فقه

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍب شَهِدْتُ العِیدَ مَعَ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم فَصَلَّى قَبْلَ الخُطْبَهِ. فَأَتَى النِّسَاءَ، فَجَعَلْنَ یُلْقِینَ الفَتَخَ وَالخَوَاتِیمَ فِی ثَوْبِ بِلاَلٍ.[۱] ابن عباس ب می‌گوید: همراه پیامبر صلی الله علیه وسلم در نماز عید حاضر شدم. پیامبر صلی الله علیه وسلم قبل از خطبه نماز خواند. سپس نزد زنان آمد. آنان شروع به ریختن انگشترهای بزرگ و کوچک در …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم أَنَّهُ نَهَى عَنْ خَاتَمِ الذَّهَبِ.[۱] ابوهریره رضی الله عنه روایت می‌کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم از انگشتر طلا نهی کرد. عَنْ أَنَسٍ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم کَانَ خَاتَمُهُ مِنْ فِضَّهٍ وَکَانَ فَصُّهُ مِنْهُ.[۲] انس رضی الله عنه روایت می‌کند که انگشتر …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا انْتَعَلَ أَحَدُکُمْ فَلْیَبْدَأْ بِالیَمِینِ، وَإِذَا نَزَعَ فَلْیَبْدَأْ بِالشِّمَالِ، لِیَکُنِ الیُمْنَى أَوَّلَهُمَا تُنْعَلُ وَآخِرَهُمَا تُنْزَعُ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: هرگاه یکی از شما خواست کفش بپوشد، از سمت راست شروع کند و هرگاه خواست کفش‌هایش را بیرون بیاورد، …

الله بلندمرتبه می‌فرماید: ﴿وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِی ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ١٨ وَٱقۡصِدۡ فِی مَشۡیِکَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِکَۚ إِنَّ أَنکَرَ ٱلۡأَصۡوَٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِیرِ١٩﴾ [لقمان: ۱۸-۱۹]. «و [با بی‌اعتنایی] از مردم روی نگردان و مغرورانه در زمین راه نرو. به راستی که الله هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد. و [در منش و رفتارت] …

عَنِ البَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ رضی الله عنه قَالَ: أَمَرَنَا النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم بِسَبْعٍ، وَنَهَانَا عَنْ سَبْعٍ: أَمَرَنَا بِاتِّبَاعِ الجَنَائِزِ، وَعِیَادَهِ المَرِیضِ، وَإِجَابَهِ الدَّاعِی، وَنَصْرِ المَظْلُومِ، وَإِبْرَارِ القَسَمِ، وَرَدِّ السَّلاَمِ، وَتَشْمِیتِ العَاطِسِ، وَنَهَانَا عَنْ: آنِیَهِ الفِضَّهِ، وَخَاتَمِ الذَّهَبِ، وَالحَرِیرِ، وَالدِّیبَاجِ، وَالقَسِّیِّ، وَالإِسْتَبْرَقِ.[۱] براء بن عازب رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم ما را به انجام هفت …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «السَّفَرُ قِطْعَهٌ مِنَ العَذَابِ، یَمْنَعُ أَحَدَکُمْ نَوْمَهُ وَطَعَامَهُ وَشَرَابَهُ، فَإِذَا قَضَى أَحَدُکُمْ نَهْمَتَهُ، فَلْیُعَجِّلْ إِلَى أَهْلِهِ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «سفر، پاره‌ای از عذاب است؛ زیرا انسان را از خوابیدن، خوردن و نوشیدنش باز می‌دارد. بنابراین هریک …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا تَصْحَبُ الْمَلَائِکَهُ رُفْقَهً فِیهَا کَلْبٌ وَلَا جَرَسٌ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «فرشتگان کاروانی را که در آن سگ یا زنگ باشد، همراهی نمی‌کنند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۱۱۳

عَنْ مَعْمَرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنه عَنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا یَحْتَکِرُ إِلَّا خَاطِئٌ».[۱] معمر بن عبدالله رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلمروایت می‌کند که فرمود: «کسی جز گناهکار احتکار نمی‌کند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۱۶۰۵

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلممَرَّ عَلَى صُبْرَهِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ یَدَهُ فِیهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلًا فَقَالَ: «مَا هَذَا یَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «أَفَلَا جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ کَیْ یَرَاهُ النَّاسُ، مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله علیه …

الله متعال می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِینَ یَأۡکُلُونَ ٱلرِّبَوٰاْ لَا یَقُومُونَ إِلَّا کَمَا یَقُومُ ٱلَّذِی یَتَخَبَّطُهُ ٱلشَّیۡطَٰنُ مِنَ ٱلۡمَسِّۚ ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمۡ قَالُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡبَیۡعُ مِثۡلُ ٱلرِّبَوٰاْۗ وَأَحَلَّ ٱللَّهُ ٱلۡبَیۡعَ وَحَرَّمَ ٱلرِّبَوٰاْۚ فَمَن جَآءَهُۥ مَوۡعِظَهٞ مِّن رَّبِّهِۦ فَٱنتَهَىٰ فَلَهُۥ مَا سَلَفَ وَأَمۡرُهُۥٓ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَنۡ عَادَ فَأُوْلَٰٓئِکَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِیهَا خَٰلِدُونَ٢٧۵﴾ [البقره: ۲۷۵]. «کسانی که ربا می‌خورند [روز قیامت از قبر] برنمی‌خیزند؛ مگر …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمیَقُولُ: «الْحَلِفُ مَنْفَقَهٌ لِلسِّلْعَهِ، مَمْحَقَهٌ لِلرِّبْحِ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که از پیامبر صلی الله علیه وسلمشنیدم که می‌فرمود: «سوگند وسیله‌ای برای بازارگرمی و فروش کالاست؛ اما سود و فایده را از میان می‌برد». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۲۰۸۷ و مسلم حدیث …

الله متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّمَا یَنۡهَىٰکُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ قَٰتَلُوکُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَأَخۡرَجُوکُم مِّن دِیَٰرِکُمۡ وَظَٰهَرُواْ عَلَىٰٓ إِخۡرَاجِکُمۡ أَن تَوَلَّوۡهُمۡۚ وَمَن یَتَوَلَّهُمۡ فَأُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ٩ یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا جَآءَکُمُ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ مُهَٰجِرَٰتٖ فَٱمۡتَحِنُوهُنَّۖ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِإِیمَٰنِهِنَّۖ فَإِنۡ عَلِمۡتُمُوهُنَّ مُؤۡمِنَٰتٖ فَلَا تَرۡجِعُوهُنَّ إِلَى ٱلۡکُفَّارِۖ لَا هُنَّ حِلّٞ لَّهُمۡ وَلَا هُمۡ یَحِلُّونَ لَهُنَّۖ وَءَاتُوهُم مَّآ أَنفَقُواْۚ وَلَا جُنَاحَ عَلَیۡکُمۡ أَن تَنکِحُوهُنَّ إِذَآ ءَاتَیۡتُمُوهُنَّ …

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «رَحِمَ اللَّهُ رَجُلاً سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى».[۱] از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «الله بر بنده‌ای رحم می‌کند که هنگام خرید و فروش و طلب حق خود، آسان‌گیر باشد». [۱]– بخاری حدیث شماره …

عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عَفَّانَ قالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «مَنْ صَلَّى العِشَاءَ فی جَمَاعَهٍ، فَکَأَنَّمَا قَامَ نِصْفَ اللَّیْلِ وَمَنْ صَلَّى الصُّبْحَ فی جَمَاعَهٍ، فَکَأَنَّمَا صَلَّى اللَّیْلَ کُلَّهُ».[۱] از عثمان بن عفان می‌گوید از پیامبر صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «هرکس نماز عشا را با جماعت بخواند، مانند این است که نصفی از شب به عبادت پرداخته …

عَنْ أَبِی مُوسَى س أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: «مَنْ صَلَّى الْبَرْدَیْنِ دَخَلَ الْجَنَّهَ».[۱] ابوموسی می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرکس نمازهای صبح و عصر را بخواند به بهشت می‌رود». عَنْ أَبِی بَصْرَهَ الْغِفَارِیِّ قَالَ: صَلَّى بِنَا رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم الْعَصْرَ بِالْمُخَمَّصِ، فَقَالَ: «إِنَّ هَذِهِ الصَّلاَهَ عُرِضَتْ عَلَى مَنْ کَانَ قَبْلَکُمْ فَضَیَّعُوهَا، فَمَنْ حَافَظَ عَلَیْهَا کَانَ لَهُ أَجْرُهُ …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «إِذَا ثُوِّبَ لِلصَّلَاهِ فَلَا تَأْتُوهَا وَأَنْتُمْ تَسْعَوْنَ، وَأْتُوهَا وَعَلَیْکُمُ السَّکِینَهُ، فَمَا أَدْرَکْتُمْ فَصَلُّوا، وَمَا فَاتَکُمْ فَأَتِمُّوا فَإِنَّ أَحَدَکُمْ إِذَا کَانَ یَعْمِدُ إِلَى الصَّلَاهِ فَهُوَ فِی صَلَاهٍ».[۱] از ابوهریره روایت شده است از پیامبر صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «وقتی نماز برپا می‌شود، با عجله و شتاب به نماز …

الله متعال می‌فرماید: ﴿سَابِقُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَهٖ مِّن رَّبِّکُمۡ وَجَنَّهٍ عَرۡضُهَا کَعَرۡضِ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أُعِدَّتۡ لِلَّذِینَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۚ ذَٰلِکَ فَضۡلُ ٱللَّهِ یُؤۡتِیهِ مَن یَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِیمِ٢١﴾ [الحدید: ۲۱]. «[ای مردم،] براى رسیدن به آمرزشِ پروردگارتان و بهشتى که پهنۀ آن، همچون پهنۀ آسمان و زمین است، از یکدیگر پیشی بگیرید. [این بهشت،] براى کسانى آماده شده است که …

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم … رَفَعَتْ إِلَیْهِ امْرَأَهٌ صَبِیًّا، فَقَالَتْ: أَلِهَذَا حَجٌّ؟ قَالَ: «نَعَمْ، وَلَکِ أَجْرٌ».[۱] ابن عباس می‌گوید: زنی بچه‌اش را بلند کرد و گفت: ای رسول الله! آیا برای این کودک حج است؟ پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «بله، و برای تو اجر و پاداش است». [۱] – مسلم حدیث شماره ۱۳۳۶

عَنْ أَبِی جُحَیْفَهَ قَالَ: قُلْتُ لِعَلِیِّ بْنِ أَبِی طَالِبٍ: هَلْ عِنْدَکُمْ کِتَابٌ؟ قَالَ: ” لاَ، إِلَّا کِتَابُ اللَّهِ، أَوْ فَهْمٌ أُعْطِیَهُ رَجُلٌ مُسْلِمٌ، أَوْ مَا فِی هَذِهِ الصَّحِیفَهِ. قَالَ: قُلْتُ: فَمَا فِی هَذِهِ الصَّحِیفَهِ؟ قَالَ: العَقْلُ، وَفَکَاکُ الأَسِیرِ، وَلاَ یُقْتَلُ مُسْلِمٌ بِکَافِرٍ».[۱] ابوجحیفه س می‌گوید به علی بن ابی‌طالب س گفتم: آیا نزد تو کتابی است؟ گفت: نه، فقط کتاب الله یا …

الله بلندمرتبه می‌فرماید: ﴿إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَذِکۡرَىٰ لِمَن کَانَ لَهُۥ قَلۡبٌ أَوۡ أَلۡقَى ٱلسَّمۡعَ وَهُوَ شَهِیدٞ ٣٧﴾ [ق: ۳۷]. «بی‌گمان در این [سخن] برای صاحبدلان یا کسانی که با حضور [قلب به ندای توحید] گوش فرامی‌دهند و هوشیارند، اندرز است». خارج شدن جهت فراگیری علم و تحمل سختی و مشقت به خاطر آن و زیاد طلب کردنش و لازم بودن …

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا مَرَرْتُمْ بِرِیَاضِ الجَنَّهِ فَارْتَعُوا» قَالُوا: وَمَا رِیَاضُ الجَنَّهِ؟ قَالَ: «حِلَقُ الذِّکْرِ».[۱] انس بن مالک روایت می‌کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «هر وقت از گلزارهای بهشت عبور کردید، پس آنجا بچرید (و کمال استفاده را از آن بنمایید)». صحابه عرض کردند: گلزارهای بهشت چه هستند؟ رسول صلی الله …

عَنْ أَبِی وَاقِدٍ اللَّیْثِیِّ صلی الله علیه وسلم أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم بَیْنَمَا هُوَ جَالِسٌ فِی المَسْجِدِ وَالنَّاسُ مَعَهُ إِذْ أَقْبَلَ ثَلاَثَهُ نَفَرٍ، فَأَقْبَلَ اثْنَانِ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم وَذَهَبَ وَاحِدٌ، قَالَ: فَوَقَفَا عَلَى رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم، فَأَمَّا أَحَدُهُمَا: فَرَأَى فُرْجَهً فِی الحَلْقَهِ فَجَلَسَ فِیهَا، وَأَمَّا الآخَرُ: فَجَلَسَ خَلْفَهُمْ، وَأَمَّا الثَّالِثُ: فَأَدْبَرَ ذَاهِبًا، فَلَمَّا …

قَالَ عُمَرُ بْنُ الْخَطَّابِ: «بَیْنَمَا نَحْنُ عِنْدَ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلم ذَاتَ یَوْمٍ، إِذْ طَلَعَ عَلَیْنَا رَجُلٌ شَدِیدُ بَیَاضِ الثِّیَابِ، شَدِیدُ سَوَادِ الشَّعَرِ، لَا یُرَى عَلَیْهِ أَثَرُ السَّفَرِ، وَلَا یَعْرِفُهُ مِنَّا أَحَدٌ، حَتَّى جَلَسَ إِلَى النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم، فَأَسْنَدَ رُکْبَتَیْهِ إِلَى رُکْبَتَیْهِ، وَوَضَعَ کَفَّیْهِ عَلَى فَخِذَیْهِ و… ».[۱] عمر بن خطاب روایت می‌کند: «روزی نزد پیامبر نشسته …

عَنْ أَبِی هُرَیرَه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «مَنْ جَلَسَ فِی مَجْلِسٍ فَکَثُرَ فِیهِ لَغَطُهُ، فَقَالَ قَبْلَ أَنْ یَقُومَ مِنْ مَجْلِسِهِ ذَلِکَ: سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَبِحَمْدِکَ، أَشْهَدُ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنْتَ أَسْتَغْفِرُکَ وَأَتُوبُ إِلَیْکَ، إِلَّا غُفِرَ لَهُ مَا کَانَ فِی مَجْلِسِهِ ذَلِکَ».[۱] ابوهریره روایت می‌کند که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: کسی‌که در مجلسی شرکت کرد و …

عَنْ أُمِّ سَلَمَهَ قَالَتْ: اسْتَیقَظَ النَّبِی صلی الله علیه وسلم ذَاتَ لَیلَهٍ فَقَالَ: «سُبْحَانَ اللَّهِ، مَاذَا أُنْزِلَ اللَّیْلَهَ مِنَ الفِتَنِ، وَمَاذَا فُتِحَ مِنَ الخَزَائِنِ، أَیْقِظُوا صَوَاحِبَاتِ الحُجَرِ، فَرُبَّ کَاسِیَهٍ فِی الدُّنْیَا عَارِیَهٍ فِی الآخِرَهِ».[۱] ام سلمه روایت می‌کند که شبی رسول الله صلی الله علیه وسلم بیدار شده و فرمود: «سبحان الله، امشب چه فتنه‌هایی نازل شده و چه دروازه‌ی گنج‌هایی گشوده …

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ قَالَتِ النِّسَاءُ لِلنَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم: غَلَبَنَا عَلَیْکَ الرِّجَالُ، فَاجْعَلْ لَنَا یَوْمًا مِنْ نَفْسِکَ، فَوَعَدَهُنَّ یَوْمًا لَقِیَهُنَّ فِیهِ، فَوَعَظَهُنَّ وَأَمَرَهُنَّ، فَکَانَ فِیمَا قَالَ لَهُنَّ: «مَا مِنْکُنَّ امْرَأَهٌ تُقَدِّمُ ثَلاَثَهً مِنْ وَلَدِهَا، إِلَّا کَانَ لَهَا حِجَابًا مِنَ النَّارِ» فَقَالَتِ امْرَأَهٌ: وَاثْنَتَیْنِ؟ فَقَالَ: «وَاثْنَتَیْنِ».[۱] ابوسعید خدری می‌گوید: زنان به پیامبر صلی الله علیه وسلم گفتند: مردان تو را …

عَنْ عَائِشَهَ أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم قَالَ لَهَا: «یَا عَائِشَهُ، لَوْلاَ أَنَّ قَوْمَکِ حَدِیثُ عَهْدٍ بِجَاهِلِیَّهٍ لَأَمَرْتُ بِالْبَیْتِ، فَهُدِمَ، فَأَدْخَلْتُ فِیهِ مَا أُخْرِجَ مِنْهُ، وَأَلْزَقْتُهُ بِالأَرْضِ، وَجَعَلْتُ لَهُ بَابَیْنِ، بَابًا شَرْقِیًّا، وَبَابًا غَرْبِیًّا، فَبَلَغْتُ بِهِ أَسَاسَ إِبْرَاهِیمَ».[۱] عایشه روایت می‌کند که پیامبرصلی الله علیه وسلم فرمود: «ای عایشه، اگر قوم تو با جاهلیت نزدیک نمی‌بودند، دستور می‌دادم تا خانه‌ی …

عَنْ أَنَسِ بْنُ مَالِکٍ أَنَّ نَبِیَّ اللهِ صلی الله علیه وسلم، وَمُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ رَدِیفُهُ عَلَى الرَّحْلِ، قَالَ: «یَا مُعَاذُ» قَالَ: لَبَّیْکَ رَسُولَ اللهِ وَسَعْدَیْکَ، قَالَ: «یَا مُعَاذُ» قَالَ: لَبَّیْکَ رَسُولَ اللهِ وَسَعْدَیْکَ، قَالَ: «یَا مُعَاذُ» قَالَ: لَبَّیْکَ رَسُولَ اللهِ وَسَعْدَیْکَ، قَالَ: «مَا مِنْ عَبْدٍ یَشْهَدُ أَنَّ لَا إِلَهَ إِلَّا اللهُ، وَأَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ إِلَّا حَرَّمَهُ اللهُ عَلَى النَّارِ»، …

عَنِ ابْنِ عُمَرَ ب قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «إِنَّ مِنَ الشَّجَرِ شَجَرَهً لاَ یَسْقُطُ وَرَقُهَا، وَإِنَّهَا مَثَلُ المُسْلِمِ، فَحَدِّثُونِی مَا هِیَ» فَوَقَعَ النَّاسُ فِی شَجَرِ البَوَادِی قَالَ عَبْدُ اللَّهِ: وَوَقَعَ فِی نَفْسِی أَنَّهَا النَّخْلَهُ، فَاسْتَحْیَیْتُ، ثُمَّ قَالُوا: حَدِّثْنَا مَا هِیَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ: «هِیَ النَّخْلَهُ».[۱] ابن عمر از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت می‌کند که فرمود: از بین درختان، درختی …

علم شرعی سه قسم است: علم به الله و اسماء و صفات و افعال او، و علم به اوامر و دستورات الهی، و علم و آگاهی داشتن به روزهای الله که در آن روزها پیامبران و اولیا و دوستان خویش را نصرت نمود و دشمنان‌شان را خوار و ذلیل گردانید. و همه‌ی آن‌ها را الله در کتاب عزیزش بیان فرموده …

الله بلندمرتبه می‌فرماید: ﴿أَمَّنۡ هُوَ قَٰنِتٌ ءَانَآءَ ٱلَّیۡلِ سَاجِدٗا وَقَآئِمٗا یَحۡذَرُ ٱلۡأٓخِرَهَ وَیَرۡجُواْ رَحۡمَهَ رَبِّهِۦۗ قُلۡ هَلۡ یَسۡتَوِی ٱلَّذِینَ یَعۡلَمُونَ وَٱلَّذِینَ لَا یَعۡلَمُونَۗ إِنَّمَا یَتَذَکَّرُ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ٩﴾ [الزمر: ۹]. «آیا [چنین مشرکی بهتر است یا] کسی که در طول شب، در حال سجده و قیام، به عبادت مشغول است و از [عذاب] آخرت ترسان است و به رحمت پروردگارش امید …

حکمت الله از آفرینش زمین و آسمان‌ها و مخلوقات و زندگی و مرگ، آزمایش نمودن انسان است که اعمال نیکو را بر اساس کمال توحید و ایمان به الله ﻷ انجام دهد. روش اینکه اعمال در مرتبه‌ی احسان قرار گیرند، شناخت آفریننده‌ی آسمان و زمین در اسماء و صفات و افعالش می‌باشد و اینکه الله را در همه‌ی اعمال مراقب خویش …

آفرینش و دستور دادن مخصوص الله است، آنچه بخواهد انجام می‌دهد و آنچه اراده نماید، حکم می‌کند، کسی را که بخواهد هدایت، و کسی را که بخواهد، گمراه می‌نماید. پادشاهی از اوست و آفرینش نیز آفرینش اوست. هرکاری انجام دهد، سؤال نمی‌شود، در حالی که دیگران سؤال می‌شوند. و از رحمت الله این است که انسان‌ها را بر فطرت توحید …

راضی شدن به تقدیر سه نوع است: اول: راضی شدن به طاعات و عبادات و این واجب است. دوم: راضی شدن در برابر مصیبت‌ها، و این مستحب است. سوم: کفر و فسوق و نافرمانی، به راضی شدن در این موارد امر نشده است بلکه به بغض و خشم در مقابل آن‌ها دستور داده شده است؛ زیرا الله متعال آن را …

دفع تقدیر به وسیله تقدیر در موارد ذیل مشروع است: اول: دفع تقدیری که اسباب آن منعقد شده به وسیله‌ی اسباب دیگری از تقدیر که با آن مقابله می‌نماید، مانند دفع دشمن به وسیله جنگیدن، دفع گرمی و سردی و مانند آن… دوم: دفع تقدیری که واقع شده و استقرار یافته با تقدیر دیگری که آن را دفع می‌نماید و …

در حقیقت بر طرف کردن مصیبت‌ها در دست خودشان است، الله متعال سرنوشت هیچ قومی را تغییر نمی‌دهد تا اینکه آن‌ها خودشان تغییر دهند، هر وقت کفر را به وسیله ایمان، و گناه را به وسیله طاعت، و بدی را به وسیله نیکی تغییر دادند، الله متعال فوری احوال آن‌ها را تغییر خواهد داد و اگر نیکی را به وسیله …

الله متعال دو نوع تقدیر دارد: اول: آنچه که الله  در جهان آفرینش جاری می‌سازد از قبیل آفرینش و رزق و زندگی و مرگ و تصرف و تدبیر و مانند آن از اوامر ایجاد شده. این تقدیرهای بزرگ را الله متعال هر روز جلوی ما جاری می‌سازد تا به وسیله آن کمال قدرت الله متعال و بزرگی نام‌ها و صفات …

با ایمان به الله و پناه بردن به او در نماز از فتنه‌ی دجال، و فرار کردن از او، و حفظ کردن آیات اول سوره‌ی کهف می‌توان از شر دجال در امان بود. عَنْ أَبِی الدَّرْدَاءِ أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ حَفِظَ عَشْرَ آیَاتٍ مِنْ أَوَّلِ سُورَهِ الْکَهْفِ عُصِمَ مِنَ الدَّجَّالِ».[۱] ابودرداء از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت …

تزکیه: پاک کردن و طهارت ظاهر و باطن از هر نجاست و پلیدی است. برای تزکیه سه تعلق وجود دارد: اول – در حق الله: انسان از شرک و نفاق و ریا تزکیه و پاک شود. پس الله را با اخلاص عبادت نماید و دین را مخصوص او گرداند. دوم – در حق رسول ج: از بدعت و نوآوری در دین …

اسلام: تسلیم شدن در برابر الله به وسیله‌ی توحید، و فرمانبرداری از او با اطاعت کردنش و دوری جستن از شرک و اهل آن. دین اسلام سه مرتبه دارد که عبارت‌اند از: اسلام، ایمان و احسان. هر مرتبه دارای ارکانی است.

ابن حزم در «مداوه النفوس» می‌گوید: یکی از فواید علم، این است که وسوسه‌ها و غم‌ها و ناراحتی‌ها را از وجود انسان دور می‌کند. این، سخن درستی است؛ بویژه برای کسی که علم و دانش را دوست دارد، به آن علاقمند است، بدان مشغول می‌شود و به آن عمل می‌کند؛ لذا فایده و اثر آن، بر او نمایان خواهد گشت. …

پاداش‌های فراوانی که در شریعت مقرر شده، بنده مسلمان را شادمان می‌کند. این امر در ده عملی که گناهان را می‌زداید، متجلی می‌شود؛ مانند توحید که گناهان را پاک می‌کند. از نیکی‌هایی که گناهان را می‌زداید و پاک می‌نماید، می‌توان نماز جمعه را نام برد که گناهان یک جمعه تا جمعه بعد را می‌زداید. همچنین عمره تا عمره دیگر و …

علم و دانشی که تو را به سوی خدا رهنمون می‌گردد، بر تو مبارک و خجسته باد؛ ﴿وَقَالَ ٱلَّذِینَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَ وَٱلۡإِیمَٰنَ لَقَدۡ لَبِثۡتُمۡ فِی کِتَٰبِ ٱللَّهِ إِلَىٰ یَوۡمِ ٱلۡبَعۡثِۖ﴾ [الروم: ۵۶] «و کسانی که علم و ایمان به آنها داده شده، گفتند: شما تا روز رستاخیز بدان اندازه که خداوند، مقدر نموده، (در دنیا و جهان برزخ) ماندگار بوده‌اید». …

در سدۀ نخستین اسلام به وجود آمدن چنین ائمۀ فن و صاحبان اجتهاد، دلیل روشنی بر صلاحیت و کارآمدی این امّت بود، در اثر فعالیت‌ها و تیز هوشی ایشان در زندگی معاشرتی و علمی این امّت، آن چنان نظم و یگانگی پیدا شد که امّت را از تفرقه فکری و بی‌نظمی معاشرت و هرج و مرج محفوظ نگه داشت، ایشان …

و همینطور تدوین مسائل فقهی، استنباط و استخراج جزئیات و ترتیب فتاوی، مورد نیاز علمی اسلام بود که تاخیر در انجام آن، غیر ممکن بود. اسلام از جزیره العرب خارج شده و به کشورهای شام، عراق، مصر و ایران و دیگر کشورهای وسیع و حاصلخیز رسیده بود. معاشرت، تجارت و انتظامات کشوری شکل‌های پیچیده‌ای به خود گرفته بود. در چنین …