عَنِ ابْنِ عُمَرَ رَضِیَ الله عَنْهُمَا قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «بَیْنَا أَنَا نَائِمٌ أُتِیتُ بِقَدَحِ لَبَنٍ فَشَرِبْتُ حَتَّى إِنِّی لأَرَى الرِّیَّ یَخْرُجُ فِی أَظْفَارِی، ثُمَّ أَعْطَیْتُ فَضْلِی عُمَرَ بْنَ الْخَطَّابِ». قَالُوا: فَمَا أَوَّلْتَهُ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «الْعِلْمَ». (بخارى:۸۲). عبد الله بن عمر رضی الله عنهما می‏گوید: از رسول‏ الله صلی الله علیه وسلم شنیدم …

١-عائشه بنت جعفرالصادق ٢-عائشه بنت موسى الکاظم ٣-عائشه بنت جعفربن موسى الکاظم ۴-عائشه بنت علی الرضا ۵-عائشه بنت علی الهادی ۱٫عائشه بنت الإمام جعفر الصادق أخت الإمام موسى الکاظم. ١. عائشه دختر امام جعفر صادق و خواهر امام موسى کاظم علیهم الرحمه و الرضوان. الإمام جعفر الصادق سمى ابنته بعائشه ( کتاب أعلام النساء امام جعفر صادق اسم دخترش را …

ﻭﺃﻭﻝ ﻣﻦ ﺃﺛِﺮ ﻋﻨﻪ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻠﻔﻆ ﺍﻟﺼﺤﺎﺑﻲ ﺍﻟﺠﻠﻴﻞ ﻋﺒﺪ ﺍﻟﻠﻪ ﺑﻦ ﻋﺒﺎﺱ ﺇﺫ ﻗﺎﻝ ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻗﻮﻟﻪ ﺗﻌﺎﻟﻰ ‏( ﻳﻮﻡ ﺗﺒﻴﺾ ﻭﺟﻮﻩ ﻭﺗﺴﻮﺩ ﻭﺟﻮﻩ ‏) ‏[ ﺁﻝ ﻋﻤﺮﺍﻥ ۱۰۶ ‏]. ﺣﻴﻦ ﺗﺒﻴﺾ ﻭﺟﻮﻩ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺴﻨﺔ ﻭﺍﻟﺠﻤﺎﻋﺔ ، ﻭﺗﺴﻮﺩ ﻭﺟﻮﻩ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺒﺪﻋﺔ ﻭﺍﻟﻔﺮﻗﺔ ، ﺫﻛﺮﻫﺎ ﺍﻟﺤﺎﻓﻆ ﺍﺑﻦ ﻛﺜﻴﺮ ﻓﻲ ﺗﻔﺴﻴﺮﻩ ﻭﺍﻟﻤﻘﺼﻮﺩ ﻣﻦ ﻫﺬﺍ ﺍﻟﻤﺼﻄﻠﺢ ﺇﻇﻬﺎﺭ ﺃﻋﻈﻢ ﻣﺎ ﺗﻤﻴﺰ ﺑﻪ ﺃﻫﻞ ﺍﻟﺴﻨﺔ …

وَلَا تَتَّخِذُوا أَیْمَانَکُمْ دَخَلًا بَیْنَکُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا ﴾ [النحل/۹۴]. «و سوگندهایتان را وسیله ی (خیانت و) فریب در میان خود قرار ندهید ، که (مبادا) گامی بعد از استواری اش (بر ایمان) متزلزل شود». الله تعالى نفرموده بعد از تردید بلکه فرموده بعد از ثابت قدم شدن؛ زندگی سرتاسر فتنه است و این ثابت قدم ماندن است که …

«افراط گرایان از منهج میانه‌روی فاصله گرفتند، در نتیجه به آشفتگی و تشویش دائمی، و افزون بر آن به تکفیر و بدزبانی و سوء ظن مبتلا شدند». (دکتر عبدالکریم بکار).

﴿کَلَّا إِنَّهُمْ عَن رَّبِّهِمْ یَوْمَئِذٍ لَّمَحْجُوبُونَ (۱۵) ثُمَّ إِنَّهُمْ لَصَالُوا الْجَحِیمِ﴾. (هرگز؛ آنان در در آن روز از [دیدن] پروردگارشان یقینا در حجابند (۱۵) سپس آنان مسلما به جهنم درآیند). معنای این کلام پروردگار این است که عذاب محرومیت از دیدار پروردگار بدترین عذاب، و لذت دیدن او بالاترین لذات است. (دکتر محمد العریفی).

کار برخی از دعوتگران و طلاب علم عجیب است؛ آن‌ها از نصیحت دیگران دوری می‌کنند و فکر می‌کنند این باعث کسر شان طرف مقابل می‌شود! اما اگر در داستان سلیمان  که هم پیامبر بود و هم فرمانروا ـ دقت می‌کردند، می‌دانستند که این به خیر خودشان و طرف مقابل است. هدهد [که یه پرنده بود] خطاب به پیامبر سلیمان گفت: …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه : أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ‏ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: «لَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی النِّدَاءِ وَالصَّفِّ الأَوَّلِ، ثمَّ لَمْ یَجِدُوا إِلا أَنْ یَسْتَهِمُوا عَلَیْهِ لاسْتَهَمُوا، وَلَوْ یَعْلَمُونَ مَا فِی التَّهْجِیرِ لاسْتَبَقُوا إِلَیْهِ، وَلَوْ یَعْلَمُونَ مَا فِی الْعَتَمَهِ وَالصُّبْحِ لأَتَوْهُمَا وَلَوْ حَبْوًا». (بخارى:۶۱۵). ابوهریره رضی الله عنه می‏گوید: رسول الله ‏ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ …

{إِذْ قَالَ لَهُ رَبُّهُ أَسْلِمْ ۖ قَالَ أَسْلَمْتُ لِرَبِّ الْعَالَمِینَ}. آن گاه که پروردگارش (همراه با نمودن نشانه‌ها و آیات کونی و نفسی) بدو گفت: (به یگانگی خدا اقرار کن و) اخلاص داشته باش. گفت: (اقرار کردم و سر بر آستان تو سائیدم و) خالصانه تسلیم پروردگار جهانیان گشتم. (سوره بقره  آیه ۱۳۱).

 از جابر بن سمره رضی الله عنه روایت شده است که گفت : ما هر گاه به نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم می رفتیم هر کداممان در جایی که مجلس پایان یافته بود می نشست . (ریاض الصالحین ۸۲۷).

 از ابو هریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند : هر گروهی از مجالسی برخیزند که در آن خدا را ذکر نمی کنند، جز این نیست که از بالای چیزی شبیه لاشه ی مردار بو گرفته ی خری برخاسته اند و برای آنان ( مایه ی) حسرت و تأسف خواهد بود . (ریاض …

{إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا وَمَاتُوا وَهُمْ کُفَّارٌ فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِلْءُ الْأَرْضِ ذَهَبًا وَلَوِ افْتَدَىٰ بِهِ ۗ أُولَٰئِکَ لَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ وَمَا لَهُمْ مِنْ نَاصِرِینَ}. کسانی که کفر می‌ورزند و با کفر از دنیا رخت برمی‌بندند، اگر زمین پر از طلا باشد و (بتوانند برای بازخرید خود) آن را به عنوان فدیه بپردازند، هرگز از هیچ کدام از آنان پذیرفته …

 از ابو هریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمودند : کسی که دروغ و ناحق و عمل به آن را ترک نکند خداوند احتیاجی ندارد که او خوردن و نوشیدن خود را ترک نماید . (ریاض الصالحین ۱۲۴۱، صحیح بخاری ۱۹۰۳).

مسخره‌کردن صریح: مانند کسانی که آیه در شأن‌شان نازل شده که به قاریان قرآن می‌‌گفتند: همچون قاریان شکم‌گنده‌تر، دروغگوتر و ترسوتر هنگام روبروشدن در جنگ ندیدیم. یا حرفهای دیگری مثل اینها، بعضی از آنها می‌‌گویند: دین شما دین پنجمی است یا دین شما کهنه و فرسوده است، یا وقتی گروه امر به معروف و نهی از منکر را می‌‌بینند با …

هر کس دین را به باد استهزا و مسخره بگیرد، مرتد و بطور کلی از اسلام خارج می‌شود. خداوند می‌فرماید: ﴿قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَایَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ کُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ ۶۵ لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ کَفَرۡتُم بَعۡدَ إِیمَٰنِکُمۡ﴾ [التوبه: ۶۵-۶۶]. «بگو: آیا الله، آیات و رسولش را مسخره می‌کنید؟ بگو: عذرخواهی نکنید شما پس از ایمان آوردن کافر شدید». این آیه دلالت بر این دارد …

تماثیل: جمع تمثال است و آن مجسمه‌ای است به شکل انسان یا حیوان یا سایر جانداران است، و نصب در اصل نشانه و سنگهایی است به شکل فرمانده و شخص مورد احترامی که مشرکین برای زنده نگه‌داشتن یاد آنها حیوانات خود را ذبح می‌‌کردند. پیامبر اسلام صلی الله علیه و سلم عکس موجودات زنده و جانداران بویژه عکس انسان‌های دارای …

در ادامه علامه ابن القیم می‌‌گوید: «ببین که بین امر و نهی و هدف پیامبر صلی الله علیه و سلم در مسئله‌ی قبور با عمل‌کرد فعلی مردم چه فرق بزرگی وجود دارد، و شکی نیست که مفاسد این کارها به حدی زیاد است که کسی توانایی ذکر همه‌ی آنها را ندارد». علامه ابن القیم در ادامه بسیاری از این مفاسد …

قطعاً پیامبر صلی الله علیه و سلم تمام راههایی را که منجر به شرک می‌‌شوند، مسدود کرده و مردم را به طور جدی از آن برحذر داشته است. و مسئله قبور یکی از آنهاست که قواعدی را برای جلوگیری از عبادت قبور، غلو و افراط در صاحبان این قبور، وضع کرده است، مانند: پیامبر صلی الله علیه و سلم ما …

کهانت و عرافی هر دو ادعای دانستن چیزهای ناپیدا است، مانند خبر دادن از آنچه که در زمین اتفاق می‌افتد، و مکان اشیاء گمشده را پیدا کردن. و این از راه به خدمت در آوردن شیاطینی ممکن است که از آسمان استراق سمع می‌کنند. خداوند می‌‌فرماید: ﴿هَلۡ أُنَبِّئُکُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّیَٰطِینُ (٢٢١) تَنَزَّلُ عَلَىٰ کُلِّ أَفَّاکٍ أَثِیمٖ (٢٢٢) یُلۡقُونَ …

۱- از جهت به کارگیری شیاطین و برقرار نمودن رابطه و نزدیک‌ شدن با آنها از راه عملی نمودن اموری که دوست دارند، تا متقابلاً آنها نیز مطیع جادوگر شوند؛ لذا سحر از چیزهایی است که شیاطین آموزش می‌‌دهند، خداوند می‌فرماید: ﴿وَلَٰکِنَّ ٱلشَّیَٰطِینَ کَفَرُواْ یُعَلِّمُونَ ٱلنَّاسَ ٱلسِّحۡرَ﴾ [البقره: ۱۰۲]. «بلکه شیاطین کافر شدند، به مردم سحر یاد می‌‌دادند». ۲- آنچه …

تمام این امور، اعمال شیطانی و حرامی هستند که به عقیده خدشه وارد کرده و مخالف عقیده‌ی صحیح می‌‌باشند، چون این کارها بدون اعمال شرکی صورت نمی‌گیرند. ۱- سحر عبارت است از آنچه که مخفی شده و سبب آن نامعلوم است، به این دلیل سحر نام‌گذاری شده که با پنهانی صورت می‌‌گیرد طوریکه با چشم دیده نمی‌شود، و آن امور …

منظور از علم غیب این است که فردی ادعا کند می‌تواند از گذشته، آینده و آنچه از مردم پنهان است و آن را نمی‌‌بینند خبر دهد. در حالی که خداوند دانستن این امور را مختص خود کرده و می‌فرماید: ﴿قُل لَّا یَعۡلَمُ مَن فِی ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ ٱلۡغَیۡبَ إِلَّا ٱللَّهُ﴾ [النمل: ۶۵]. «بگو هر آنچه در آسمانها و زمین است، غیب …

رده: در لغت به معنای رجوع و بازگشت است خداوند می‌‌فرماید: ﴿وَلَا  تَرۡتَدُّواْ عَلَىٰٓ أَدۡبَارِکُمۡ﴾ [المائده: ۲۱]. «و به [عقیده] پیشینیان برنگرد». و در اصطلاح فقهی: کافر شدن پس از مسلمان شدن است، خداوند می‌‌فرماید: ﴿وَمَن یَرۡتَدِدۡ مِنکُمۡ عَن دِینِهِۦ فَیَمُتۡ وَهُوَ کَافِرٞ فَأُوْلَٰٓئِکَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِی ٱلدُّنۡیَا وَٱلۡأٓخِرَهِۖ وَأُوْلَٰٓئِکَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِیهَا خَٰلِدُونَ﴾ [البقره: ۲۱۷]. «و هر کس …

گمراهی یا ضلال انحراف از راه راست و مستقیم است که متضاد هدایت است. خداوند می‌فرماید: ﴿مَّنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا یَهۡتَدِی لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیۡهَا﴾ [الإسراء: ۱۵]. «هر کس هدایت یابد به نفع خود هدایت یافته و هر کس گمراه شود، گمراهیش به زیان خودش است». بر گمراهی معانی مختلفی اطلاق می‌‌شود: بعضی اوقات به معنی کفر می‌‌آید، خداوند …

فسق در لغت به معنای بیرون شدن است، و در اصطلاح شرع خروج از طاعت خدا است که هم خروج کلی را شامل می‌شود [مثلاً به کافر فاسق گفته می‌شود] و هم خروج جزئی را، و به مؤمنی که مرتکب گناه کبیره‌ای شده، فاسق می‌گویند. پس فسق دو نوع است: فسقی که انسان را از دایره اسلام خارج می‌کند، که …

جاهلیت به وضعیتی گفته می‌‌شود که اعراب قبل از اسلام بر آن بوده‌اند. مانند جهل به الله، پیامبر، احکام و قوانین، افتخار به نسب‌‌ها و نژاد‌پرستی، تکبر، استبداد و غیره[۱]. جاهلیتی را بدان علت جاهلیت نامیدند که شخص جاهل علم ندارد و یا از علم پیروی نمی‌کند. شیخ‌ الإسلام می‌گوید: «هر کس حق را نشناسد، جاهل است و نادانی‌اش بی‌‌خبری …

نفاق اکبر انسان را از دایره اسلام خارج می‌کند ولی نفاق اصغر انسان را از دایره اسلام خارج نمی‌‌کند. در نفاق اکبر اعتقاد ظاهر و باطن انسان متضاد است، اما در نفاق اصغر این تضاد فقط در اعمال است، نه در اعتقاد. مؤمن مرتکب نفاق اکبر نمی‌‌شود، ولی امکان ارتکاب به نفاق اصغر وجود دارد. بیشتر کسانی که به نفاق …

نوع دوم: نفاق عملی است که شخص یکی از اعمال منافقین را انجام دهد، در حالی که ایمان در قلبش وجود دارد، این نوع نفاق انسان را از دایره اسلام خارج نمی‌کند اما وسیله‌‌ای است برای خروج از دین اسلام، و کسی که این نوع نفاق را دارد ایمان و نفاق همزمان در قلبش وجود دارد و اگر این نفاق …

نفاق دو نوع است: نوع اول: نفاق اعتقادی همان نفاق اکبر است که مرتکب آن اسلام را بظاهر قبول کرده و کفر رادر خود پنهان می‌‌کند، این نوع نفاق انسان را بطور کلی از دایره اسلام خارج می‌گرداند و کسی که به این نوع نفاق مبتلا باشد در پایین ترین درجات جهنم است، خداوند اهل نفاق اکبر را به تمام …

نفاق در لغت مصدر «نافق» است «نافق، ینافق، نفاقاً و منافقه» از کلمه «نافقاء» گرفته شده که یکی از سوراخهای لایه یربوع[۱] است، که اگر در یکی از سوراخها دنبالش کنند از سوراخ دیگر فرار می‌‌کند و یا معنی آن از نفق گرفته شده و نفق گرفته شده و نفق غار کوچکی است که حیوانات در آن پنهان می‌‌شوند[۲]. و …

کفر اکبر انسان را از دایره اسلام خارج کرده و اعمال را از بین می‌برد. اما کفر اصغر انسان را دایره اسلام خارج نکرده و اعمال را نابود نمی‌‌کند. البته به اندازه کفری که داشته از عمل او کاسته می‌‌شود و انجام دهنده آن در معرض عذاب قرار می‌‌گیرد. صاحب کفر اکبر تا ابد در آتش جهنم می‌ماند اما صاحب …

نوع دوم- کفر اصغر: این نوع کفر انسان را از دایره اسلام خارج نمی‌‌کند. این همان کفر عملی است. گناهانی که در قرآن و سنت کلمه کفر به آن اطلاق شده است و به حد کفر اکبر نمی‌‌رسد مانند کفران نعمت از این جمله‌اند. خداوند در قرآن می‌‌فرماید: ﴿وَضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا قَرۡیَهٗ کَانَتۡ ءَامِنَهٗ مُّطۡمَئِنَّهٗ یَأۡتِیهَا رِزۡقُهَا رَغَدٗا مِّن کُلِّ …

نوع اول: کفر اکبر که انسان را از دایره اسلام خارج می‌کند، و خود به پنج نوع تقسیم می‌‌شود: نوع «الف»- کفر تکذیب: خداوند می‌‌فرماید: ﴿وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ کَذِبًا أَوۡ کَذَّبَ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُۥٓۚ أَلَیۡسَ فِی جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡکَٰفِرِینَ﴾ [العنکبوت: ۶۸]. «چه کسی ستمگرتر از آن کسی است که بر الله دروغ بندد و یا [دین] حق …

ابن قیم رحمه الله می‌گوید:  برترین ذکر، و سودمندترین آن ذکری است که قلب با زبان همراه و موافق بوده، و از اذکار نبوی باشد، و ذکرکننده معانی و مفاهیم آن را [در دل و جانش] حاضر گرداند».

 علو (برتری) شأن همان است که اسامی «القدوس»، «السلام»، «الکبیر»، «المتعال» و آنچه که معانی آنهاست بصورت ضمنی و سایر صفات کمال وجلال الهی بصورت التزامی در پی دارند. در زمینه‌ی احدیت و یگانگی، برتر از آن است که ملکیت و دادپروری برای غیر او باشد و برتر از آن است که یاور یا مشاور (پشتیبان) و شفیعی داشته باشند …

شرک اکبر انسان را از دایره اسلام خارج می‌کند، ولی شرک اصغر انسان را از دایره اسلام خارج نمی‌‌کند. صاحب شرک اکبر تا ابد در دوزخ می‌‌ماند، ولی صاحب شرک اصغر اگر داخل دوزخ شود تا ابد در آن نمی‌‌ماند. شرک اکبر تمام اعمال را از بین می‌برد، ولی شرک اصغر تمام اعمال را از بین نمی‌برد تنها همان عمل …

سئل بعض السلف:کیف استقامت أحوالکم؟ فقال: کنا نأتی المستحبات کأنها واجبات … و نترک المکروهات کأنها محرمات … از بعضی گذشتگان صالح پرسیده شد:چگونه بر ایمانتان ثابت می مانید؟ پاسخ می دادند: ما مستحبات را همانند واجبات انجام می دهیم … و مکروهات را همانند محرمات ترک می کنیم …

کثره ذکر الله أخصر الطرق لمعرفه قوّه الإیمان ومحبه الله، فإن من أحب أحداً أکثر من ذکره، وإلا أصبحت محبته ضعیفه أو دعوى . راهِ حق طولانی است و خداوند تو را برای نرسیدن به هدف مؤاخذه نمی‌کند، بلکه برای پایداری نورزیدن در آن محاسبه خواهد کرد. (شیخ طریفی حفظه الله).

رسول اللّه(صلی الله علیه وآله وسلم) میفرماید: «بهترین شما کسی است که قرآن را یاد بگیرد و (به مردم) بیاموزد». (صحیح بخاری).

گفتگوی بهشتیان با منافقین در مسیر بهشت روز قیامت که منافقین، فرجام بد خود را می‌بینند و مشاهده می‌کنند که تمام کسانی را که تا دیروز به باد مسخره می‌گرفتند و القاب توهین آمیز نظیر: تندرو، بنیادگرا، متحجر نثارشان می‌کردند، امروز وجودشان سراسر نور شده است و سمت راست و چپ و جلوی آنها، نور قرار دارد. در حالی که …

رایت مولای الباقر وقد صنع فیلا من طین فرکبه وطار فی الهوا حتی ذهب الی مکه و رجع علیه فلم اصدق ذلک منه حتی رایت الباقر فقلت له و اخبرنی جابر عنک بکذا و کذا ؟ فصنع فرکب وحملنی معه الی مکه وردنی . اقایم باقر را دیدم که فیلی از گل درست کرده بود و سوارش شد و در …

سوره الروم آیه۲۱ {وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا لِتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّهً وَرَحْمَهً ۚ إِنَّ فِی ذَٰلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُون}. و یکی از نشانه‌های (دالّ بر قدرت و عظمت) خدا این است که از جنس خودتان همسرانی را برای شما آفرید تا در کنار آنان (در پرتو جاذبه و کشش قلبی) بیارامید، و در میان شما …

انجام‌ دهنده آن از دایره اسلام خارج نمی‌‌شود لیکن در عقایدش نقص وارد می‌‌شود و وسیله‌ای است که انسان را به شرک اکبر می‌‌رساند، این نوع شرک دو نوع است. نوع اول: شرک ظاهری، این نوع شرک به وسیله لفظ و سخن واقع می‌شود. شرک لفظی: مانند سوگند به غیر الله. رسول الله صلی الله علیه و سلم می‌‌فرماید: «مَنْ …

 که انجام‌دهنده آن از دایره اسلام خارج می‌‌شود و اگر در آن حال بمیرد و توبه نکند، تا ابد در آتش جهنم می‌‌ماند. این نوع شرک زمانی واقع می‌‌شود که انسان عبادتی را برای غیر الله انجام دهد. مثلاً غیر الله را به فریاد بطلبد، یا با ذبح و نذر برای غیرخدا [مانند قبرها، جن و شیاطین]، خود را به …

بقلم: عادل حیدری تاریخ اسلام در کنار صفحات درخشانش، مملو از زخم‌های عمیق و دردآور است، از حوادث تلخ سیره‌ی نبوی گرفته تا شهادت خلفای راشدین، از سقوط بغداد توسط مغول‌ها گرفته تا سقوط اندلس توسط صلیبیان، این زخم‌ها به اندازه‌ای عمیق بود که تاریخ نگاران در بیان آن با هزار و یک تردید روبرو شده، و آرزو می‌‌کردند ای …