سوال و جواب

بعضی از مردم می گویند: کشیدن سیگار در روز رمضان روزه را باطل نمی کند، زیرا سیگار نه خوردنی است و نه نوشیدنی (تا وارد معده شود) رأی شما در باره این گفته چیست؟   الحمدلله، علامه ابن عثیمین رحمه الله در پاسخ به این سوال می گوید: «بنظر من این قول اصلی ندارد، زیرا سیگار نوشیدنی است، و خود …

حکم استفاده روزه دار از پماد جهت زدودن خشکی لبها چیست؟   الحمدلله، « ایرادی ندارد که انسان (روزه دار) از پماد جهت مرطوب کردن لبها و بینی استفاده کند، و یا آنکه بوسیله آب آنرا تر کند، و یا توسط تکه پارچه ای و یا شبیه آن (لب را مرطوب و تر کند)، اما باید مواظب باشد تا از …

آیا استفاده از کرم و پماد مخصوص برای درمان بواسیر – چه خارجی باشد یا داخلی – در ماه رمضان موجب باطل شدن روزه می شود؟   الحمدلله، «استعمال پماد یا کرم (مرهم) جهت درمان بواسیر اثری بر روزه ندارد». وبالله التوفیق ، وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم. شیخ عبد العزیز بن باز . شیخ عبد العزیز …

آیا نیش مار یا عقرب روزه را باطل می کند؟   الحمدلله، سراغ نداریم که کسی از اهل علم فرموده باشد که نیش مار یا عقرب جزو نواقض روزه است، و مار و عقرب سم را در بدن فرد نیش خورده تزریق می کنند، درحالیکه شخص صدمه دیده از نیش خوردن آنها پرهیز می کند و معمولا نیش زدگی عمدی …

برادر من به مرض قند (دیابت) مبتلا است و نیاز دارد تا هر روز آمپول انسولین تزریق کند، آیا این تزریق موجب باطل شده روزه نمی شود؟ و آیا اصلا روزه بر او واجب است؟   الحمدلله، «ایرادی ندارد که از آمپول مذکور در طول روز جهت مداوا استفاده کند، و قضای آنروز بر او واجب نیست (زیرا روزه اش …

شخصی در ماه رمضان مسافر و روزه است، او قصد می کند تا روزه اش را بشکند ولی چیزی را که بتواند با آن روزه اش را بشکند نمی یابد! لذا از تصمیم خود بر خوردن روزه اش منصرف می شود و روزه اش را کامل می کند، آیا روزه او صحیح است؟   الحمدلله، بر طبق مذهب مالکیه و …

آیا دعایی برای وقت سحری و افطار تشریع شده که روزه دار آنرا بخواند؟   الحمدلله، در وقت افطار دو دعا و ذکر در احادیث وارد شده اند، که یکی از آن احادیث حسن است ولی دیگری ضعیف است: اول: از ابن عمر رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم وقتی افطار می‌کرد می‌فرمود: (ذهب الظما …

دقیقا از چه لحظه ای باید از خوردن و نوشیدن پرهیز نمود؟ آیا با شنیدن الله اکبر موذن یا وقت دیگری؟ و اگر کسی در دستش لیوان آبی باشد و یا در دهانش مقداری آب باشد و در آن لحظه موذن اذان بگوید باید چکار کند؟   الحمدلله، آنچه برای روزه دار واجب است اینست که از هنگام طلوع فجر …

نظر شما (علامه ابن عثیمین) در خصوص برگزاری افطار دسته جمعی جهت تشویق مردم بر روزه سنت چیست؟   الحمدلله، «بنظر من ایرادی ندارد، اما بهتر است صورت نگیرد، زیرا صحابه رضی الله عنهم از اینگونه روشها استفاده نمی کردند. هرگاه مردم با سخن گفتن جهت روزه سنت مشتاق شوند، همین (سخن گفتن) کافیست و لازم نیست تا جهت ترغیب …

آیا جایز است یک روز را بخاطر بازی فوتبال روزه نگرفت؟   الحمدلله، « جایز نیست که در روز رمضان بخاطر بازی های ورزشی مانند فوتبال یا غیره روزه خورده شود، زیرا این اعمال جزو عذرهای شرعی که افطار را مباح می کنند نیست». وبالله التوفیق ، وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم” انتهی . شیخ عبد العزیز …

هرگاه کسی فقط بر روزه گرفتن و نماز خواندن در ماه رمضان حریص باشد، ولی به مجرد پایان رمضان دیگر نماز را ترک کند، آیا روزه ی او صحیح است؟   الحمدلله، هیئت دائمی افتاء در پاسخ این سوال می گویند: «نماز رکنی از ارکان اسلام است، و حتی مهمترین رکن آن بعد از شهادتین می باشد و نماز جزو …

آیا افراط و زیاده روی در آماده کردن غذا برای (سفره) افطار ثواب و اجر روزه را کم می کند؟   الحمدلله، « از ثواب روزه نمی کاهد، چرا که کار حرام بعد از انتهای روزه دیگر از ثواب آن نمی کاهد، ولی این امر مشمول فرموده الله تعالی می شود که فرمود: « وَکُلُوا وَاشْرَبُوا وَلَا تُسْرِفُوا إِنَّهُ لَا …

مسجد محل ما همیشه دیرتر از دیگر مساجد شهر اذان می دهد، آیا برای من و دیگران جایز است که بر اساس اذانی که از طریق رادیو پخش می شود افطار کنیم؟ با توجه به اینکه اذان رادیو با اذان شهر ما هماهنگ است و اکثرا مردم از آن پیروی می کنند، آیا این امر صحیح است یا بایستی از …

من در یک کشور غیر مسلمان اقامت دارم، و می بینم که در ماه رمضان بسیاری از مسلمانان روزه نیستند و وارد غذاخوری من می شوند تا برایشان غذا بیاورم، و همینطور غیر مسلمانان هم به رستوران من می آیند و طلب غذا می کنند، آیا جایز است که من در روز رمضان به اینگونه اشخاص غذا بدهم؟   الحمدلله، …

آیا مؤذن اول افطار کند و بعد اذان دهد و یا بعد از اذان خودش افطار نماید؟   الحمدلله، معیار و ملاک اصلی برای شروع و جواز افطار، در حقیقت غروب خورشید است، چنانکه پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند: «إذَا أَقْبَلَ اللَّیْلُ مِنْ هَهُنَا وَأَدْبَرَ النَّهَارُ مِنْ هَهُنَا وَغَرَبَتِ الشَّمْسُ فَقَدْ أَفْطَرَ الصَّائِمُ» بخاری (۱۹۵۴) ومسلم (۱۱۰۰).‏ یعنی: هر …

من در شهر لندن بودم که روزه را با سحری شروع کردم و سپس به سوی شهر تهران پرواز کردم و در تهران با غروب خورشید افطار نمودم، درحالیکه بین این دو شهر اختلاف زمانی زیادی وجود دارد، حکم روزه آنروز من چیست؟   الحمدلله، روزه ی شما صحیح است، زیرا ملاک و معیار در افطار؛ به مکانی هست که …

شنیدم که روزه گرفتن نیمه دوم ماه شعبان جایز نیست، مگر برای کسی که به روزه گرفتن عادت داشته باشد، آیا برای من جایز است که قضای روزه رمضان پارسال خود را در آن پانزده روز بگیرم؟   الحمدلله، نخست باید یادآوری شود که پیامبر صلی الله علیه وسلم در چند حدیث ما را از روزه گرفتن روزهای پایانی ماه …

حکم استقبال از ماه رمضان با روزه گرفتن در اواخر ماه شعبان چیست؟   الحمدلله، مستحب است که اکثر روزهای ماه شعبان را روزه بود، چنانکه ازعایشه رضی الله عنها روایت است: «ما رأیت رسول الله صلی الله علیه وسلم استکمل صیام شهر قط إلا شهر رمضان، و ما رأیته فی شهر أکثر منه صیاما فی شعبان». متفق علیه یعنی: …

من در شهری زندگی می کنم که متاسفانه مردم آنجا اکثرا با یک روز تاخیر نسبت به غالبیت مسلمانان کشورهای دیگر شروع به روزه گرفتن ماه رمضان و یا عید فطر می کنند، ولی من با غالبیت مسلمانان روزه می گیرم و با آنها عید فطر برگزار می کنم، حال سوال من در مورد نماز عید است؛ آیا من می …

مسلمانانی که در کشورهای کفار زندگی می کنند که رؤیت شرعی در آنجا محقق نمی شود چگونه روزه بگیرند؟   الحمدلله، علامه ابن عثیمین رحمه الله در پاسخ این سوال می گوید: « پاسخ این است که: برای این افراد اثبات هلال از طریق شرعی امکان پذیر است، اگر برایشان مشکلی نباشد برای رؤیت هلال به آسمان نگاه کنند، و …

هرگاه در بعضی از کشورهای اسلامی هلال ماه روئیت شود ولی در کشوری که من در آن کار می کنم ماه رمضان و شعبان را سی روز بگیرند، چکار کنم؟ اصلاً سبب اختلاف مردم در تعیین (روز اول) رمضان چیست؟   الحمدلله، علامه عبدالعزیز ابن باز رحمه الله در پاسخ به این سوال می گوید: «بر تو واجب است که …

هرگاه شخصی از یک کشور به کشور یا شهر دیگری نقل مکان کند و دید که مردم آنجا در تعیین روز اول رمضان با (مردم) وطن او اختلاف دارند، چکار کند؟   الحمدلله، هرگاه شخصی وارد کشور یا شهری شد و دید که مردم آنجا روزه رمضان را آغاز کردند، بر او نیز واجب است که همراه آنها روزه بگیرد، …

در کشور ما رمضان را سی روز کامل گرفتند، اما در کشور عربستان سعودی بیست و نه روز روزه بودند، حال دوست من روز سی ام را افطار کرد و به من گفت: روزه گرفتن در امروز (سی ام) حرام است زیرا هلال ماه شوال در کشور سعودی دیده شده است. آیا من باید روز سی ام را (همراه مردم …

آیا کسانی که کارگر یا نانوا هستند و یا در طول روز کارهای سخت بدنی انجام می دهند و آنها را به شدت تشنه و خسته می کند، خصوصا در فصل تابستان، می توانند روزه نگیرند و بعداً آنرا قضاء کنند؟   الحمدلله، روزه رمضان یکی از ارکان اسلام است که توسط کتاب و سنت و اجماع امت اسلام ثابت …

در منطقه ی صحرای کبری (عربستان) گاهی ماه رمضان در فصل تابستان بر مردم حلول می کند و در این فصل روزه گرفتن بر آنها سخت است، و بعضاً برای آنها غیر ممکن است و این وضعیت تا چند سال ادامه دارد، این مردم چگونه روزه بگیرند؟   الحمدلله، «هرگاه ماه رمضان برسد بر هر مسلمان مکلف و مقیم واجب …

برای چه نوع بیماری و مرضی می توان از رخصت شرعی استفاده کرد و روزه نبود؟ آیا با هر مرضی می توان روزه نگرفت حتی اگر خفیف باشد؟   الحمدلله، خداوند متعال به مریض و بیمار رخصت داده تا در هنگام مرضش روزه رمضان را نگیرد، چنانکه فرمودند: «وَمَنْ کَانَ مَرِیضًا أَوْ عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّهٌ مِنْ أَیَّامٍ أُخَرَ یُرِیدُ اللَّهُ …

من مشکل سنگ کلیه دارم، و دکتر به من توصیه کرده که روزه نگیرم، زیرا برای دفع سنگ نیاز به نوشیدن مایعات در طول روز دارم، آیا می توانم روزه نگیرم؟   الحمدلله، اگر یک پزشک مسلمان و مورد اعتماد تشخیص دهد که روزه گرفتن برای شما زیان آور است و توصیه به نگرفتن روزه نماید، در اینحالت می توان …

حکم روزه برای کسی که بیماری سل ریوی دارد؟   الحمدلله، کسی که دچار مرض سل ریوی است، چنانکه یک پزشک مسلمان و متقی برای او تجویز کند که باید برای جلوگیری از ضرر وارده بر بدنش روزه نگیرد، پس می تواند از رخصت شرعی استفاده نماید و روزه نباشد و هرگاه مشکل جسمی او برطرف شد آن روزها را …

به علت درد دندان دچار سردرد شدیدی شده ام، آیا می توان قرصی را بر روی دندان بگذارم درحالیکه روزه هستم؟   الحمدلله، سردرد شدید از جمله امراضی است که خوردن رمضان را مباح و جایز می کند، بخصوص که روزه گرفتن موجب تشدید سردرد شود، پس برای کسی که سردرد شدید دارد ایرادی ندارد روزه اش را بخورد تا …

آیا برای مریض جایز است که به سبب درد دندان روزه نگیرد؟   الحمدلله، « اگر کسی که به درد دندان دچار است و نیاز به افطار دارد، پس می تواند روزه نگیرد، زیرا او در اینحالت جزو مریضی است که خداوند متعال برای آنها رخصت روزه نگرفتن داده است». شیخ عبد العزیز بن عبد الله بن باز .. شیخ …

آیا بر شخصی که بیماری صرع (epilepsy‏) دارد (مرضی که به سبب آن شخص برای مدت کوتاهی هوشیاری خود را از دست می دهد)، روزه گرفتن واجب است؟   الحمدلله، علما فرموده اند که اگر کسی در رمضان دچار بیهوشی و غش شود، روزه بر او ساقط نمی شود و بر وی واجب است همچون دیگران روزه بگیرد. از علامه …

من به گردوغبار حساسیت شدیدی دارم و گاهی به سبب آن عطسه های زیاد و مستمری می کنم، و پزشک برای من اسپری تنفسی را تجویز کرده که حدود ۲۵% آن از الکل تشکیل شده است، البته من این اسپری را فقط در شرایط ضروری استفاده می کنم، اما نمی دانم شرعا استفاده از آن اسپری (با آن درصد الکل) …

مدت هشت سال است که به مرض زخم معده مبتلا هستم، و همواره در حال مداوای آن هستم، و پزشکها به من توصیه کرده اند که روزه نگیرم چرا که بیماریم را تشدید می کند، آیا برای من جایز است روزه نگیرم؟   الحمدلله، شیخ محمد بن ابراهیم رحمه الله می گوید: «برای او جایز است که روزه اش را …

من بیماری دارم به پزشک مراجعه کردم و ایشان قرص هایی به من داد که تا مدت پنج سال آنها را مصرف کنم، و هر دوازده ساعت باید یک قرص بخورم، حال در ماه رمضان که بعضی از روزها بیشتر از پانزده ساعت طول می کشد چکار کنم، چرا که اگر یک ساعت از وقت مقرر دیرتر قرص بخورم مرضم …

دختری در سن یازده سالگی دچار قاعدگی شده آیا روزه بر او لازم است؟ قابل ذکر است که او از سلامتی خوبی بهره مند نیست و در هنگامی که توانایی روزه گرفتن را ندارد چه چیزی بر وی مترتب خواهد شد؟   الحمدلله، «اگر حقیقت همانگونه باشد که ذکر کردید، روزه بر او لازم است، زیرا حیض یکی از علامتهای …

من ۲۳ سال سن دارم ولی وزنم به نسبت سنم بسیار ناچیز است بگونه ایکه کل وزن من فقط ۵۰ کیلو است! برای مسئله وزنم نزد چند پزشک رفته ام و گفته اند که امری عادی است و موجب مرض یا بیماری نیست. ولی من در هنگام روزه گرفتن در ساعتهای اولیه روز احساس کسالت زیاد و خشکی بدن می …

بزودی به حول و قوه الهی به خاطر کارهای اداری به خارج از کشور مسافرت می کنم و حدوداً سه ماه طول می کشد، و ماه رمضان نیز را در پیش داریم، آیا روزه رمضان بر من واجب است؟       الحمدلله، ۱- بر طبق رأی جمهور علما از جمله مذهب مالکیه و شافعیه و حنابله، هرکس به مکانی …

شخصی در سفر است و او در مدت سفر از رخصت شرعی استفاده کرده و روزه نگرفته است، حال او قصد دارد که بازگردد و می داند که انشاءالله فردا ظهر بازگشته و در بین خانواده اش خواهد بود، آیا برای او جایز است در آن روزی که می داند نزد خانواده اش باز می گردد، روزه نگیرد؟ باتوجه به …

من بدلیل شغلی که دارم ناچارم جهت کسب رزق و روزی دائماً در سفر باشم، و من همیشه در سفر نمازهایم را جمع می کنم و ماه رمضان را روزه نمی گیرم، آیا من حق چنین کاری را دارم یا خیر؟   الحمدلله، «برای شما جایز است که در سفر خود نماز چهار رکعتی را شکسته بخوانید و همچنین نماز …

هرگاه در شب نیت روزه فردا را داشته باشیم و صبح هم روزه باشیم، سپس بخواهیم که در روز به سفر برویم، آیا برای من جایز است که روزه ام را بشکنم یا باید آنرا کامل نمایم؟   الحمدلله، بر طبق مذهب امام ابوحنیفه و مالک و شافعی برای چنین کسی جایز نیست که روزه اش را بخورد، و بلکه …

من دختری هستم که به خاطر نوعی بیماری جز از طریق مصرف دارو قاعده نمی شوم، و لازم است که هر ماه این دارو را مصرف کنم، آیا در ماه رمضان جایز است که از این دارو مصرف کنم باتوجه به اینکه نماز و روزه برای زن حائضه جایز نیست و من با اختیار خود این دارو را مصرف می …

در ماه رمضان و در روز آخر دوره ماهیانه و دو ساعت قبل از اذان صبح، نزول مایع زرد رنگی را مشاهده کردم، و سپس خوابیدم، و ندیدم که آیا قبل از اذان صبح نزول آن متوقف شد یا خیر، و بعد از صبح توقف نزول مایع را ملاحظه کردم و بعداً اذان ظهر گفته شد و بعد از آن …

من معمولا سه روز قبل از خونریزی ماهانه دستمالی را قرار می دهم تا مانع خروج لکه های تیره شود، آیا خارج شدن این لکه های تیره نماز و روزه را باطل می کنند؟   الحمدلله، علامه ابن عثیمین رحمه الله می گوید: «اگر این لکه های تیره از مقدمات حیض باشد، پس این خود حیض است، و این امر …

اگر کسی در روز رمضان با همسرش بازی و ملاعبه کند و او گمان داشته که این ملاعبه او به انزال منجر نمی شود ولی سرانجام دچار انزال شود، آیا او گناهکار است و باید مانند جماع کفاره دهد؟   الحمدلله، اگر کسی از خود مطمئن باشد که ملاعبه او با همسرش به جماع یا انزال نمی انجامد، در این …

در وقت سحر با همسر خود در حال جماع بودم که صدای اذان را شنیدم ولی من تا اندکی قبل از پایان اذان توقف نکردم، چرا که گمان داشتم می توان تا قبل از انتهای اذان جماع کرد! آیا این عمل من جایز بوده؟   الحمدلله، با توجه به اینکه واجب است از لحظه طلوع فجر صادق از هر نوع …