ساختار حوض: با توجّه به احادیث موجود در این باره، به طور خلاصه می­توان گفت که: حوضی بزرگ و آبشخوری بخشنده و گرامی است که از آب بهشت و از رود کوثر، تأمین می­شود. آبش سفیدتر از شیر و نقره، سردتر از برف، شیرین­تر از عسل و خوشبوتر از مشک است. ظروفش همچون ستارگان آسمان بوده و این حوض بسیار …

ادلّۀ وجود حوض: قرآن کریم، سنّت و اجماع اهل سنّت دلالت بر وجود این حوض دارند. الله تعالی خطاب به رسول الله صلی الله علیه وسلم می­فرماید: ﴿إِنَّآ أَعۡطَیۡنَٰکَ ٱلۡکَوۡثَرَ﴾ [الکوثر: ۱] «[ای پیامبر!] به راستی که ما به تو کوثر عطا کردیم». احادیث متواتر فراوانی نیز در این زمینه وجود دارد. شارح «العقیده الطّحاویّه» می­گوید: «احادیث نقل شده دربارۀ …

تعریف حوض: مفهوم لغوی حوض: این کلمه مصدر فعل «حاض» به معنای جمع­شدن بوده و حوض یعنی جایی که آب در آنجا جمع می­شود و جمع این واژه، أحواض و حیاض است.[۱] مفهوم شرعی حوض: مراد از حوض، آبی است که در صحرای محشر، از رود کوثر برای پیامبر صلی الله علیه وسلم جاری می­شود.[۲] [۱]– همان. [۲]– لمعه الإعتقاد …

شیوۀ گرفتن نامۀ اعمال: انسان مؤمن نامۀ اعمالش را با دست راست و از جلوی خویش می­گیرد و خوشحال است و به دیگران مژده داده و می­گوید: ﴿هَاؤُمُ اقْرَءُوا کِتَابِیَهْ﴾ [الحاقّه: ۱۹] «بیایید نامۀ [اعمال] مرا بخوانید!». امّا انسان کافر نامۀ اعمالش را به دست چپ و از پشت سرش می­گیرد و واویلا سر داده و می­گوید: ﴿وَأَمَّا مَنۡ أُوتِیَ …

ادلّۀ انتشار نامه­ های اعمال: آیات قرآن، احادیث و اجماع امّت بر این مسأله دلالت دارند.[۱] الله تعالی می­فرماید: ﴿فَأَمَّا مَنۡ أُوتِیَ کِتَٰبَهُۥ بِیَمِینِهِۦ٧ فَسَوۡفَ یُحَاسَبُ حِسَابٗا یَسِیرٗا٨ وَیَنقَلِبُ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ مَسۡرُورٗا٩ وَأَمَّا مَنۡ أُوتِیَ کِتَٰبَهُۥ وَرَآءَ ظَهۡرِهِۦ١٠ فَسَوۡفَ یَدۡعُواْ ثُبُورٗا١١ وَیَصۡلَىٰ سَعِیرًا﴾ [الانشقاق: ۷-۱۲] «پس امّا کسی ‌که نامۀ [اعمالش] به دست راستش داده شود، به‌زودی با حسابی آسان، …

انتشار نامه­ های اعمال تعاریف: أ ـ مفهوم لغوی نشر: این واژه به معنای بازکردن کتاب یا انتشار یک چیز است. ب ـ نامه­های اعمال: یعنی دفترها و کتاب­هایی که اعمال انسان‎ها در آن‎ها ثبت و شمارش شده است. ج ـ مفهوم انتشار نامه­های اعمال: یعنی آشکارکردن و توزیع آن‎ها در روز قیامت که برخی نامۀ اعمال‌شان را در دست …

حکمت و دلیل نهادن ترازوی اعمال: هدف از این کار، آشکارساختن عدالت الهی است.[۱] [۱]– شرح العقیده الطّحاویّه، ص ۴۱۹٫

آیا ترازوی اعمال یکی یا متعدّد است؟ در پاسخ باید گفت که علما در این باره اختلاف دارند؛ «برخی معتقدند که بر حسب امّت­ها و افراد یا اعمال، چندین ترازو وجود دارد، چون در قرآن کریم، فقط به صورت جمع [موازین] آمده است». امّا از لحاظ جنس، در حدیث به صورت مفرد بیان شده است. تعدادی دیگر بر این باورند …

چه چیزی با ترازوی اعمال وزن می­شود؟: اعمال بندگان در این ترازو سنجیده می­شود و هر چند اعمال مذکور، عرض و قائم به غیر خود هستند، امّا الله Iآن‎ها را تبدیل به جسم نموده و نیکی‌ها در یک کفّه و بدی­ها در کفّۀ دیگر نهاده می­شود. از ظاهر متون قبلی چنین مطلبی فهمیده می­شود. بنا بر قولی، نامه­های اعمال و …

حسّی یا معنوی­بودن ترازوی اعمال: ترازویی که اعمال با آن وزن می­شود، حسّی و واقعی و دارای دو کفّه و یک شاهین [میله] است.[۱] شارح کتاب «العقیده الطّحاویّه» می­گوید: «بر اساس احادیث پیامبرr، ترازوی اعمال دارای دو کفّۀ حسّی و قابل مشاهده است».[۲] [۱]– نک: لمعه الإعتقاد، ص ۱۱۹؛ القیامه الکبری، ص ۲۴۹٫ [۲]– نک: دلایل موجود در کتاب شرح …

دلایل اثبات میزان: قرآن، سنّت و اجماع بیانگر وجود چنین وسیله­ای هستند. أ ـ الله متعال در قرآن کریم می­فرماید: ﴿وَنَضَعُ الْمَوَازِینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیَامَهِ فَلَا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئًا ۖ وَإِن کَانَ مِثْقَالَ حَبَّهٍ مِّنْ خَرْدَلٍ أَتَیْنَا بِهَا ۗ وَکَفَىٰ بِنَا حَاسِبِینَ﴾ [الأنبیاء: ۴۷] «و [ما] در روز قیامت ترازوهای عدل را می‌نهیم، پس به هیچ کس، ستمی نمی‌شود و …

ترازوی اعمال [میزان] مفهوم لغوی میزان: اصل این واژه «مِوزان» بوده که حرف «واو» به سبب مکسور ­بودن ماقبلش، تبدیل به «یاء» شده و جمع آن، موازین است. میزان نام وسیله­ای است که اشیاء توسّط آن وزن می­گردد یا وسیله­ای که سنگینی و سبکی اشیاء به‌وسیلۀ آن سنجیده می­شود.[۱] مفهوم شرعی میزان: یعنی وسیله­ای که الله تعالی در روز قیامت، …

نخستین عملی که در بین مردم، فیصله و داوری می­شود: نخستین کار فیصله­شده در میان مردم، مسألۀ خون­هاست، زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أَوَّلُ مَا یُقْضَى بَیْنَ النَّاسِ فِی الدِّمَاءِ»[۱]؛ «در روز قیامت، نخستین عملی که در میان مردم داوری می­شود، موضوع خون­هاست». متّفق­ علیه. [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۶۸۶۴؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۱۶۷۸٫

نخستین عملی که از بنده پرسیده می­شود: اولین عمل مورد سؤال، نماز است که اگر صحیح باشد، سایر اعمال قبول می­شود و در غیر این صورت، سایر اعمال باطل و غیر قابل قبول است، و از پیامبر rچنین مطلبی نقل شده است.[۱] [۱]– سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۴۱۳؛ ابن ماجه، شمارۀ حدیث: ۱۴۲۶؛ آلبانی این حدیث را در صحیح الجامع، …

اولین امّتی که مورد محاسبه قرار می­گیرد: پیش از سایر امّت­ها، به حساب امّت محمّد صلی الله علیه وسلم پرداخته می­شود. رسول الله صلی الله علیه وسلم می­فرمایند: «نَحْنُ الْآخِرُونَ السَّابِقُونَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ، المقضَی بَینَهُم قبلَ الخَلائقِ»[۱]؛ «ما آخرین امّت [در دنیا] و نخستین امّت در روز قیامتیم که پیش از سایر مردم، به حساب ما رسیدگی می­شود». همچنین از …

شیوۀ رسیدگی به حساب کافران: شیخ الإسلام ابن تیمیّه می­گوید: «الله متعال مردم را مورد محاسبه قرار می­دهد و بندۀ مؤمنش را جدا نموده و از وی به سبب گناهانی که انجام داده، اعتراف و اقرار می­گیرد، چنانکه در قرآن و سنّت بیان شده است. امّا کافران همچون کسی که نیکی­ها و بدی­هایش سنجیده شود، مورد محاسبه قرار نمی­گیرند، زیرا …

عمومیّت حساب و کسانی که مورد محاسبه قرار نمی­گیرند: تمامی مردم محاسبه می­شوند مگر هفتادهزار نفری که پیامبر صلی الله علیه وسلم آنان را استثنا نمودند. در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابن عبّاس نقل شده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «عُرِضَتْ عَلَیَّ الأُمَمُ»؛ «تمامی امّت­ها به من نشان­داده شدند.» و در ادامه عرض کردند: «فَنَظَرْتُ فَإِذَا …

قوانینی که بندگان بر اساس آن‎ها مورد محاسبه قرار می­گیرند: اگر الله تمامی بندگانش را عذاب نماید، باز هم بر آنان ستمی نکرده است، زیرا بنده و تحت فرمان و سلطۀ او هستند و مالک هرگونه که بخواهد، می­تواند در ملکش تصرّف نماید. امّا الله متعال آنان را عادلانه و بر اساس حکمت و عدالتش مورد محاسبه قرار می­دهد. الله …

انواع حساب: برخی از حساب­ها سخت و برخی آسان هستند. انواع دیگر آن، حساب تقریر و تکریم و بزرگداشت، توبیخ و نکوهش، فضل و بخشش و مؤاخذه و مجازات بوده و متولّی آن، بخشنده­ترین بخشندگان، مهربان­ترین مهربانان و فرمانرواترین فرمانروایان است.[۱] [۱]– نک: القیامه الکبری، ص ۱۹۳٫

شیوه و کیفیّت حسابرسی: متون شرعی شیوه و روش حسابرسی در قیامت را روشن ساخته­اند. به طور خلاصه می­توان گفت: الله تعالی بندگان را در حضور خویش نگه می­دارد و از آنان به سبب گناهانی که مرتکب شدند و اعمالی که انجام داده و سخنانی که بر زبان آوردند، اقرار می­گیرد و آنان را از کفر یا ایمان، اطاعت یا …

حسابرسی مقتضای حکمت است: الله کتاب­های آسمانی را نازل نمود و پیامبران را فرستاد و بر بندگان، پذیرش آنچه پیامبران آوردند را واجب و عمل به آنچه واجب است را فرض گردانید. بنابراین اگر حساب و جزایی نباشد، این امور بیهوده و بی­فایده خواهد بود، امّا الله تعالی از این کار منزّه است. الله متعال در آیۀ زیر به این …

حساب مفهوم لغوی حساب: این کلمه در اصل، از «حسب» گرفته شده و ریشۀ «ح س ب» دلالت بر چندین معنا؛ مانند شمارش و آمارگیری می­کند.[۱] مفهوم شرعی حساب: یعنی اینکه الله تعالی در روز قیامت، بندگان را از اعمال‌شان آگاه می­کند و کارهای خوب یا بدی که انجام داده­اند را به آنان بیان می­نماید.[۲] ادلّۀ اثبات حساب:[۳] حسابرسی در …

افرادی که الله تعالی آنان را در روز قیامت، زیر سایۀ عرش خویش قرار می­دهد: اعمال فراوانی هستند که انسان را از وحشت و سختی­های قیامت نجات می­دهد.[۱] کسانی که الله متعال آنان را در روزی که هیچ سایه­ای جز سایۀ عرش پروردگار نیست، در زیر سایۀ عرشش قرار می­دهد؛ در صحیح بخاری، صحیح مسلم و سایر کتاب­ها آمده که …

نزدیک­شدن خورشید به مخلوقات: در روز قیامت، خورشید بسیار به مردم نزدیک می­شود و فاصلۀ آن تا آنان، به اندازۀ یک میل [معادل با۱۴۸۲ متر فرانسوی] است و عرق آنان را فرا می­گیرد؛ برخی تا پاشنۀ پا، تعدادی تا زانو، بعضی تا سینه­ و برخی تا گردن در عرق فرو می­روند و هر یک به اندازۀ اعمالش دچار این سختی می­گردد.[۱] …

بزرگی روز قیامت روز قیامت بسیار مهم و بزرگ و وحشتناک است و بندگان هرگز چنین روزی را ندیده­اند، زیرا: أ ـ الله متعال آن را توصیف به بزرگی نموده است: ﴿أَلَا یَظُنُّ أُوْلَٰٓئِکَ أَنَّهُم مَّبۡعُوثُونَ۴ لِیَوۡمٍ عَظِیمٖ﴾ [المطفّفین: ۴-۵] «آیا آنان گمان نمی‌کنند که [قیامت فرا می‌رسد و از قبرها] برانگیخته می‌شوند برای روزی بزرگ؟!» ب ـ توصیف آن …

وجه تسمیۀ قیامت: در این زمینه ۴ دیدگاه وجود دارد: أ ـ به سبب دارا بودن امور مذکور؛ ب ـ به علّت برخاستن مردم از قبرها و رفتن به سوی قیامت؛ ج ـ به سبب برخاستن مردم به پیشگاه پروردگار جهانیان؛ د ـ به علّت ایستادن جبرئیل و فرشتگان دیگر در حالت صف­بسته.[۱] [۱]– التّذکره، ص ۲۴۶٫

قیامت مفهوم قیامت: قیامت یکی از نام‌های روز آخرت است. قرطبی رحمه الله می­گوید: «این واژه در زبان عربی، مصدر «قام یقوم» بوده و بنا بر عادت عرب، به منظور مبالغه،«ه» تأنیث گرفته است».[۱] [۱]– التّذکره، ص ۲۴۶٫

حکم انکار رستاخیز انکار زنده­شدن مردگان باعث کفر به الله تعالی می­گردد و کسی که رستاخیز را انکار نماید، به الله متعال، پیامبران، کتاب­های آسمانی و روز آخرت کافر می­گردد. الله می­فرماید: ﴿زَعَمَ ٱلَّذِینَ کَفَرُوٓاْ أَن لَّن یُبۡعَثُواْۚ قُلۡ بَلَىٰ وَرَبِّی لَتُبۡعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلۡتُمۡۚ وَذَٰلِکَ عَلَى ٱللَّهِ یَسِیرٞ﴾ [التّغابن: ۷] «کسانی‌که کافر شدند گمان بردند که هرگز برانگیخته …

جایگاه ایمان به رستاخیز در دین اسلام ایمان به بعث بخشی از ایمان به روز آخرت و ایمان به غیب به طور کلّی است. اهمّیت این موضوع و جایگاه و ارزش آن در دین اسلام، بر کسی پوشیده نیست – چنانکه قبلاً مطالبی در این زمینه بیان گردید- و متون فراوانی که در این باره وجود دارد و تعدادی از …

دلیل عقلی ممکن­بودن بعث:[۱] عقل از دو طریق، دلالت بر امکان رستاخیز و زنده­شدن مردگان می­کند: ۱- الله تعالی در ابتدا آفرینندۀ آسمان‎ها و زمین است و ذاتی که بر پیدایش و ایجاد مخلوقات تواناست، قطعاً می­تواند دوباره آن‎ها را زنده کند. الله Uمی­فرماید: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِی یَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ یُعِیدُهُۥ وَهُوَ أَهۡوَنُ عَلَیۡهِۚ وَلَهُ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰ فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَهُوَ …

دلیل حسّی امکان زنده­شدن مردگان:[۱] الله در همین دنیا، زنده­شدن مردگان را نشان داده و تنها در سورۀ «بقره»، پنج نمونه بیان شده است: نمونۀ اول: زمانی که قوم موسی gگفتند: ﴿لَن نُّؤۡمِنَ لَکَ حَتَّىٰ نَرَى ٱللَّهَ جَهۡرَهٗ﴾ [البقره: ۵۵]؛ «ما هرگز به تو ایمان نمی‌آوریم تا اینکه الله تعالی را آشکارا ببینیم»؛ الله آنان را میراند و سپس زنده …

 دلایل ممکن بودن بعث ادلّۀ امکان بعث از طریق قرآن، سنّت، عقل و حس ثابت است که مطالبی در این زمینه بیان شد، امّا اکنون توضیحات بیشتری داده می­شود: أ ـ ادلّۀ نقلی ممکن­ بودن رستاخیز: مراد از دلایل سمعی و نقلی، آیات قرآن و احادیث رسول الله صلی الله علیه وسلم است. الله متعال می­فرماید: ﴿زَعَمَ ٱلَّذِینَ کَفَرُوٓاْ أَن …

دلایل ثبوت بعث دلایلی از قرآن و سنّت، اجماع، عقل و فطرت سلیم دلالت بر زنده­شدن مردگان دارند و نیز این کار بر مقتضای حکمت است، زیرا می­طلبد که الله  مخلوقات را برای حسابرسی و دادن پاداش یا عذاب در برابر تکلیفی که بر زبان پیامبران بر آنان لازم گشته است، دوباره زنده کند.[۱] الله تعالی می­فرماید: ﴿أَفَحَسِبۡتُمۡ أَنَّمَا خَلَقۡنَٰکُمۡ …