«لَا خَیرَ فِیمَنْ لَا یضِیفُ».[۱] «در کسی که مهمان نواز نیست، خیری نیست». [۱]– احمد، ۱۶۷۷۸٫

«لَیْلَهُ الضَّیْفِ حَقٌّ عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ، فَمَنْ أَصْبَحَ بِفِنَائِهِ فَهُوَ عَلَیْهِ دَیْنٌ، فإِنْ شَاءَ اقْتَضَى وَإِنْ شَاءَ تَرَکَ».[۱] «یک شب مهمانی برای مهمان بر هر مسلمانی واجب است، هر کس در محوطه‌ی خانه‌اش قرار گرفت به عنوان دَین بر گردنش است که اگر می‌خواهد از او طلب کند و اگر می‌خواهد او را رها کند». [۱]– ابوداوود، ۳۲۵۸٫

«مَنْ کَانَ یُؤْمِنُ بِاللهِ وَالْیَوْمِ الْآخِرِ فَلْیُکْرِمْ ضَیْفَهُ جَائِزَتَهُ»، قَالُوا: وَمَا جَائِزَتُهُ یَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «یَوْمُهُ وَلَیْلَتُهُ. وَالضِّیَافَهُ ثَلَاثَهُ أَیَّامٍ، فَمَا کَانَ وَرَاءَ ذَلِکَ فَهُوَ صَدَقَهٌ».[۱] «هر کس به خدا و روز قیامت ایمان دارد، مهمانش را به وسیله‌ی هدیه‌ی او گرامی بدارد». گفتند: ای رسول خدا! هدیه‌ی مهمان چیست؟ فرمود: «هدیه‌ی مهمان، یک روز و یک شب ماندن …

«مَنْ کَانَ یوْمِنُ بِاللهِ وَالْیومِ الآخِرِ فَلْیکْرِمْ ضَیفَهُ».[۱] «کسی که به خدا و روز آخرت ایمان دارد باید مهمانش را اکرام کند». [۱]– بخاری، ۵۵۵۹ و مسلم، ۶۷٫

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «ثَلَاثَهٌ لَا یُکَلِّمُهُمُ اللهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ، وَلَا یَنْظُرُ إِلَیْهِمْ وَلَا یُزَکِّیهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ» قَالَ: فَقَرَأَهَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ ثَلَاثَ مِرَارًا، قَالَ أَبُو ذَرٍّ: خَابُوا وَخَسِرُوا، مَنْ هُمْ یَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «الْمُسْبِلُ، وَالْمَنَّانُ، وَالْمُنَفِّقُ سِلْعَتَهُ بِالْحَلِفِ الْکَاذِبِ».[۱] «سه نفر هستند که در روز قیامت خداوند با آنان صحبت نمی‌کند و به …

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «امْسَحْ رَأَسَ الْیتِیمِ وَأَطْعِمْ الْمِسْکِینَ».[۱] «بر سر یتیم دست بکش و به مسکین و نیازمند غذا بده». [۱]– احمد، ۸۶۵۷٫ آلبانی در صحیح الترغیب (۲۵۴۵) می‌گوید حسن لغیره است.

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است «السَّاعِی عَلَى الأَرْمَلَهِ وَالمِسْکِینِ، کَالْمُجَاهِدِ فِی سَبِیلِ اللَّهِ» وَأَحْسِبُهُ قَالَ کَالقَائِمِ لاَ یَفْتُرُ، وَکَالصَّائِمِ لاَ یُفْطِرُ».[۱] «کسی که در کار بیوه‌گان و فقرا، کوشا باشد (به آنان کمک و از آنان نگهداری کند) مانند شخص مجاهد در راه خداست – و گمان می‌کنم که فرمود – مانند شب زنده داری است که خسته …

از سهل بن سعد رضی الله عنه آمده است که گفت: رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: «أَنَا وَکَافِلُ الْیتِیم فِی الْجَنَّهِ هَکَذَا وَأَشَارَ بِالسَّبَّابَهِ وَالْوُسْطَی وَفَرَّجَ بَینَهُمَا».[۱] «من و کفیل (عهده‌دار) یتیم، در بهشت، این چنین هستیم». و با انگشت سبابه و وسطایش اشاره کرد و میان‌شان فاصله انداخت. [۱]– بخاری، ۵۵۴۶٫

در روایتی در صحیحین آمده است: «لَیْسَ المِسْکِینُ الَّذِی یَطُوفُ عَلَى النَّاسِ تَرُدُّهُ اللُّقْمَهُ وَاللُّقْمَتَانِ، وَالتَّمْرَهُ وَالتَّمْرَتَانِ، وَلَکِنِ المِسْکِینُ الَّذِی لاَ یَجِدُ غِنًى یُغْنِیهِ، وَلاَ یُفْطَنُ بِهِ، فَیُتَصَدَّقُ عَلَیْهِ وَلاَ یَقُومُ فَیَسْأَلُ النَّاسَ».[۱] «مسکین کسی نیست که دوره­ گردی کند و نزد مردم به گدایی برود و یکی دو لقمه و یک یا دو خرما نیاز او را برآورد، بلکه …

«لَیْسَ الْمِسْکِینُ بِالَّذِی تَرُدُّهُ التَّمْرَهُ وَالتَّمْرَتَانِ، وَلَا اللُّقْمَهُ وَاللُّقْمَتَانِ، إِنَّمَا الْمِسْکِینُ الْمُتَعَفِّفُ».[۱] «مسکین کسی نیست که یک خرما یا دو خرما و یک لقمه یا دو لقمه او را برگرداند و برایش کافی باشد؛ بلکه مسکین تنها کسی است که (با وجود نیازمندی) عفیف و آبرومند باشد و از کسی چیزی نخواهد». [۱]– بخاری، ۴۱۷۵ و مسلم، ۱۷۲۳٫

در حدیثی که ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده، آمده است که فرمود: «جَاءَ رَجُلٌ إِلَى النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، أَیُّ الصَّدَقَهِ أَعْظَمُ أَجْرًا؟ قَالَ: «أَنْ تَصَدَّقَ وَأَنْتَ صَحِیحٌ شَحِیحٌ تَخْشَى الفَقْرَ، وَتَأْمُلُ الغِنَى، وَلاَ تُمْهِلُ حَتَّى إِذَا بَلَغَتِ الحُلْقُومَ، قُلْتَ لِفُلاَنٍ کَذَا، وَلِفُلاَنٍ کَذَا وَقَدْ کَانَ لِفُلاَنٍ».[۱] مردی نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمد …

«یَا ابْنَ آدَمَ إِنَّکَ أَنْ تَبْذُلَ الْفَضْلَ خَیْرٌ لَکَ، وَأَنْ تُمْسِکَهُ شَرٌّ لَکَ، وَلَا تُلَامُ عَلَى کَفَافٍ، وَابْدَأْ بِمَنْ تَعُولُ، وَالْیَدُ الْعُلْیَا خَیْرٌ مِنَ الْیَدِ السُّفْلَى».[۱] «ای فرزند آدم! همانا تو اگر بخشش کنی و مازاد مال خود را بذل نمایی، برای تو بهتر است و اگر زیادی مال خود را نگه داری و نبخشی، برای تو بد خواهد بود، …

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «عَلَى کُلِّ مُسْلِمٍ صَدَقَهٌ»، فَقَالُوا: یَا نَبِیَّ اللَّهِ، فَمَنْ لَمْ یَجِدْ؟ قَالَ: «یَعْمَلُ بِیَدِهِ، فَیَنْفَعُ نَفْسَهُ وَیَتَصَدَّقُ» قَالُوا: فَإِنْ لَمْ یَجِدْ؟ قَالَ: «یُعِینُ ذَا الحَاجَهِ المَلْهُوفَ» قَالُوا: فَإِنْ لَمْ یَجِدْ؟ قَالَ: «فَلْیَعْمَلْ بِالْمَعْرُوفِ، وَلْیُمْسِکْ عَنِ الشَّرِّ، فَإِنَّهَا لَهُ صَدَقَهٌ».[۱] «بر هر مسلمانی صدقه واجب است». صحابه گفتند: ای پیامبر خدا! اگر کسی، چیزی نداشت، …

رسول خدا صلی الله علیه وسلم فرمود: «اتَّقُوا النَّارَ وَلَوْ بِشِقِّ تَمْرَهٍ».[۱] «میان خود و آتش جهنم مانعی قرار دهید حتی اگر با نیمی از خرما باشد». [۱]– بخاری، ۱۳۲۸ و مسلم، ۱۶۸۹٫

«مَنْ تَصَدَّقَ بِعَدْلِ تَمْرَهٍ مِنْ کَسْبٍ طَیِّبٍ، وَلاَ یَقْبَلُ اللَّهُ إِلَّا الطَّیِّبَ، وَإِنَّ اللَّهَ یَتَقَبَّلُهَا بِیَمِینِهِ، ثُمَّ یُرَبِّیهَا لِصَاحِبِهِ، کَمَا یُرَبِّی أَحَدُکُمْ فَلُوَّهُ، حَتَّى تَکُونَ مِثْلَ الجَبَلِ».[۱] «کسی که نصف خرما از کسب و درآمد حلال و پاک خود صدقه بدهد – البته خداوند فقط حلال و پاک را قبول می‌کند – خداوند آن‌را با دستش می‌گیرد و آن‌را برای …

از ابن عباس رضی الله عنه آمده است که گفت: «کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَجْوَدَ، وَکَانَ أَجْوَدُ مَا یَکُونُ فِی رَمَضَانَ حِینَ یَلْقَاهُ جِبْرِیلُ، وَکَانَ جِبْرِیلُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ یَلْقَاهُ کُلَّ لَیْلَهٍ فِی رَمَضَانَ، یَعْرِضُ عَلَیْهِ القُرْآنَ، فَإِذَا لَقِیَهُ جِبْرِیلُ عَلَیْهِ السَّلاَمُ، کَانَ النَّبِیُّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ أَجْوَدَ بِالخَیْرِ مِنَ الرِّیحِ المُرْسَلَهِ».[۱] «پیامبر صلی الله علیه وسلم بخشنده‌ترین مردم …

از جبیر بن مطعم رضی الله عنه آمده است که گفت: وقتی همراه پیامبر گرامی صلی الله علیه وسلم از حنین باز می‌گشت، اعراب پیرامونش را گرفتند و از او چیزی می‌خواستند، تا آنجا که او را به سمت درختی کشیدند و عبایش را برداشتند. پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم ایستاد و فرمود: «أَعْطُونِی رِدَائِی، لَوْ کَانَ لِی عَدَدُ هَذِهِ العِضَاهِ …

انس بن مالک رضی الله عنه می گوید: «مَا سُئِلَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَلَى الْإِسْلَامِ شَیْئًا إِلَّا أَعْطَاهُ، قَالَ: فَجَاءَهُ رَجُلٌ فَأَعْطَاهُ غَنَمًا بَیْنَ جَبَلَیْنِ، فَرَجَعَ إِلَى قَوْمِهِ، فَقَالَ: یَا قَوْمِ أَسْلِمُوا، فَإِنَّ مُحَمَّدًا یُعْطِی عَطَاءً لَا یَخْشَى الْفَقر. وَإِن کَانَ الَّرجُلُ لَیسلِمُ مَایریدُ إِلَّا الدُّنیا فَمَا یلبَثُ إِلَّا یسیرّا حَتِی یکُونَ الإِسلام أَحَبَّ إِلَیهِ مِنَ الدُّنیا …

جابر رضی الله عنه می گوید: «مَا سُئِلَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَشَیئًا قَطُّ فَقَالَ لَا».[۱] «هرگز از رسول الله صلی الله علیه وسلم چیزی تقاضا نشد که در پاسخ بگوید: نه». [۱]– بخاری، ۵۵۷۴ و مسلم، ۴۲۷۴٫

سعد بن ابی وقاص رضی الله عنه از پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم که برای عیادتش در بیماری که نزدیک بود منجر به مرگش شود، پرسید: «یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّ لِی مَالًا کَثِیرًا، وَلَیْسَ یَرِثُنِی إِلَّا ابْنَتِی، أَفَأَتَصَدَّقُ بِثُلُثَیْ مَالِی؟ قَالَ: «لاَ» قَالَ: قُلْتُ: فَالشَّطْرُ؟ قَالَ: «لاَ» قُلْتُ: الثُّلُثُ؟ قَالَ: «الثُّلُثُ کَبِیرٌ، إِنَّکَ إِنْ تَرَکْتَ وَلَدَکَ أَغْنِیَاءَ خَیْرٌ مِنْ أَنْ …

مردی نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و از او پرسید: «أَیُّ الإِسْلاَمِ خَیْرٌ؟ قَالَ: «تُطْعِمُ الطَّعَامَ، وَتَقْرَأُ السَّلاَمَ عَلَى مَنْ عَرَفْتَ وَمَنْ لَمْ تَعْرِفْ».[۱] کدام خصلت اسلام بهتر است؟ فرمود: «خوراک به دیگران بدهی و بر هر کس که می‌شناسی و نمی‌شناسی سلام کنی». [۱]– بخاری، ۱۱ و مسلم، ۵۶٫

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «أَیُّکُمْ مَالُ وَارِثِهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنْ مَالِهِ؟» قَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا مِنَّا أَحَدٌ إِلَّا مَالُهُ أَحَبُّ إِلَیْهِ، قَالَ: «فَإِنَّ مَالَهُ مَا قَدَّمَ، وَمَالُ وَارِثِهِ مَا أَخَّرَ».[۱] «کدام یک از شما مال وارث خویش را از مال خود بیش‌تر دوست دارد»؟ گفتند: ای رسول خدا! در میان ما کسی نیست که مال خود را …

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «لَا حَسَدَ إِلَّا فِی اثْنَیْنِ: رَجُلٌ آتَاهُ اللهُ مَالًا، فَسَلَّطَهُ عَلَى هَلَکَتِهِ فِی الْحَقِّ، وَرَجُلٌ آتَاهُ اللهُ الْحِکْمَهً، فَهُوَ یَقْضِی بِهَا، وَیُعَلِّمُهَا».[۱] «جز به دو خُلق و خو، حسد و رشک برده نمی‌شود: مردی که خدا مالی به او داده و او را به صرف کردن آن در راه حق و درست، نیرو داده …

پیامبر صلی الله علیه وسلم می فرماید: «مَا نَقَصَتْ صَدَقَهٌ مِنْ مَالٍ».[۱] «هیچ مالی با صدقه کم نشده است». [۱]– مسلم، ۴۶۸۹٫

در حدیث قدسی آمده است: «أَنْفِقْ یا ابْنَ آدَمَ أُنْفِقْ عَلَیکَ».[۱] «ای فرزند آدم انفاق کن تا من بر تو انفاق کنم». [۱]– بخاری، ۴۹۳۳ و مسلم، ۱۶۵۸٫

«مَا مِنْ یَوْمٍ یُصْبِحُ العِبَادُ فِیهِ، إِلَّا مَلَکَانِ یَنْزِلاَنِ، فَیَقُولُ أَحَدُهُمَا: اللَّهُمَّ أَعْطِ مُنْفِقًا خَلَفًا، وَیَقُولُ الآخَرُ: اللَّهُمَّ أَعْطِ مُمْسِکًا تَلَفًا».[۱] «هر روز که بندگان صبح می‌کنند، دو فرشته پایین می‌آیند؛ یکی از آنان می‌گوید: خداوندا! به بخشنده و خرج کننده، عوض عطا کن و دیگری می‌گوید: خداوندا! به بخیل و خودداری کننده از خرج، تلف و ضرری برسان». [۱]– …

«لَا تُظْهِرِ الشَّمَاتَهَ لِأَخِیکَ فَیَرْحَمَهُ اللَّهُ وَیَبْتَلِیکَ».[۱] «از مصیبت و گرفتاری برادرت شادمان مشو که خدا به او رحم کرده و تو را گرفتار می‌سازد». [۱]– ترمذی، ۲۴۳۰٫ آلبانی در ضعیف الجامع (۶۲۴۵) می‌گوید ضعیف است.

رسول خدا صلی الله علیه وسلم می فرماید: «إِنَّ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ کَرِیمٌ یحِبُّ الْکَرَمَ، وَیحِبُّ مَعَالِی الأّخْلاقِ، وَیکْرَهُ سَفْسَافَهَا».[۱] «خداوند بخشنده است و بخشندگی و بزرگواری را دوست می‌دارد، اخلاق پسندیده را دوست داشته و از پستی و بیهودگی متنفر و بیزار است». [۱]– طبرانی، ۵۷۹۵٫ آلبانی در صحیح الجامع (۱۸۰۱) می‌گوید صحیح است.

خداوند در حدیث قدسی می فرماید: «یا عِبَادِی إِنِّی حَرَّمْتُ الظُّلْمَ عَلَى نَفْسِی وَجَعَلْتُهُ بَینَکُمْ مُحَرَّمًا فَلَا تَظَالَمُوا».[۱] «ای بندگان من! من ظلم را بر خود حرام کرده‌ام و آن‌را بر شما نیز حرام گردانیده‌ام، پس به همدیگر ظلم نکنید». [۱]– مسلم، ۴۶۷۴٫

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «اتَّقُوا الظُّلْمَ فَإِنَّ الظُّلْمَ ظُلُمَاتٌ یوْمَ الْقِیامَهِ».[۱] «از ظلم بپرهیزید، چرا که ظلم تاریکی‌های روز قیامت را در پی دارد». [۱]– مسلم، ۴۶۷۵٫

هنگامی که اسامه بن زید رضی الله عنه برای شفاعت زن مخزومی که دزدی کرده بود، نزد وی آمد و پیامبر ج تصمیم گرفت دستش را قطع کند، پس به او فرمود: «أَتَشْفَعُ فِی حَدٍّ مِنْ حُدُودِ اللَّهِ، یا أُسَامَهُ والله لَوْ أَنَّ فَاطِمَهَ بِنْتَ مُحَمَّدٍ سَرَقَتْ لَقَطَعْتُ یَدَهَا».[۱] «آیا برای جلوگیری از اجرای حدی از حدود خداوند میان‌جیگری می‌کنی؟ …

المؤمنین سیده عایشه رضی الله عنها گفته است: «مَا خُیِّرَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ بَیْنَ أَمْرَیْنِ قَطُّ إِلَّا اخْتَارَ أَیْسَرَهُمَا حَتَّى یَکُونَ إِثْمًا، فَإِذَا کَانَ إِثْمًا کَانَ أَبْعَدَ النَّاسِ مِنْهُ، وَمَا انْتَقَمَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ لِنَفْسِهِ مِنْ شَیءٍ اتُنْتَهَکَ مِنْهُ إِلَّا أَنْ تُنْتَهَکَ حُرْمَهٌ هِی اللهِ عَزَّ وَجَلَّ فَینْتَقِمُ لِلهِ عَزَّ وَجَلَّ».[۱] «هرگاه پیامبر صلی الله …

پیامبر صلی الله علیه وسلم از سخت گیری نهی کرده است: «عَلَّمُوا وَیسِّرُوا وَلَا تُعَسِّرُوا وَإِذَا غَضِبَ أَحَدُکُمْ فَلْیسْکُتْ».[۱] «آموزش دهید، آسان بگیرید و سخت نگیرید و زمانی که فردی از شما خشمگین شد، ساکت شود». [۱]– احمد، ۲۰۲۹٫ آلبانی در السلسله الصحیحه (۱۳۷۵) می گوید صحیح است.

«مَنْ دَلَّ عَلَى خَیرٍ فَلَهُ مِثْلُ أَجْرِ فَاعِلِهِ».[۱] «کسی که به کار خیری رهنمون کند، پاداشی مانند پاداشِ کننده‌ی آن کار خیر دارد». [۱]– مسلم، ۳۹۰۵، ابوداوود، ۴۴۶۴ و ترمذی، ۲۵۹۵٫

«مَنْ لَقَى أَخاهُ المَسلِمَ بِمَا یحِبُّ لِیسُرُّهُ بِذَلِکَ سَرَّهُ اللهُ یومَ القُیامَهِ».[۱] «کسی که با چیزی که برادر مسلمانش دوست دارد با او ملاقات کند تا او را شاد نماید، خداوند روز قیامت او را شاد و خوشحال می‌کند». [۱]– طبرانی، ۱۱۵۷٫ آلبانی در السلسله الضعیفه (۱۲۸۶) می‌گوید منکر است.

ابودردا رضی الله عنه می‌گفت: «إِنَّا لَنَکْشِرُ فِی وُجُوهِ أَقْوَامٍ وَإِنَّ قُلُوبَنَا لَتَلْعَنُهُمْ».[۱] «ما به صورت‌های افرادی لبخند می‌زنیم در حالی که دل‌های ما آنان را لعنت می‌کند». [۱]– آلبانی در السلسله الضعیفه (۲۱۶) می‌گوید اصلی ندارد، مرفوع است.

در روایت امام بخاری از سیده عایشه رضی الله عنها آمده است که مردی از رسول خدا صلی الله علیه وسلم اجازه خواست. پیامبر فرمود: «ائْذَنُوا لَهُ، بِئْسَ أَخُو العَشِیرَهِ، أَوِ ابْنُ العَشِیرَهِ» فَلَمَّا دَخَلَ أَلاَنَ لَهُ الکَلاَمَ، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، قُلْتَ الَّذِی قُلْتَ، ثُمَّ أَلَنْتَ لَهُ فِی الْقَوْلِ. فَقَالَ: «أَیْ عَائِشَهُ، إِنَّ شَرَّ النَّاسِ مَنْزِلَهً عِنْدَ اللهِ مَنْ …

«الْمُؤْمِنُ الَّذِی یُخَالِطُ النَّاسَ، وَیَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ، أَعْظَمُ أَجْرًا مِنَ الْمُؤْمِنِ الَّذِی لَا یُخَالِطُ النَّاسَ، وَلَا یَصْبِرُ عَلَى أَذَاهُمْ».[۱] «فرد مؤمنی که با مردم معاشرت می‌کند و در برابر آزارشان صبر می‌کند پاداش بزرگ‌تری دارد، از کسی که با مردم معاشرت نمی‌کند و در برابر آزارشان صبر نمی‌کند». [۱]– ابن ماجه، ۴۰۲۲٫ آلبانی در تحقیق آن می‌گوید صحیح است.

«لَا یشْکُرُ اللهَ مَنْ لَا یشْکُرُ النَّاسَ».[۱] «کسی که از مردم تشکر نمی‌کند شکر خدا را به جا نمی‌آورد». [۱]– احمد، ۲۰۸۴۴ و طبرانی، ۴۲۷٫ آلبانی می‌گوید صحیح است.

«إِنَّ أَشْکَرَ النَّاسِ لِلهِ عَزَّ وَجَلَّ أَشْکَرُهُمْ لِلنَّاسِ».[۱] «سپاس گزارترین مردم برای خداوند کسانی هستند که بیش از بقیه از مردم تشکر و سپاس‌گزاری می‌کند». [۱]– احمد، ۲۰۸۴۴ و طبرانی، ۴۲۷٫ آلبانی در صحیح الجامع (۱۰۰۸) می‌گوید صحیح است.

پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «مَنْ صُنِعَ إِلَیهِ مَعْرُوفٌ فَلیکَافِئهُ».[۱] «کسی که به او نیکی شد، پاداشش را بدهد». هم‌چنین فرمود: «مَنْ اسْتَعَاذَ بِاللهِ فَأَعِیذُوهُ… وَمَنْ أَتَى إِلَیکُمْ مَعْرُوفًا فَکَافِئُوهُ».[۲] «کسی که به خدا پناه برد، به او پناه دهید… و کسی که کار نیکی برایتان انجام داد، پاداشش را بدهید». [۱]– ترمذی، ۱۹۵۸٫ آلبانی در صحیح الترغیب (۳۵۱۱) …

از عمرو بن عاص رضی الله عنه آمده است که گفت: «إِذَا دَفَنْتُمُونِی فَأَقِیمُوا حَوْلَ قَبْرِی قَدْرَ مَا تُنْحَرُ جَزْورٌ وَیقْسَمُ لَحْمُهَا حَتَّى أَسْتَأْنِسَ بِکُمْ وَأَنْظُرَ مَاذَا أُرَاجِعُ بِهِ رُسُلَ رَبِّی».[۱] «چون مرا دفن کردید در اطراف قبر من به اندازه زمانی که یک شتر کشته و گوشتش تقسیم می‌شود، بایستید، تا (به سبب شما) به حالت خود، انس گیرم …

عثمان بن عفان رضی الله عنه خبر داده است. گوید: وقتی پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم از دفن مرده فارغ می‌شد، بالای سرش می‌ایستاد و می‌گفت: «اسْتَعْفِرُوا لِأَخِیکُمْ وَسَلُوا لَهُ بِالتَّثْبِیتِ فَإِنَّهُ الآنَ یسْأَلُ».[۱] «برای برادرتان طلب مغفرت نمایید و درخواست ثبات و پای‌داری کنید چرا که هم اکنون از او سؤال می‌شود». [۱]– ابوداوود، ۲۸۰۴٫ آلبانی در تحقیق آن …

از صحیح‌ترین دعاهای مأثور از پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم برای مرده، دعایی است که عوف بن مالکس روایت کرده است: پیامبر صلی الله علیه وسلم بر جنازه‌ای نماز می‌خواند، بعضی از دعای او را حفظ کردم که می‌فرمود: «اللهُمَّ، اغْفِرْ لَهُ وَارْحَمْهُ وَعَافِهِ وَاعْفُ عَنْهُ، وَأَکْرِمْ نُزُلَهُ، وَوَسِّعْ مُدْخَلَهُ، وَاغْسِلْهُ بِالْمَاءِ وَالثَّلْجِ وَالْبَرَدِ، وَنَقِّهِ مِنَ الْخَطَایَا کَمَا نَقَّیْتَ الثَّوْبَ الْأَبْیَضَ …

«مَا مِنْ رَجُلٍ مُسْلِمٍ یَمُوتُ، فَیَقُومُ عَلَى جَنَازَتِهِ أَرْبَعُونَ رَجُلًا، لَا یُشْرِکُونَ بِاللهِ شَیْئًا، إِلَّا شَفَّعَهُمُ اللهُ فِیهِ».[۱] «هیچ مرد مسلمانی نیست که بمیرد و چهل مرد – که به خدا شرک نمی‌ورزند – بر جنازه‌ی او حاضر شوند، مگر آن‌که خداوند آنان را شفیع او قرار می‌دهد». [۱]– مسلم، ۱۵۷۷٫