اقوال سلف صالح

شیخ الاسلام ابن تیمیه حرانی رحمه الله میفرمایند: ایشان در تعریف اولیا می گوید: (وأولیاء الله هم المؤمنون المتقون، سواء سمى أحدهم فقیراً أو صوفیاً أو فقیهاً أو عالماً أو تاجراً أو صانعاً أو أمیراً أو حاکماً أو غیر ذلک، قال تعالى: {أَلا إِنَّ أَوْلِیَاءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَلا هُمْ یَحْزَنُونَ * الَّذِینَ آمَنُوا وَکَانُوا یَتَّقُونَ} یعنی: ( اولیای خداوند …

ﺷﻴﺦ ﺍﻹﺳﻼﻡ ﺍﺑﻦ ﺗﻴﻤﻴﺔ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﻟﻠﻪ مے گوید: اهل سنت مے میرند و‌یادشان زندہ مے ماند. و اهل بدعت مے میرند و یادشان نیز مے میرد. چون اهل سنت: آنچہ را ڪہ از سوے پیامبر صلے اللہ علیہ و سلم آمدہ زندہ مے ڪنند و نصیبے از ڪلام الهے مے برند ڪه: ((ﻭَﺭَﻓَﻌْﻨَﺎ ﻟَﻚَ ﺫِﻛْﺮَﻙَ)). و نام و یاد تو …

إمام الشافعی رحمه الله : أحب الصالحین و لست منهم لعلی أن أنال بهم شفاعه و أکره من تجارته المعاصی و لو کنا سواء فی البضاعه. ترجمه : صالحان را دوست دارم در حالی که خودم صالح نیستم ، به این أمید که در قیامت به سبب محبتم برای آنها شفاعتی نصیبم گردد. و کسانی را که أعمال و تجارتشان …

مادر کسى است که در همان دوران کودکى بذر عقیده، فضائل و ارزش هاى اخلاقى را مى کارد. اگر مادر فاسد شود، فرزند حجاب را فرو مى افکند! در عبادت سستى مى کند! به دنبال عشق و لوازم آرایشى، از خدا و آخرت غافل مى شود! براى فتنه از خانه خارج مى شود! و وقتى که مادر شد دیگر چیزى …

امام ابن القیم رحمه الله تعالی： الله متعال در توصیف منافقین می فرمایند： الله را یاد نمی کنند مگر به مقدار اندک و کعب ابن مالک رحمه الله تعالی فرمود： و هر کس الله متعال را به کثرت یاد نماید، از نفاق دور خواهد بود. [ الوابل الصیب ].

امام ابن تیمیه رحمه اللّه میفرماید: «برای مسلمانان جایز نیست که از کفار در مورد اموری که مخصوص اعیاد آنها است تقلید کنند، نباید از غذا و لباس و غسل و آتش روشن کردن آنها تقلید کنند، و روشهای مرسوم زندگی و عبادت را تغییر بدهند،و مثل آنها سور بر پا کنند و هدیه بدهند. فروختن چیزهایی که از آنها برای …

هر چه بر علم او افزوده شود فروتنی، مهربانی‌ و ترس و احتیاطش بیشتر، و هرچه عمرش بیشتر شود حرصش کمتر، و هرچه بر دارایی‌اش افزوده شود بذل و عطایش بیشتر می‌شود، و هرچه جایگاه و قدرش بالاتر رود به مردم نزدیک‌تر شده و بیشتر در برآورده ساختن نیازهایشان کوشیده و متواضع‌تر می‌شود. و از نشانه‌های بدبختی شخص این است …

«هر آنکه دوستدار شهرت باشد، از الله پروا نکرده است». بشر بن الحارث (رحمه الله) [سِیر أعْلام النُبلاء؛ ۴۷۶/۱۰].

شیرین ترین زندگی را نسبت به سایر مردم دارد فکرش آسوده ترسینه اش فراخ تر و قلبش شادتر از همه ی آنهاست این بهشت زودهنگام “دنیا” قبل از بهشت آخرت است . (امام ابن قیم رحمه الله).

شیخ بزرگوار،علامه ابن باز رحمه الله می فرماید: “در نماز شب،سنت بر این است که قرائت جهری باشد،حال چه نماز گذار تنها باشد یا کسانی دیگر نیز با او باشند.” [ مجموع الفتاوى (١٢۴/١١)]. قال الشیخ العلامه ابن باز  رحمه الله السنه فی صلاه اللیل الجهر بالقراءه سواء کان المصلی یصلی وحده أو معه غیره . [ مجموع الفتاوى (١٢۴/١١)].

از امام حسن بصری رحمه الله پرسیدند: چگونه است که هیچ یک از ما، از پروردگارش، شرم نمی کند؟! به خاطر گناهانش طلب استغفار می کند اما دوباره به گناه باز می گردد! سپس دوباره استغفار می کند و دوباره به گناه باز می گردد؟ پاسخ دادند: شیطان، به دنبال این است که اینگونه بر شما پیروز شود، پس هیچگاه …

مردی بر حسن البصری(رحمه الله) وارد شد و گفت ای ابا سعید، من ازدواج کرده ام و هنوز صاحب فرزند نشده ام.حسن البصری فرمود زیاد استغفار کن. او رفت ومرد دیگری آمد و گفت ای ابا سعید .امام فرمود بله. گفت پیش شما آمده ام فقیرم و مالی ندارم. امام فرمود. زیاد استغفار کن.مرد رفت و مرد سومی بر امام …

دنیا نزد خداوند از بال مگسی بی‌ارزش‌تر است؛ برای همین است که خواندن دو رکعت [قبلیهٔ] صبح برای انسان با ارزش‌تر از دنیا و مافیها است… همهٔ دنیا از وقتی که آفریده شده تا وقتی که از بین می‌رود، این دو رکعت از آن با ارزش‌تر است! مگر این دو رکعت چقدر وقت می‌گیرد؟ با وضو پنج دقیقه! پنج دقیقه‌ای …

قال ﺍﻟﺤﻜﻤﺎﺀ : ” ﻗﺒﻞ ﺃﻥ ﺗﺘﻜﻠﻢ، ﺗﺄﻛﺪ ﺑﺄﻥ ﻣﺎ ﺳﺘﻘﻮﻟﻪ ﺃﻓﻀﻞ ﻣﻦ ﺻﻤﺘﻚ “. ﺣﮑﻤﺎ می فرمایند : ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﮑﻪ ﻟﺐ ﺑﻪ ﺳﺨﻦ ﺑﺎﺯ ﮐﻨﯽ،ﻣﺘﺎﮐﺪ ﺷﻮ ﮐﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯽ،ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﮑﻮﺗﺖ ﺍﺳﺖ.

۱- بیکاری ۲- جوانی ۳- ثروت یعنی اگر جوانی بیکار باشد و ثروت در اختیارش باشد رفته رفته به فساد کشیده خواهد شد، حتی اگر خودش هم متوجه آن نباشد چه بخواهد چه نخواهد بالاخره روی به فساد می آورد. (شیخ ضیایی رحمهالله علیه).

قَالَ (ابْن تَیْمِیَّه): «النَّاس فِی حَقَائِقِ الْإِیمَانِ مُتَفَاضِلُونَ تَفَاضُلًا عَظِیمًا، فَأَهْلُ الطَّبَقَهِ الْعُلْیَا یَعْلَمُونَ حَالَ أَهْلِ السُّفْلَىٰ مِنْ غَیْرِ عَکْسٍ، کَمَا أَنَّ أَهْلَ الْجَنَّهِ فِی الْجَنَّهِ یَنْزِلُ الْأَعْلَىٰ إلَىٰ الْأَسْفَلِ وَلَا یَصْعَدُ الْأَسْفَلُ إلَىٰ الْأَعْلَىٰ، وَالْعَالِمُ یَعْرِفُ الْجَاهِلَ لِأَنَّهُ کَانَ جَاهِلًا، وَالْجَاهِلُ لَا یَعْرِفُ الْعَالِمَ لِأَنَّهُ لَمْ یَکُنْ عَالِمًا». شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله فرمودند: مردم در حقایق ایمان …

قَالَ (الشَّافِعِیُّ): «لَوْ جَهَدْتَ کُلَّ الْجَهْدِ عَلَىٰ أَنْ تُرْضِیَ النَّاسَ کُلَّهُمْ، فَلَا سَبِیلَ لَهُ، فَإِذَا کَانَ کَذَلِکَ فَأَخْلِصْ عَمَلَکَ وَنِیَّتَکَ لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ». [«شُعَبُ الْإِیمَانِ» لِـ(الْبَیْهَقِی)، (إِخْلَاصُ الْعَمَلِ لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ وَتَرْکُ الرِّیَاءِ)، (۶۵۱۸)]. امام شافعی رحمه الله فرمودند: اگر تمام تلاشت را بکار بگیری تا همه مردم را راضی نمایی ؛ پس بدان که هیچ راهی نداری! پس که …

قال الشیخ ابن عثیمین رحمه الله: “أوصی نفسی وایاکم أن نسأل الله دائماالثبات على الإیمان وأن تخافوالأن تحت أرجلکم مزالق فإذالم یثبتکم الله وقعتم فی الهلاک”. الشرح الممتع۵/ ٣٨٨ شیخ محمدصالح ابن عثیمین رحمه الله فرمودند: خودم و شمارا سفارش میکنم که ثبات و استقامت همیشگی بر إیمان را از الله بخواهیم و هم اکنون بترسید ازاینکه قدم هایتان دچار …

ابن قیم رحمه الله میفرماید: هرکس از برادرش به خاطر گناهی که مرتکب شده است عیب جویی کند، بی تردید خود نیز به همان گناه دچار خواهد گشت لذا اگر خبر گناه کردن و نماز نخواندن و روزه نگرفتن کسی به تو رسید در دلت بگو:خدایا من و او را ببخش.

من نذر نفسه لخدمه دینه فسیعیش متعبا ولیکن سیحیی کبیرا ویموت کبیراویبعث کبیرا. ترجمه:هر کس خود را وقف خدمت به دینش کند با سختی زندگی خواهد کرد! اما بزرگ خواهد زیست؛بزرگ خواهد مرد وبزرگ برانگیخته خواهد شد.

«گروهی فراگیری علم و همنشینی با علما را رها کرده و به نماز و روزه مشغول شدند، تا جایی که پوست برخی از آنها به استخوانشان چسبید، سپس با سنت مخالفت کرده و هلاک شدند و خون‌ مسلمانان را ریختند. سوگند به آنکه معبود حقی جز او نیست هر کس کاری را از روی نادانی انجام دهد آنچه تباه می‌کند …

«هرکه زبانش از ذکر و یاد خداوند متعال خشک گردید، به هر گونه باطل و لغو و ناسزاگویی تَر خواهد شد». (امام ابن القیم رحمه الله (الوابل الصیب: ص۸۸).

امام قرطبی رحمه اللّه میفرماید: «هر کس بر برادرش لقبى بگذارد یا وى را (با آن) مسخره نماید،پس او فاسق است» [الجامع الأحکام القران ١۶/٣٢٨].

قال ابن القیم رحمه الله (الوجه الخمسون، فی فضل العلم، مارواه الترمذی من حدیث أبی جعفر الرازی عن الربیع بن أنس قال قال رسول الله صلى الله علیه وسلم (من خرج فی طلب العلم فهو فی سبیل الله حتى یرجع) قال الترمذی هذا حدیث حسن غریب رواه بعضهم فلم یرفعه. وإنما جعل طلب العلم من سبیل الله لأن به قوام …

شیخ فوزان حفظه الله گوید: گروهی از فرشتگان در زمین می چرخند،و به دنبال مجالس ذکر اند،پس هرگاه مجلس ذکری دیدن خواهند گفت:بیاید آنچه را که به دنبالش بودیم را یافتیم … و(اما)ذکر ویاد الله سبخانه و تعالی انواع فراوانی دارد،من جمله: -قرائت قرآن،آنکه قرآن می خواند در حال یاد و ذکر الله است. -شخص نمازگزار نیز همچنین -آنکه مشغول …

سخنی را که باعث ناراحت شدن دوستت می‌شود و سودی هم برایش ندارد به او نرسان، زیرا این کار اراذل است، و چیزی را که ندانستنش به زیان اوست از وی پنهان نکن زیرا این روش اهل شر است. (امام ابن حزم اندلسی رحمه الله).

“برتو واجب است که با تمام قوت وعلاقه،درنشر علم حریص وبر نفع رساندن به دین ودنیای مسلمانان کوشا باشی :والا اهل باطل، گمراهی هایشان می یابد”. (شیخ ابن باز رحمه الله).

ابن قیم رحمه الله: بلا و مصیبتی که برای شخص مومن رخ می دهد،همانند:”دارو است”.میکروب هایی(گناهان)را که اگر در او بماند،موجب هلاکت یا نقص در پاداش،و یا پایین آوردن مرتبه اش می شود را،نابود می کند. بلا و مصیبت این امراض و میکروب ها را خارج کرده و شخص مومن را برای رسیدن به پاداش کامل و علو مرتبه،آماده می …

امام ابن الجوزی رحمه الله تعالی： ﻋﻦ ﻳﺤﻴﻰ ﺑﻦ ﻣﻌﺎﺫ ﻳﻘﻮﻝ： « ﺍﺟﺘﻨﺐ ﺻﺤﺒﺔ ﺛﻼﺛﺔ ﺃﺻﻨﺎﻑ ﻣﻦ ﺍﻟﻨﺎﺱ؛ ﺍﻟﻌﻠﻤﺎﺀ ﺍﻟﻐﺎﻓﻠﻴﻦ ﻭ ﺍﻟﻔﻘﺮﺍﺀ ﺍﻟﻤﺪﺍﻫﻨﻴﻦ ﻭ ﺍﻟﻤﺘﺼﻮﻓﺔ ﺍﻟﺠﺎﻫﻠﻴﻦ ‏» [ ﺗﻠﺒﻴﺲ ﺇﺑﻠﻴﺲ: ۴۴۷‏ ]. ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺑﻦ ﺟﻮﺯﯼ ﺩﺭ ﮐﺘﺎﺏ ” ﺗﻠﺒﯿﺲ ﺍﺑﻠﯿﺲ” ﺁﻭﺭﺩﻩ： ﺍﺯ ﻳﺤﻴﻲ ﺑﻦ ﻣﻌﺎﺫ ﻧﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ： « ﺍﺯ ﺻﺤﺒﺖ ﺳﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﭙﺮﻫﻴﺰﻳﺪ: ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ ﻏﺎﻓﻞ، ﻓﻘﻴﺮﺍﻥ ﺗﻤﻠﻖ ﮔﻮ …

ابن القیم رحمه الله تعالی： «انسان‌ها از همان هنگام که آفریده شدند، پیوسته مسافرند، و اجازه‌ی اقامت ندارند جز در بهشت یا دوزخ». [ الفوائد/۲۷۶ ].

امام ابن بطال مالکی رحمه الله： ملاقاتِ مردم با تبسم و خوشرویی از اخلاق پیامبران است که تکبر را دور کرده و صمیمیت ایجاد می کند. [شرح صحیح البخاری لابن بطال: ۱۹۳/۵].

امام ابن حبان رحمه الله تعالی： « برادران [واقعی] هنگام احتیاج شناخته می‌شوند، چرا که همه‌ی مردم به هنگام خوشی با یکدیگر دوستند، و بدترین برادر کسی است که هنگام سختی و نیاز، برادرش را تنها بگذارد». [رَوضَه العُقلاء و نزهه الفُضلاء: ص٢٢١].

«از جمله مکروهات خطبه زیاده‌روی در وصف [و مدح] سلاطین به هنگام دعاست که در بیشتر آن دروغ می‌گویند، از جمله این که می‌گویند: سلطانِ عالم عادل». (امام نووی رحمه الله).

امام ابن القیم رحمه الله تعالی： زبان هرگز ساکت نمی ماند، یا زبانی ذاکر است یا زبانی بیهوده گوی؛ و ناگزیر باید یکی از این دو باشد. نفس نیز چنین است، اگر آن را به حق مشغول نگردانی تو را به باطل مشغول می کند. قلب نیز چنین است، اگر محبت خداوند عزوجل را در آن جای ندهی، به ناچار …

علامه ابن عثیمین رحمه الله： «یکی از اسباب افزایش ایمان انسان، مطالعه‌ی سیرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و صحابه ی بزرگوار ایشان است؛ و در آن تربیت قلب و عقل و فکر وجود دارد … ایمان را افزایش داده و محبت رسول الله صلی الله علیه و سلم و اصحابش را در قلب جای می‌دهد …

ابن القیم رحمه الله تعالی： هرکه وقتش برای الله نباشد، مرگ از زندگی برایش بهتر است. [الداء و الدواء ص ۱۸۶ ].

شیخ علی طنطاوی رحمه الله： سخنان ما نیازمند وکیل است؛ ما آن را با نیت خوب به زبان می‌آوریم و دیگران آن را با نیت ناپاک می‌فهمند!

علامه عبدالعزیز بن باز رحمه الله تعالی： خواندن قرآن همراه با تدبر، ذکر بسیار و گفتن سبحان الله و الحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر، همه‌ی این‌ها از جمله اسباب از بین رفتن سنگدلی است.

علامه عبدالرحمن السعدی رحمه الله تعالی： « خداوند درهای رحمت را به روی همه ی بندگان گشوده است، اگر با گناهان شان آن را نبندند … و آنها را به سوی آن فراخوانده است، اگر گناهان و عیوب شان، آنها را از جستجوی آن باز ندارند … » [تیسیر الکریم الرحمن: سوره ی انعام، تفسیر آیه ی ۱۲].

علامه ابن رجب حنبلی رحمه الله تعالی： برخی از سلف گفته اند： «اگر خداوند به بنده ای اراده ی خیر نمود، دروازه ی عمل را به رویش گشوده و دروازه ی جَدَل را به رویش خواهد بست. و اگر خداوند به بنده ای اراده ی شر نمود، دروازه ی عمل را به روی او بسته و دروازه ی جَدَل را …

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： هر آنکه در انجام اعمال دین خالص باشد و برای الله متعال انجامشان دهد از دوستان متقی الله است.

 عمرو بن قیس رحمه الله تعالی： مراقب باشید و از شکم چرانی و پرخوری بپرهیزید، چراکه موجب قساوت قلب می شود. [جامع العلوم و الحکم ۴۳۳ ].

عثمان بن عفان رضی الله عنه： اهمیت به دنیا سبب تاریکی و ظلمت قلب است. اهمیت به آخرت عامل نورانی شدن قلب است.

 شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： الله متعال به ما امر نموده تا درباره‌ی وی جز حق نگوییم، و جز بر اساس علم درباره‌ی او سخنی به زبان نیاوریم، و ما را به عدل و داد دستور داده است. بنابراین اگر یک یهودی یا نصرانی چه رسد به رافضی  سخنی بگوید که بخشی از آن حق است، برای ما …

شیخ احمد دیدات رحمه الله： قاعده ی طلایی در اخلاق اجتماعی این فرموده ی خداوند متعال است： ( ادْفَعْ بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ). ([بدی و زشتی را] با زیباترین طریقه و بهترین شیوه پاسخ بده) و نه «مقابله به مثل»، آن گونه که برخی می گویند.