باعث دستیابی به نعمت فرزند میشود ازدواج سبب میگردد که زن و شوهر فرزندی داشته باشند و اگر وی را خوب تربیّت نمایند، سبب سعادت و خنکی چشمانشان در زندگی و باعث ذکر خیرشان پس از وفات میشود.
بیشتر بخوانید »ازدواج سبب خویشاوندی و مودّت در میان مردم میگردد
ازدواج سبب خویشاوندی و مودّت در میان مردم میگردد ازدواج فقط رابطهای محدود به زن و شوهر ایجاد نمیکند، بلکه این رابطه از زن و شوهر به خانوادههایشان کشیده میشود و حلقهای گسترده در زنجیرۀ اتّحاد امّت اسلام است. رابطههای ویژه؛ مانند خویشاوندی و ازدواج تأثیر فراوانی در یاری و کمک به یکدیگر دارند.
بیشتر بخوانید »ازدواج باعث آرامش و دوستی و مهربانی میشود
ازدواج باعث آرامش و دوستی و مهربانی میشود مگر ازدواج سبب نمیگردد که مرد دوست صادقش را پیدا کند و زن بهوسیلۀ شوهر، جایگاه و مقام واقعیاش را به دست آورد؟! چنین رفیقی که عشقی پاک و صادقانه به شوهر داشته باشد و بدون منّت و تأخیر، امور منزل را انجام دهد، فقط با رابطۀ ازدواج به دست میآید. الله …
بیشتر بخوانید »ازدواج سبب بقای نسل آدمی و حفظ نوع بشری میگردد
ازدواج سبب بقای نسل آدمی و حفظ نوع بشری میگردد اگر دقّت کنی که حکمت الهی خواهان بقای نسل بشر برای اجرای شرایع، آبادانی جهان هستی و اصلاح زمین بوده و نسل صالح تنها با ازدواج باقی میماند، میبینی که چگونه ازدواج وسیلۀ تحقیق اموری بزرگ شده است؛ اموری که الله تعالی دوست دارد آنها باقی بمانند و مردم را …
بیشتر بخوانید »ازدواج باعث پاکدامنی و عفّت میشود
ازدواج باعث پاکدامنی و عفّت میشود اگر به دنبال فضیلت عفاف و پاکدامنی هستی، ازدواج بهترین وسیله برای این کار است. ازدواج سببی از اسباب پاکدامنی بوده و بسا اوقات، از دیدگاه شریعت و عرف مردم، وسائل و اسباب، حکم مقاصد و اهداف را دارند.
بیشتر بخوانید »ازدواج، اجر و پاداش دارد
ازدواج، اجر و پاداش دارد پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «فِی بُضْعِ أَحَدِکُمْ صَدَقَهٌ»[۱]؛ «در همبستری هریک از شما [با زنش] صدقه است [و پاداش دارد].» بسیاری از عالمان بیان کردهاند که ازدواج بهتر از انجام عبادات نافله است، زیرا ازدواج دارای مصالح و نتایج خوب فراوانی است.[۲] [۱]– صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۱۰۰۶٫ [۲]– نک: حاشیه ابن عابدین، ص …
بیشتر بخوانید »ازدواج، قبول و اجرای فرمان الله تعالی و پیامبر صلی الله علیه وسلم است
ازدواج، قبول و اجرای فرمان الله تعالی و پیامبر صلی الله علیه وسلم است الله متعال میفرماید: ﴿وَأَنکِحُواْ ٱلۡأَیَٰمَىٰ مِنکُمۡ وَٱلصَّٰلِحِینَ مِنۡ عِبَادِکُمۡ وَإِمَآئِکُمۡۚ﴾ [النّور: ۳۲] «مردان و زنان مجرّد [و بیهمسر] خود را همسر دهید و [نیز] غلامان و کنیزانتان که شایسته [و نیکوکار] هستند [را همسر دهید].» ﴿فَٱنکِحُواْ مَا طَابَ لَکُم مِّنَ ٱلنِّسَآءِ﴾ [النّساء: ۳] «پس با زنانی [دیگر] …
بیشتر بخوانید »مشروعیّت ازدواج در اسلام
مشروعیّت ازدواج در اسلام از دیدگاه اسلام، ازدواج امری جایز بوده و کمترین درجۀ مشروعیّت آن، جواز و اباحت است. کسی که دلایل شرعی را بررسی نماید، میبیند که فقط دلالت بر جواز ندارند، بلکه بیانگر استحباب یا وجوب ازدواج نیز هستند. کسانی که قائل به فرضیّت یا وجوب عینی یا کفایی هستند، متونی که فرمان به ازدواج دادهاند را …
بیشتر بخوانید »ازدواج در اسلام
ازدواج در اسلام، رابطهای مقدّس و پیمانی محکم به شمار میرود که فطرتهای سلیم متمایل به آن بوده و شرایع استوار مردم را بهسوی آن فرا میخوانند. نفوس بشر همواره در این زمینه هماهنگ با فطرت بوده و خواستۀ حکمت را پاسخ گفتهاند. ازدواج باعث آرامش، مودّت و مهربانی، جمع پراکندگیها، آسودگی و راحتی دل و تولید مثل میشود. خوشی …
بیشتر بخوانید »نگاهی به جایگاه زن در نظامهای دیگر
نگاهی به جایگاه زن در نظامهای دیگر در مباحث پیشین، مطالبی دربارۀ مقام زن از دیدگاه اسلام بیان گردید. نظامهای زمینی کجا و دین عادل و آسمانی اسلام کجا؟! نظامهای زمینی به کرامت زن توجّهی نمیکنند، به گونهای که وقتی دختر به سنّ ۱۸ سالگی یا کمتر برسد، پدر خودش را از وی جدا میکند تا با سرگردانی و به …
بیشتر بخوانید »کسی که ۳ دختر یا ۳ خواهر و یا ۲ دختر یا ۲ خواهر داشته باشد
در حدیثی آمده است که: «لَا یَکُونُ لِأَحَدٍ ثَلَاثُ بَنَاتٍ، أَوْ ثَلَاثُ أَخَوَاتٍ، أَوْ ابْنَتَانِ، أَوْ أُخْتَانِ، فَیَتَّقِی اللَّهَ فِیهِنَّ وَیُحْسِنُ إِلَیْهِنَّ إِلَّا دَخَلَ الْجَنَّهَ»[۱]؛ «کسی که ۳ دختر یا ۳ خواهر و یا ۲ دختر یا ۲ خواهر داشته باشد و تقوای الهی را دربارۀشان رعایت نماید و به آنان نیکی کند، قطعاً وارد بهشت میشود.» [۱]– مسند احمد، …
بیشتر بخوانید »کسی که به چیزی از این دختران آزمایش شود
پیامبر میفرمایند: «مَنِ ابْتُلِیَ بِشَیْءٍ مِنْ هَذِهِ الْبَنَاتِ، فَأَحْسَنَ إِلَیْهِنَّ، کُنَّ لَهُ سِتْرًا مِنَ النَّارِ»[۱]؛ «کسی که به چیزی از این دختران آزمایش شود و به آنان نیکی نماید، باعث حفاظت وی از آتش [دوزخ] میشوند.» [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۱۳۵۲؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۲۶۲۹٫
بیشتر بخوانید »زن بیوه فقط پس از مشورت با وی، نکاح شود
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لاَ تُنْکَحُ الأَیِّمُ حَتَّى تُسْتَأْمَرَ، وَلاَ تُنْکَحُ البِکْرُ حَتَّى تُسْتَأْذَنَ»؛ «زن بیوه فقط پس از مشورت با وی، نکاح شود و دوشیزه پس از اجازهگرفتن از او.» صحابه ش پرسیدند: ای رسول الله! اجازۀ از دختر چگونه است؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أَنْ تَسْکُتَ»[۱]؛ «اینکه سکوت نماید.» [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۴۸۴۳؛ صحیح …
بیشتر بخوانید »اگر کسی دو زن داشته باشد و به یکی از آنها متمایل شود
پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «مَنْ کَانَتْ لَهُ امْرَأَتَانِ فَمَالَ إِلَى إِحْدَاهُمَا، جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَشِقُّهُ مَائِلٌ»[۱]؛ «اگر کسی دو زن داشته باشد و به یکی از آنها متمایل شود [و فقط به او توجّه نماید]، روز قیامت، درحالی میآید که یک طرفش کج است.» [۱]– مسند احمد، شمارۀ حدیث: ۷۹۲۳؛ سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۱۱۴۱؛ سنن ابوداود، شمارۀ حدیث: …
بیشتر بخوانید »هیچ از شما زنش را همچون برده نزند
پیامبر فرمودند: «لاَ یَجْلِدُ أَحَدُکُمُ امْرَأَتَهُ جَلْدَ العَبْدِ، ثُمَّ یُجَامِعُهَا فِی آخِرِ الیَوْمِ»[۱]؛ «هیچ از شما زنش را همچون برده نزند و سپس در آخر روز، با وی همبستری نماید.» [۱]– نک: صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۵۲۰۴٫
بیشتر بخوانید »زنان همتای مردان هستند
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «النِّسَاءُ شَقَائِقُ الرِّجَالِ»[۱]؛ «زنان همتای مردان هستند.» [۱]– این حدیث را امام احمد، ابن ماجه، ترمذی و ابوداود رحمهم الله روایت نمودهاند و احمد شاکر آن را در تحقیق ترمذی صحیح دانسته است.
بیشتر بخوانید »تضییع حقّ دو ضعیف؛ یعنی یتیم و زن
پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «اللَّهُمَّ إِنِّی أُحَرِّجُ حَقَّ الضَّعِیفَیْنِ: الْیَتِیمِ، وَالْمَرْأَهِ»[۱]؛ «پروردگارا! من از تضییع حقّ دو ضعیف؛ یعنی یتیم و زن به شدّت جلوگیری میکنم [ و از گناه این کار دوری مینمایم].» [۱]– این روایت را امام احمد، ابن ماجه، ابن حبان و حاکم رحمهم الله نقل کردهاند و حاکم میگوید: اسناد روایت مذکور بر شرط مسلم، …
بیشتر بخوانید »«در روز قیامت، بدترین مردم از نظر جایگاه در نزد الله تعالی
پیامبر فرمودند: «إِنَّ مِنْ أَشَرِّ النَّاسِ عِنْدَ اللهِ مَنْزِلَهً یَوْمَ الْقِیَامَهِ، الرَّجُلَ یُفْضِی إِلَى امْرَأَتِهِ، وَتُفْضِی إِلَیْهِ، ثُمَّ یَنْشُرُ سِرَّهَا»[۱]؛ «در روز قیامت، بدترین مردم از نظر جایگاه در نزد الله تعالی، مردی است که با همسرش همبستری میکند و زنش نیز با وی همبستری مینماید و سپس رازش را منتشر میسازد.» [۱]– صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۱۴۳۷٫
بیشتر بخوانید »کاملترین مؤمنان از لحاظ ایمانی، خوشاخلاقترین آنان است
رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «أَکْمَلُ المُؤْمِنِینَ إِیمَانًا أَحْسَنُهُمْ خُلُقًا، وَخَیْرُکُمْ خَیْرُکُمْ لِنِسَائِهِمْ»[۱]؛ «کاملترین مؤمنان از لحاظ ایمانی، خوشاخلاقترین آنان است و بهترین شما کسانی هستند که برای زنانشان از همه بهتر باشند.» [۱]– نک: مسند احمد، شمارۀ حدیث: ۱۰۱۰۶؛ سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۱۱۶۲٫ ترمذی / این حدیث را حسن و صحیح میداند.
بیشتر بخوانید »هیچ مرد مؤمنی بر زن مؤمنی خشم نگیرد
از پیامبر صلی الله علیه وسلم نقل شده است که: «لَا یَفْرَکْ مُؤْمِنٌ مُؤْمِنَهً، إِنْ کَرِهَ مِنْهَا خُلُقًا رَضِیَ مِنْهَا آخَرَ»[۱]؛ «هیچ مرد مؤمنی بر زن مؤمنی خشم نگیرد؛ اگر صفتی را از وی نپسندد، صفت دیگری را میپسندد.» [۱]– صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۱۴۶۹٫
بیشتر بخوانید »خواهان رفتار نیک با زنان شوید
پیامبر فرمودند: «اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ، فَإِنَّ الْمَرْأَهَ خُلِقَتْ مِنْ ضِلَعٍ، وَإِنَّ أَعْوَجَ شَیْءٍ فِی الضِّلَعِ أَعْلَاهُ، إِنْ ذَهَبْتَ تُقِیمُهُ کَسَرْتَهُ، وَإِنْ تَرَکْتَهُ لَمْ یَزَلْ أَعْوَجَ، اسْتَوْصُوا بِالنِّسَاءِ خَیْرًا»[۱]؛ «خواهان رفتار نیک با زنان شوید، چون زن از استخوان پهلو آفریده شده و همانا کجترین جای پهلو، بالای آن است؛ اگر خواسته باشی آن را راست کنی، میشکند و اگر رهایش کنی، …
بیشتر بخوانید »از خودت شروع کن و اول برای خود خرج کن
رسول الله صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «ابْدَأْ بِنَفْسِکَ فَتَصَدَّقْ عَلَیْهَا، فَإِنْ فَضَلَ شَیْءٌ فَلِأَهْلِکَ، فَإِنْ فَضَلَ عَنْ أَهْلِکَ شَیْءٌ فَلِذِی قَرَابَتِکَ، فَإِنْ فَضَلَ عَنْ ذِی قَرَابَتِکَ شَیْءٌ فَهَکَذَا وَهَکَذَا»[۱]؛ «از خودت شروع کن و اول برای خود خرج کن، اگر چیزی زیاد آمد، به خانوادهات بده و آنچه از [خرج] خانوادهات زیاد شد را به خویشاوندانت بده و اگر چیزی …
بیشتر بخوانید »دیناری که برای خانوادهات هزینه کردی
پیامبر فرمودند: «دِینَارٌ أَنْفَقْتَهُ فِی سَبِیلِ اللهِ وَدِینَارٌ أَنْفَقْتَهُ فِی رَقَبَهٍ، وَدِینَارٌ تَصَدَّقْتَ بِهِ عَلَى مِسْکِینٍ، وَدِینَارٌ أَنْفَقْتَهُ عَلَى أَهْلِکَ، أَعْظَمُهَا أَجْرًا الَّذِی أَنْفَقْتَهُ عَلَى أَهْلِکَ»[۱]؛ «[از میان] دیناری که در راه الله انفاق نمودی و دیناری که [برای آزادی] برده دادی و دیناری که به مسکینی بخشیدی و دیناری که بر خانوادهات خرج کردی؛ پاداش دیناری که برای خانوادهات …
بیشتر بخوانید »در مورد همسرانتان از الله بترسید
پیامبر صلی الله علیه وسلم میفرمایند: «اتَّقُوا اللهَ فِی النِّسَاءِ، فَإِنَّکُمْ أَخَذْتُمُوهُنَّ بِأَمَانِ اللهِ، وَاسْتَحْلَلْتُمْ فُرُوجَهُنَّ بِکَلِمَهِ اللهِ، وَلَهُنَّ عَلَیْکُمْ رِزْقُهُنَّ وَکِسْوَتُهُنَّ بِالْمَعْرُوفِ»[۱]؛ «در مورد همسرانتان از الله بترسید، چون شما در امان الهی، آنان را [در اختیار] گرفتهاید و با سخن [و فرمان الهی] مقاربت با آنان را بر خود حلال ساختهاید. و باید که شما نفقه و پوشاک آنان …
بیشتر بخوانید »چه کسی از همه مستحقتر به خوشرفتاری من است
مردی نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد و گفت: ای رسول الله! چه کسی از همه مستحقتر به خوشرفتاری من است؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أُمُّکَ»؛ «مادرت». پرسید: سپس چه کسی؟ رسول الله صلی الله علیه وسلم پاسخ دادند: «أُمُّکَ»؛ «مادرت». آن فرد دوباره گفت: سپس چه کسی؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «أُمُّکَ»؛ «مادرت». باز پرسید: سپس چه کسی؟ …
بیشتر بخوانید »آیاتی از قرآن کریم دربارۀ مقام زن
آیاتی از قرآن کریم دربارۀ مقام زن قرآن مجید جایگاه زن را والا گردانیده و مطالب بسیاری را در مورد زن و مقام و حقوق وی آورده و حتّی یک سوره از سورههای طوال، با عنوان «نساء» نام گرفته است. اکنون برخی از آیات قرآنی مربوط به مقام زن بیان میگردد: ﴿۞وَٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَلَا تُشۡرِکُواْ بِهِۦ شَیۡٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَیۡنِ إِحۡسَٰنٗا﴾ [النّساء: …
بیشتر بخوانید »بزرگداشت زن در اسلام
بزرگداشت زن در اسلام بدون تردید اسلام مقام زن را والا گردانیده و هیچ آیینی همچون دین اسلام وی را گرامی نداشته است. از دیدگاه اسلام، زنان مکمّل مردان هستند و بهترینِ مردم کسی است که با خانوادهاش خوب باشد. دختر مسلمان در دوران کودکی حقّ شیرخوارگی و توجّه و تربیّت خوب دارد و همزمان، خنکی چشمان و جگرگوشۀ پدر …
بیشتر بخوانید »گروه مخالف و محارب
گروه مخالف و محارب رسول الله صلی الله علیه وسلم با دوراندیشی و رعایت امنیّت و حفاظت، با این افراد رفتار میکردند و با شیوهای که بهتر و عادلانهتر بود، با آنان برخورد مینمودند؛ اگر امکان نرمی و مهربانی میبود، با آنان مهربان بودند، امّا در صورتی که طغیان و سرکشی میکردند و مهربانی پیامبر صلی الله علیه وسلم نافرمانی و گردنکشی …
بیشتر بخوانید »گروه مخالف و همپیمان
گروه مخالف و همپیمان پیامبر صلی الله علیه وسلم امید به هدایت آنان داشتند، به زیبایی و نیکی با این گروه رفتار میکردند، عدالت را در حقّشان رعایت مینمودند و حقّ هیچیک از آنان را ضایع نمیکردند و براساس آیۀ زیر رفتار مینمودند: ﴿لَّا یَنۡهَىٰکُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ لَمۡ یُقَٰتِلُوکُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَلَمۡ یُخۡرِجُوکُم مِّن دِیَٰرِکُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَیۡهِمۡۚ إِنَّ …
بیشتر بخوانید »تعامل با گروه منافقان
تعامل با گروه منافقان کسانی که به ظاهر مسلمان، ولی در باطن کافر بودند. رسول الله صلی الله علیه وسلم با این افراد، رفتاری همچون رفتارخود با مسلمانان داشتند؛ از لحاظ مهربانی، نرمی، احسان و بخشش بدی و پاسخدادن آن با نیکی. پیامبر صلی الله علیه وسلم براساس ظاهرشان با آنان رفتار مینمودند بدون اینکه باطنشان را بررسی کنند تا از اسرار …
بیشتر بخوانید »ارتباط مسلمان با غیر مسلمان
ارتباط مسلمان با غیر مسلمان ارتباط مسلمان با کافران و مشرکان براساس احسان، نیکی، انعام، عدالت و خواستن خیر و هدایت برای آنان است. الله میفرماید: ﴿لَّا یَنۡهَىٰکُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ لَمۡ یُقَٰتِلُوکُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَلَمۡ یُخۡرِجُوکُم مِّن دِیَٰرِکُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوٓاْ إِلَیۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِینَ﴾ [الممتحنه: ۸] «الله أ شما را از نیکیکردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی …
بیشتر بخوانید »صداقت خالصانه دارای پاداش بسیاری است:
صداقت خالصانه دارای پاداش بسیاری است: پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمودند: «سَبْعَهٌ یُظِلُّهُمُ اللَّهُ فِی ظِلِّهِ یَوْمَ لا ظِلَّ إِلا ظِلُّهُ»؛ «الله متعال هفت گروه را روزی که هیچ سایهای جز سایۀ [عرش] او وجود ندارد، در زیر سایۀ [عرش] خویش جای میدهد.»؛ از جمله: «رَجُلانِ تَحَابَّا فِی اللَّهِ اجْتَمَعَا عَلَیْهِ وَتَفَرَّقَا عَلَیْهِ»[۱]؛ «دو مسلمانی که برای خوشنودی الله با …
بیشتر بخوانید »بیان شده که رفاقت شایسته و نیک پس از مرگ نیز باقی میماند:
بیان شده که رفاقت شایسته و نیک پس از مرگ نیز باقی میماند: در قیامت که هر فردی از دوست خویش دوری و بیزاری میجوید، دوستی مؤمنان باتقوا در آن روز سخت، باقی میماند. الله میفرماید: ﴿ٱلۡأَخِلَّآءُ یَوۡمَئِذِۢ بَعۡضُهُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوٌّ إِلَّا ٱلۡمُتَّقِینَ﴾ [الزّخرف: ۶۷] «دوستان در آن روز [قیامت]، دشمن یکدیگرند مگر پرهیزگاران.» دوستانی که بر کفر و دروغ …
بیشتر بخوانید »دین اسلام مردم را به همراهی و دوستی با همنشین صالح تشویق نموده
دین اسلام مردم را به همراهی و دوستی با همنشین صالح تشویق نموده و از همنشین بد و نزدیکشدن به او برحذر داشته است. پیامبر صلی الله علیه وسلم این مطلب را به بهترین صورت بیان نموده و فرمودند: «مَثَلُ الجَلِیسِ الصَّالِحِ وَالسَّوْءِ، کَحَامِلِ المِسْکِ وَنَافِخِ الکِیرِ، فَحَامِلُ المِسْکِ: إِمَّا أَنْ یُحْذِیَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ رِیحًا …
بیشتر بخوانید »اسلام میپسندد که فرد مسلمان برادر مسلمانش را بر خود ترجیح دهد
اسلام میپسندد که فرد مسلمان برادر مسلمانش را بر خود ترجیح دهد هرچند خودش نیاز شدیدی داشته باشد. بهترین کاری که انسان میتواند در حقّ دوستش انجام دهد، همین است. الله در سیاق توصیف انصار ش میفرماید: ﴿وَٱلَّذِینَ تَبَوَّءُو ٱلدَّارَ وَٱلۡإِیمَٰنَ مِن قَبۡلِهِمۡ یُحِبُّونَ مَنۡ هَاجَرَ إِلَیۡهِمۡ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمۡ حَاجَهٗ مِّمَّآ أُوتُواْ وَیُؤۡثِرُونَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ وَلَوۡ کَانَ بِهِمۡ خَصَاصَهٞۚ …
بیشتر بخوانید »اسلام تشویق نموده که فرد مسلمان آنچه برای خود میپسندد را برای برادر مسلمانش بخواهد
اسلام تشویق نموده که فرد مسلمان آنچه برای خود میپسندد را برای برادر مسلمانش بخواهد و این ویژگی را نشانۀ ایمان و کمال آن میداند. پیامبر ج فرمودند: «لاَ یُؤْمِنُ أَحَدُکُمْ حَتَّى یُحِبَّ لِأَخِیهِ مَا یُحِبُّ لِنَفْسِهِ»[۱]؛ «هریک از شما زمانی ایمان دارد که آنچه برای خود میپسندد را برای برادرش بپسندد.» [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۱۳؛ صحیح مسلم، …
بیشتر بخوانید »وفا و وفاداری
وفا و وفاداری جرجانی میگوید: «وفا یعنی پایبندی و پایداری در کمک به دیگران و محافظت از پیمانهای دوستان و شریکان.»[۱] بدون تردید رسول الله صلی الله علیه وسلم وفادارترین مردم و نیکوکارترین آنان در تمامی انواع وفاداری بودند. از جمله وفاداری ایشان در محبّت و علاقۀ به همسر خویش؛ أمّ المؤمنین خدیجه که پس از وفات وی و ازدواج با …
بیشتر بخوانید »شجاعت
شجاعت این صفت نیکو باعث عزّت نفس، دوری از ظلم و ستم، ترجیح اخلاق و صفات والا و نیز بخشش و انفاق اموال مورد علاقه میشود. همچنین سبب فروخوردن خشم و بردباری میگردد، چون انسان بهوسیلۀ قدرت و شجاعت خویش، نفس را در اختیار گرفته و آن را از خشم و شتاب باز میدارد.[۱] به همین سبب، پیامبر صلی الله علیه …
بیشتر بخوانید »سخاوت
سخاوت یعنی آگاهی و فهم اینکه مال ارزش دارد و نباید در خرج و انفاقش زیادهروی کرد و در زندگی و حیات فاضله، زمینههایی برای انفاق مال و رضایت بر آن وجود دارد؛ به عبارتی دیگر، سخاوت یعنی بخشش ثروت شایسته و حلال در جای مناسب. کسی که دستش را در پیروی از تمایلات نفسانی باز گذارد، قطعاً زیادهرو است …
بیشتر بخوانید »عزّت نفس
عزّت نفس این ویژگی یکی از صفات بزرگ اخلاقی است و به معنای دوری از مواضع خواری، و ضدّ فرومایگی؛ یعنی دچارشدن انسان به خواری و پستی است. عزّت نفس باعث میشود که انسان در چشم و دل دیگران بزرگ و محترم آید و در زمرۀ افراد بزرگ قرار گیرد. این صفت نیز نتایج خوبی در جامعه دارد؛ امّتی که …
بیشتر بخوانید »عفّت و پاکدامنی
عفّت و پاکدامنی جرجانی در تعریف عفّت میگوید: «پاکدامنی شکل و حالتی برای قوّۀ شهوانی و در میانۀ فجور؛ یعنی زیادهروی این قدرت، و خمود؛ یعنی کوتاهی و ضعف این نیروست. فرد پاکدامن کسی است که امور را براساس شریعت و جوانمردی انجام دهد.»[۱] ابن حزم میگوید: «محدوده و مرز عفّت این است که چشم و اعضایت را از امور …
بیشتر بخوانید »برای هر انسانی لازم است که از روی اختیار یا اجبار صبر پیشه کند،
برای هر انسانی لازم است که از روی اختیار یا اجبار صبر پیشه کند، چون در معرض بسیاری از مصیبتهای جانی بر اثر بیماری، و در معرض مشکلات مالی بر اثر نابودی و تباهی، یا سختیهای خانوادگی و رفاقتی به سبب موت و نیز در معرض مصیبتهای زندگی بر اثر جنگ و پیامدهای آن؛ همچون از دستدادن بسیاری از نیازهای …
بیشتر بخوانید »بدون تردید صبر معیار و اصل فضایل است،
بدون تردید صبر معیار و اصل فضایل است، چون ریاضتکشیدن بهوسیلۀ اخلاق پسندیده – چنانچه ابن عاشور میگوید- نیاز دارد که انسان نفس خویش را بر مخالفت با تمایلات بسیاری وادار سازد و در این مخالفت، رنج و دردی وجود دارد که خواهانِ صبر است تا اخلاق نیکو عادت و ملکۀ فردی شود که نفسش را وادار به این کار …
بیشتر بخوانید »برخی از نواهی اسلام
برخی از نواهی اسلام یکی از بزرگترین محاسن اسلام این است که نواهیاش انسان را از ارتکاب بدی و گرفتارشدن به عاقبت زشتِ افعال ناپسند باز میدارد. برخی از نواهی اسلام، از این قرار است: نهی از کفر، فسوق و نافرمانی، گناه و پیروی از تمایلات نفسانی؛ نهی از تکبّر، کینه، خودپسندی، حسادت و خوشحالشدن به گرفتاری دیگران؛ نهی از …
بیشتر بخوانید »برخی از دستورات اسلام
برخی از دستورات اسلام دین اسلام فرمان به دستوراتی مهم و بزرگ داده که بهوسیلۀ آنها امور مدنی سامان میگیرد و وضعیّت زندگی اصلاح میشود. اسلام از این لحاظ، دریایی است که عمقش دانسته نمیشود، هدفی است که پس از آن، آرزویی برای انسان آرزومند و خواستهای برای کسی که بیشتر بخواهد، باقی نمیماند. اسلام با رساترین عبارات و قابلفهمترین …
بیشتر بخوانید »