عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمکَانَ إِذَا قَفَلَ مِنْ غَزْوٍ أَوْ حَجٍّ أَوْ عُمْرَهٍ، یُکَبِّرُ عَلَى کُلِّ شَرَفٍ مِنَ الأَرْضِ ثَلاثَ تَکْبِیرَاتٍ ثُمَّ یَقُولُ: «لَا إِلَهَ إِلاَّ اللَّهُ وَحْدَهُ لَا شَرِیکَ لَهُ، لَهُ الْمُلْکُ وَلَهُ الْحَمْدُ، وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ، آیِبُونَ، تَائِبُونَ، عَابِدُونَ، سَاجِدُونَ، لِرَبِّنَا حَامِدُونَ، صَدَقَ اللَّهُ وَعْدَهُ، وَنَصَرَ عَبْدَهُ، …

عَنْ رَجُلٍ قَالَ کُنْتُ رَدِیفَ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمفَعَثَرَتْ دَابَّهٌ، فَقُلْتُ: تَعِسَ الشَّیْطَانُ، فَقَالَ: «لَا تَقُلْ تَعِسَ الشَّیْطَانُ، فَإِنَّکَ إِذَا قُلْتَ ذَلِکَ تَعَاظَمَ حَتَّى یَکُونَ مِثْلَ الْبَیْتِ، وَیَقُولُ: بِقُوَّتِی، وَلَکِنْ قُلْ: بِسْمِ اللَّهِ، فَإِنَّکَ إِذَا قُلْتَ ذَلِکَ تَصَاغَرَ حَتَّى یَکُونَ مِثْلَ الذُّبَابِ».[۱] مردی می‌گوید: پشت رسول الله صلی الله علیه وسلمبر حیوانی سوار بودم که ناگاه حیوان لغزید، من …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلمکَانَ إِذَا کَانَ فِی سَفَرٍ وَأَسْحَرَ یَقُولُ: «سَمِعَ سَامِعٌ بِحَمْدِ اللهِ وَحُسْنِ بَلَائِهِ عَلَیْنَا، رَبَّنَا صَاحِبْنَا وَأَفْضِلْ عَلَیْنَا، عَائِذًا بِاللهِ مِنَ النَّارِ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: هنگامی‌که پیامبر صلی الله علیه وسلمدر مسافرت به سر می‌برد و وقت سحر فرا می‌رسید، می‌فرمود: «باشد که شنونده‌ای، حمد و ستایش …

عَنْ عَائِشَهَ رضی الله عنها زَوْجِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَتْ: خَرَجْنَا مَعَ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمفِی بَعْضِ أَسْفَارِهِ، حَتَّى إِذَا کُنَّا بِالْبَیْدَاءِ، أَوْ بِذَاتِ الْجَیْشِ، انْقَطَعَ عِقْدٌ لِی، فَأَقَامَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمعَلَى الْتِمَاسِهِ، وَأَقَامَ النَّاسُ مَعَهُ، وَلَیْسُوا عَلَى مَاءٍ، فَأَتَى النَّاسُ إِلَى أَبِی بَکْرٍ الصِّدِّیقِ، فَقَالُوا: أَلا تَرَى مَا صَنَعَتْ عَائِشَهُ؟ أَقَامَتْ بِرَسُولِ اللَّهِ …

عَنْ خَوْلَهَ بِنْتَ حَکِیمٍ السُّلَمِیَّهَ أَنَّهَا سَمِعَتْ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمیَقُولُ: «مَنْ نَزَلَ مَنْزِلًا ثُمَّ قَالَ: أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللهِ التَّامَّاتِ مِنْ شَرِّ مَا خَلَقَ، لَمْ یَضُرَّهُ شَیْءٌ، حَتَّى یَرْتَحِلَ مِنْ مَنْزِلِهِ ذَلِکَ».[۱] از خوله دختر حکیم روایت شده که از پیامبر صلی الله علیه وسلمشنیدم که می‌فرمود: «هرکس در جایی اتراق کند و سپس بگوید: «أَعُوذُ بِکَلِمَاتِ اللهِ …

عَنْ أَبِی قَتَادَهَ رضی الله عنه قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلمإِذَا کَانَ فِی سَفَرٍ فَعَرَّسَ بِلَیْلٍ، اضْطَجَعَ عَلَى یَمِینِهِ، وَإِذَا عَرَّسَ قُبَیْلَ الصُّبْحِ نَصَبَ ذِرَاعَهُ، وَوَضَعَ رَأْسَهُ عَلَى کَفِّهِ.[۱] ابوقتاده رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلمهنگامی‌که در سفر بود، اگر در شب توقف می‌کرد، بر پهلوی راست خود می‌خوابید؛ اما اگر کمی پیش …

عَن ابْنِ عُمَر رضی الله عنهما أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلملَمَّا مَرَّ بِالحِجْرِ قَالَ: «لاَ تَدْخُلُوا مَسَاکِنَ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ إِلَّا أَنْ تَکُونُوا بَاکِینَ، أَنْ یُصِیبَکُمْ مَا أَصَابَهُمْ» ثُمَّ تَقَنَّعَ بِرِدَائِهِ وَهُوَ عَلَى الرَّحْلِ».[۱] از ابن عمر رضی الله عنهما روایت شده است: هنگامی‌که پیامبر صلی الله علیه وسلماز سرزمین “حجر” گذشت، فرمود: «به سکونتگاه‌های کسانی که به خویشتن …

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ رضی الله عنهما قَالَ: کُنَّا إِذَا صَعِدْنَا کَبَّرْنَا، وَإِذَا نَزَلْنَا سَبَّحْنَا.[۱] جابر بن عبدالله رضی الله عنهما می‌گوید: هرگاه از سربالایی بالا می‌رفتیم «الله اکبر» می‌گفتیم و چون از سرازیری پایین می‌رفتیم «سبحان الله» می‌گفتیم. عَنْ ابْنَ عُمَرَ رضی الله عنهما قَالَ: وَکَانَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلموَجُیُوشُهُ إِذَا عَلَوْا الثَّنَایَا کَبَّرُوا، وَإِذَا هَبَطُوا سَبَّحُوا.[۲] …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «إِیَّاکُمْ وَالجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ» فَقَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا بُدٌّ نَتَحَدَّثُ فِیهَا، فَقَالَ: «إِذْ أَبَیْتُمْ إِلَّا المَجْلِسَ، فَأَعْطُوا الطَّرِیقَ حَقَّهُ» قَالُوا: وَمَا حَقُّ الطَّرِیقِ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «غَضُّ البَصَرِ، وَکَفُّ الأَذَى، وَرَدُّ السَّلاَمِ، وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْیُ عَنِ المُنْکَرِ».[۱] از ابوسعید خدری رضی الله عنه …

عَنْ أَبِی مُوسَى رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلمبَعَثَهُ وَمُعَاذًا إِلَى الْیَمَنِ، فَقَالَ: «یَسِّرَا وَلَا تُعَسِّرَا، وَبَشِّرَا وَلَا تُنَفِّرَا، وَتَطَاوَعَا وَلَا تَخْتَلِفَا».[۱] ابوموسی رضی الله عنه روایت کرده است که پیامبر صلی الله علیه وسلماو و معاذ را به یمن فرستاد و فرمود: «آسان بگیرید و سخت نگیرید. بشارت دهید و تنفر ایجاد نکنید. یکسان حکم نمایید …

عَنْ ابْنَ عُمَرَ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمکَانَ إِذَا اسْتَوَى عَلَى بَعِیرِهِ خَارِجًا إِلَى سَفَرٍ، کَبَّرَ ثَلَاثًا، ثُمَّ قَالَ: «﴿سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا کُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِینَ١٣ وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ١۴﴾ [الزخرف: ۱۳-۱۴] اللَّهُمَّ إِنَّا نَسْأَلُکَ فِی سَفَرِنَا هَذَا الْبِرَّ وَالتَّقْوَى، وَمِنَ الْعَمَلِ مَا تَرْضَى، اللَّهُمَّ هَوِّنْ عَلَیْنَا سَفَرَنَا هَذَا، وَاطْوِ عَنَّا بُعْدَهُ، اللَّهُمَّ …

عَنْ صَخْرٍ الْغَامِدِیِّ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «اللَّهُمَّ بَارِکْ لِأُمَّتِی فِی بُکُورِهَا». وَکَانَ إِذَا بَعَثَ سَرِیَّهً أَوْ جَیْشًا بَعَثَهُمْ مِنْ أَوَّلِ النَّهَارِ «وَکَانَ صَخْرٌ رَجُلًا تَاجِرًا، وَکَانَ یَبْعَثُ تِجَارَتَهُ مِنْ أَوَّلِ النَّهَارِ فَأَثْرَى وَکَثُرَ مَالُهُ».[۱] از صخر بن وداعه‌ی غامدی رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «یا الله! صبحگاهان …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه قَالَ: بَیْنَمَا نَحْنُ فِی سَفَرٍ مَعَ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمإِذْ جَاءَ رَجُلٌ عَلَى رَاحِلَهٍ لَهُ، قَالَ: فَجَعَلَ یَصْرِفُ بَصَرَهُ یَمِینًا وَشِمَالًا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «مَنْ کَانَ مَعَهُ فَضْلُ ظَهْرٍ، فَلْیَعُدْ بِهِ عَلَى مَنْ لَا ظَهْرَ لَهُ، وَمَنْ کَانَ لَهُ فَضْلٌ مِنْ زَادٍ، فَلْیَعُدْ بِهِ عَلَى مَنْ لَا زَادَ لَهُ»، قَالَ: فَذَکَرَ مِنْ …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا تَصْحَبُ الْمَلَائِکَهُ رُفْقَهً فِیهَا کَلْبٌ وَلَا جَرَسٌ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «فرشتگان کاروانی را که در آن سگ یا زنگ باشد، همراهی نمی‌کنند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۱۱۳

عَنِ ابْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی الوَحْدَهِ مَا أَعْلَمُ، مَا سَارَ رَاکِبٌ بِلَیْلٍ وَحْدَهُ».[۱] از ابن عمر رضی الله عنهما روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «اگر آنچه من درباره -خطرات- تنها به سفر رفتن می‌دانم، مردم نیز می‌دانستند، هیچ سواره‌ای به تنهایی در شب به …

عَنْ أَبِی مُوسَى رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «مَثَلُ الْجَلِیسِ الصَّالِحِ وَالسَّوْءِ، کَحَامِلِ الْمِسْکِ وَنَافِخِ الْکِیرِ، فَحَامِلُ الْمِسْکِ: إِمَّا أَنْ یُحْذِیَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ رِیحًا طَیِّبَهً، وَنَافِخُ الْکِیرِ: إِمَّا أَنْ یُحْرِقَ ثِیَابَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ رِیحًا خَبِیثَهً».[۱] ابوموسی رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «مثال همنشینِ نیک و …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: وَدَّعَنِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمفَقَالَ: «اسْتَوْدِعُکَ اللَّهَ الَّذِی لَا یُضَیِّعُ وَدَائِعَهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وسلمبا من خداحافظی کرد و فرمود: «تو را به الله می‌سپارم که هیچ امانت و سپرده‌ای را ضایع نمی‌کند». [۱]– جید؛ مسند احمد حدیث شماره ۹۲۳۰٫ …

عَنْ ابْنَ عُمَرَ رضی الله عنهما قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمیُوَدِّعُنَا، فَیَقُولُ: «أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ دِینَکَ، وَأَمَانَتَکَ، وَخَوَاتِیمَ عَمَلِکَ».[۱] عبدالله بن عمر رضی الله عنهما می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلمبا ما خداحافظی می‌کرد و می‌فرمود: «أَسْتَوْدِعُ اللَّهَ دِینَکَ، وَأَمَانَتَکَ، وَخَوَاتِیمَ عَمَلِکَ»: دین، امانت و فرجامِ کارهایت را به الله می‌سپارم». [۱]– صحیح؛ ترمذی حدیث شماره ۳۴۴۳٫ …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَجُلًا قَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُسَافِرَ فَأَوْصِنِی، قَالَ: «عَلَیْکَ بِتَقْوَى اللَّهِ، وَالتَّکْبِیرِ عَلَى کُلِّ شَرَفٍ»، فَلَمَّا أَنْ وَلَّى الرَّجُلُ، قَالَ: «اللَّهُمَّ اطْوِ لَهُ الأَرْضَ، وَهَوِّنْ عَلَیْهِ السَّفَرَ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: مردی عرض کرد: ای رسول الله! می‌خواهم به سفر بروم؛ مرا توصیه فرما. فرمود: «به رعایت تقوای الهی …

عَنْ مَعْمَرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنه عَنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا یَحْتَکِرُ إِلَّا خَاطِئٌ».[۱] معمر بن عبدالله رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلمروایت می‌کند که فرمود: «کسی جز گناهکار احتکار نمی‌کند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۱۶۰۵

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلممَرَّ عَلَى صُبْرَهِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ یَدَهُ فِیهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلًا فَقَالَ: «مَا هَذَا یَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «أَفَلَا جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ کَیْ یَرَاهُ النَّاسُ، مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله علیه …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلممَرَّ عَلَى صُبْرَهِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ یَدَهُ فِیهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلًا فَقَالَ: «مَا هَذَا یَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «أَفَلَا جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ کَیْ یَرَاهُ النَّاسُ، مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله علیه …

الله متعال می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِینَ یَأۡکُلُونَ ٱلرِّبَوٰاْ لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ ٱلَّذِی یَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّیۡطَٰنُ مِنَ ٱلۡمَسِّۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡبَیۡعُ مِثۡلُ ٱلرِّبَوٰاْۗ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَیۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاْۚ فَمَن جَآءَهُۥ مَوۡعِظَهٞ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمۡرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَنۡ عَادَ فَأُوْلَٰٓئِکَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِیهَا خَٰلِدُونَ٢٧۵﴾ [البقره: ۲۷۵]. «کسانی که ربا می‌خورند [روز قیامت از قبر] برنمی‌خیزند؛ مگر …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمیَقُولُ: «الْحَلِفُ مَنْفَقَهٌ لِلسِّلْعَهِ، مَمْحَقَهٌ لِلرِّبْحِ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که از پیامبر صلی الله علیه وسلمشنیدم که می‌فرمود: «سوگند وسیله‌ای برای بازارگرمی و فروش کالاست؛ اما سود و فایده را از میان می‌برد». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۲۰۸۷ و مسلم حدیث …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَیۡلٞ لِّلۡمُطَفِّفِینَ١ ٱلَّذِینَ إِذَا ٱکۡتَالُواْ عَلَى ٱلنَّاسِ یَسۡتَوۡفُونَ٢ وَإِذَا کَالُوهُمۡ أَو وَّزَنُوهُمۡ یُخۡسِرُونَ٣ أَلَا یَظُنُّ أُوْلَٰٓئِکَ أَنَّهُم مَّبۡعُوثُونَ۴ لِیَوۡمٍ عَظِیمٖ۵ یَوۡمَ یَقُومُ ٱلنَّاسُ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِینَ۶﴾ [المطففین: ۱-۶]. «وای بر کم‌فروشان! کسانی‌ که چون [برای خود] از مردم پیمانه می‌کنند، حق خود را کامل می‌گیرند، و هنگامی ‌که [می‌خواهند] برای آنان پیمانه یا وزن کنند، کم می‌گذارند. آیا …

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا یَنۡهَىٰکُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ قَٰتَلُوکُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَأَخۡرَجُوکُم مِّن دِیَٰرِکُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِکُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ وَمَن یَتَوَلَّهُمۡ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ٩ یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا جَآءَکُمُ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ مُهَٰجِرَٰتٖ فَٱمۡتَحِنُوهُنَّۖ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِإِیمَٰنِهِنَّۖ فَإِنۡ عَلِمۡتُمُوهُنَّ مُؤۡمِنَٰتٖ فَلَا تَرۡجِعُوهُنَّ إِلَى ٱلۡکُفَّارِۖ لَا هُنَّ حِلّٞ لَّهُمۡ وَلَا هُمۡ یَحِلُّونَ لَهُنَّۖ وَءَاتُوهُم مَّآ أَنفَقُواْۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَیۡکُمۡ أَن تَنکِحُوهُنَّ إِذَآ ءَاتَیۡتُمُوهُنَّ …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «کَانَ تَاجِرٌ یُدَایِنُ النَّاسَ، فَإِذَا رَأَى مُعْسِرًا قَالَ لِفِتْیانِهِ تَجَاوَزُوا عَنْهُ، لَعَلَّ اللهَ أَنْ یَتَجَاوَزَ عَنَّا، فَتَجَاوَزَ اللهُ عَنْهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «تاجری به مردم- نسیه یا- قرض می‌داد و به غلام‌هایش می‌گفت: وقتی برای مطالبه قرض، نزد …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «مَطْلُ الْغَنِیِّ ظُلْمٌ، فَإِذَا أُتْبِعَ أَحَدُکُمْ عَلَى مَلِیٍّ فَلْیَتْبَعْ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «تأخیر نمودن ثروتمند برای ادای بدهی‌اش، ظلم است؛ و چون یکی از شما برای دریافت طلبش به شخص توانگری حواله داده شد، بپذیرد و …

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «رَحِمَ اللَّهُ رَجُلاً سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى».[۱] از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «الله بر بنده‌ای رحم می‌کند که هنگام خرید و فروش و طلب حق خود، آسان‌گیر باشد». [۱]– بخاری حدیث شماره …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِی ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ١٨ وَٱقۡصِدۡ فِی مَشۡیِکَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِکَۚ إِنَّ أَنکَرَ ٱلۡأَصۡوَٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِیرِ١٩﴾ [لقمان: ۱۸-۱۹]. «و [با بی‌اعتنایی] از مردم روی نگردان و مغرورانه در زمین راه نرو. به راستی که الله هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد. و [در منش و رفتارت] …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «إِذَا سَافَرْتُمْ فِی الْخِصْبِ، فَأَعْطُوا الْإِبِلَ حَظَّهَا مِنَ الْأَرْضِ، وَإِذَا سَافَرْتُمْ فِی السَّنَهِ، فَأَسْرِعُوا عَلَیْهَا السَّیْرَ، وَإِذَا عَرَّسْتُمْ بِاللَّیْلِ، فَاجْتَنِبُوا الطَّرِیقَ، فَإِنَّهَا مَأْوَى الْهَوَامِّ بِاللَّیْلِ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «هرگاه در مسیری سرسبز سفر کردید، بهره شتر را از زمین به او بدهید …

الله متعال می‌فرماید: ﴿لِتَسۡتَوُۥاْ عَلَىٰ ظُهُورِهِۦ ثُمَّ تَذۡکُرُواْ نِعۡمَهَ رَبِّکُمۡ إِذَا ٱسۡتَوَیۡتُمۡ عَلَیۡهِ وَتَقُولُواْ سُبۡحَٰنَ ٱلَّذِی سَخَّرَ لَنَا هَٰذَا وَمَا کُنَّا لَهُۥ مُقۡرِنِینَ١٣ وَإِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا لَمُنقَلِبُونَ١۴﴾ [الزخرف: ۱۳-۱۴]. «تا بر پشت آن‌ها قرار گیرید و آنگاه که بر آن‌ها قرار گرفتید، نعمت پروردگارتان را یاد کنید و بگویید: «پاک و منزه است کسی که این [وسیله] را در خدمت …

عَنْ حُذَیْفَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ تَفَلَ تُجَاهَ الْقِبْلَهِ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ تَفْلُهُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ»[۱]. حذیفه رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم نقل می‌نمایند که فرمود: «هرکس به سوی قبله آب دهان بیندازد؛ روز قیامت در حالی می‌آید که آب دهانش میان دو چشمش (یعنی بر پیشانی‌اش) خواهد …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «اتَّقُوا اللَّعَّانَیْنِ» قَالُوا: وَمَا اللَّعَّانَانِ یَا رَسُولَ اللهِ؟ قَالَ: «الَّذِی یَتَخَلَّى فِی طَرِیقِ النَّاسِ، أَوْ فِی ظِلِّهِمْ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «از دو کار که باعث لعنت انسان می‌شوند، پرهیز کنید». صحابه پرسیدند: آن دو کار …

عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «لَقَدْ رأَیْتُ رَجُلاً یَتَقَلَّبُ فِی الْجنَّهِ فِی شَجَرَهٍ قَطَعَهَا مِنْ ظَهْرِ الطَّریقِ کَانَتْ تُؤْذِیْ الْمُسْلِمِینَ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «مردی را دیدم که در بهشت در حال گردش بود؛ زیرا درختی را که سبب اذیت و …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِیَّاکُمْ وَالجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ» فَقَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا بُدٌّ نَتَحَدَّثُ فِیهَا، فَقَالَ: «إِذْ أَبَیْتُمْ إِلَّا المَجْلِسَ، فَأَعْطُوا الطَّرِیقَ حَقَّهُ» قَالُوا: وَمَا حَقُّ الطَّرِیقِ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «غَضُّ البَصَرِ، وَکَفُّ الأَذَى، وَرَدُّ السَّلاَمِ، وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْیُ عَنِ المُنْکَرِ».[۱] از ابوسعید خدری رضی الله …

«اللَّهُمَّ أَطْعِمْ مَنْ أَطْعَمَنِی، وَأَسْقِ مَنْ أَسْقَانِی»[۱]. «یا الله! کسی را که به من غذا داد غذا بده و کسی‌که مرا نوشاند، بنوشان». [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۰۵۵٫

برای صاحب طعام دعا کنند و بگویند: «اللَّهُمَّ بَارِکْ لَهُمْ فِی مَا رَزَقْتَهُمْ وَاغْفِرْ لَهُمْ وَارْحَمْهُمْ».[۱] «یا الله در رزق‌شان برکت عطا فرما و آنان را مورد آمرزش و رحمت خود قرار ده». عَنْ أَنسٍ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم جَاءَ إِلى سَعْدِ بْنِ عُبَادَهَ س، فَجَاءَ بِخُبْزٍ وَزَیْتٍ، فَأَکَلَ، ثُمَّ قَالَ النَّبِیُّ ج: «أَفْطَرَ عِندَکُمْ الصَّائِمُونَ، وأَکَلَ …

عَنْ أَبِی أُمَامَهَ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم کَانَ إِذَا رَفَعَ مَائِدَتَهُ قَالَ: «الحَمْدُ لِلَّهِ کَثِیرًا طَیِّبًا مُبَارَکًا فِیهِ، غَیْرَ مَکْفِیٍّ وَلاَ مُوَدَّعٍ وَلاَ مُسْتَغْنًى عَنْهُ، رَبَّنَا».[۱] ابوامامه رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم هنگامی‌که سفره‌اش را جمع می‌کرد، می‌فرمود: «الحَمْدُ لِلَّهِ کَثِیرًا طَیِّبًا مُبَارَکًا فِیهِ، غَیْرَ مَکْفِیٍّ وَلاَ مُوَدَّعٍ وَلاَ مُسْتَغْنًى عَنْهُ، …

أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «إِنَّ اللهَ لَیَرْضَى عَنِ الْعَبْدِ أَنْ یَأْکُلَ الْأَکْلَهَ فَیَحْمَدَهُ عَلَیْهَا أَوْ یَشْرَبَ الشَّرْبَهَ فَیَحْمَدَهُ عَلَیْهَا».[۱] از انس رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله متعال از بنده‌ای که غذایی می‌خورد و او را حمد و سپاس می‌گوید یا هنگامی‌که جرعه‌ای آب می‌نوشد و الله را حمد …

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ ب: أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم شَرِبَ لَبَنًا، ثُمَّ دَعَا بِمَاءٍ فَتَمَضْمَضَ، وَقَالَ: «إِنَّ لَهُ دَسَمًا».[۱] ابن عباس رضی الله عنهما می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم شیر نوشید. سپس آب خواست و مضمضه کرد و فرمود: «شیر، چربی دارد». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۲۱۱ و مسلم حدیث شماره ۳۵۸ با لفظ بخاری

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَکَلَ أَحَدُکُمْ طَعَامًا فَلاَ یَأْکُلْ مِنْ أَعْلَى الصَّحْفَهِ وَلَکِنْ لِیَأْکُلْ مِنْ أَسْفَلِهَا فَإِنَّ الْبَرَکَهَ تَنْزِلُ مِنْ أَعْلاَهَا».[۱] ابن عباس رضی الله عنهما از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت می‌کند که فرمود: «هرگاه یکی از شما غذا می‌خورد، پس از بالای کاسه نخورد بلکه از پایین …

عَنْ عَائِشَهَ ل قَالَتْ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «لَا صَلَاهَ بِحَضْرَهِ الطَّعَامِ، وَلَا هُوَ یُدَافِعُهُ الْأَخْبَثَانِ».[۱] عایشه ل می‌گوید: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «نماز خواندن در هنگامی‌که غذا حاضر است و نیز در هنگامی‌که دو پلیدی- یعنی ادرار و مدفوع- به انسان فشار می‌آورند، درست نیست». [۱]– مسلم حدیث شماره ۵۶۰

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَتَى أَحَدَکُمْ خَادِمُهُ بِطَعَامِهِ، فَإِنْ لَمْ یُجْلِسْهُ مَعَهُ، فَلْیُنَاوِلْهُ أُکْلَهً أَوْ أُکْلَتَیْنِ، أَوْ لُقْمَهً أَوْ لُقْمَتَیْنِ، فَإِنَّهُ وَلِیَ حَرَّهُ وَعِلاَجَهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه خدمت‌گزار یکی از شما، برایش غذا آورد، اگر او را …

عَنْ جَابِرٍ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا اسْتَجْنَحَ اللَّیْلُ – أَوْ قَالَ: جُنْحُ اللَّیْلِ – فَکُفُّوا صِبْیَانَکُمْ، فَإِنَّ الشَّیَاطِینَ تَنْتَشِرُ حِینَئِذٍ، فَإِذَا ذَهَبَ سَاعَهٌ مِنَ الْعِشَاءِ فَخَلُّوهُمْ، وَأَغْلِقْ بَابَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَأَطْفِئْ مِصْبَاحَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَأَوْکِ سِقَاءَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَخَمِّرْ إِنَاءَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ وَلَوْ تَعْرُضُ عَلَیْهِ شَیْئًا».[۱] جابر رضی الله …