اقوال سلف صالح

رسول الله ﷺ می‌فرماید: «صدقه برهان است» زیرا بخشش مال در راه الله دلیل صداقت ایمان و صحت آن است. برای همین می‌بینی مردمی که ایمان بیشتری به الله و جایگزین شدن آن مال دارند، بیشتر اهل صدقه هستند. (علامه ابن عثیمین رحمه الله).

امام طبری رحمه اللّٰه می فرماید:”بدان که ازدواج از اسباب دور کننده فقر است.”

امام ابن القیم رحمه الله تعالی: این تنها جسم نیست که بیمار می شود، اخلاق هم مریض می شود!! پس هرگاه کسی را بدخلق دیدی، برایش طلب شفا کن و از خدا بخواه که به درد ایشان مبتلا نشوی و بخاطر سلامت اخلاقت، خدا را سپاسگزار باش!!

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： کافران، پرده‌هایی را که بر قلوب‌، گوش‌ها و چشم‌هایشان قرار دارد‌، بیان می‌کنند‌؛ جسم‌شان زنده است می‌شنوند و می‌بینند ولی زندگی‌شان مانند زندگی حیوانات است، زیرا که مانند آنها با حواس ظاهریشان می‌بینند‌، می‌شنوند‌، می‌خورند‌، می‌نوشند و به مسایل جنبی و شهوانی خود می‌پردازند، درحالی که از لحاظ حیات معنوی مرده‌ای بیش نیستند، …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： عمل، قبل از اینکه تأثیر برونی داشته باشد به درون قلب تاثیر می‌گذارد، صالح بودن عمل، رعایت عدالت در حق قلب، و فاسد بودن عمل، ظلم در حق قلب است. خداوند می‌فرماید: ﴿مَّنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَیۡهَاۗ﴾. [فصلت: ۴۶] «هرکس کار نیک بکند به نفع خود می‌کند و هرکس کار بد …

امام بربهاری رحمه الله تعالی： پس با جماعت بودن و عدم تفرق، رعایت سنت است؛ پس کسی که از جماعت رویگردان شود و از آن جدا گردد، پس یوغ اسلام را از گردنش خارج کرده، پس گمراه و گمراه کننده است. [ شرح السنه ]

قال ابن تیمیّه رحمه الله تعالى: «إنّ النّاس لـم یتنازعوا فی أنّ عاقبه الظّلم وخیمه، وعاقبه العدل کریمه، ولـهذا یروى: اللّه ینصر الدّوله العادله، وإن کانت کافره، ولا ینصر الدّوله الظّالـمه، ولو کانت مؤمنه». امام ابن تیمیه رحمه الله فرمودند: «مردم اختلافی ندارند در اینکه عاقبت ظلم ناگوار است و عاقبت عدل شرافت و بزرگی است، و برای همین نقل …

امام ابن القیم رحمه الله می فرماید : صوت قرآن موجب آرامش،اطمینان و متانت نفس می شود ولی صوت و آهنگ موسیقی موجب تحریک،رنجش وآشفتگی نفس می شود. (بدائـــع التفسیـــر (١۴٣/٢).

در هیچ روزی از روزها نور خداوندی خاموش نگردیده است… بلکه هر گاه فتنه‌ای روی داده، حق با روشنی و خلوص و قدرت و وقار و هیبت بیشتری بازگشته است… زیرا حق از جانب الله است… (علامه ابن عثیمین رحمه الله).

یکی ﺍﺯ ﺳﻠﻒ ﺻﺎﻟﺢ ﻣﯿﻔﺮﻣﺎﯾﺪ: ﺍﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﺍﺯ ﺭﯾﺸﺶ ﻗﻄﺮﻩ ﻫﺎﯼ ﺷﺮﺍﺏ ﻣﯿﭽﮑﺪ، ﻣﯿﮕﻮﯾﻢ ﺑﺮ ﺻﻮﺭﺗﺶ ﺭﯾﺨﺘﻪ ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﯽ ﮔﻮﯾﻢ ﺷﺮﺍﺏ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ … ﻭ ﺍﮔﺮ ﮐﺴﯽ ﺭﺍ ﺑﺒﯿﻨﻢ ﮐﻪ ﺑﺮ ﮐﻮﻩ ﺑﻠﻨﺪﯼ ﺍﯾﺴﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻣﯿﮕﻮﯾﺪ: ﺍﻧﺎﺭﺑﮑﻢ ﺍﻻﻋﻠﯽ (ﻣﻦ ﺧﺪﺍﯼ ﺑﺰﺭﮒ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻢ) ﻣﯿﮕﻮﯾﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﺁﯾﻪ ﻗﺮﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻼﻭﺕ ﻣﯿﮑﻨﺪ. ﺣﺴﻦ ﻇﻦ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺯﯾﺒﺎﺳﺖ… ﻭ …

سفیان ثوری رحمه الله تعالی: «هیچ سخنی پذیرفته نمی‌شود، مگر آنکه همراه با عمل باشد، و عملی پذیرفته نمی‌شود، مگر آنکه همراه با نیت [خالص] باشد، و هیچ سخن و عملی درست نمی‌شود، مگر با پیروی از سنت».

امام شاطبی رحمه الله تعالی： نظر و دیدگاهی که با سنت رسول الله صلی الله علیه و سلم در تعارض باشد، همانا بدعت و گمراهی خواهد بود. [ الاعتصام ۲/۳۳۵ ].

امام بخاری رحمه الله تعالى： برترین مسلمانان آنهایى هستند که سنتى از سنت هاى رسول الله صلی الله علیه و سلم، را که فراموش شده، زنده می کنند؛ صبر پیشه کنید اى صاحبان سنن، الله، رحمتش را بر شما نازل کند، چون که در میان مردم اندک هستید. [ الجامع ١/١١٢ ].

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： (و تشویق نمودن به آن) و نهی و تحذیر نمودن از بدعت ها، همان امر به معروف و نهی از منکر است، و آن از برترین کارهای صالح است؛ پس لازم است خالصانه برای الله سبحانه و تعالی صورت گیرد و مطابق دستورات شرع باشد. [منهاج السنه النبویه فی نقض کلام الشیعه القدریه …

امام ابن القیم رحمه الله گوید: وارد شدن مردم بر حوض در روز قیامت و نوشیدن از آن در روز تشنگی بزرگ، به میزان پیروی آنان از رسول اللهﷺ و مقدار نوشیدنشان از چشمه گوارای سنت در دنیا بستگی دارد. هرکس در دنیا به چشمه سار سنت برود و از منبع گوارایش بنوشد، در آخرت و در روز تشنگی، از …

امام شاطبی رحمه الله تعالى می فرماید : از نشانه های سعادت آدمی عبارت است از : آسانی انجام طاعات و عبادات برایش . موافقت اعمال او با سنت . همنشینی با اهل خیر . خوش رفتاری او با برادرانش . نیکی نمودن به همه . اهتمام ورزیدن به امور مسلمانان . به هدر ندادن اوقاتش ” . (الاعتصام (٢/ …

امام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید : “اصل و اساس گمراهی افرادی که از جاده حق منحرف شده اند،مقدم قرار دادن قیاس باطل خود بر نص نازل شده از سوی الله و همچنین مقدم نمودن پیروی از هوای نفس خود بر پیروی از امر الله است “. (العبودیه | صـ ۶٧).

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی: عمل صالح از عدالت ذاتی سرچشمه می‌گیرد و ثمره‌ی کلیه‌ی اعما‌ل انسان چه خیر و چه شر به خودش بر می‌گردد، خداوند می‌فرماید: ﴿لَهَا مَا کَسَبَتۡ وَعَلَیۡهَا مَا ٱکۡتَسَبَتۡۗ﴾ [البقره: ۲۸۶]. انسان هر کار نیکی که انجام دهد برای خود انجام داده و هر کار بدی که بکند به زیان خود کرده است. …

ابن تمیم رحمه الله تعالی: « هجران أهل البدع کافرهم و فاسقهم و المتظاهرین بالمعاصی، و ترک السّلام علیهم فرض کفایه، و مکروه لسائر النّاس، ولا یسلّم أحد علی فاسق معلن، و لا مبتدع معلن داعیه». «ترک و دور شدن و سلام نکردن از اهل بدعت چه کافر یا فاسق یا کسانی که آشکارا گناه می کنند، فرض کفایی است …

امام ابن القیم رحمه الله می‌گوید: «بنده آنقدر مرتکب گناهان می‌شود تا جایی که گناه در نظرش کوچک و ناچیز می‌گردد، و این یکی از نشانه‌های هلاکت است». [الداء والدواء].

شیخ ابن عثیمین رحمه الله می فرماید : «هرگاه فرد مسلمان خواست در نماز دعا کند،پس قبل از آنکه سلام دهد دعا کند،نه بعد از سلام؛حال چه در نماز فریضه باشد چه نافله». منبع: [ الشرح الممتع ٣۵١/٧].

قتاده رحمه اللّٰه می فرماید: “هیچ قومی به خاطر کسب رضایت (دیدار وجه) اللّٰه باهم مشورت نمی کنند مگر اینکه به بهترین و پر برکت ترین امر هدایت می شوند”.

امام شافعی رحمه الله فرمودند: «اگر دوستى تو را به اطاعت از پروردگار تشویق نماید، دستت را در دست او محکم بفشار (هرگز او را رها نکن) همواره نگهدارى دوست دشوار است، ولى از دست دادن او بسى آسان است».

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله می‌گوید： «گناهان، مجازات خود را دارند؛ گناه پنهانی مجازات پنهانی دارد و گناه علنی مجازات علنی. یکی از عقوبت‌های پنهانی این است که انسان در وجود خود نوعی غم و دلتنگی احساس کند، بدون آنکه سبب آن را بداند».

علامه عثیمین رحمه اللّٰه تعالی می فرماید: ” …. هر کس در انتظار فرج و گشایش (مشکلاتش) است،به خاطر این انتظار؛اجر کسب می کند،چرا که انتظار فرج از حسن ظن به الله متعال است .. و همانا حسن ظن به اللّٰه عملی صالح است که انسان به خاطر آن اجر و ثواب می برد”. نگا : (فتاوى نور على الدرب) …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: [“آنچه که (در قرائت قرآن) حائز اهمیت است؛فهم معانی آن و عمل بدان است،پس اگر نیت حافظ قرآن این نباشد،هرگز از اهل علم و دین نخواهد بود.”]. (مجموع الفتاوى٢٣/ ۵۵).

شیخ عثیمین رحمه اللّٰه می فرماید: “هرگاه به مصیبتی گرفتار شدی،هرگز فکر نکن این غم و اندوهی که بر سرت خراب شده،یا این دردی را که کشیده ای ولو خاری که باشد بیهوده خواهد رفت . بلکه در آینده ای بسیار نزدیک جایگزینی بهتر خواهد آمد .. گناهانت از تو همچون برگ های درخت که از آن می ریزند،نمی ماند …

ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: به اتفاق تمامی مسلمانان ملامت کردن شخص توبه کار جایز نیست .. وهرگاه اظهار توبه و پشیمانی کرد،با نیکی از او استقبال می شود. (الآداب الشرعیه” لابن مفلح: ١/٩۶).

شیخ عثیمین رحمه اللّٰه می فرماید: برای شخص مسافر در روز جمعه دو حالت وجود دارد: حالت اول: اینکه قبل از برپایی نماز جمعه در(شهر یا روستایی) پیاده شود،و تصمیم گرفته باشد تا هنگام نماز عصر و یا بیشتر بماند؛در این حالت مادامی که در محلی که نماز جمعه برپا می شود ساکن است نماز جمعه بر او فرض می …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله می فرماید: “هر کس دوست دارد به درجه ابرار برسد و همراه نیکان باشد،شایسته است در هر روزی که خورشید طلوع می کند در اندیشه آن باشد که به خَلق نفع برساند”. (الایمان الأوسط).

امام ابن تیمیه رحمه ﷲ تعالے می فرماید: هرکس تنها یک نمازش را عمدا ترک کند،مرتکب گناه کبیره ای بزرگ شده،بر اوست که تا با انجام اعمال نیک و توبه فراوان به جبران آن بپردازد. [منهاج السنه [٢٣١/۵].

ابن قیم رحمه اللّٰه می فرماید: “هرکس دلیل وبرهان را ترک کند،از راه مستقیم دور می گردد و منحرف می شود؛و جز قرآن وسنت هیچ دلیل و برهانی به سوی اللّٰه و بهشت نیست”. [مدارج السالکین ج٢ ص ۴٣٩].

ابن قیم رحمه الله می گوید: «کسی که به سوی الله متعال و سرای آخرت در حرکت است، بلکه هرکس به سوی مقصدی در حال حرکت است، حرکتش به پایان نمی رسد و به مقصود نخواهد رسید مگر با دو نیرو؛ نیروی علم و نیروی عمل؛ با نیروی علم منازل راه و مواضع سلوک را می بیند و در مسیر …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： ﻇﻠﻢ ، ﺑﺮ ﺳﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﻮﻋﺶ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪﻱ ﺍﻣﺮﺍﺽ ﻗﻠﺐ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺪﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ ﻭ ﺳﻼﻣﺘﻲ ﻗﻠﺐ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺭﺩ. ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺣﻤﺪ ﺑﻦ ﺣﻨﺒﻞ (ﺭﺽ) ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻲ ﮔﻔﺖ: « ﺍﮔﺮ ﻗﻠﺒﺖ ﺭﺍ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺳﺎﻟﻢ ﻧﻤﺎﻳﻲ …

سفیان بن عیینه رحمه الله： اگر در دل ترس از گناهی که انجام داده اید دارید، این ترس مانع برای دعا کردن شما نشود. چرا که الله سبحانه و تعالی دعای ابلیس که بدترین مخلوقات است استجابت کرد و فرمود: آن هنگام که ابلیس گفت ؛ پروردگارا مرا تا روز برانگیختنشان مهلت ده، و خداوند پاسخ داد: تو از مهلت …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： ﭘﺲ ﺍﺯ ﻋﺒﺎﺩﺕ ﺧﺪﺍ، ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺣﻖ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮ ﻧﻔﺲ ﺍﺳﺖ، ﮐﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺗﺄﮐﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻫﻤﻪﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭﺍﺕ ﺍﺻﻼﺡ ﻗﻠﺐ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ. ﭘﺲ ﺍﺻﻼﺡ ﻗﻠﺐ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻧﻲ ﻭﺳﻴﻊ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ، ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ …

علامه ابن عثیمین رحمه الله： اگر خواهان هدایت هستی، بدون هیچ عجله و شتابی، به تدبر و تفکر در آیات قرآن بپرداز و از آن غافل مباش. امروزه بسیاری از کسانی که قرآن میخوانند، یا برای کسب پاداش قرائت است و یا برای تبرک به آن؛ و نه برای تدبر در آن. لذا از گنجینه های سودمند آن بی بهره …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﺴﻢ ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻕ ﻓﺎﺳﺪ، ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺎﺭﺝ ﮐﺮﺩﻥ ﺧﻮﻥ ﺯﺍﺋﺪ ﻭ ﮐﺜﻴﻒ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺍﺳﺖ، ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭﮐﻪ ﺑﺪﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺧﻮﻥ ﺯﺍﺋﺩ ﻭ ﺁﻟﻮﺩﻩ، ﺷﺎﺩﺍﺏ ﻭ ﺳﺮﺯﻧﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻭ ﻗﻮﺍﻱ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﻲ ﺭﺳﺪ ﻭ ﺭﺷﺪ ﻭ ﻧﻤﻮ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ، ﻗﻠﺐ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﮐﻪ …

گناه به صاحب خود زیان می‌رساند و از جمله اسباب از بین رفتن [اجر] اعمال نیک است. اگر انسان مرتکب گناهی شود ممکن است یکی از آثار آن تباه شدن اعمال و بطلان عباداتش باشد. (علامه ابن جبرین رحمه الله).

«ایمان به رستاخیز و جزا، اساسِ صلاحِ قلب و رغبت در انجام نیکی‌ها و ترس از شر است، و این دو [بیم و امید] ریشه‌ی همه‌ی خوبی‌ها است». (علامه عبدالرحمن السعدی رحمه الله).

یکی از بزرگترین نعمت‌های الله بر بنده‌ی مومنش این است که او را برای دوستی با نیکان توفیق دهد، و از جمله مجازات‌هایش این است که بنده‌اش را مبتلای دوستی با بدان کند. (علامه عبدالرحمن السعدی رحمه الله).

«مصیبتی که تو را به سوی الله آورد، برایت بهتر از نعمتی است که تو را از یاد الله غافل کند». شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله [تسلیه أهل المصائب للمنبجی ؛ ص ٢٢۶].

«یکی از تاوان‌های گناهان محروم شدن از علم است زیرا علم نوری است که الله آن را در قلب می‌افکند و گناه، این نور را خاموش می‌کند». امام ابن قیم رحمه الله [الجَواب الکَافی؛ ۱/۱۱۸].

امام ابن رجب حنبلی رحمه الله تعالی می فرماید: آنگاه که نعمتهای الله متعال مرور می گردد، حیاء از الله متعال شکل می گیرد؛ و شخص از الله متعال، حیاء می کند آن هنگام که از نعمتهایش، در راه گناه و معصیت استفاده می شود. فتح الباری ۱/۱۴۰.

امام ابن القیم رحمه الله فرموده: پس فاش سازی معایب اهل بدعت و آشکارسازی نواقص آنان از بهترین شیوه ی جهاد در راه الله است. (مختصر الصواعق ١/١٠٣).