عقيده

فهم سلف از پراکندگی و اختلاف معصوم است. عمر بن خطاب به ابن عباس گفت: «چگونه این امت دچار اختلاف می شود درحالی که پیامبرش یکی و قبله اش یکی است؟ سپس ابن عباس گفت: ای امیر مومنان، براستی قرآن بر ما نازل شد پس آن را خواندیم و دانستیم که در مورد چه چیزی و چه کسی نازل شد. …

از عمر رضی الله عنه به صورت مرفوع روایت است که: «بنی اسرائیل زمانی هلاک شد که پیروانِ اسیرانِ امت های دیگر در میان آنها پیدا شدند».[۱] و از عطاء بن ابن رباح روایت است که می گوید: «مردی که ویژگی خاصی داشت بر علی ابن ابی طالب گذشت که علی به او گفت: از اهل خراسان هستی؟ گفت: نه؛ …

– از اسلم بن یزید ابی عمران روایت است که می گوید: «یکی از مهاجران به قسطنطنیه، به تنهایی به صف دشمن حمله کرد تا انسجام آنها را پراکنده کند درحالی که ابو ایوب انصاری همراه ما بود. برخی از مردم گفتند: «خود را به دستش به هلاکت انداخت». اما ابو ایوب گفت: ما به این آیه داناتریم. آن در …

با توجه به تسلط صحابه و تابعین به زبان عربی که همان زبان قرآن است و با در نظر داشتن مشاهده نزول قرآن و شنیدن تفسیر قرآن از رسول خدا، در واقع فهم آنها از قرآن راسخ تر و درک آنها از معانی آن عمیق تر از نسل های پس از ایشان می باشد. بنابراین آنچه صحابه و سلف از …

قرآن کریم به زبان عربی نازل شد؛ بر طبق زبان شناخته شده محیطی که در آن نازل شد و بر مبنای عادت و روشی آنها در سخن گفتن؛ پس هرکس که به زبان عربی مسلط باشد بیشترین فهم و نیکوترین درک را از قرآن خواهد داشت و کسی که از اولین نسل های برتر اسلام، فصیح تر در زبان و …

توصیه هایی که در احادیث رسول خدا در این زمینه وارد شده است و به پیروی از آنها امر می کند و بیانگر آن است که راه روش آنها در پیروی کردن همچون سنت رسول خدا می باشد. چنانکه می فرماید: «فَعَلَیْکُمْ بِسُنَّتِی وَسُنَّهِ الْخُلَفَاءِ الْمَهْدِیِّینَ الرَّاشِدِینَ، تَمَسَّکُوا بِهَا وَعَضُّوا عَلَیْهَا بِالنَّوَاجِذِ»: «بر شماست که سنت من و راه و …

ب) اقوال سلف این امت و علمای آن: حذیفه بن یمان می گوید: «ای قاریان، تقوای الهی را پیشه کنید، راه و روش کسانِ پیش از خود را در پیش گیرید. به خدا سوگند اگر بر این راه استقامت و پایداری ورزید گوی سبقت را از همگان می ربایید و اگر آن را رها کنید و به چپ و راست …

دلالت قرآن کریم بر این مهم: خداوند متعال می فرماید: «وَکَذَلِکَ جَعَلْنَاکُمْ أُمَّهً وَسَطاً لِّتَکُونُواْ شُهَدَاء عَلَى النَّاسِ وَیَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیداً» (بقره: ۱۴۳) «و همچنین شما را امت میانه قرار دادیم تا بر مردم گواه باشید و پیامبر هم بر شما گواه باشد». «الوسط» به معنای اختیار نمودن عدل می باشد. بنابراین صحابه بهترین امت و عادل ترین آنها …

بر اساس معیارهای عقلی، اعتقاد به موارد زیر موجب شرک می‏شود: ۱ـ ذات دیگری مثل خداوند وجود دارد. ۲‏ـ فاعل و مؤثّر دیگری مثل خداوند وجود دارد. ۳ـ خالق دیگری غیراز خداوند وجود دارد. ۴ـ ربّ دیگری مثل خداوند وجود دارد. ۵ـ إله دیگری غیر از خداوند وجود دارد. مطابق با مفاهیم قرآن، در زمینه ذات ، خالقیت و ربوبیت …

دلیل، این گفته خداوند {وَ إِذٰا سَأَلَکَ عِبٰادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَهَ اَلدّٰاعِ إِذٰا دَعٰانِ} ﴿۱۸۶﴾. (و اگر بندگان من درباره من از تو سوال کنند، پس من نزدیـک بـوده و دعای شخص دعا کننده را در صورت دعا کردن من، اجابت مـی کـنم). و همچنـین این سخن رسول صلى االله علیه وسلم که فرمودند: (به راستی شما کسی …

گرفتن کتاب خدا یعنی تمسک به آن و عمل نمودن به آنچه در آن آمده است، اما در مورد اهل بیت رضی الله عنهم آنچه در حدیث صحیح از پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم نقل شده این است که ایشان صلى الله علیه و آله و سلم در مورد آنها وصیت نمود که مورد توجه باشند و …

در قسمت دوم گفتیم: مُشرکان مکه اقرار به خالقیت الله متعال داشتند و صفت خالقیت را از بُت هایشان نفی می کردند، اما بازهم الله متعال آنها را در جای جای قرآن مُشرک خطاب می کرد. پس واقعاً چه دلیلی داشت: پاسخ این سوال در قرآن آمده است، اینکه چرا به آنها مشرک می گویند. درحالیکه هرگز آنها گمان نکرده …

”فقط الله را به فریاد بخوانید“ و از اینکه برای الله شریک و همتایی قرار دهید، به شدت خودداری نمائید. الله متعال می فرماید: {قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّی وَلَا أُشْرِکُ بِهِ أَحَدًا} «بگو من تنها پروردگارم را می‌خوانم و هیچ کس را شریک او قرار نمی‌دهم» (جن/۲۰) الله متعال می فرماید: «وَأَنَّ الْمَسَاجِدَ لِلَّهِ فَلَا تَدْعُوا مَعَ اللَّهِ أَحَدًا» «و …

آنهایی را که به غیر از الله متعال به فریاد می خوانید، در روز قیامت شرک شما را انکار می کنند و می گویند: ”ما از عبادت این ها بی خبر بودیم“. الله متعال می فرماید: «وَإِذَا حُشِرَ النَّاسُ کَانُوا لَهُمْ أَعْدَاءً وَکَانُوا بِعِبَادَتِهِمْ کَافِرِین». «و هنگامی که مردم محشور می‌شوند، معبودهای آنها دشمنانشان خواهند بود؛ حتّی عبادت آنها را …

”آنهایی را که شما به غیر از الله به فریاد می خوانید، نمی توانند شما را یاری کنند و همچنین آنها مالک هیچ چیزی نیستند و قادر نیستند حتی مگسی را بیافرینند“. الله متعال می فرماید: «فَلَوْلَا نَصَرَهُمُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ قُرْبَانًا آلِهَهً بَلْ ضَلُّوا عَنْهُمْ وَذَٰلِکَ إِفْکُهُمْ وَمَا کَانُوا یَفْتَرُونَ». «پس چرا معبودانی را که غیر از …

”آنهایی را که شما به غیر از الله به فریاد می خوانید، قادر نیستند که نه سودی به شما برسانند یا اینکه ضرری را از شما دفع کنند“. الله متعال می فرماید: «یَدْعُو مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا یَضُرُّهُ وَمَا لَا یَنْفَعُهُ ۚ ذَٰلِکَ هُوَ الضَّلَالُ الْبَعِیدُ». «آنان جز الله چیزهائی را به فریاد می‌خوانند و می‌پرستند که نه زیانی …

”ندای غیر الله شرک اکبر است“. الله متعال می فرماید: «قُلْ إِنَّمَا أَدْعُو رَبِّی وَلَا أُشْرِکُ بِهِ أَحَدًا». بگو:«من تنها روردگارم را می‌خوانم و هیچ کس را شریک او قرار نمی‌دهم!» (جن/۲۰) الله متعال می فرماید: «وَلَا تَدْعُ مِن دُونِ اللَّهِ مَا لَا یَنفَعُکَ وَلَا یَضُرُّکَ فَإِن فَعَلْتَ فَإِنَّکَ إِذًا مِّنَ الظَّالِمِین». «و جز الله، چیزی را که نه سودی …

یازده حـدیـث در بـاب تـوحـیـد حدیث شماره یک رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: «هرگاه چیزی می خواهی از اللّه بخواه و هرگاه یاری می جویی از اللّه یاری بجوی!» (صحیح بخاری). حدیث شماره دو روزی مردی به رسول الله علیه الصلاه والسلام گفت: «آنچه الله و شما بخواهید». رسول الله علیه الصلاه والسلام فرمودند: «آیا مرا با الله …

قاعده ی سوم: تردیدی نیست آنچه در قرائن مخصوص احادیث رسول الله  صلی الله علیه و سلم اعتبار دارد، همان شرایطی است که اهل حدیث ذکر کرده اند؛ چرا که آنان متخصص و شایسته  این مهم هستند. اما دیدگاه متکلمان و پیروان آنها در این مورد صحیح نیست چراکه شناخت آنها نسبت به حدیث در پایین ترین مرتبه آن است. …

قاعده ی دوم: اگر خبر واحد خالی از قرائن[۱] باشد و آنچه بیانگر کسب علم از آن باشد، وجود نداشته باشد، با آن یقین حاصل نمی شود و به اتفاق، علم از آن کسب نمی شود و این امری است که در آن اختلافی نیست.[۲] ابن قیم رحمه الله می گوید:«خبر واحد بر مبنای دلیلی که بیانگر آن است متفاوت …

منظور از این سؤال شناخت میزان مطابقت خبر واحد با واقعیت می باشد. به این معنا که در صدق و راستی آن قطعیت وجود دارد یا اینکه صدق و راستی خبر واحد امری ظنی است و احتمال خطا و اشتباه یا کذب و دروغ در آن می رود و لو اندک؛ مذهب اهل سنت و جماعت در این مسأله را …

ایمان به عذاب قبر و فشار آن و ایمان به نعمت قبر و بستان بودن آن: رسول خدا فرمودند: «إِنَّ لِلْقَبْرِ ضَغْطَهً لَوْ نَجَا مِنْهَا أَحَدٌ لَنَجَا سَعْدُ بْنُ مُعَاذٍ»:[۱] «براستی قبر فشار دارد، اگر کسی از آن نجات یابد، سعد بن معاذ نجات خواهد یافت». و در مورد آن دو نفری که مرده و دفن شده بودند فرمود: «إِنَّهُمَا …

خبر واحد را در مباحث اعتقادی رد می کنند، بنا بر مذهب فاسدشان باید این روایات (و بلکه این اعتقادات) را رد کنند. ایمان به سؤال کردن دو فرشته نکیر و منکر در قبر: رسول الله صلی الله علیه و سلم فرمودند: «إِذَا قُبِرَ الْمَیِّتُ، أَوْ قَالَ: أَحَدُکُمْ، أَتَاهُ مَلَکَانِ أَسْوَدَانِ أَزْرَقَانِ، یُقَالُ لأَحَدِهِمَا: الْمُنْکَرُ، وَلِلآخَرِ: النَّکِیرُ، فَیَقُولاَنِ: مَا کُنْتَ …

چون دانستیم که احادیث متواتر بسیار اندک بوده[۱] و اکثر و اغلب احادیث آحاد هستند، در صورت نپذیرفتن نپذیرفتن احادیث آحاد، باید صدها و بلکه هزاران حدیث صحیح را رد کنیم به ویژه در مسائل عقیده؛ چنین باور و اعتقادی در مورد احادیث آحاد، با کتاب و سنت و اقوال سلف مخالف است. مستلزم چنین اعتقاد و باوری تفاوت قائل …

خداوند متعال پیامبران را تک و تنها به سوی اقوام شان فرستاد تا اینکه حجت خویش را بر دشمنانش اقامه کنند. خداوند متعال می فرماید: «وَإِلَى عَادٍ أَخَاهُمْ هُوداً» (اعراف: ۶۵) «به (سوی قوم) عاد، برادرشان هود را (فرستادیم)». «وَإِلَى ثَمُودَ أَخَاهُمْ صَالِحاً» (اعراف: ۷۳) «به (سوی قوم) ثمود، برادرشان هود را (فرستادیم)». «وَإِلَى مَدْیَنَ أَخَاهُمْ شُعَیْباً» (اعراف: ۸۵) «و …

دلیلی مبنی بر تفاوت میان اثبات عقیده و احکام از خبر واحد وجود ندارد. با این توضیح که دلیل معتبری وارد نشده است که میان عقیده و احکام تفاوت قائل شود و بیانگر آن باشد که احکام با خبر واحد ثابت شده و پذیرفته می شود اما عقاید با خبر واحد ثابت شده و پذیرفته نمی شود. خداوند متعال می …

به عبارت دیگر اینکه: حدیث آحاد مصدر صحیح و درستی برای دریافت عقاید و احکام می باشد (چنانچه صحیح باشد.) خداوند متعال می فرماید: «وَمَا آتَاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَمَا نَهَاکُمْ عَنْهُ فَانتَهُوا» کلمه «ما» از الفاظ عام است و عقاید و احکام هر دو را شامل می شود. اما کسانی که بین دریافت عقاید و احکام از احادیث متواتر و …

از عبدالله بن مسعود روایت است که می گوید: «لَعَنَ اللهُ الْوَاشِمَاتِ وَالْمُسْتَوْشِمَاتِ، وَالنَّامِصَاتِ وَالْمُتَنَمِّصَاتِ، وَالْمُتَفَلِّجَاتِ لِلْحُسْنِ الْمُغَیِّرَاتِ خَلْقَ اللهِ»:[۱] «لعنت خداوند بر زنان خالکوب و زنانی که تقاضای خالکوب می کنند و لعنت خدا بر کسانی که ابروها را باریک می کنند و کسانی که تقاضای باریک شدن ابرو می کنند و لعنت خداوند بر کسانی که دندان ها …

رسول خدا فرمودند : «لَا أُلْفِیَنَّ أَحَدَکُمْ مُتَّکِئًا عَلَى أَرِیکَتِهِ، یَأْتِیهِ الْأَمْرُ مِمَّا أَمَرْتُ بِهِ، أَوْ نَهَیْتُ عَنْهُ، فَیَقُولُ: لَا أَدْرِی، مَا وَجَدْنَا فِی کِتَابِ اللَّهِ اتَّبَعْنَاهُ أَلَّا وَإِنَّ مَا حَرَّمَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ مِثْلُ مَا حَرَّمَ اللَّهُ»:[۱] «هیچیک از شما را در حالی نیابم که بر تختش تکیه زده و امری از آنچه بدان امر کرده …

خداوند متعال می فرماید: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ أَطِیعُواْ اللهَ وَأَطِیعُواْ الرَّسُولَ» (نساء: ۵۹) «ای کسانی که ایمان آورده اید! از خدا (با پیروی از قرآن) و از پیامبر (خدا محمّد مصطفی با تمسّک به سنّت او) اطاعت کنید». علامه ابن قیم رحمه الله می گوید: «در این آیه خداوند متعال به اطاعت از او و اطاعت از رسولش امر …

چه آن حدیث و سنت نبوی متواتر باشد یا از جمله احادیث آحاد باشد و یا در باب عقیده باشد یا عمل؛ سلف صالح تفاوتی میان متواتر و آحاد قائل نبودند. و روایاتی که در کتاب های شان وارد شده و اقوال در مورد آنها  مختلف است، از باب اصل و اساس قرار دادن آنها ذکر شده اند بلکه برای …

و ابن تیمیه رحمه الله می گوید: «اجماع سومین اصل (بعد از قرآن و سنت) است که در علم و دین بدان اعتماد می شود. و آنها با این سه اصل تمام اقوال و اعمال ظاهری و باطنی را که ربطی به دین داشت، می سنجیدند. و اجماعی که ضابطه مند بود، همان است که سلف صالح بر آن بودند …

اجماع در لغت به معنای تصمیم قاطع و اتفاق می باشد. خداوند متعال از قول نوح علیه السلام می فرماید: «فَأَجْمِعُواْ أَمْرَکُمْ وَشُرَکَاءکُمْ ثُمَّ لاَ یَکُنْ أَمْرُکُمْ عَلَیْکُمْ غُمَّهً ثُمَّ اقْضُواْ إِلَیَّ وَلاَ تُنظِرُونِ» (یونس: ۷۱) «پس همراه با معبودهای تان قاطعانه تصمیم خود را بگیرید (و هرچه از دست تان برمی آید درباره من انجام دهید و هیچ کوتاهی …

تعریف لغوی سنت: سنت در لغت به معنای راه و روش است، یکسان است این راه نیک باشد یا بد. تعریف اصطلاحی سنت: «سنت در اصطلاح عبارت است از هر قول یا فعل یا تاییدی که از رسول خدا ثابت شده است.»[۱] سنت نیز بخشی از وحی است که خداوند متعال به طور کلی حفاظت آن را بر عهده گرفته …

تعریف قرآن: قرآن کلام حقیقی الله است که با عنوان وحی بر رسول  الله  صلی الله علیه و سلم نازل شده است؛ تلاوت آن عبادت است و به طور متواتر نسل در نسل و سینه به سینه برای ما نقل شده است و از هرگونه تحریف و تبدیل و افزایش و کاهش محفوظ و مصون است. خداوند متعال می فرماید: …

منظور از مصدر دریافت، منبعی است که دین به طور عام و عقیده به طور خاص از آن گرفته می شود. چرا که عقیده امری غیبی است و غیب آن است که از نگاه حواس غایب باشد بنابراین امری توفیقی می باشد. در نتیجه چیزی از آن جز با دو مصدر وحی ثابت نمی شود. و ایمان به غیب (امور …

چنان که پایبندی و پیروی از منهج سلف صالح واجب است، نیز ثبات و پایداری بر آن واجب می باشد. ثبات و پایداری بر منهج سلف همان استقامت بر راه مستقیم الله و شریعت استوار و راه و روشی است که ترسیم نموده و به بهشت منتهی می شود. راه و روشی که هرکس آن را پیموده و بر آن …

منظور از غربا دعوتگران اهل سنت در این عصر و زمان می باشد. کسانی که با وجود قوت (دلیل) در (بیان) حق و عزت، تعداد اندکی از امت اسلامی را تشکیل می دهند. چنانچه اصحاب رسول الله  صلی الله علیه و سلم در ابتدای اسلام، با وجود قوت در حق و کمال تمسک به آن اندک بودند. و بر توصیف …

با وجود اتمام حجت و رفعِ عذر، بر اساس رحمت و فضل الهی، الله  متعال که بسیار آگاه و بی نهایت خبردار است، با حکمت رسا و بالغ خویش نخواست آدمیزاد را فقط به مقتضای میثاق فطری بازخواست کند. و اراده کرد تا وقتی دلیل را از طریق رسالت ارائه نداده است، کسی را مجازات نکند. الله  متعال فرموده است:﴿وَمَا …

از آن­جا که خلافت انسان بسته به شرطی خاص است، و آن شرط، پایبندی به طاعت آفریدگار و صاحب امر و نهی، امرش را به امید ثواب جامه­ی عمل می­پوشاند و از نهیش به سبب ترس از مجازات اجتناب می­ورزد. و تمام این کارها را در دایره­ی احترام، محبت و تعظیم انجام می­دهند. لذا قضیه­ی خلافت انسان در زمین همان …

از کتاب: شروط لا اله الا الله،شیخ ابوبصیر طرطوسی حفظه الله شرط اول: نطق و اقرار آیا چیزی هست که بتواند جایگزین شهادت توحید شود…؟ رای ارجح آن است که هیچ چیزی جز «نماز» نمی تواند جایگزین تلفظ شهادت توحید برای انسان شود. اگر کسی دیده شد که نماز می خواند و قبلا معلوم نبود که «شهادت توحید» را بر …

از کتاب: شروط لا اله الا الله،شیخ ابوبصیر طرطوسی حفظه الله. شرط اول: نطق و اقرار برای کسی که بخواهد در دین اسلام داخل شود و حکم و صفت اسلام بر او جاری شود،لازم است که در آغاز لفظا به شهادت توحید اقرار کند و صیغه آن چنین است: «أشهد أن لااله الاالله و أشهد أن محمدا رسول الله» و …

خلاصـــــه ای از مسیح دجـــال الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی رسول الله و علی آله و اصحابه الی یوم ‏الدین و ‏اما بعد‏: دجال یکی از علامت های بزرگ است که خداوند آن را برای نزدیک شدن قیامت و اجل آن اراده کرده است و آن از بزرگترین آزمایشی ‏می باشد که خداوند بندگانش را با آن …

یکی از مهمترین عوامل ثبات و پایداری بر منهج این است که میانه روی نشانه و مشخصه مسیر قرار گیرد؛ و این امری مهم است که گام ها بسیار در آن دچار لغزش شده و فهم ها مضطرب گردیده و اهل آن در میان مردم اندک اند. همان کسانی که ویژگی و مشخصه ی آنها عدل و انصاف با خود …

خداوند متعال به کسی که راهی جز راه رسول الله در پیش گرفته و در مسیر با او مخالفت می کند و راه های منحرف از صراط مستقیم را دنبال می کند، هشدار داده و تهدید نموده و بیم داده است. خداوند متعال می فرماید: «وَمَن یُشَاقِقِ الرَّسُولَ مِن بَعْدِ مَا تَبَیَّنَ لَهُ الْهُدَى وَیَتَّبِعْ غَیْرَ سَبِیلِ الْمُؤْمِنِینَ نُوَلِّهِ مَا …