از ابو مسعود انصاری رضی الله عنه آمده است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «حُوسِبَ رَجُلٌ مِمَّنْ کَانَ قَبْلَکُمْ، فَلَمْ یُوجَدْ لَهُ مِنَ الْخَیْرِ شَیْءٌ، إِلَّا أَنَّهُ کَانَ یُخَالِطُ النَّاسَ، وَکَانَ مُوسِرًا، فَکَانَ یَأْمُرُ غِلْمَانَهُ أَنْ یَتَجَاوَزُوا عَنِ الْمُعْسِرِ»، قَالَ: قَالَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ: نَحْنُ أَحَقُّ بِذَلِکَ مِنْهُ، تَجَاوَزُوا عَنْهُ».[۱] «مردی از پیشینیان مورد حسابرسی قرار …

از جابر رضی الله عنه آمده است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «رَحِمَ اللهُ رَجُلًا سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى».[۱] «خدا بیامرزد مردی که هنگام فروش، خرید و مطالبه نمودن بزرگوار باشد». [۱]– بخاری، ۱۹۳۴٫

«یا عُقْبَهُ صِلْ مَنْ قَطَعَکَ وَأَعْطِ مَنْ حَرَمَکَ وَأَعْرِضْ عَمَّنْ ظَلَمَکَ».[۱] «ای عقبه، با کسی که با تو قطع ارتباط نمود، ارتباط برقرار کن، به کسی که تو را از چیزی محروم ساخت، ببخش و از کسی که به تو ظلم کرد، روی بگردان». و در روایت دیگری آمده است: «واعف عَمَّنْ ظَلَمَکَ». «از کسی که به تو ظلم کرد، …

وقتی قبیله‌ی دوس سرکشی نمود و از اجرای فرمان رسول الله صلی الله علیه وسلم سرباز زد، طفیل بن عمرو دوسی س نزد پیامبر آمد و گفت: قبیله‌ی دوس سرکشی کرده و از ایمان آوردن سرباز زدند، پس در حق‌شان دعا کن. رسول الله صلی الله علیه وسلم رو به قبله دستانش را به آسمان بلند کرد. مردم گفتند: قبیله‌ی …

از بخاری و مسلم و دیگران روایت شده است که زنی یهودی، گوسفندی مسموم به رسول الله ج هدیه کرد. پیامبر صلی الله علیه وسلم مقداری از آن خورد، تعدادی از اصحابش نیز از آن خوردند. سپس پیامبر صلی الله علیه وسلم به آنان فرمود: «أَمسِکوُا فَإِنَّها مَسمُومَه». «دست نگه دارید، این گوسفند مسموم است». زن یهودی را نزد ایشان …

از انس رضی الله عنه روایت شده است که گفت: «کُنْتُ أَمْشِی مَعَ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ وَعَلَیْهِ بُرْدٌ نَجْرَانِیٌّ غَلِیظُ الحَاشِیَهِ، فَأَدْرَکَهُ أَعْرَابِیٌّ فَجَذَبَهُ جَذْبَهً شَدِیدَهً، حَتَّى نَظَرْتُ إِلَى صَفْحَهِ عَاتِقِ النَّبِیِّ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَدْ أَثَّرَتْ بِهِ حَاشِیَهُ الرِّدَاءِ مِنْ شِدَّهِ جَذْبَتِهِ، ثُمَّ قَالَ: مُرْ لِی مِنْ مَالِ اللَّهِ الَّذِی عِنْدَکَ، فَالْتَفَتَ إِلَیْهِ فَضَحِکَ، ثُمَّ «أَمَرَ …

از عایشه رضی الله عنها روایت شده است که گفت: «مَا ضَرَبَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ شَیْئًا قَطُّ بِیَدِهِ، وَلَا امْرَأَهً، وَلَا خَادِمًا، إِلَّا أَنْ یُجَاهِدَ فِی سَبِیلِ اللهِ، وَمَا نِیلَ مِنْهُ شَیْءٌ قَطُّ، فَیَنْتَقِمَ مِنْ صَاحِبِهِ، إِلَّا أَنْ یُنْتَهَکَ شَیْءٌ مِنْ مَحَارِمِ اللهِ، فَیَنْتَقِمَ لِلَّهِ عَزَّ وَجَلَّ».[۱] «رسول الله صلی الله علیه وسلم هرگز کسی را با …

بخاری و مسلم از ابن عمر رضی الله عنهما روایت کرده‌اند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «عُذِّبَتِ امْرَأَهٌ فِی هِرَّهٍ حَبَسَتْهَا حَتَّى مَاتَتْ جُوعًا، فَدَخَلَتْ فِیهَا النَّارَ» قَالَ: فَقَالَ: وَاللَّهُ أَعْلَمُ: «لاَ أَنْتِ أَطْعَمْتِهَا وَلاَ سَقَیْتِهَا حِینَ حَبَسْتِیهَا، وَلاَ أَنْتِ أَرْسَلْتِهَا، فَأَکَلَتْ مِنْ خَشَاشِ الأَرْضِ».[۱] «زنی به خاطر گربه‌ای عذاب شد. آن گربه را زندانی کرد تا …

بخاری و مسلم از ابوهریره رضی الله عنه روایت کرده‌اند که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «بَیْنَمَا رَجُلٌ یَمْشِی بِطَرِیقٍ، اشْتَدَّ عَلَیْهِ العَطَشُ، فَوَجَدَ بِئْرًا فَنَزَلَ فِیهَا، فَشَرِبَ ثُمَّ خَرَجَ، فَإِذَا کَلْبٌ یَلْهَثُ، یَأْکُلُ الثَّرَى مِنَ العَطَشِ، فَقَالَ الرَّجُلُ: لَقَدْ بَلَغَ هَذَا الکَلْبَ مِنَ العَطَشِ مِثْلُ الَّذِی کَانَ بَلَغَ بِی، فَنَزَلَ البِئْرَ فَمَلَأَ خُفَّهُ مَاءً فَسَقَى الکَلْبَ فَشَکَرَ …

پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم حسن بن علی رضی الله عنهما را بوسید. اقرع بن حابس تمیمی نزد او نشسته بود. در این هنگام اقرع گفت: من ده فرزند دارم و هیچ کدام‌شان را نبوسیده‌ام. پیامبر صلی الله علیه وسلم به او نگاه کرد و فرمود: «مَنْ لَا یرْحَمُ لَا یرْحَمُ».[۱] «کسی که رحم نکند، مورد رحمت و مهربانی …

مردی بادیه نشین نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم آمد و گفت: آیا کودکانتان را می‌بوسید؟ ما که فرزندانمان را نمی‌بوسیم. در این هنگام پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «أَوَ أَمْلِکُ لَکَ أَنَّ نَزَعَ اللهَ عَزَّ وَجَلَّ مِنْ الرَّحْمَهَ»؟[۱] «من چه کنم که خداوند رحمت را از قلبت گرفته است». [۱]– بخاری، ۵۵۳۹٫

«إِنِّی لَأَدْخُلُ الصَّلَاهَ، وَأَنَا أُرِیدُ أَنْ أُطِیلَهَا، فَأَسْمَعُ بُکَاءَ الصَّبِیِّ، فَأَتَجَاوَزُ فِی صَلَاتِی، مِمَّا أَعْلَمُ مِنْ شِدَّهِ وَجْدِ أُمِّهِ مِنْ بُکَائِهِ».[۱] «من وارد نماز می‌شوم و می‌خواهم آن‌را طولانی بخوانم، پس صدای گریه‌ی کودکی را می‌شنوم، پس آن‌را کوتاه می‌خوانم، چرا که از شدت پریشانی مادر از گریه‌ی کودکش با خبرم». [۱]– بخاری، ۶۶۸٫

«لَنْ تُومِنُوا حَتَّى تَرَاحَمُوا. قَالْوا: یا رَسُولَ اللهِ کُلَّنَا رَحِیمٌ. قَالَ: إِنَّهُ لَیسَ بِرَحمَهِ أَحَدِکُم صَاحِبَهُ وَلَکِنَّهَا رَحمَهُ النَّاسِ رَحمَهُ العامَّهِ».[۱] «ایمان نمی‌آورید تا به یکدیگر رحم و مهربانی کنید». گفتند: ای رسول خدا، ما همه مهربانیم. فرمود: «این رحمت شخص به دوستش نیست، بلکه رحمت به تمام مردم است، رحمت عمومی». [۱]– طبرانی. آلبانی در صحیح الترغیب (۲۲۵۳) می‌گوید …

«الرَّحْمَهُ لَا تُنْزَعُ إِلَّا مِنْ شَقِی».[۱] «رحمت فقط از انسان بدبخت گرفته می‌شود». [۱]– المعجم الاوسط، ۲۵۴۸٫ آلبانی در صحیح الترغیب (۲۲۶۱) می‌گوید حسن است.

«مَنْ لَمْ یرْحَمْ النَّاسَ لَمْ یرْحَمْهُ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ».[۱] «کسی که به مردم رحم نکند، خداوند نیز به او رحم نمی‌کند». [۱]– المعجم الکبیر، طبرانی، ۲۳۳۵٫ آلبانی در صحیح الترغیب (۲۲۵۴) می‌گوید حسن لغیره است.

«ارْحَمْ مَنْ فِی الأَرْضِ یرْحَمْکَ مَنْ فِی السَّمَاءِ».[۱] «به زمینیان رحم کن تا کسی که در آسمان است به تو رحم کند». [۱]– المعجم الکبیر، طبرانی، ۲۴۳۹٫ آلبانی در صحیح الجامع (۸۹۶) می‌گوید صحیح است.

«إِنَّ اللهَ کَتَبَ الْإِحْسَانَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ، فَإِذَا قَتَلْتُمْ فَأَحْسِنُوا الْقِتْلَهَ، وَإِذَا ذَبَحْتُمْ فَأَحْسِنُوا الذَّبْحَ، وَلْیُحِدَّ أَحَدُکُمْ شَفْرَتَهُ، فَلْیُرِحْ ذَبِیحَتَهُ».[۱] «خداوند در هر کاری احسان و نیکوکاری را مقرر داشته است، وقتی می‌کشید به نیکی بکشید و هنگامی که حیوانی را ذبح می‌کنید به نیکی ذبح کنید و هر یک از شما چاقویش را تیز کند و حیوان ذبح شده‌اش …

«أَلاَ أُخْبِرُکُمْ بِمَنْ یَحْرُمُ عَلَى النَّارِ أَوْ بِمَنْ تَحْرُمُ عَلَیْهِ النَّارُ، عَلَى کُلِّ قَرِیبٍ هَیِّنٍ سَهْلٍ».[۱] «آیا به شما خبر بدهم چه کسی بر آتش حرام است یا آتش جهنم بر چه کسی حرام است؟ بر هر انسان نزدیکِ ساده‌ی نرم آسان». [۱]– ترمذی، ۲۴۱۲٫ آلبانی در السلسله الصحیحه (۹۳۸) می‌گوید به مجموع طرقش صحیح می‌باشد.

«إِذَا أَرَادَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ بِقوم خَیرًا أَدْخَلَ عَلَیهِمْ الرِّفْقَ».[۱] «هنگامی که خداوند برای قومی خیر و برکت بخواهد، ملایمت و نرمی را به دل‌شان می‌اندازد». [۱]– بزار.

«إِذَا أَرَادَ اللهُ عَزَّ وَجَلَّ بِأَهْلِ بَیتٍ خَیراً أَدْخَلَ عَلَیهِمْ الرِّفْقَ».[۱] «هنگامی که خداوند برای اهل خانه‌ای خیر و برکت بخواهد، ملایمت و نرمی را بر دل‌شان وارد می‌کند». [۱]– احمد، ۲۳۲۹۰٫ آلبانی در صحیح الجامع (۳۰۳) می‌گوید صحیح است.

«یا عَائِشَهُ، ارْفِقِی فَإِنَّ اللهَ إِذَا أَرَادَ بِأَهْلِ بَیتٍ خَیراً دَلَّهُمْ عَلَى الرَّفْقِ».[۱] «ای عایشه، نرمی و ملایمت داشته باش. چرا که وقتی خداوند برای خانواده‌ای خیری را بخواهد، ملایمت و نرمی را به آنان نشان می‌دهد». [۱]– احمد، ۲۳۵۹۱٫

«مَنْ یحْرَمْ الرِّفْقَ یحْرَمْ الْخَیرَ کُلَّهُ».[۱] «کسی که از نرمی و مهربانی محروم شود، از تمام خیر و برکت محروم می‌شود». [۱]– مسلم، ۴۶۹۴٫

«یسِّرُوا وَلَا تُعَسِّرُوا وَبَشِّرُوا وَلَا تُنَفِّرُوا».[۱] «آسان بگیرید و سخت‌گیری نکنید و بشارت بدهید و تنفر ایجاد نکنید». [۱]– صحیح بخاری (۶۹).

از ابوهریره روایت شده است که گفت: مردی بادیه نشین در مسجد ادرار کرد، مردم به سویش هجوم بردند تا مانعش شوند، در این هنگام پیامبر اکرم ج فرمود: «دَعُوهُ وَهَرِیقُوا عَلَى بَوْلِهِ سَجْلًا مِنْ مَاءٍ، فَإِنَّمَا بُعِثْتُمْ مُیَسِّرِینَ، وَلَمْ تُبْعَثُوا مُعَسِّرِینَ».[۱] «او را رها کنید و روی ادرارش سطل یا دلوی آب بریزید، چرا که شما برای آسان گرفتن …

«إِنَّ الرِّفْقَ لَا یکُونُ فِی شَیءٍ إِلَّا زَانَهُ وَلَا ینْزَعُ مِنْ شَیءٍ إِلَّا شَانَهُ».[۱] «نرمی و ملایمت در هر چه وارد شود آن‌ را می‌آراید و از هر چه گرفته شود، آن ‌را زشت می‌گرداند». [۱]– مسلم، ۴۶۹۸٫

«إِنَّ اللهَ رَفِیقٌ یحِبُّ الرِّفْقَ وَیعْطِی عَلَى الرِّفْقِ لَا یعْطِی عَلَى الْغُنْفِ وَمَا لَا یعْطِى عَلَى مَا سِوَاهُ».[۱] «خداوند مهربان و لطیف است و ملایمت را دوست دارد و به خاطر ملایمت پاداشی می‌دهد که بر خشونت و دیگر خلق‌ها نمی‌دهد». [۱]– مسلم، ۴۶۹۷٫

«إِنَّ اللهَ رَفِیقٌ یحِبُّ الرَّفْقَ فِی الْأَمْرِ کُلَّهِ».[۱] «خداوند مهربان است و نرمی را در هر کاری دوست دارد». [۱]– بخاری، ۶۴۱۵٫

از ابوهریرهس آمده است که پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم فرمود: «الْإِیمَانُ بِضْعٌ وَسَبْعُونَ – أَوْ بِضْعٌ وَسِتُّونَ – شُعْبَهً، فَأَفْضَلُهَا قَوْلُ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَدْنَاهَا إِمَاطَهُ الْأَذَى عَنِ الطَّرِیقِ، وَالْحَیَاءُ شُعْبَهٌ مِنَ الْإِیمَانِ».[۱] «ایمان هفتاد و چند یا شصت و چند شاخه است، بهترین‌شان گفتن لا إله إلا الله و پایین‌ترین‌شان زدودن آزار و اذیت از راه …

از عمران بن حصین رضی الله عنه روایت شده است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «أَلْحَیاءُ لَا یأَتِی إِلَّا بِخَیرٍ».[۱] «حیا چیزی جز خیر و خوبی را به همراه ندارد». در روایت مسلم چنین آمده است: «الْحَیاءُ خَیرٌ کُلَّهُ أَوْ قَالَ: الْحَیاءُ کُلُّهُ خَیرٌ». «حیا سرتاسر خیر و خوبی است». یا فرمود: «حیا همه‌اش خیر و خوبی …

«کَانَ النَّبِی أَشَدَّ حَیاءً مِنْ الْعَذْرَاءِ فِی خِدْرِهَا فَإِذَا رَأَی شَیئًا یکْرَهُهُ عَرَفَنْاهُ فِی وَجْهِهِ».[۱] «رسول الله صلی الله علیه وسلم از دختر پرده‌نشین باحیاتر بود، پس اگر چیزی می‌دید که از آن بدش می‌آمد، ما از چهره‌اش متوجه می‌شدیم». [۱]– بخاری، ۵۳۳۷ و مسلم، ۴۲۸۴٫

از جمله دعاهای رسول الله صلی الله علیه وسلم این بود: «اللَّهُمَّ أَحْسَنْتَ خَلْقِی فَأَحْسِنْ خُلُقِی».[۱] «پروردگارا، مرا نیکو آفریدی، پس اخلاقم را نیز نیکو بگردان». [۱]– احمد، ۳۶۳۲٫ آلبانی در إرواء الغلیل (۱/۱۱۵) می‌گوید صحیح است.

«حُسْنُ الْخُلُقِ نَمَاءٌ، وَسُوءُ الْخُلُقِ شُؤْمٌ، وَالْبِرُّ زِیَادَهٌ فِی الْعُمُرِ، وَالصَّدَقَهُ تَمْنَعُ مِیتَهَ السَّوْءِ».[۱] «اخلاق نیکو رشد است و بد اخلاقی شوم و نامیمون است، نیکی بر عمر می‌افزاید و صدقه از مرگ نافرجام جلوگیری می‌کند». [۱]– احمد، ۱۵۴۹۹٫ آلبانی در ضعیف الترغیب (۱۶۰۸) می‌گوید ضعیف است.

«یا أَباذَر أَلَا أَدُلُکَ عَلَى خَصلَتَینِ هُمَا أَخَفُّ عَلَى الظَّهرِ وَأَثقَلُ فِی المیزانِ مِنْ غَیرِهِمَا؟ قَالَ: بَلى یا رَسولُ الله. قَالَ: عَلَیکَ بِحُسنِ الخُلُقِ وَطُولِ الصَّمتِ فَوَ الَّذِی نَفسِی بِیدِهِ مَا تَجَمَّلَ الخَلَائِقُ بِمِثلِهما».[۱] «ای بوذر، آیا دو ویژگی به تو نشان دهم که خیلی ساده و آسان هستند ولی در ترازوی اعمال از همه سنگین‌ترند»؟ گفت: بله ای رسول …

نزد رسول الله صلی الله علیه وسلم نشسته بودیم، گویی روی سرمان پرنده نشسته است، هیچ یک از ما سخن نمی‌گفت. ناگهان عده‌ای نزد او آمدند و گفتند: محبوب‌ترین بندگان نزد خداوند چه کسانی هستند؟ فرمود: «أَحْسَنُهُمْ خُلُقَاً».[۱] «خوش اخلاق‌ترینشان». [۱]– المعجم الکبیر، طبرانی، ۴۷۳٫

«أَکْمَلُ الْمُوْمِنینَ إِیمَانًا أَحْسَنُهُمْ خُلُقًا».[۱] «کامل‌ترین مؤمنان از نظر ایمان، خوش اخلاق‌ترینشان هستند». [۱]– ترمذی، ۱۰۸۲٫ آلبانی می‌گوید حسن صحیح است.

«مَا شَیْءٌ أَثْقَلُ فِی مِیزَانِ العَبدِ الْمُؤْمِنِ یَوْمَ القِیَامَهِ مِنْ خُلُقٍ حَسَنٍ، وَإِنَّ اللَّهَ لَیُبْغِضُ الفَاحِشَ البَذِیءَ».[۱] «هیچ چیز در ترازوی بنده‌ی مؤمن در روز قیامت از اخلاق نیکو سنگین‌تر نیست و خداوند از ناسزاگوی بد زبان بیزار است». [۱]– ترمذی، ۱۹۲۵٫ آلبانی در تحقیق آن می‌گوید صحیح است.

انس رضی الله عنه گوید: «پیامبر بسیار مهربان بود و هر کس نزد او می‌آمد به او وعده‌ای می‌داد و در صورت مهیا بودن، همان لحظه وعده‌اش را عملی می‌کرد. روزی نماز برپا شد و مردی بادیه نشین آمد و لباسش را گرفت و گفت: کمی از نیازهایم مانده است و می‌ترسم فراموش کنم. پیامبر صلی الله علیه وسلم برخاست …

«إِنَّ مِنْ أَحَبِّکُمْ إِلَیَّ وَأَقْرَبِکُمْ مِنِّی مَجْلِسًا یَوْمَ القِیَامَهِ أَحَاسِنَکُمْ أَخْلاَقًا، وَإِنَّ أَبْغَضَکُمْ إِلَیَّ وَأَبْعَدَکُمْ مِنِّی مَجْلِسًا یَوْمَ القِیَامَهِ الثَّرْثَارُونَ وَالمُتَشَدِّقُونَ وَالمُتَفَیْهِقُونَ، قَالُوا: یَا رَسُولَ اللهِ، قَدْ عَلِمْنَا الثَّرْثَارُونَ وَالمُتَشَدِّقُونَ فَمَا الْمُتَفَیْهِقُونَ؟ قَالَ: الْمُتَکَبِّرُونَ».[۱] «محبوب‌ترین شما نزد من و نزدیک‌ترین شما نسبت به من خوش اخلاق‌ترین شماست و بدترین شما نزد من و دورترین شما از من روز قیامت پر …

«إِنَّ الْمُحْشَ وَالتَّفَحُّشَ لَیسَا مِنْ الْإِسْلَامِ وَإِنَّ أَحْسَنَ النَّاسِ إِسْلَامًا أَحْسَنُهُمْ خُلُقًا».[۱] «ناسزا و ناسزاگویی از اسلام نیستند و اسلامِ کسی بهتر است که خوش اخلاق‌تر باشد». [۱]– طبرانی، ۲۹۳۷، احمد، ۱۹۹۱۵ و ابویعلی، ۷۳۰۲٫ آلبانی در صحیح الترغیب (۲۶۵۳) می‌گوید حسن است.

«إِنَّ مِنْ خِیارِکُمْ أَحْسَنَکُمْ أَخْلَاقًا».[۱] «بهترین شما خوش اخلاق‌ترین شماست». [۱]– بخاری، ۳۲۹۵ و مسلم، ۴۲۸۵٫

انس رضی الله عنه می‌گوید: «خَدَمْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَشْرَ سِنِینَ، فَمَا لِی قَطُّ: وَلَا قَالَ لِی لِشَیْءٍ فَعَلتُهُ: لِمَ فَعَلْتَه؟ وَلَا لِشَیءٍ لَمْ أَفعَلَهُ: أَلَّا فَعَلْتَ کَذَا».[۱] «ده سال در خدمت پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم بودم او هرگز به من اُف نگفت و به کاری که کردم نگفت: چرا این کار را انجام دادی؟ …

مسلمان واقعی خوش اخلاق، فروتن و نرم­سخن است، به رهنمون اسلام عمل کرده و از پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم پیروی می‌کند. «کَانَ رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ کَمَا یروِی خَادِمُهُ أَحْسَنِ النَّاسِ خُلُقًا».[۱] «رسول الله صلی الله علیه وسلم بنابر روایت خدمتکارش، خوش اخلاق‌ترین مردم بود». [۱]– بخاری، ۵۷۳۵ و مسلم، ۴۰۰۳٫

پیامبر اکرم صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «آیَهُ الْمُنَافِقِ ثَلَاثٌ: إِذَا حَدَّثَ کَذَبَ، وَإِذَا وَعَدَ أَخْلَفَ، وَإِذَا اؤْتُمِنَ خَانَ».[۱] «نشانه‌ی منافق سه تا است. چون سخن می‌گوید دروغ می‌گوید، چون وعده دهد خلاف وعده می‌کند و چون امانتی به او داده شود خیانت می‌کند». [۱]– بخاری، ۳۲ و مسلم، ۸۹٫

«مَا مِنْ عَبْدٍ یَسْتَرْعِیهِ اللهُ رَعِیَّهً، یَمُوتُ یَوْمَ یَمُوتُ وَهُوَ غَاشٌّ لِرَعِیَّتِهِ، إِلَّا حَرَّمَ اللهُ عَلَیْهِ الْجَنَّهَ».[۱] «هر بنده‌ای که خداوند رعیتش را به او بسپارد و او در حالی بمیرد که رعیت و زیر دستانش را گول بزند و آنان را بفریبد، خداوند بهشت را بر او حرام گردانیده است». و در روایت دیگر آمده است: «اگر خیرخواهی آنان …

جابر بن عبدالله رضی الله عنه می گوید: «بَایعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ عَلَى إِقَامِ الصَّلَاهِ وَإِیتَاءِ الزَّکَاهِ وَالنُّصْحِ لِکُلِّ مُسْلِمٍ».[۱] «با رسول خدا صلی الله علیه وسلم بر اقامه‌ی نماز، پرداختن زکات و نصیحت و خیرخواهی برای هر مسلمان بیعت نمودم». [۱]– بخاری، ۵۵ و مسلم، ۸۴٫