زیارت قبور آدابی دارد که فرد مسلمان آن را رعایت می‌نماید، از جمله: به خاطر آوردن نیت: مسلمان از زیارت خویش خوشنودی خداوند متعال و اصلاح تباهی قلب خویش و سلام کردن بر مردگان و دعای خیر برایشان و… را در نظر دارد. هنگام ورود به قبرستان ابتدا سلام نماید: پیامبر صلى الله علیه وسلم وقتی بسوی قبرستان بیرون می‌رفت …

یک روز پیامبر صلى الله علیه وسلم از فبرستان عبور می‌کرد: {فوجد امرأه تبکی عند قبر، فقال لها: (اتقی الله واصبری). ولم تکن تلک المرأه تعرف النبی صلى الله علیه وسلم، فقالت له: إلیک عنی (ابتعد عنی)، فإنک لم تُصَبْ بمصیبتی. فانصرف النبی صلى الله علیه وسلم وترکها، فقیل لها: إنه النبی صلى الله علیه وسلم، فجاءت إلیه وقالت: لم …

رسول خدا صلى الله علیه وسلم یک شب تا نیمه‌های شب نزد ام المؤمنین میمونه رضی الله عنها خوابیده بود، آنگاه بیدار شده و با دستش صورتش را ملید تا خواب آلودگی را از خود دور نماید، سپس ده آیه‌ی آخر سوره‌ی آل عمران را قرائت فرمود و برخواست و وضوی نیکویی گرفت و آنگاه به نماز ایستاد. [بخاری] خواب …

از جمله آداب نصیحت مواردی بیان می‌شود که بعضی از آن‌ها مربوط به نصیحت کننده و بعضی دیگر مربوط به نصیحت شونده می‌باشد: آداب مربوط به فرد نصیحت کننده: اخلاص: فرد ناصح نباید از نصیحت کردن هدف ابراز برتری علمی خود و یا شکست دادن فرد نصیحت شونده را داشته و طرف مقابل را رسوا سازد، بلکه هدفش از نصیحت …

تعریف می‌کنند که حضرت حسن و حسین رضی الله عنهما از کنار پیرمردی می‌گذشتند که در حال وضو گرفتن بود ولی وضویش را درست انجام نمی‌داد، تصمیم گرفتند که مرد را نصیحت کرده و به او یاد بدهند که چگونه وضو بگیرد، در کنار ش ایستادند و به او گفتند: ای عمو، نگاه کنید که کدام یک از ما درست …

آداب مسجد الحرام: با رؤیت مسجد الحرام قلب مسلمان پر از خشیت و خشوع می‌گردد و دستانش را بلند کرده و بر زبان جاری می‌سازد که: (اللهم زد هذا البیت تشریفًا وتعظیمًا وتکریمًا ومهابه، وزِدْ مَنْ شَرَّفَه وکرَّمه ممن حجه أو اعتمره تشریفًا وتکریمًا وتعظیمًا وبرَّا) [امام شافعی] یعنی: «بار الها! بر ارجمندی و بزرگداشت و احترام و هیبت این …

آباد ساختن مساجد: فرد مسلمان مساجد را آباد ساخته و پایبند نمازهایش در آن می‌باشد و قلبش هرزمان در پیوند و علاقه‌ی با مساجد است. هرگز مسجد را کنار نمی‌گذارد. مسجد خانه‌ی تقوا و پرهیزگاری است و خانه‌های خداوند بر روی زمین همین مساجد می‌باشند. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا یَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡیَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰهَ وَءَاتَى …

در ارتباط با مساجد رعایت برخی آداب ضروری است، از جمله: طهارت و پاکی: افراد جنب، نفساء یا حائض نباید داخل مسجد شوند، مگر انکه از آن عبور نمایند. برای آنکه مسلمانان به اجر و پاداشی والا دست یابند. خوشبویی و پوشیدن زیباترین لباس‌ها: خداوند می‌فرماید: ﴿۞یَٰبَنِیٓ ءَادَمَ خُذُواْ زِینَتَکُمۡ عِندَ کُلِّ مَسۡجِدٖ﴾ [الأعراف: ۳۱] یعنی: «اى فرزندان آدم جامه …

پیامبر صلى الله علیه وسلم از کنار قبری گذشت که به تازگی مرده ای را در آن دفن کرده بودند. از اصحابش در مورد صاحب قبر سؤال فرمود و آنان پاسخ دادند که ازآن أم محجن می‌باشد. ام محجن زنی بود که مسجد را نظافت می‌نمود. پیامبر صلى الله علیه وسلم آنان را ملامت کرد که چرا او را از …

برخی آداب که هنگام شوخی و مزاح باید رعایت نمود، موارد زیر می‌باشند: راستگویی در شوخی و مزاح: مسلمان در همه حال و در شوخی‌هایش نیز از دروغ گفتن دور‌ی می‌نماید. پیامبر صلى الله علیه وسلم از گفتن دروغ به عنوان شوخی بسیار برحذر داشته و می‌فرماید: (لا یؤمن العبد الإیمان کله حتى یترک الکذب فی المزاحه والمراء) یعنی: «بنده …

رسول الله صلی الله علیه وسلم از کنار چند نفر از اصحاب گذشت که مشغول مسابقه‌ی تیراندازی بودند و فرمود: (ارموا بنی إسماعیل فإن أباکم کان رامیًا، ارموا وأنا مع بنی فلان) یعنی: «ای فرزندان اسماعیل تیراندازید، زیرا پدر شما تیر انداز بود. تیراندازید و من هم با بنی فلان هستم.» در این زمان یکی از دو دسته دست از …

مجموعه آدابی که مورد اهتمام هر مسلمانی در طرز پوشیدن لباس و پوشاک می‌باشد: عدم فخر فروشی به آن: مسلمان کاری نمی‌کند که لباس‌هایش به وسیله‌ی مباهات و فخر فروشی او تبدیل گردند. البته تمایل به پوشیدن لباس و جامه‌ی زیبا دلیل بر فخر فروشی فرد نمی‌باشد. عده‌ای از صحابه رضی الله عنهم چنان گمان می‌کردند که این کار نشانه …

یکی از صحابه نزد رسول الله صلى الله علیه وسلم آمد و انگشتر طلا در انشگت داشت. پیامبر صلى الله علیه وسلم دست او را گرفت و انگشتر را از انگشتش بیرون کشیده و بر زمین انداخت و فرمود: (یعمد أحدکم إلى جمره من نار فیجعلها فی یده) یعنی: «یکی از شما می‌خواهد که آتش بدست خود کند.» سپس از …

کار و تلاش برای کسب روزی آدابی دارد که بهتر است هر مسلمانی بدان آراسته گردد، از جمله‌ی این آداب: داشتن نیت: هدف انسان مسلمان از کاری که می‌کند سیر داشتن بدن خویش از روزی حلال و بازداشتن آن از مال حرام و کسب نیرو و توان عبادت و آبادی زمین را جستجو می‌نماید. عدم تأخیر در کار: فرد مسلمان …

یک روز صبح صحابه رضی الله عنهم در محضر رسول الله صلى الله علیه وسلم نشسته بودند، مرد تنومندی را دیدند که با شتاب می‌رود و در کارش جهد و کوشش می‌کند. اصحاب از شور و نشاط آن مرد به تعجب افتاده و گفتند: یا رسول الله، ایکاش این حال را در راه خدا می‌داشت؟ پیامبر صلى الله علیه وسلم …

یک روز مردی نزد پیامبر صلى الله علیه وسلم آمده و از او درخواست پول کرد. آن حضرت صلى الله علیه وسلم فرمود: آیا در خانه چیزی داری؟ مرد گفت: آری، پلاسی دارم که قسمتی از آن را به تن کرده و قسمتی را می‌گسترانیم و پیاله ای که در آن آب می‌نوشیم. رسول خدا صلى الله علیه وسلم فرمود: …

ترمذی، باب: [سورۀ مریم] ۸۰- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ عَبْدًا، نَادَى جِبْرِیلَ: إِنِّی قَدْ أَحْبَبْتُ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَیُنَادِی فِی السَّمَاءِ ثُمَّ تَنْزِلُ لَهُ المَحَبَّهُ فِی أَهْلِ الأَرْضِ، فَذَلِکَ قَوْلُ اللَّهِ: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَیَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا ٩۶﴾ [مریم: ۹۶] وَإِذَا أَبْغَضَ اللَّهُ …

امام مالک، «الموطأ»، باب: [مَا جَاءَ فِی الْمُتَحَابِّینَ فِی اللهِ] ۷۹- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ الْعَبْدَ، قَالَ لِجِبْرِیلَ: قَدْ أَحْبَبْتُ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، فَیُحِبُّهُ جِبْرِیلُ، ثُمَّ یُنَادِی فِی أَهْلِ السَّمَاءِ: إِنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَبَّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ، فَیُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، ثُمَّ یُوضَعُ لَهُ الْقَبُولُ فِی الْأَرْضِ، وَإِذَا أَبْغَضَ …

مسلم، کتاب «البر والصله» باب: [إذا أحب الله عبداً حببه إلی عباده] ۷۸- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ  صلی الله علیه و سلم: إِنَّ اللهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا، دَعَا جِبْرِیلَ علیه السلام، فَقَالَ: إِنِّی أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَیُحِبُّهُ جِبْرِیلُ، ثُمَّ یُنَادِی فِی السَّمَاءِ فَیَقُولُ: إِنَّ اللهَ یُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ، فَیُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، قَالَ: ثُمَّ …

مسلم، کتاب «البر والصله» باب: [إذا أحب الله عبداً حببه إلی عباده] ۷۸- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ  صلی الله علیه و سلم: إِنَّ اللهَ إِذَا أَحَبَّ عَبْدًا، دَعَا جِبْرِیلَ علیه السلام، فَقَالَ: إِنِّی أُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبَّهُ، قَالَ: فَیُحِبُّهُ جِبْرِیلُ، ثُمَّ یُنَادِی فِی السَّمَاءِ فَیَقُولُ: إِنَّ اللهَ یُحِبُّ فُلَانًا فَأَحِبُّوهُ، فَیُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، قَالَ: ثُمَّ …

بخاری، کتاب «بَدْءِ الخَلْقِ» باب [ذِکْرِ المَلاَئِکَهِ] ۷۵- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ  صلی الله علیه و سلم، قَالَ: إِذَا أَحَبَّ اللَّهُ العَبْدَ، نَادَى جِبْرِیلَ: إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ فُلاَنًا فَأَحْبِبْهُ، فَیُحِبُّهُ جِبْرِیلُ، فَیُنَادِی جِبْرِیلُ فِی أَهْلِ السَّمَاءِ: إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ فُلاَنًا فَأَحِبُّوهُ، فَیُحِبُّهُ أَهْلُ السَّمَاءِ، ثُمَّ یُوضَعُ لَهُ القَبُولُ فِی الأَرْضِ». «از ابوهریره رضی الله عنه از …

ابن ماجه، باب: [مَا جَاءَ فِی لَیْلَهِ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ] ۷۴- «عَنْ عَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: إِذَا کَانَ لَیْلَهُ النِّصْفِ مِنْ شَعْبَانَ، فَقُومُوا لَیْلَهَا، وَصُومُوا نَهَارَهَا، فَإِنَّ اللَّهَ یَنْزِلُ فِیهَا لِغُرُوبِ الشَّمْسِ إِلَى سَمَاءِ الدُّنْیَا، فَیَقُولُ: أَلَا مِنْ مُسْتَغْفِرٍ لِی فَأَغْفِرَ لَهُ، أَلَا مُسْتَرْزِقٌ فَأَرْزُقَهُ، أَلَا مُبْتَلًى فَأُعَافِیَهُ، …

ترمذی، باب: [فَضْلِ التَّوْبَهِ وَالاِسْتِغْفَارِ] ۷۳- «عَنْ أَنَسٍ بْنُ مَالِکٍ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم یَقُولُ: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى: یَا ابْنَ آدَمَ إِنَّکَ مَا دَعَوْتَنِی وَرَجَوْتَنِی، غَفَرْتُ لَکَ عَلَى مَا کَانَ مِنْکَ وَلَا أُبَالِی، یَا ابْنَ آدَمَ لَوْ بَلَغَتْ ذُنُوبُکَ عَنَانَ السَّمَاءِ، ثُمَّ اسْتَغْفَرْتَنِی، غَفَرْتُ لَکَ وَلَا أُبَالِی، یَا ابْنَ آدَمَ إِنَّکَ …

ترمذی، کتاب «الصلاه» ۷۲- «یَنْزِلُ اللَّهُ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا، حِینَ یَمْضِی ثُلُثُ اللَّیْلِ الأَوَّلُ، فَیَقُولُ: أَنَا المَلِکُ، مَنْ ذَا الَّذِی یَدْعُونِی فَأَسْتَجِیبَ لَهُ؟ مَنْ ذَا الَّذِی یَسْأَلُنِی فَأُعْطِیَهُ؟ مَنْ ذَا الَّذِی یَسْتَغْفِرُنِی فَأَغْفِرَ لَهُ؟ فَلَا یَزَالُ کَذَلِکَ حَتَّى یُضِیءَ الفَجْرُ». «زمانی که یک سوم اول شب سپری می‌شود، خداوند به آسمان دنیا می‌آید و می‌فرماید: «من فرمانروا و صاحب قدرت …

ابوداود، باب: [أَیِّ اللَّیْلِ أَفْضَلُ] ۷۱- ابوداود در باب [أَیِّ اللَّیْلِ أَفْضَلُ] با الفاظی همانند الفاظ بخاری (حدیث شماره‌ی ۶۳) این حدیث را ذکر کرده است و نیز در باب [الرؤیه] نیز آن را آورده است. ترمذی نیز در باب [نزول الرّبّ جل جلاله إلى السماء کل لیله] این حدیث را ذکر کرده است.

روایت ششم: ۷۰- «إِنَّ اللهَ یُمْهِلُ حَتَّى إِذَا ذَهَبَ ثُلُثُ اللَّیْلِ الْأَوَّلُ، نَزَلَ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا فَیَقُولُ: هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ؟ هَلْ مِنْ تَائِبٍ؟ هَلْ مِنْ سَائِلٍ؟ هَلْ مِنْ دَاعٍ؟ حَتَّى یَنْفَجِرَ الْفَجْرُ». «خدا صبر می‌کند تا زمانی که یک سوم اول شب سپری می‌شود، سپس به آسمان دنیا می‌آید، آنگاه می‌فرماید: آیا کسی هست که طلب بخشش کند؟ آیا کسی …

روایت پنجم: ۶۹- در این روایت، این جمله به روایت قبل (حدیث شماره‌ی ۶۷) اضافه شده است: «ثُمَّ یَبْسُطُ یَدَیْهِ – تَبَارَکَ وَتَعَالَى – یَقُولُ: مَنْ یُقْرِضُ غَیْرَ عَدُومٍ، وَلَا ظَلُومٍ» «سپس خداوند متعال دستانش را دراز می‌کند (درهای رحمتش را می‌گشاید) و می‌فرماید: چه کسی می‌تواند [از اموال و دارایی که به او داده شد] به کسی (در راه …

روایت چهارم: ۶۸- «یَنْزِلُ اللهُ تَعَالَى فِی السَّمَاءِ الدُّنْیَا فَیَقُولُ: مَنْ یَدْعُونِی فَأَسْتَجِیبَ لَهُ؟ أَوْ یَسْأَلُنِی فَأُعْطِیَهُ؟ ثُمَّ یَقُولُ: مَنْ یُقْرِضُ غَیْرَ عَدِیمٍ وَلَا ظَلُومٍ؟». «خداوند متعال به آسمان دنیا می‌آید، آنگاه می‌فرماید: چه کسی مرا می‌خواند تا به او پاسخ گویم و دعایش را استجابت کنم؟ یا چه کسی از من خواسته‌ای دارد تا [هر آنچه که می‌خواهد] به …

روایت سوم: ۶۷- «إِذَا مَضَى شَطْرُ اللَّیْلِ، أَوْ ثُلُثَاهُ یَنْزِلُ اللهُ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا، فَیَقُولُ: هَلْ مِنْ سَائِلٍ یُعْطَى؟ هَلْ مِنْ دَاعٍ یُسْتَجَابُ لَهُ؟ هَلْ مِنْ مُسْتَغْفِرٍ یُغْفَرُ لَهُ؟ حَتَّى یَنْفَجِرَ الصُّبْحُ». «وقتی که قسمتی از شب یا یک سوم آن سپری می‌شود، خداوند به آسمان دنیا می‌آید و آنگاه می‌فرماید: آیا کسی هست که چیزی بخواهد تا به او …

مسلم: با روایت متعدد، حدیث مذکور (شماره‌ی ۶۲) را ذکر کرده است: روایت نخست: ۶۵- با همان لفظ بخاری (حدیث شماره‌ی ۶۲) این روایت را ذکر کرده است با این تفاوت که به جای «یَتَنَزَّلُ رَبُّنَا» لفظ «یَنْزِلُ رَبُّنَا» آورده است. روایت دوم: ۶۶- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنْ رَسُولِ اللهِ  صلی الله علیه و سلم، قَالَ: یَنْزِلُ …

بخاری، کتاب «الدعوات» باب: [الدُّعَاءِ فِیْ نِصْفَ اللَّیْلِ] ۶۳- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: یَتَنَزَّلُ رَبُّنَا تَبَارَکَ وَتَعَالَى کُلَّ لَیْلَهٍ إِلَى السَّمَاءِ الدُّنْیَا، حِینَ یَبْقَى ثُلُثُ اللَّیْلِ الآخِرُ، فَیَقُولُ: مَنْ یَدْعُونِی فَأَسْتَجِیبَ لَهُ؟ مَنْ یَسْأَلُنِی فَأُعْطِیَهُ؟ مَنْ یَسْتَغْفِرُنِی فَأَغْفِرَ لَهُ؟». از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر …

ابن ماجه: باب [صِفَهِ الْجَنَّهِ] ۶۲- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: یَقُولُ اللَّهُ جل جلاله: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِیَ الصَّالِحِینَ، مَا لَا عَیْنٌ رَأَتْ، وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ، قَالَ أَبُو هُرَیْرَهَ: (وَمِنْ بَلْهَ مَا قَدْ أَطْلَعَکُمُ اللَّهُ عَلَیْهِ)، اقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن …

ترمذی، باب: [سوره الواقعه] ۶۱- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: یَقُولُ اللَّهُ: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِیَ الصَّالِحِینَ مَا لَا عَیْنٌ رَأَتْ، وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ، وَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّهِ أَعۡیُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ١٧﴾ [السجده: ۱۷]. وَفِی الجَنَّهِ شَجَرَهٌ یَسِیرُ …

مسلم، کتاب: «الجنه وصفه نعیمها وأهلها» ۵۷- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: قَالَ اللهُ جل جلاله: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِیَ الصَّالِحِینَ، مَا لَا عَیْنٌ رَأَتْ، وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ، مِصْدَاقُ ذَلِکَ فِی کِتَابِ اللهِ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّهِ أَعۡیُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ١٧﴾ [السجده: …

بخاری، کتاب «التفسیر» باب: [سوره السجده] ۵۴- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: عَنْ رَسُولِ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قال: قَالَ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى: أَعْدَدْتُ لِعِبَادِیَ الصَّالِحِینَ، مَا لَا عَیْنٌ رَأَتْ، وَلَا أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلَا خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ. قَالَ أَبُو هُرَیْرَهَ: فَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّهِ أَعۡیُنٖ﴾ [السجده: ۱۷]». «از …

بخاری، باب: [صِفَهِ أَهْلِ الجَنَّهِ] ۵۳- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: قَالَ اللَّهُ أَعْدَدْتُ لِعِبَادِی الصَّالِحِینَ مَا لاَ عَیْنٌ رَأَتْ، وَلاَ أُذُنٌ سَمِعَتْ، وَلاَ خَطَرَ عَلَى قَلْبِ بَشَرٍ، فَاقْرَءُوا إِنْ شِئْتُمْ: ﴿فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِیَ لَهُم مِّن قُرَّهِ أَعۡیُنٖ﴾ [السجده: ۱۷]». «از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است …

ابن ماجه، باب: [فضل العمل] ۵۲- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: یَقُولُ اللَّهُ سُبْحَانَهُ: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِی بِی، وَأَنَا مَعَهُ حِینَ یَذْکُرُنِی، فَإِنْ ذَکَرَنِی فِی نَفْسِهِ، ذَکَرْتُهُ فِی نَفْسِی، وَإِنْ ذَکَرَنِی فِی مَلَإٍ، ذَکَرْتُهُ فِی مَلَإٍ خَیْرٍ مِنْهُمْ، وَإِنِ اقْتَرَبَ إِلَیَّ شِبْرًا، اقْتَرَبْتُ إِلَیْهِ ذِرَاعًا، وَإِنْ أَتَانِی یَمْشِی، أَتَیْتُهُ هَرْوَلَهً». «از ابوهریره …

ابن ماجه، باب: [فضل الذکر] ۵۱- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: إِنَّ اللَّهَ جل جلاله یَقُولُ: أَنَا مَعَ عَبْدِی إِذَا هُوَ ذَکَرَنِی وَتَحَرَّکَتْ بِی شَفَتَاهُ». «از ابوهریره رضی الله عنه از پیامبرصلی الله علیه و سلم روایت شده است که فرمودند: خداوند متعال می‌فرماید: من با بنده‌ام هستم، آنگاه که مرا …

ترمذی، باب: [حُسْنِ الظَّنِّ بِاللَّهِ] ۴۹- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: إِنَّ اللَّهَ یَقُولُ: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِی بِی وَأَنَا مَعَهُ إِذَا دَعَانِی». «از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که گفت: پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: خداوند می‌فرماید: «من برای عبدم آنگونه هستم که او نسبت به …

۴۸- «قَالَ رَسُولُ اللهِ  صلی الله علیه و سلم: إِنَّ اللهَ قَالَ: إِذَا تَلَقَّانِی عَبْدِی بِشِبْرٍ تَلَقَّیْتُهُ بِذِرَاعٍ، وَإِذَا تَلَقَّانِی بِذِرَاعٍ تَلَقَّیْتُهُ بِبَاعٍ، وَإِذَا تَلَقَّانِی بِبَاعٍ جِئْتُهُ بِأَسْرَعَ مِنْهُ». «پیامبرصلی الله علیه و سلم فرمودند: خداوند می‌فرماید: «هرگاه بنده‌ام یک وجب رو به من بیاید، من یک ذراع به سوی او می‌روم و هرگاه یک ذراع رو به من بیاید، …

۴۷- در روایت دوم، این عبارت که در روایت بخاری آمده، ذکر نشده است: «وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَیَّ ذِرَاعًا، تَقَرَّبْتُ إِلَیْهِ بَاعًا» «و اگر یک ذراع به من نزدیک شود، من یک باع به او نزدیک می‌شوم».

مسلم، باب: [الذکر والدعاء و…] امام مسلم به سه طریق از ابوهریره رضی الله عنه این حدیث را روایت کرده است. روایت نخست: ۴۶- الفاظ روایت نخست به الفاظ ذکرشده از بخاری (حدیث شماره‌ی ۵۴) نزدیک‌تر است، با این تفاوت که در آن به جای «وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَکَرَنِی، فَإِنْ ذَکَرَنِی فِی نَفْسِهِ، ذَکَرْتُهُ فِی نَفْسِی، وَإِنْ ذَکَرَنِی فِی مَلَإٍ، …

بخاری، کتاب «التوحید» باب: [﴿وَیُحَذِّرُکُمُ ٱللَّهُ نَفۡسَهُۥ﴾] ۴۵- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ النَّبِیُّ  صلی الله علیه و سلم: یَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى: أَنَا عِنْدَ ظَنِّ عَبْدِی بِی، وَأَنَا مَعَهُ إِذَا ذَکَرَنِی، فَإِنْ ذَکَرَنِی فِی نَفْسِهِ، ذَکَرْتُهُ فِی نَفْسِی، وَإِنْ ذَکَرَنِی فِی مَلَإٍ، ذَکَرْتُهُ فِی مَلَإٍ خَیْرٍ مِنْهُمْ، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَیَّ بِشِبْرٍ تَقَرَّبْتُ إِلَیْهِ ذِرَاعًا، وَإِنْ تَقَرَّبَ إِلَیَّ …

نسائی، باب: [القنوت والرقائق] ابن ماجه، از ابوذر رضی الله عنه آورده است: ۴۴- «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم: یَقُولُ اللَّهُ تَبَارَکَ وَتَعَالَى مَنْ جَاءَ بِالْحَسَنَهِ فَلَهُ عَشْرُ أَمْثَالِهَا وَأَزِیدُ وَمَنْ جَاءَ بِالسَّیِّئَهِ فَجَزَاءُ سَیِّئَهٍ مِثْلُهَا أَوْ أَغْفِرُ وَمَنْ تَقَرَّبَ مِنِّى شِبْرًا تَقَرَّبْتُ مِنْهُ ذِرَاعًا وَمَنْ تَقَرَّبَ مِنِّى ذِرَاعًا تَقَرَّبْتُ مِنْهُ بَاعًا وَمَنْ أَتَانِى یَمْشِى أَتَیْتُهُ هَرْوَلَهً …

ترمذی، باب: [سوره الأنعام] ۴۳- «عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ  صلی الله علیه و سلم قَالَ: قَالَ اللَّهُ جل جلاله وَقَوْلُهُ الحَقُّ: إِذَا هَمَّ عَبْدِی بِحَسَنَهٍ، فَاکْتُبُوهَا لَهُ حَسَنَهً، فَإِنْ عَمِلَهَا فَاکْتُبُوهَا لَهُ بِعَشْرِ أَمْثَالِهَا، وَإِذَا هَمَّ بِسَیِّئَهٍ فَلَا تَکْتُبُوهَا، فَإِنْ عَمِلَهَا فَاکْتُبُوهَا بِمِثْلِهَا، فَإِنْ تَرَکَهَا – وَرُبَّمَا قَالَ: فَإِنْ لَمْ یَعْمَلْ بِهَا – فَاکْتُبُوهَا لَهُ …