عَنْ عَائِشَهَ أَنَّ قُرَیْشًا أَهَمَّهُمْ شَأْنُ الْمَرْأَهِ الْمَخْزُومِیَّهِ الَّتِی سَرَقَتْ، فَقَالَ: وَمَنْ یُکَلِّمُ فِیهَا رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم فَقَالُوا: وَمَنْ یَجْتَرِى عَلَیْهِ إِلاَّ أُسَامَهُ بْنُ زَیْدٍ، حِبُّ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم فَکَلَّمَهُ أُسَامَهُ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «أَتَشْفَعُ فِی حَدٍّ مِنْ حُدُودِ اللهِ» ثُمَّ قَامَ فَاخْتَطَبَ، ثُمَّ قَالَ: «إِنَّمَا أَهْلَکَ الَّذِینَ قَبْلَکُمْ أَنَّهُمْ کَانُوا، إِذَا …

عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «اللَّهُمَّ ارْزُقْ آلَ مُحَمَّدٍ قُوتاً».[۱] ابوهریره روایت می‌کند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «یا الله! روزیِ خانواده محمد را به اندازه سدّ رَمَق قرار بده». عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: مَا شَبِعَ آلُ مُحَمَّدٍ صلی الله علیه وسلم مُنْذُ قَدِمَ الْمَدِینَهَ مِنْ طَعَامِ الْبُرِّ ثَلاثَ لَیَالٍ تِبَاعًا حَتَّى قُبِضَ.[۲] عایشه …

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: إِنْ کَانَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم لَیُخَالِطُنَا حَتَّى یَقُولَ لأَخٍ لِی صَغِیرٍ: «یَا أَبَا عُمَیْرٍ! مَا فَعَلَ النُّغَیْرُ؟».[۱] انس بن مالک می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم به اندازه‌ای با ما نشست و برخاست داشت که (شوخی می‌کرد و) به برادر کوچکم می‌فرمود: «ای ابوعمیر! حال نُغَیر چطور است»؟ (نُغیر، پرندۀ کوچکی بود که ابوعمیر با …

الله متعال می‌فرماید: ﴿لَقَدۡ جَآءَکُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِکُمۡ عَزِیزٌ عَلَیۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِیصٌ عَلَیۡکُم بِٱلۡمُؤۡمِنِینَ رَءُوفٞ رَّحِیمٞ١٢٨﴾ [التوبه: ۱۲۸]. «یقیناً پیامبری از [میان] خود شما به سویتان آمد که رنج‌دیدنتان بر او [گران و] دشوار است و بر [هدایت] شما سخت اصرار دارد و [نسبت] به مؤمنان، دلسوز [و] مهربان است». عَنْ جَابِرٍ س قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه …

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «إنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَذَاباً یَوْمَ الْقِیَامَهِ المُصَوِّرُونَ».[۱] از ابن مسعود روایت است که گفت: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «سخت‌ترین عذاب را روز قیامت، تصویرگران دارند». عَنْ أَبِی مَسْعُودٍ رَضِیَ اللَّهُ عَنْهُ، قَالَ: أَتَى رَجُلٌ النَّبِیَّ ج فَقَالَ: إِنِّی لَأَتَأَخَّرُ عَنْ صَلاَهِ الغَدَاهِ، مِنْ أَجْلِ فُلاَنٍ …

عَنْ ابْنِ مَسْعُودٍ قَالَ: قَالَ لِی النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم: «اقْرَأْ عَلَیَّ»، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، آقْرَأُ عَلَیْکَ، وَعَلَیْکَ أُنْزِلَ، قَالَ: «نَعَمْ» فَقَرَأْتُ سُورَهَ النِّسَاءِ حَتَّى أَتَیْتُ إِلَى هَذِهِ الآیَهِ: ﴿فَکَیۡفَ إِذَا جِئۡنَا مِن کُلِّ أُمَّهِۢ بِشَهِیدٖ وَجِئۡنَا بِکَ عَلَىٰ هَٰٓؤُلَآءِ شَهِیدٗا۴١﴾ [النساء: ۴۱]. قَالَ: «حَسْبُکَ الْآنَ» فَالْتَفَتُّ إِلَیْهِ، فَإِذَا عَیْنَاهُ تَذْرِفَانِ.[۱] از ابن مسعود س روایت شده که گفت: …

عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: مَا رَأَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم مُسْتَجْمِعًا قَطُّ ضَاحِکًا، حَتَّى أَرَى مِنْهُ لَهَوَاتِهِ، إِنَّمَا کَانَ یَتَبَسَّمُ.[۱] از عایشه روایت شده است که فرمود: هرگز پیامبر صلی الله علیه وسلم را ندیدم که در خندیدن به اندازه‌ای زیاده‌روی کند – و دهانش را باز نماید- که داخل دهانش دیده شود؛ بلکه هنگام خندیدن، فقط تبسم می‌فرمود». عَنْ جَرِیرٍ قَالَ: …

الله متعال می‌فرماید: ﴿فَبِمَا رَحۡمَهٖ مِّنَ ٱللَّهِ لِنتَ لَهُمۡۖ وَلَوۡ کُنتَ فَظًّا غَلِیظَ ٱلۡقَلۡبِ لَٱنفَضُّواْ مِنۡ حَوۡلِکَۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ وَشَاوِرۡهُمۡ فِی ٱلۡأَمۡرِۖ فَإِذَا عَزَمۡتَ فَتَوَکَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُتَوَکِّلِینَ١۵٩﴾ [آل عمران: ۱۵۹]. «[ای پیامبر،]  به [سببِ] رحمت الهی است که تو با آنان [= اصحاب،] نرم‌خو [و مهربان] شدی؛ و اگر تندخو و سنگدل بودی، قطعاً …

الله متعال می‌فرماید: ﴿فَبِمَا نَقۡضِهِم مِّیثَٰقَهُمۡ لَعَنَّٰهُمۡ وَجَعَلۡنَا قُلُوبَهُمۡ قَٰسِیَهٗۖ یُحَرِّفُونَ ٱلۡکَلِمَ عَن مَّوَاضِعِهِۦ وَنَسُواْ حَظّٗا مِّمَّا ذُکِّرُواْ بِهِۦۚ وَلَا تَزَالُ تَطَّلِعُ عَلَىٰ خَآئِنَهٖ مِّنۡهُمۡ إِلَّا قَلِیلٗا مِّنۡهُمۡۖ فَٱعۡفُ عَنۡهُمۡ وَٱصۡفَحۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِینَ١٣﴾ [المائده: ۱۳]. «پس به [سزای] پیمان‌شکنی‌شان، آنان را از رحمت خویش دور ساختیم و دل‌هایشان  را سخت گرداندیم؛ [زیرا با تغییرِ لفظ و تأویلِ معنا] …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ أَنَّ أَعْرَابِیًّا بَالَ فِی المَسْجِدِ، فَثَارَ إِلَیْهِ النَّاسُ لِیَقَعُوا بِهِ، فَقَالَ لَهُمْ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «دَعُوهُ، وَأَهْرِیقُوا عَلَى بَوْلِهِ ذَنُوبًا مِنْ مَاءٍ، أَوْ سَجْلًا مِنْ مَاءٍ، فَإِنَّمَا بُعِثْتُمْ مُیَسِّرِینَ وَلَمْ تُبْعَثُوا مُعَسِّرِینَ».[۱] ابوهریره روایت نموده که: صحرانشینی در مسجد بول نمود، مردم برخاستند تا او را بزنند. پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «او را …

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ قَالَ: «کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم أَحْسَنَ النَّاسِ، وَکَانَ أَجْوَدَ النَّاسِ، وَکَانَ أَشْجَعَ النَّاسِ» وَلَقَدْ فَزِعَ أَهْلُ الْمَدِینَهِ ذَاتَ لَیْلَهٍ، فَانْطَلَقَ نَاسٌ قِبَلَ الصَّوْتِ، فَتَلَقَّاهُمْ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم رَاجِعًا، وَقَدْ سَبَقَهُمْ إِلَى الصَّوْتِ، وَهُوَ عَلَى فَرَسٍ لِأَبِی طَلْحَهَ عُرْیٍ، فِی عُنُقِهِ السَّیْفُ وَهُوَ یَقُولُ: «لَمْ تُرَاعُوا، لَمْ تُرَاعُوا» قَالَ: «وَجَدْنَاهُ بَحْرًا، أَوْ إِنَّهُ …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ قَالَ: کَانَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم أَشَدَّ حَیَاءً مِنَ العَذْرَاءِ فِی خِدْرِهَا، فَإِذَا رَأَى شَیْئًا یَکْرَهُهُ عَرَفْنَاهُ فِی وَجْهِهِ.[۱] از ابوسعید خدری روایت شده است که گفت: پیامبر صلی الله علیه وسلم از دوشیزگان پرده‌نشین شرم و حیای بیشتری داشت و وقتی چیزی می‌دید که دوست نداشت، از تغییر چهره‌اش متوجه می‌شدیم. (اما به سبب شرم، چیزی …

عَنْ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم، أَجْوَدَ النَّاسِ، وَکَانَ أَجْوَدُ مَا یَکُونُ فِی رَمَضَانَ، حِینَ یَلْقَاهُ جِبْرِیلُ وَکَانَ یَلْقَاهُ فِی کُلِّ لَیْلَهٍ مِنْ رَمَضَانَ، فَیُدَارِسُهُ القُرْآنَ فَلَرَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم أَجْوَدُ بِالْخَیْرِ مِنَ الرِّیحِ الْمُرْسَلَهِ».[۱] ابن عباس می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم سخاوتمندترین مردم بود و در رمضان، هنگامی‌که جبرئیل نزدش می‌آمد، از …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَإِنَّکَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِیمٖ۴﴾ [القلم: ۴]. «و یقیناً تو اخلاقِ بسیار نیکو و والایی داری». عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو ب قَالَ: لَمْ یَکُنِ النَّبِیُّ ج فَاحِشًا، وَلَا مُتَفَحِّشًا، وَکَانَ یَقُولُ: «إِنَّ مِنْ خِیَارِکُمْ أَحْسَنَکُمْ أَخْلاقًا».[۱] عبد الله بن عمرو می‌گوید: : پیامبر صلی الله علیه وسلم در ذات و در رفتارش بداخلاق نبود و می‌فرمود: «بهترین شما، کسانی هستند …

بهترین، ساده‌ترین و آسان‌ترین راه برای آراسته شدن به اخلاق نیکو، اقتدا به پیامبری است که اخلاقش قرآن بود، و نیکو‌ترین فرد از نظر خلقت و اخلاق بود. به محرومان می‌بخشید و از ستمکاران در گذر می‌نمود و صله رحم می‌نمود و با کسی‌که با او قطع رابطه خویشاوندی می‌کرد خویشاوندی می‌کرد، و با کسی‌که به او بدی می‌کرد نیکی …

عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو قَالَ: لَمْ یَکُنِ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم فَاحِشًا، وَلَا مُتَفَحِّشًا، وَکَانَ یَقُولُ: «إِنَّ مِنْ خِیَارِکُمْ أَحْسَنَکُمْ أَخْلَاقًا».[۱] عبدالله بن عمرو می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم در ذات و در رفتارش بداخلاق نبود و می‌فرمود: «بهترین شما، کسانی هستند که خوش اخلاق‌ترند». عَنْ أَبِی الدَّرْدَاءِ  عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَا مِنْ شَیْءٍ أَثْقَلُ فِی …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَسَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَهٖ مِّن رَّبِّکُمۡ وَجَنَّهٍ عَرۡضُهَا ٱلسَّمَٰوَٰتُ وَٱلۡأَرۡضُ أُعِدَّتۡ لِلۡمُتَّقِینَ١٣٣ ٱلَّذِینَ یُنفِقُونَ فِی ٱلسَّرَّآءِ وَٱلضَّرَّآءِ وَٱلۡکَٰظِمِینَ ٱلۡغَیۡظَ وَٱلۡعَافِینَ عَنِ ٱلنَّاسِۗ وَٱللَّهُ یُحِبُّ ٱلۡمُحۡسِنِینَ١٣۴ وَٱلَّذِینَ إِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَهً أَوۡ ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ ذَکَرُواْ ٱللَّهَ فَٱسۡتَغۡفَرُواْ لِذُنُوبِهِمۡ وَمَن یَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ إِلَّا ٱللَّهُ وَلَمۡ یُصِرُّواْ عَلَىٰ مَا فَعَلُواْ وَهُمۡ یَعۡلَمُونَ١٣۵ أُوْلَٰٓئِکَ جَزَآؤُهُم مَّغۡفِرَهٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَجَنَّٰتٞ تَجۡرِی مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ …

در این باب در مورد اخلاق و شمایل و خصوصیات خِلقی و خُلقی پیامبر ج مطالبی آورده شده تا مسلمان از آن الگو گیرد و خودش را با آن زیبا نماید و نفسش را با آن بیاراید و الله متعال را به سبب آن عبادت کند و با مردم رفتار شایسته نماید: الله متعال می‌فرماید: ﴿لَّقَدۡ کَانَ لَکُمۡ فِی رَسُولِ ٱللَّهِ …

الله متعال می‌فرماید: ﴿لِلۡفُقَرَآءِ ٱلۡمُهَٰجِرِینَ ٱلَّذِینَ أُخۡرِجُواْ مِن دِیَٰرِهِمۡ وَأَمۡوَٰلِهِمۡ یَبۡتَغُونَ فَضۡلٗا مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٗا وَیَنصُرُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلصَّٰدِقُونَ٨ وَٱلَّذِینَ تَبَوَّءُو ٱلدَّارَ وَٱلۡإِیمَٰنَ مِن قَبۡلِهِمۡ یُحِبُّونَ مَنۡ هَاجَرَ إِلَیۡهِمۡ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمۡ حَاجَهٗ مِّمَّآ أُوتُواْ وَیُؤۡثِرُونَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ وَلَوۡ کَانَ بِهِمۡ خَصَاصَهٞۚ وَمَن یُوقَ شُحَّ نَفۡسِهِۦ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ٩﴾ [الحشر: ۸-۹]. «[بخشی از این اموال،] برای فقرای …

عَنْ أَبِی مُوسَى أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم دَخَلَ حَائِطًا وَأَمَرَنِی بِحِفْظِ بَابِ الحَائِطِ، فَجَاءَ رَجُلٌ یَسْتَأْذِنُ، فَقَالَ: «ائْذَنْ لَهُ وَبَشِّرْهُ بِالْجَنَّهِ»، فَإِذَا أَبُو بَکْرٍ ثُمَّ جَاءَ آخَرُ یَسْتَأْذِنُ، فَقَالَ: «ائْذَنْ لَهُ وَبَشِّرْهُ بِالْجَنَّهِ»، فَإِذَا عُمَرُ، ثُمَّ جَاءَ آخَرُ یَسْتَأْذِنُ فَسَکَتَ هُنَیْهَهً ثُمَّ قَالَ: «ائْذَنْ لَهُ وَبَشِّرْهُ بِالْجَنَّهِ عَلَى بَلْوَى سَتُصِیبُهُ»، فَإِذَا عُثْمَانُ بْنُ عَفَّانَ.[۱] ابوموسى اشعری روایت می‌کند که: …

عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: أَقْبَلَتْ فَاطِمَهُ تَمْشِی کَأَنَّ مِشْیَتَهَا مَشْیُ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم، فَقَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم: «مَرْحَبًا بِابْنَتِی» ثُمَّ أَجْلَسَهَا عَنْ یَمِینِهِ، أَوْ عَنْ شِمَالِهِ، ثُمَّ أَسَرَّ إِلَیْهَا حَدِیثًا فَبَکَتْ، فَقُلْتُ لَهَا: لِمَ تَبْکِینَ؟ ثُمَّ أَسَرَّ إِلَیْهَا حَدِیثًا فَضَحِکَتْ، فَقُلْتُ: مَا رَأَیْتُ کَالیَوْمِ فَرَحًا أَقْرَبَ مِنْ حُزْنٍ، فَسَأَلْتُهَا عَمَّا قَالَ: فَقَالَتْ: مَا کُنْتُ لِأُفْشِیَ سِرَّ رَسُولِ …

عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِی وَقَّاصٍ قَالَ: أَمَرَ مُعَاوِیَهُ بْنُ أَبِی سُفْیَانَ سَعْدًا فَقَالَ: مَا مَنَعَکَ أَنْ تَسُبَّ أَبَا التُّرَابِ؟ فَقَالَ: أَمَّا مَا ذَکَرْتُ ثَلاَثًا قَالَهُنَّ لَهُ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم فَلَنْ أَسُبَّهُ لَأَنْ تَکُونَ لِی وَاحِدَهٌ مِنْهُنَّ أَحَبُّ إِلَىَّ مِنْ حُمْرِ النَّعَمِ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ لَهُ خَلَّفَهُ فِى بَعْضِ مَغَازِیهِ. فَقَالَ لَهُ عَلِىٌّ: یَا رَسُولَ …

عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ أَبِی لَیْلَى قَالَ: لَقِیَنِی کَعْبُ بْنُ عُجْرَهَ فَقَالَ: أَلاَ أُهْدِی لَکَ هَدِیَّهً؟ إِنَّ النَّبِیَّ ج خَرَجَ عَلَیْنَا، فَقُلْنَا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، قَدْ عَلِمْنَا کَیْفَ نُسَلِّمُ عَلَیْکَ، فَکَیْفَ نُصَلِّی عَلَیْکَ؟ قَالَ: ” فَقُولُوا: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ، وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى آلِ إِبْرَاهِیمَ، إِنَّکَ حَمِیدٌ مَجِیدٌ، اللَّهُمَّ بَارِکْ عَلَى مُحَمَّدٍ، وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ، کَمَا بَارَکْتَ عَلَى …

عَنْ عَائِشَهُ قَالَتْ: خَرَجَ النَّبِىُّ صلی الله علیه وسلم غَدَاهً وَعَلَیْهِ مِرْطٌ مُرَحَّلٌ مِنْ شَعْرٍ أَسْوَدَ فَجَاءَ الْحَسَنُ بْنُ عَلِىٍّ فَأَدْخَلَهُ ثُمَّ جَاءَ الْحُسَیْنُ فَدَخَلَ مَعَهُ ثُمَّ جَاءَتْ فَاطِمَهُ فَأَدْخَلَهَا ثُمَّ جَاءَ عَلِىٌّ فَأَدْخَلَهُ ثُمَّ قَالَ: ﴿إِنَّمَا یُرِیدُ ٱللَّهُ لِیُذۡهِبَ عَنکُمُ ٱلرِّجۡسَ أَهۡلَ ٱلۡبَیۡتِ وَیُطَهِّرَکُمۡ تَطۡهِیرٗا﴾ [الأحزاب:۳۳]».[۱] عایشه می‌فرماید: یک روز صبح، پیامبر صلی الله علیه وسلم که یک چادر مویی سیاه …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِینَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِینَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِیَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِی تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِینَ فِیهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِکَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِیمُ١٠٠﴾ [التوبه: ۱۰۰]. «و پیشگامان نخستین – از مهاجران و انصار- و کسانی ‌که به نیکی از آنان پیروی کردند، الله از آنان راضی گشت و آنان [نیز] از او راضی شدند؛ و …

کَعْبِ بْنِ عُجْرَهَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمنِ ابْنِ أَبِی لَیْلَى قَالَ: لَقِیَنِی کَعْبُ بْنُ عُجْرَهَ؛ فَقَالَ: أَلاَ أُهْدِی لَکَ هَدِیَّهً سَمِعْتُهَا مِنَ النَّبِیِّ ج فَقُلْتُ: بَلَى فَأَهْدِهَا لِی فَقَالَ: سَأَلْنَا رَسُولَ اللهِ ج فَقُلْنَا: یَا رَسُولَ اللهِ کَیْفَ الصَّلاَهُ عَلَیْکُمْ أَهْلَ الْبَیْتِ فَإِنَّ اللهَ قَدْ عَلَّمَنَا کَیْفَ نُسَلِّمُ عَلَیْکُمْ، قَالَ: قُولُوا اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَعَلَى آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا صَلَّیْتَ عَلَى إِبْرَاهِیمَ وَعَلَى …

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِکَتَهُۥ یُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِیِّۚ یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَیۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِیمًا۵۶﴾ [الأحزاب: ۵۶]. «به راستی، الله و فرشتگانش بر پیامبر درود می‌فرستند؛ [پس] ای کسانی که ایمان آورده‌اید، [شما نیز] بر او درود فرستید و به شایستگی سلام گویید». عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ صَلَّى عَلَیَّ وَاحِدَهً صَلَّى الله …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «أَنَا سَیِّدُ وَلَدِ آدَمَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ وَأَوَّلُ مَنْ یَنْشَقُّ عَنْهُ الْقَبْرُ وَأَوَّلُ شَافِعٍ وَأَوَّلُ مُشَفَّعٍ».[۱] ابوهریره می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «من روز قیامت سرور فرزندان آدم و اولین کسی هستم که قبرش شکافته می‌شود و اولین شفاعت کننده و اولین کسی هستم که شفاعتش پذیرفته می‌شود». …

الله متعال می‌فرماید: ﴿هُوَ ٱلَّذِی بَعَثَ فِی ٱلۡأُمِّیِّ‍ۧنَ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ یَتۡلُواْ عَلَیۡهِمۡ ءَایَٰتِهِۦ وَیُزَکِّیهِمۡ وَیُعَلِّمُهُمُ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡحِکۡمَهَ وَإِن کَانُواْ مِن قَبۡلُ لَفِی ضَلَٰلٖ مُّبِینٖ٢ وَءَاخَرِینَ مِنۡهُمۡ لَمَّا یَلۡحَقُواْ بِهِمۡۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِیزُ ٱلۡحَکِیمُ٣ ذَٰلِکَ فَضۡلُ ٱللَّهِ یُؤۡتِیهِ مَن یَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِیمِ۴﴾ [الجمعه: ۲-۴]. «و ذاتی است که از میان بی‌سوادان، پیامبری از میان خودشان برانگیخت که آیاتش را بر …

الله متعال می‌فرماید: ﴿مَّا کَانَ مُحَمَّدٌ أَبَآ أَحَدٖ مِّن رِّجَالِکُمۡ وَلَٰکِن رَّسُولَ ٱللَّهِ وَخَاتَمَ ٱلنَّبِیِّ‍ۧنَۗ وَکَانَ ٱللَّهُ بِکُلِّ شَیۡءٍ عَلِیمٗا۴٠﴾ [الأحزاب: ۴۰]. «محمد هرگز پدر هیچ‌یک از مردان شما [از جمله زید] نیست؛ بلکه رسول الله و خاتم پیامبران است؛ و  الله همواره به همه چیز داناست». عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «فُضِّلْتُ عَلَى …

عَنْ جُبَیرِ بْنِ مُطْعِمٍ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «لِی خَمْسَهُ أَسْمَاءٍ: أَنَا مُحَمَّدٌ، وَأَحْمَدُ، وَأَنَا الْمَاحِی الَّذِی یَمْحُو اللَّهُ بِی الْکُفْرَ، وَأَنَا الْحَاشِرُ الَّذِی یُحْشَرُ النَّاسُ عَلَى قَدَمِی، وَأَنَا الْعَاقِبُ».[۱] جبیر بن مطعم می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «من پنج نام دارم: محمد، احمد، ماحی یعنی کسی‌که الله به وسیلۀ او کفر را از …

عَنْ وَاثِلَهَ بْنَ الْأَسْقَعِ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «إِنَّ اللَّهَ اصْطَفَى کِنَانَهَ مِنْ وَلَدِ إِسْمَعِیلَ، وَاصْطَفَى قُرَیْشًا مِنْ کِنَانَهَ، وَاصْطَفَى هَاشِمًا مِنْ قُرَیْشٍ، وَاصْطَفَانِی مِنْ بَنِی هَاشِمٍ».[۱] «(الله تعالى) از میان فرزندان اسماعیل، کنانه را برگزید و از کنانه، قریش را برگزید، و از قریش، هاشم را برگزید، و من محمد را از بنی‌هاشم برگزید». [۱]– …

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلَّذِینَ یَتۡلُونَ کِتَٰبَ ٱللَّهِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰهَ وَأَنفَقُواْ مِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ سِرّٗا وَعَلَانِیَهٗ یَرۡجُونَ تِجَٰرَهٗ لَّن تَبُورَ٢٩ لِیُوَفِّیَهُمۡ أُجُورَهُمۡ وَیَزِیدَهُم مِّن فَضۡلِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ غَفُورٞ شَکُورٞ٣٠﴾ [فاطر: ۲۹-۳۰]. «در حقیقت، کسانی که کتاب الله را می‌خوانند و نماز برپا می‌دارند و از آنچه به آنان روزی داده‌ایم، پنهان و آشکار انفاق می‌کنند، به تجارتی [پرسود] امید دارند که هرگز …

عَنْ طَلْحَهَ ابْنِ مُصَرِّفٍ قَالَ: سَأَلْتُ عَبْدَ اللَّهِ بْنَ أَبِی أَوْفَى: آوْصَى النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم؟ فَقَالَ: لاَ، فَقُلْتُ: کَیْفَ کُتِبَ عَلَى النَّاسِ الوَصِیَّهُ أُمِرُوا بِهَا وَلَمْ یُوصِ؟ قَالَ: «أَوْصَى بِکِتَابِ اللَّهِ».[۱] طلحه بن مصرف می‌گوید: از عبدالله بن ابى‌اوفى سؤال کردم: آیا پیامبر صلی الله علیه وسلم وصیت کرد؟ گفت: خیر، گفتم: پس چطور وصیت بر مردم واجب است؟ …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «لاَ تَجْعَلُوا بُیُوتَکُمْ مَقَابِرَ إِنَّ الشَّیْطَانَ یَنْفِرُ مِنَ الْبَیْتِ الَّذِى تُقْرَأُ فِیهِ سُورَهُ الْبَقَرَهِ».[۱] از ابوهریره روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «خانه‌هایتان را (مانندِ) قبرستان (که در آن نماز و قرآن خوانده نمی‌شود) نگردانید؛ بی‌گمان شیطان از خانه‌ای که در آن سوره “بقره” خوانده می‌شود، …

عَنْ عُقْبَهَ بْنِ عَامِرٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «أَلَمْ تَرَ آیَاتٍ أُنْزِلَتِ اللَّیْلَهَ لَمْ یُرَ مِثْلُهُنَّ قَطُّ؟ ﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلۡفَلَقِ١﴾ [الفلق: ۱] ﴿قُلۡ أَعُوذُ بِرَبِّ ٱلنَّاسِ١﴾ [الناس: ۱]».[۱] از عقبه بن عامر روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «آیا می‌دانید که دیشب آیاتی نازل شده است که مثل آن‌ها دیده نشده است؛ آن‌ها …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ أَنَّ رَجُلاً سَمِعَ رَجُلاً یَقْرَأُ: ﴿قُلۡ هُوَ ٱللَّهُ أَحَدٌ١﴾ [الإخلاص: ۱]. یُرَدِّدُهَا. فَلَمَّا أَصْبَحَ جَاءَ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ ج فَذَکَرَ ذَلِکَ لَهُ، وَکَأَنَّ الرَّجُلَ یَتَقَالُّهَا، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم : «وَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ إِنَّهَا لَتَعْدِلُ ثُلُثَ الْقُرْآنِ».[۱] ابو سعید خدری می‌گوید: مردی شنید که شخصی، سورۀ اخلاص را می‌خواند و تکرار می‌کند. او که گویا …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ رَافِعِ بْنِ الْمُعَلَّى س قَالَ: قَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ ج: «أَلاَ أُعَلِّمُکَ أَعْظَمَ سُورَهٍ فِی القُرْآنِ قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ مِنَ المَسْجِدِ»، فَأَخَذَ بِیَدِی، فَلَمَّا أَرَدْنَا أَنْ نَخْرُجَ، قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنَّکَ قُلْتَ: «لَأُعَلِّمَنَّکَ أَعْظَمَ سُورَهٍ مِنَ القُرْآنِ» قَالَ: «الحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ العَالَمِینَ، هِیَ السَّبْعُ المَثَانِی، وَالقُرْآنُ العَظِیمُ الَّذِی أُوتِیتُهُ».[۱] از ابو سعید رافع بن معلی س روایت شده که …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ  یَقُولُ: «مَا أَذِنَ اللهُ لِشَیْءٍ مَا أَذِنَ لِنَبِیٍّ یَتَغَنَّى بِالْقُرْآنِ».[۱] از ابوهریره روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله آن‌گونه که به صدای خوش و آشکارِ پیامبری در هنگام تلاوت قرآن گوش داده، به چیزِ دیگری گوش نداده است». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۵۰۵۴ و مسلم حدیث شماره …

عَنِ ابْنِ عُمَرَ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «لَا حَسَدَ إِلَّا فِی اثْنَتَیْنِ: رَجُلٌ آتَاهُ اللهُ الْقُرْآنَ فَهُوَ یَقُومُ بِهِ آنَاءَ اللَّیْلِ، وَآنَاءَ النَّهَارِ، وَرَجُلٌ آتَاهُ اللهُ مَالًا، فَهُوَ یُنْفِقُهُ آنَاءَ اللَّیْلِ، وَآنَاءَ النَّهَارِ»[۱]. از ابن عمر روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «رشک بردن (غبطه خوردن) فقط در دو مورد، درست است: شخصی که الله به …

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَٱلَّذِینَ ٱجۡتَنَبُواْ ٱلطَّٰغُوتَ أَن یَعۡبُدُوهَا وَأَنَابُوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰۚ فَبَشِّرۡ عِبَادِ١٧ ٱلَّذِینَ یَسۡتَمِعُونَ ٱلۡقَوۡلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحۡسَنَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلَّذِینَ هَدَىٰهُمُ ٱللَّهُۖ وَأُوْلَٰٓئِکَ هُمۡ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ١٨﴾ [الزمر: ۱۷-۱۸]. «بشارت براى کسانى است که از عبادت طاغوت [= معبودان غیر الله] اجتناب ورزیدند و [توبه‌کنان] به درگاه الهی بازگشتند؛ پس [ای پیامبر،] [بهشت را] به بندگانم بشارت بده. [همان] …

عَنْ أَبِی مُوسَى عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «تَعَاهَدُوا الْقُرْآنَ، فَوَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ لَهُوَ أَشَدُّ تَفَصِّیًا مِنَ الإِبِلِ فِی عُقُلِهَا».[۱] ابوموسی اشعری می‌گوید: نبی صلی الله علیه وسلم فرمود: «از قرآن، مواظبت کنید (همواره آن را تلاوت نمایید) سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست، قرآن سریع‌تر از شتری که زانویش بسته باشد، می‌گریزد». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «… وَمَا اجْتَمَعَ قَوْمٌ فِى بَیْتٍ مِنْ بُیُوتِ اللَّهِ یَتْلُونَ کِتَابَ اللَّهِ وَیَتَدَارَسُونَهُ بَیْنَهُمْ إِلاَّ نَزَلَتْ عَلَیْهِمُ السَّکِینَهُ، وَغَشِیَتْهُمُ الرَّحْمَهُ، وَحَفَّتْهُمُ الْمَلاَئِکَهُ، وَذَکَرَهُمُ اللَّهُ فِیمَنْ عِنْدَهُ، وَمَنْ بَطَّأَ بِهِ عَمَلُهُ لَمْ یُسْرِعْ بِهِ نَسَبُهُ».[۱] از ابوهریره روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «… و هرگاه عده‌ای در یکی …

عَنْ عَائِشَهَ قَالَتْ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «الْمَاهِرُ بِالْقُرْآنِ مَعَ السَّفَرَهِ الْکِرَامِ الْبَرَرَهِ وَالَّذِى یَقْرَأُ الْقُرْآنَ وَیَتَتَعْتَعُ فِیهِ وَهُوَ عَلَیْهِ شَاقٌّ لَهُ أَجْرَانِ».[۱] عایشه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «کسی‌که در خواندن قرآن، مهارت دارد، (روز قیامت) منزلتی مانند منزلت فرشتگان بزرگوار و نیکوکار خواهد داشت، و کسی‌که با لکنت زبان و سختی آن را …

الله متعال می‌فرماید: ﴿مَا کَانَ لِبَشَرٍ أَن یُؤۡتِیَهُ ٱللَّهُ ٱلۡکِتَٰبَ وَٱلۡحُکۡمَ وَٱلنُّبُوَّهَ ثُمَّ یَقُولَ لِلنَّاسِ کُونُواْ عِبَادٗا لِّی مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَٰکِن کُونُواْ رَبَّٰنِیِّ‍ۧنَ بِمَا کُنتُمۡ تُعَلِّمُونَ ٱلۡکِتَٰبَ وَبِمَا کُنتُمۡ تَدۡرُسُونَ٧٩﴾ [آل عمران: ۷۹] «برای هیچ بشری سزاوار نیست که الله به او کتاب و حُکم [= دانش و فهم] و پیامبری دهد، سپس او به مردم بگوید: «به جای …