عبادات

تحمّل آزار و اذیّت همسایه اینکه انسان همسایه‌اش را اذیّت نکند و مصیبت را از وی دور سازد و در برابر دستان و زبان‎های ستمگر و بد، از او حمایت و دفاع نماید و به وی نیکی کند؛ تمامی این موارد فضیلت بوده و خوب است. امّا فضیلت دیگری نیز وجود دارد؛ یعنی صرف‌نظرکردن از لغزش‌های همسایه و بخشش بسیاری …

نیکی به همسایه برای خوش‌همسایگی فرد تنها این کافی نیست که همسایه‌‌اش را اذیّت نکند و در برابر افراد ستمگر و زبان‎های بدگو، به‎وسیلۀ قدرت و جایگاه خویش، از وی دفاع نماید. بلکه باید با انجام انواع نیکی‌ها، به وی احسان کند و این کار نشانۀ فضیلت و دلیل ایمان و علامت صداقت انسان است. در صحیح بخاری و صحیح …

حمایت از همسایه یکی از مواردی که دربارۀ همسایه سفارش شده و حقّ وی به شمار می‌رود، حمایت از اوست و اقدام فرد برای نجات همسایه از مصیبتی که به وی رسیده، نشانۀ شرافت و والاهمّتی وی است؛ فرقی نمی‌کند که آن مصیبت علیه آبرو، جسم، مال یا سایر موارد باشد.

خودداری از آزار و اذیّت قبلاً بیان گردید که همسایه دارای جایگاهی والا و حرمت فراوانی است. به همین سبب، کسی که همسایه‌اش را اذیّت نماید، به شدّت مورد تهدید و تحذیر قرار گرفته و آزاررساندن به ناحق و اذیّت‌کردن همسایه، شدیداً تحریم شده است. در صحیح بخاری، از ابوشریح س روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «وَاللَّهِ …

حکمت پایبندی به جماعت و عدم خروج بر ائمه اگرچه هم ستم کنند اما پایبند بودن به اطاعت از ائمه اگرچه هم جور و ستم کنند، پس به این خاطر است که بر خروج کردن از اطاعت آنان مفاسدی مترتب می‌شود که چندین برابر آن چیزی است که از جور و ستم آنان حاصل می‌شود، بلکه در صبر گرفتن بر …

آداب دعا برای تکمیل دعا نیاز است که آدابی رعایت گردد: همچون حمد و ثنای پروردگار پیش از دعا، درودفرستادن بر پیامبر ج، اقرار به گناه، اعتراف به اشتباه، زاری و تضرّع، خشوع، رغبت، ترس، عزم و استواری در دعا، تصمیم به درخواست، اصرار در دعا، دعا در تمامی احوال، تکرارکردن درخواست در سه مرتبه، روی‌آوردن به سمت قبله، بالابردن دست‌ها، …

شرایط توبه (۶) حضور دل لازم است که فرد دعاگو حضور دل داشته باشد، آنچه می‌گوید را بداند و بزرگی پروردگار را احساس نماید، چون برای بندۀ حقیر شایسته نیست که پروردگار و مولایش را با سخنی که خود نمی‌فهمد و با جملاتی تکراری که از محتوایشان آگاه نیست و فقط از روی عادت، بر زبانش جاری می‌گردد، فرا خواند. …

شرایط دعا (۵) ۵- خوش‌گمانی نسبت به اللهU ابوهریره س روایت نموده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «ادْعُوا اللَّهَ وَأَنْتُمْ مُوقِنُونَ بِالإِجَابَهِ»[۱]؛ «در حالی از الله تعالی بخواهید که یقین دارید اجابت می‌شود.» جابر س نقل می‌کند که سه [روز] پیش از وفات رسول الله صلی الله علیه وسلم، از ایشان شنیدم که: «لَا یَمُوتَنَّ أَحَدُکُمْ إِلَّا وَهُوَ یُحْسِنُ الظَّنَّ …

شرایط دعا (۴) درخواست خیر برای اینکه دعا مورد پذیرش الله تعالی قرار گیرد، لازم است که دعای خیر شود، نه درخواست گناه یا قطع صلۀ رحم. پیامبر ج فرمودند: «لَا یَزَالُ یُسْتَجَابُ لِلْعَبْدِ، مَا لَمْ یَدْعُ بِإِثْمٍ أَوْ قَطِیعَهِ رَحِمٍ»[۱]؛ «همواره دعای بنده اجابت می‌شود تا زمانی که درخواست گناه یا قطع صلۀ رحم نکند.» [۱]– صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: …

شرایط دعا (۳) باید از عجله پرهیز کند وقتی بنده دعا می‌کند، به این فکر نباشد که زود اجابت گردد و اگر تأخیر شود، نباید آن را دیر بداند، زیرا عجله‌خواهی از موانع و آفاتی است که تأثیر دعا را از بین می‌برد. ابوهریره س روایت نموده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «یُسْتَجَابُ لِأَحَدِکُمْ مَا لَمْ یَعْجَلْ، یَقُولُ: دَعَوْتُ فَلَمْ …

شرایط دعا (۲) فقط الله متعال را فرا خواند جایز نیست که فرد دعاگو از غیرالله درخواست کند یا اینکه غیر الله متعال را به همراه او فرا خواند، چون این کار شرک بوده و الله می‌فرماید: ﴿وَأَنَّ ٱلۡمَسَٰجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدۡعُواْ مَعَ ٱللَّهِ أَحَدٗا﴾ [الجن: ۱۸] «و اینکه مساجد از آنِ الله است، پس کسی را با الله تعالی …

شرایط دعا (۱) دعا شرایطی دارد و برای اجابت و پذیرش آن در نزد الله تعالی باید این شرایط را دارا باشد؛ از جمله اینکه: ۱- فرد دعاکننده آگاه باشد به اینکه فقط الله یگانه می‌تواند درخواستش را پاسخ گوید یعنی تنها الله متعال به وی فایده می‌رساند یا بدی را از او دور می‌کند. الله ﻷ می‌فرماید: ﴿أَمَّن یُجِیبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ …

دعا دروازۀ مناجات و لذّت‎های آن را برای بنده می‌گشاید گاهی اوقات بنده برای مناجات با پروردگار و بیان نیازهایش اقدام می‌کند و در حالت دعا و درخواست، محبّت و معرفت الهی و خواری و خشوع و اظهار تضرّع و زاری در برابر او در دلش قرار می‌گیرد، به حدّی که نیازش را فراموش می‌کند و آنچه برایش حاصل شده، …

دعا باعث دورشدن بلا، پس از رسیدن آن می‌شود رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرمایند: «مَنْ فُتِحَ لَهُ مِنْکُمْ بَابُ الدُّعَاءِ فُتِحَتْ لَهُ أَبْوَابُ الرَّحْمَهِ، وَمَا سُئِلَ اللَّهُ شَیْئًا یَعْنِی أَحَبَّ إِلَیْهِ مِنْ أَنْ یُسْأَلَ العَافِیَهَ، إِنَّ الدُّعَاءَ یَنْفَعُ مِمَّا نَزَلَ وَمِمَّا لَمْ یَنْزِلْ، فَعَلَیْکُمْ عِبَادَ اللهِ بِالدُّعَاءِ»[۱]؛ «برای هرکس از شما که دروازۀ دعا باز شود، قطعاً برایش …

دعا باعث دفع بلا و مصیبت، پیش از رسیدن آن می‌شود پیامبر ج فرمودند: «وَلَا یَرُدُّ الْقَدَرَ إِلَّا الدُّعَاءُ»[۱]؛ «فقط دعا تقدیر را رد می‌کند [و تغییر می‌دهد].» شوکانی در توضیح حدیث فوق می‌گوید: «این روایت نشان می‌دهد که الله ـ به سبب دعا، آنچه بر بنده مقدّر نموده را دور می‌کند و در این زمینه، احادیث فراوانی نقل شده است.»[۲] و …

نتیجۀ دعا – بإذن الله تعالی- حتمی و قطعی است اگر فرد دعاگو شرایط اجابت دعا را رعایت نماید، قطعاً خیر به او می‌رسد و حتماً به بخش مهم و فراوانی از نتایج دعا دست خواهد یافت. ابوهریره س روایت می‌کند که از پیامبر صلی الله علیه وسلم چنین شنیدم: «مَا أَحَدٌ یَدْعُو بِدُعَاءٍ إِلَّا آتَاهُ اللَّهُ مَا سَأَلَ، أَوْ کَفَّ …

دعا خشم الهی را برطرف می‌سازد کسی که از الله متعال درخواست نکند، الله ﻷ بر وی خشم می‌گیرد، چنانکه رسول الله فرمودند: «مَنْ لَمْ یَسْأَلِ اللَّهَ یَغْضَبْ عَلَیْهِ»[۱]؛ «کسی که از الله تعالی نخواهد، الله بر وی خشم می‌گیرد.» [۱]– مسند احمد، ج ۲، ص ۴۴۲؛ سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۳۳۷۳؛ ابن ماجه، شمارۀ حدیث: ۳۸۲۷؛ حاکم، ج ۱، ص ۴۹۱، …

دعا باعث گشایش سینه و آسایش فرد می‌شود این کار سبب از بین‌رفتن غم و اندوه و آسان‌شدن امور می‌شود.

الله دعا را بسیار دوست دارد ابن مسعود  به صورت مرفوع روایت می‌کند که: «سَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ؛ فَإِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ أَنْ یُسْأَلَ»[۱]؛ «از الله تعالی، فضل و احسانش را درخواست کنید، زیرا الله متعال دوست دار که از وی درخواست شود.» [۱]– سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۳۵۷۱، وی این روایت را ضعیف می‌داند؛ نک: السّلسله الضّعیفه، شمارۀ حدیث: ۴۹۲٫

دعا باارزش‌ترین کار در نزد الله متعال است ابوهریره س روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «لَیْسَ شَیْءٌ أَکْرَمَ عَلَى اللَّهِ مِنَ الدُّعَاءِ»[۱]؛ «چیزی باارزش‌تر از دعا در نزد الله وجود ندارد.» [۱]– مسند احمد، ج ۲، ص ۳۶۲؛ بخاری در الآدب المفرد، شمارۀ حدیث: ۷۱۲؛ ابن ماجه، شمارۀ حدیث: ۳۸۲۹؛ سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۳۳۷۰؛ حاکم در …

دعا عبادت است آیۀ: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ یَسۡتَکۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِی سَیَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ﴾ «همانا کسانی‌ که از عبادت من سرپیچی می‌کنند، به زودی با خواری به جهنّم وارد می‌شوند.» بیانگر همین مطلب است و نیز نعمان بن بشیر س روایت نموده که پیامبر ج فرمودند: «الدُّعاءُ هو العبادهُ»[۱]؛ «دعا عین عبادت است.» [۱]– سنن ترمذی، شمارۀ حدیث: ۲۹۶۹، وی آن را حسن و …

دعا باعث نجات انسان از کبر و غرور می‌شود ﴿وَقَالَ رَبُّکُمُ ٱدۡعُونِیٓ أَسۡتَجِبۡ لَکُمۡۚ إِنَّ ٱلَّذِینَ یَسۡتَکۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِی سَیَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ﴾ [غافر: ۶۰] «و پروردگارتان فرمود: مرا بخوانید تا [دعای] شما را اجابت کنم. همانا کسانی‌ که از عبادت من سرپیچی می‌کنند، به زودی با خواری به جهنّم وارد می‌شوند.» امام شوکانی دربارۀ آیۀ فوق می‌گوید: «این آیه نشان …

دعا به معنای اطاعت از الله و اجرای فرمان اوست ﴿وَقَالَ رَبُّکُمُ ٱدۡعُونِیٓ أَسۡتَجِبۡ لَکُمۡۚ﴾ [غافر: ۶۰] «و پروردگارتان فرمود: مرا بخوانید تا [دعای] شما را اجابت کنم.» ﴿وَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِینَ لَهُ ٱلدِّینَۚ﴾ [الأعراف: ۲۹] «و او را [به دعا و نیایش] بخوانید درحالی که دین [خود] را برایش خالص گردانید.» انسان دعاکننده فرمانبردار الله و اجراکنندۀ دستورات اوست.

الله متعال به سبب توبۀ انسان خوشحال می‌شود هیچ یک از عبادات به اندازۀ توبه در نزد الله متعال، ارزش و اعتبار ندارد و به همین علّت، پروردگار جهان بر اثر توبۀ بنده‌اش زمانی که به سوی او رجوع می‌کند، بسیار خوشحال می‌شود، چنانکه پیامبر ج این حالت را تشبیه نمودند به خوشحالی فردی که مرکبش را در بیابانی برهوت گم …

الله توبه و توبه‌کنندگان را دوست دارد عبادت توبه یکی از محبوب‌ترین و بهترین عبادات در نزد الله تعالی است و او توبه‌کنندگان را دوست دارد: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلتَّوَّٰبِینَ وَیُحِبُّ ٱلۡمُتَطَهِّرِینَ﴾ [البقره: ۲۲۲] «به راستی که الله توبه‌کنندگان را دوست ‌دارد و [نیز] پاکان را دوست می‌دارد.»

توبه بدی‌ها را تبدیل به نیکی می‌کند اگر توبه به صورت صحیح و خوب صورت گیرد، الله تعالی گناهان فرد توبه‌کننده را به نیکی مبدّل می‌سازد و این فضل و احسان الهی است. الله  می‌فرماید: ﴿إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ عَمَلٗا صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِکَ یُبَدِّلُ ٱللَّهُ سَیِّ‍َٔاتِهِمۡ حَسَنَٰتٖۗ وَکَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِیمٗا﴾ [الفرقان: ۷۰] «مگر کسی ‌که توبه کند و ایمان …

توبه گناهان را از بین می‌برد اگر انسان توبۀ نصوح و خالصانه انجام دهد، الله ﻷ تمامی گناهان و لغزش‌هایش را می‌بخشد: ﴿۞قُلۡ یَٰعِبَادِیَ ٱلَّذِینَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَهِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ یَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِیعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِیمُ﴾ [الزّمر: ۵۳] «[ای پیامبر! از جانب من] بگو: ای بندگانم که بر خود اسراف [و ستم] کرده‌اید! از رحمت …

توبه باعث رستگاری می‌شود ﴿وَتُوبُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِیعًا أَیُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّکُمۡ تُفۡلِحُونَ﴾ [النّور: ۳۱] «و ای مؤمنان! همگی به‎سوی الله توبه کنید تا رستگار شوید.» ابوالسّعود می‌گوید: «به‎وسیلۀ توبه در دنیا و آخرت خوشبخت و رستگار می‌شوید.»[۱] [۱]– تفسیر أبی السّعود، ج ۶، ص ۱۷۱٫

الله متعال بندگان را توصیه نموده که از رحمتش ناامید نشوند: ﴿۞قُلۡ یَٰعِبَادِیَ ٱلَّذِینَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَهِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ یَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِیعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِیمُ﴾ [الزّمر: ۵۳] «[ای پیامبرص! از جانب من] بگو: ای بندگان من که بر خود اسراف [و ستم] کرده‌اید! از رحمت الله ناامید نشوید، همانا الله تعالی همۀ گناهان را …

الله متعال وعده داده که توبه را می‌پذیرد، هر اندازه هم که گناهان بزرگ و زیاد باشد: ﴿وَهُوَ ٱلَّذِی یَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَهَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَیَعۡفُواْ عَنِ ٱلسَّیِّ‍َٔاتِ وَیَعۡلَمُ مَا تَفۡعَلُونَ﴾ [الشّورى: ۲۵] «و او ذاتی است که توبه را از بندگانش می‌پذیرد و از بدی‌ها در می‌گذرد و آنچه را انجام می‌دهید، می‌داند.» ﴿وَمَن یَعۡمَلۡ سُوٓءًا أَوۡ یَظۡلِمۡ نَفۡسَهُۥ ثُمَّ یَسۡتَغۡفِرِ …

دروازۀ گشودۀ توبه بدون تردید الله  -با فضل و کرم خویش- دروازۀ توبه را گشود، زیرا فرمان به این کار داد و مردم را تشویق نمود و وعدۀ پذیرش توبه را داد؛ فرقی نمی‌کند که از طرف کافران، مشرکان، منافقان، مرتدّان، تجاوزکاران، ملحدان، ستمکاران یا گنهکارانِ مقصّر صورت گیرد. با بیان مطالب پیش رو، مواردی از فضل و احسان الهی …

مفهوم لغوی توبه این واژه از نظر لغوی به معنای رجوع و بازگشت و پشیمانی است. توبه از جانب الله بر بنده و از طرف بنده به‎سوی الله تعالی صورت می‌گیرد. اگر از جانب الله ـ باشد، با حرف جر «علی» متعدّی می‌شود و اگر از طرف بنده به‎سوی الله متعال باشد، با حرف جر «إلی» متعدّی می‌گردد. الله تعالی می‌فرماید: …

فواید حج حج دارای اسراری نو و زیبا، حکمت­هایی متنوّع، برکاتی متعدّد و فوایدی مشهود در زندگی فردی و اجتماعی است. در این زمینه، سخن الله متعال کافی است که می­فرماید: ﴿وَأَذِّن فِی النَّاسِ بِالْحَجِّ یَأْتُوکَ رِجَالًا وَعَلَىٰ کُلِّ ضَامِرٍ یَأْتِینَ مِن کُلِّ فَجٍّ عَمِیقٍ٢٧ لِّیَشۡهَدُواْ مَنَٰفِعَ لَهُمۡ﴾ [الحج: ۲۷-۲۸] «و در [میان] مردم برای [انجام] حج ندا بده که …

مفهوم لغوی و اصطلاحی حج و مشروعیّت آن مفهوم لغوی حج: واژۀ «حج» در لغت به معنای قصد است؛ گفته می­شود: حَجَّهُ یَحجُّهُ حَجّاً؛ یعنی قصدِ او کرد. و رجلٌ محجوجٌ؛ یعنی مرد مقصود.[۱] مفهوم شرعی حج: یعنی قصدِ رفتن به بیت الحرام با اعمالی مخصوص در زمانی معیّن.[۲] یعنی رفتن به مکّۀ مکرّمه در زمان حج که ماه­های مشخّصی …

برخی از اسرار و حکمت‌های روزه روزه درسی مفید برای کنترل نفس، تسلّط بر خواهشات و حفاظت کامل نفس از انگیزه­ها و اسباب بیهودگی و پوچی است. روزه باعث می­شود که اشخاص بیشتر متوجّه امانتداری باشند و اخلاص در عمل را افزایش داده و سبب می­گردد که تنها هدف اعمال، رضایت الهی باشد. این فضیلتی بزرگ بوده و باعث می­شود …

الله روزه را به خودش اختصاص داده و فقط او پاداش روزه را می­دهد [یا خودش پاداش روزه می‌شود]: در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابوهریره  روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «کُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ: الْحَسَنَهُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا إِلَى سَبْعِمِائَهِ ضِعْفٍ، قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ: إِلَّا الصَّوْمَ؛ فَإِنَّهُ لِی، وَأَنَا أَجْزِی بِهِ، إنّه …

بوی دهان روزه­دار، در نزد الله تعالی، خوشبوتر از بوی مشک است: ابوهریره نقل نموده که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «ولَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْیَبُعِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِیحِ الْمِسْکِ»[۱]؛ «بدون تردید بوی دهان روزه­دار، در نزد الله متعال، خوشبوتر از بوی مشک است». خلوف یعنی تغییر بوی دهان انسان بر اثر روزه. [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۵۵۸۳؛ صحیح …

روزه باعث حفاظت و نجات از آتش دوزخ می­شود: در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابوهریره  روایت شده که رسول الله rفرمودند: «الصِّیَامُ جُنَّهٌ»[۱]؛ «روزه سپر [نجات از آتش دوزخ] است». ابن العربی می­گوید: «روزه سپر نجات از دوزخ است، زیرا به معنای پرهیز از تمایلات نفسانی بوده و آتش دوزخ نیز احاطه­شده با این تمایلات است. در نتیجه، …

روزه یکی از بزرگ­ترین اسباب آراسته­شدن به تقوای الهی است: تقوا حکمت و نتیجۀ اصلی و کامل روزه است. الله می­فرماید: ﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَى الَّذِینَ مِن قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ﴾ [البقره: ۱۸۳] «ای کسانی ‌که ایمان آورده‌اید! روزه بر شما فرض شده، چنانچه بر افرادی که پیش از شما بودند، فرض شده بود؛ تا …

روزه باعث بخشش گناهان گذشته می­شود: در صحیح بخاری و صحیح مسلم از ابوهریره  روایت شده که پیامبر rفرمودند: «مَنْصَامَ رَمَضَانَ إِیمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ»[۱]؛ «هر کس ماه رمضان را از روی ایمان و امید به پاداش [الهی] روزه بدارد، گناهان گذشته­اش آمرزیده می‌شود». [۱]– صحیح بخاری، شمارۀ حدیث: ۳۸؛ صحیح مسلم، شمارۀ حدیث: ۷۶۰٫

مفهوم «صلاه؛ نماز» در اصطلاح شریعت: عبادتی که مشتمل بر سخنان و اعمالی مخصوص بوده و با تکبیر شروع شده و به‌وسیلۀ تسلیم به پایان می­رسد.[۱] [۱]– نک: فقه السّنّه، سیّد سابق، ج ۱، ص ۸۱؛ توضیح الأحکام من بلوغ المرام، عبدالله بسّام، ج ۱، ص ۴۶۹٫

مفهوم لغوی نماز «صلاه»: واژۀ «صلاه» به معنای دعا، دعای خیر و بر مفاهیمی چون: رحمت، تسبیح، رکوع و سجود نیز اطلاق می‌گردد. اگر این کلمه به الله تعالی نسبت داده شود، به معنای رحمت و در صورتی که به مخلوق – فرشتگان، انس و جن- منسوب گردد، به معنای قیام، سجود، دعا و تسبیح است. و اگر به پرندگان …

مفهوم بِرّ: این واژه از الفاظ مهمّ شرعی به شمار می­رود که به طور فراوان در قرآن و سنّت آمده است. اصطلاح مذکور، دارای معانی و مفاهیمی جامع و آثاری عمیق بوده و شامل هر نوع خیر و سعادت دینی و دنیوی می­شود. به همین علّت، تعاریف و دیدگاه عالمان در توضیح مفهوم بِرّ، متفاوت و متنوّع است؛ برخی آن …

ترمذی و ابوداوود و احمد از انس روایت کرده‌اند، که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است: «أَلَا أُخْبِرُکُمْ بِأَفْضَلَ مِنْ دَرَجَهِ الصِّیَامِ وَالصَّلَاهِ وَالصَّدَقَهِ؟». «هان! تا شما را از چیزی که برتر از درجه‌ی روزه و نماز و صدقه است، آگاه سازم!» عرض کردند: «بفرمایید!» فرمود: «إِصْلَاحُ ذَاتِ الْبَیْنِ، وَفَسَادُ ذَاتِ الْبَیْنِ الْحَالِقَهُ»[۱] «اصلاح میانه‌ها و برقرار کردن صلح …

جماعت محدثان مگر ابن ماجه از زید بن خالد جهنی روایت کرده‌اند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است: «مَنْ جَهَّزَ غَازِیًا فِی سَبِیلِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ فَقَدْ غَزَا وَمَنْ خَلَفَهُ فِی أَهْلِهِ بِخَیْرٍ فَقَدْ غَزَا».[۱] «هرکس که یک جنگجو در راه خدا را آماده سازد در واقع او هم جنگیده است و هرکس در حق خانواده‌ی یک جنگجو …