بهشت و جهنم یکی دیگر از لوازم ایمان به قیامت اعتقاد به بهشت و جهنم است، و اینکه هم‏اکنون آفریده شده‏اند و دوام و ثبات آنها به دستور خداوند بستگی دارد، نه خود نابود و فانی می‏شوند نه چیزهایی که در آنها است به فنا محکوم می‏گردند. قرآن کریم به آماده بودن آنها چنین اشاره می‏فرماید: ﴿وَسَارِعُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَهٖ مِّن …

نوشته (کتاب) همان نامه‏ی اعمال انسان است، همه‏ی کارهای انسان، خوب و بد، کوچک و بزرگ در آن ثبت شده‏اند، و شاهدان هم فرشتگان و نگاهبانان و کاتبان کردار انسان هستند، و همچنین چشم و گوش و پوست و همه‏ی اعضای انسان در روز قیامت علیه او گواه هستند، خداوند در روز قیامت خطاب به بنده‏اش می‏فرماید: کافى است که …

دوم: حشر در روز واپسین مردم در حالی حشر می‏شوند که پابرهنه و لخت و ختنه نشده هستند، آیات و احادیث فراوانی دال بر آن وجود دارد و امت اسلامی هم بر آن اجماع‏نظر دارند. خداوند در تقریر حقیقت حشر می‏فرماید: ﴿یَوۡمَ نَحۡشُرُ ٱلۡمُتَّقِینَ إِلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ وَفۡدٗا ٨۵ وَنَسُوقُ ٱلۡمُجۡرِمِینَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وِرۡدٗا ٨۶﴾ [مریم: ۸۵-۸۷]. «روزی ما پرهیزگاران را …

به روز واپسین و همه‏ی حوادث و رخدادهای آن مانند زنده شدن و حشر و حساب و بازرسی و پاداش و مجازات ایمان داریم. اول: زنده شدن ایمان آوردن به زنده شدن یکی از مهم‌ترین خط قرمزهای جدایی میان اسلام و کفر است، آیات و احادیث فراوانی بر این مقوله‏ی مهم و اساسی در تفکر و عقیده‏ی اسلامی دلالت می‏کنند، …

به سؤال و عذاب و نعمتهای قبر ایمان داریم، نصوص فراوانی از قرآن و سنت عذاب و فتنه و نعمت‌های قبر را به اثبات رسانده‏اند، و سلف صالح این امت در طول تاریخ بر این مسأله اتفاق‏نظر داشته‏اند. خداوند می‏فرماید: ﴿یُثَبِّتُ ٱللَّهُ ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ بِٱلۡقَوۡلِ ٱلثَّابِتِ فِی ٱلۡحَیَوٰهِ ٱلدُّنۡیَا وَفِی ٱلۡأٓخِرَهِۖ وَیُضِلُّ ٱللَّهُ ٱلظَّٰلِمِینَۚ وَیَفۡعَلُ ٱللَّهُ مَا یَشَآءُ ٢٧﴾ [إبراهیم: …

برخی دیگر از نشانه‏های بزرگ قیامت خروج یأجوج و مأجوج و طلوع خورشید از مغرب زمین و آتش بزرگی که در یمن روشن می‏شود و مردم را به سوی بلاد شام یعنی محشرگاهشان می‏راند. خداوند در مورد یأجوج و مأجوج چنین می‏فرماید: ﴿حَتَّىٰٓ إِذَا فُتِحَتۡ یَأۡجُوجُ وَمَأۡجُوجُ وَهُم مِّن کُلِّ حَدَبٖ یَنسِلُونَ ٩۶﴾ [الأنتیاء: ۹۷]. «(این نابودسازی بزهکاران و عدم …

یکی دیگر از نشانه‏های قیامت نزول حضرت عیسیu است که از پیامبر اسلام پیروی می‏کند، و شریعت ایشان را اجرا می‏نماید؛ و بر دورغگویی افرادی که به خدا شرک ورزیده‏اند ودانشمندان و راهبان یهود را به جای خدا به الوهیت گرفته‏اند گواهی می‏دهد. خداوند می‏فرماید: ﴿وَإِنَّهُۥ لَعِلۡمٞ لِّلسَّاعَهِ فَلَا تَمۡتَرُنَّ بِهَا وَٱتَّبِعُونِۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِیمٞ۶١﴾ [الزخرف: ۶۱]. ‏«قطعاً وجود عیسی …

یکی از نشانه‏های بزرگ روز واپسین ظهور دجال است، دجال شخصی است که خداوند بندگان را توسط او آزمایش و امتحان می‏فرماید، مدّعی الوهیت است و یهود پیرو او می‏شوند، حتی یهود برای تسلط بر جهان منتظر او هستند، خداوند او را بر چیزهایی قادر می‏سازد، مانند دادن ثروت به کسانی که به باطلش ایمان آورند؛ همچنین خداوند به او …

برخی از نشانه‏های قیامت به علامات صغری (کوچک) معروف هستند نمونه‏ی آنها مانند: رکود علم و انتشار فتنه و آشوب و گناه و فواحش و افزایش قتل و کشتار و زلزله و نزدیک شدن زمان (کم شدن فرصت و فراغت و بهره بردن از زندگی) و ادعای نبوت که از طرف دروغگویان و دجال‏ها صورت می‏گیرد، و چوپان‏ها را می‏بینی …

ایمان داریم به همه‏ی علامات و نشانه‏های قیامت که در قرآن و سنت صحیح بیان یا روایت شده‏اند، و اینکه زمان فرا رسیدن قیامت را تنها خداوند می‏داند. خداوند با اشاره به اینکه آگاهی از کلیدهای غیب تنها مخصوص اوست می‏فرماید: ﴿وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلۡغَیۡبِ لَا یَعۡلَمُهَآ إِلَّا هُوَۚ وَیَعۡلَمُ مَا فِی ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۚ وَمَا تَسۡقُطُ مِن وَرَقَهٍ إِلَّا یَعۡلَمُهَا وَلَا …

اعتقاد داریم که ایمان به پیامبران یعنی ایمان به همه‏ی آنها، اگر به یکی از آنها کفر بورزیم در حقیقت به همه‏‏ی آنها کفر ورزیده‏ایم، بنابر این اصل، تفاوت و شکاف میان مسلمانان و یهود و نصاری را درک می‏کنیم، آنها به محمد صلی الله علیه و سلم ایمان ندارند ولی ما به همه‏ی پیامبران خداوند ایمان داریم، اگر به …

ایمان به پیامبران یعنی اعتقاد جازم و راسخ به نبوت و رسالت و عصمت ایشان از هر گناهی، و اینکه همه‏ هدایت‏یافته و هدایت‏دهنده هستند، و پیام خدایی را بدون کم و کاست به مردم ابلاغ نموده‏اند، و مردمشان را نصیحت کرده‏اند و در راه خدا هر آنچه در توان داشته‏ا‏ند تلاش و مجاهدت کردهاند، و خداوند امت‏هایشان را مکلف …

به همه‏ی پیامبران ـ‏چه آنهایی که می‏شناسیم و چه آنها که نمی‏شناسیم‏ـ ایمان داریم، مخصوصاً به آنهایی که در قرآن یادی از ایشان رفته است، نزدیک‏ترین دیدگاه به قرآن در مورد تفاوت نبی و رسول این است که رسول شریعت و قانون جدیدی را از خداوند دریافت می‏کند اما نبی بر شریعت پیامبر قبل از خودش ثابت مانده و مردم …

به حلال و حرام کتاب‏های خدا ایمان داریم، داستان‏ها و مثلهای قرآنی را معتبر و واقعی می‏پنداریم، به محکماتش عمل می‏کنیم، و در مقابل متشابهات آن سر تسلیم فرود می‏آوریم و از حدود آنها تجاوز نمی‏کنیم، حق تلاوت آن را به جای می‏آوریم و مطیع اوامر و نواهی رسول خدا صلی الله علیه و سلم هستیم. خداوند می‏فرماید: ﴿إِنَّآ أَنزَلۡنَآ …

ایمان داریم که همه‏ی کتاب‏های آسمانی بعد از تحریف و تغییر و تمام شدن زمان آنها توسط قرآن نسخ شده‏اند، و شریعت و قانون روایت شده در کتاب‏های گذشته سه نوع است: ۱- قسمتی که قرآن به صحت آن گواهی داده‌است. ۲- قسمتی که قرآن به بطلان آن شهادت داده‌است. ۳- قسمتی که قرآن در مورد آن سکوت اختیار فرموده …

به همه‏ی کتابهایی که بر پیامبران نازل شده است ایمان داریم، همچنین در میان آنها به کتابهایی که در قرآن به آنها اشاره شده است مانند تورات و انجیل و زبور و صحف ابراهیم وموسی ایمان داریم، معتقدیم که همه‏ی آنها از طرف خداوند نازل شده‏اند، و همه‏ی کتابهای خدا در دعوت به توحید متفقند، هر چند در بعضی از …

بر هر مسلمانی واجب است که همه‏ی فرشتگان را دوست داشته باشد و همه‏ی آنها را ارج نهد و میان هیچکدام از آنها فرق نگذارد؛ چون بنا به نص صریح قرآن همه‏ی آنها بندگان محترم خداوند هستند، و هرگز خدا را نافرمانی نمی‏کنند و آنچه را که بدان امر شده‏اند انجام می‏دهند، همه در این ویژگی‏ها و صفات مشترک هستند …

به همه‏ی صفاتی که در قرآن و سنت صحیح برای فرشتگان ثابت شده است ایمان داریم، ایمان داریم که فرشتگان دارای دو، سه، یا چهار بال و یا بیشتر هستند، ایمان داریم که بعضی از آنها مانند جبریل مأمور ابلاغ وحی هستند، و برخی دیگر مانند میکاییل مسئول باران است و بعضی دیگر مانند اسرافیل مسئول دمیدن در صور است …

ما به فرشتگان خداوند ایمان داریم، آنها بندگان تکریم‏شده‏ی پروردگار هستند، خداوند آنها را از نور آفریده و آنها را به اطاعت خود گماشته است، هرگز بر سخن خدا پیشی نمی‏گیرند و در هیچ امر و نهیی با خداوند مخالفت نمی‏ورزند……. هرگز خدا را نافرمانی نمی‏کنند و همان کار را انجام می‏دهند که بدان دستور داده شده‏اند. خداوند در این …

این را می‏دانیم که شرک دو نوع است: شرک اکبر که عظیم‏ترین ظلم‌ها و بزرگ‌ترین گناهان است، و خداوند آنرا نمی‏بخشد مگر کسی که از آن توبه کند، و آن نابودکننده‏ی تمام اعمال انسان است. این شرک می‏تواند در یکی از این موارد باشد: در باب فرمانبرداری و شعائر، درخواست و طلب کمک از غیر خدا و قربانی کردن برای …

افراط مردم در مورد این قضیه مردم دوران ما در مورد این موضوع سه اتجاه دارند: بعضی در این مورد افراط کرده‏اند، همه‏ی اختلافات گذشته و حال را از سرگرفته‏اند، آشوب به راه انداخته وعموم مردم را دچار فتنه کرده‏اند، با اصطلاحات و تفصیلاتی به این موضوع می‏پردازند که در خور عقل و فاهمه‏ی عامه‏ی مردم نیست و به حیطه‏ی …

همانگونه که ایمان داریم اشتراک خداوند در اسماء و صفات با مخلوقات مستلزم تماثل و تشابه آنها نیست همچنین این قاعده در مورد مسمی و موصوف هم صدق می‏کند، چون تعیین و تحدید معانی و صفات توسط مضاف‏الیه روشن می‏شود مثلاً ما برای مورچه و فیل که دو حیوان هستند جسم و قدرت نسبت می‏دهیم اما میان جسم و قدرت …

به همه‏ی صفاتی که در قرآن یا سنت برای خداوند ثابت شده است بدون تمثیل و تعطیل ایمان داریم، چون سخن گفتن و قضاوت کردن در مورد صفات بعد از قول به ذات الهی صورت می‏گیرد، همانگونه که ذات خداوند را بدون بیان کیفیت ثابت می‏کنیم، صفات را هم با همان شیوه برای او ثابت می‏نماییم، این حقیقتی است که …

ایمان داریم که اساس ولاء و براء تنها اسلام است، و هر کس به خدا و رسول خدا صلی الله علیه و سلم  ایمان داشته باشد هرکجا و از هر جنسی باشد، باید محبش در قلب مؤمن جای‏گیرد، و هر کس به خدا و رسول ایمان نداشته باشد باید از او تبرا جست هر جا که باشد، و هر کس …

ایمان داریم که سلف صالح ما آنگونه که در نقل نصوص دین مرجع قابل اعتمادی هستند همچنین در مورد فهم و درک نصوص محکم و قطعی در جایگاه شامخی قرار دارند؛ اگر بر مسئله‏ای اجماع کردند نمی‏توان از اجماع آنها سر باز زد؛ و در فهم و درک نصوص وحی نمی‏توان آنها را نادیده گرفت. خداوند می‏فرماید: ﴿وَمَن یُشَاقِقِ ٱلرَّسُولَ …

بنا به اصل گذشته یعنی وحی خدا به عنوان تنها منبع در زندگی، باید ایمان داشته باشیم که اعتقاد به هرحکم و حاکمی که در فرهنگ قرآن طاغوت است با ایمان منافات دارد و نفاق به شمار می‏آید، و هر کس آن را جایز بداند از دایره‏ی وسیع اسلام بیرون رفته و کافر است، و اطاعت و پیروی مطلق تنها …

ایمان داریم که الگوی نیکوی این امت حضرت ختمی مرتبت صلی الله علیه و سلم است، و سنت او بر هر سنت و روش دیگری حاکم است، و اگر سنت ایشان به صحت رسید سخن هیچکس را یارای مقابله با آن نیست. خداوند می‏فرماید: ﴿لَّقَدۡ کَانَ لَکُمۡ فِی رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَهٌ حَسَنَهٞ لِّمَن کَانَ یَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡیَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَکَرَ ٱللَّهَ …

به حجیت سنت رسول خدا صلی الله علیه و سلم ایمان داریم، و ایمان آوردن به آن را ضرورتی دینی می‏دانیم که اسلام بدون آن استوار نمی‏شود، این حقیقت به حدی آشکار و بدیهی است که شایسته نیست کسی در آن توقف کند یا در مورد آن به مناقشه و منازعه بپردازد. امت اسلامی اجماع دارند که رسول خدا صلی …

معتقدیم که تنها کتاب خدا و سنت رسول اکرم صلی الله علیه و سلم حجت قاطع و دلیل محکم هستند، و مرجع اصلی مسلمین هنگام اختلاف، خدا و رسول است، اگر خدا و رسول در موردی قضاوت کردند هیچ کس حق اعتراض و اختیار ندارد، و بعد از پیامبر هیچ کس معصوم نیست مگر اجماع امت، خداوند تنها اجماع امت …

ایمان داریم که تنها خداوند شایسته‏ی عبادت کردن است، و از هر معبود دیگری غیر از او بیزاری می‏جوییم، و ایمان داریم که عبادت اسم جامعی است برای هر چیزی که خداوند از آن خشنود و بدان راضی است، خواه گفتار باشد یا کردار، ظاهری باشد یا باطنی، و هر عبادتی که برای غیرخدا باشد منافی توحید است و موجب …

دلیل عقلی در گذشته بیان کردیم که دلایل دال بر وجود خداوند به تعداد آفریده‏ها هستند، و همه‏ی این دلایل بر سه اصل بنا شده‏اند که عقل به صراحت به صحت آنها گواهی می‏دهد، و قرآن و سنت هم بر آنها دلالت می‏کنند، به گونه‏ای که انسانها از هر قوم و قبیله و رنگ و جنسی که باشند نمی‏توانند آن …

اجماع همه‏ی ملت‌ها یکی دیگر از دلایل اثبات وجود خداوند، اتفاق و اجماع همه‏ی ملت‏ها از روزگاران گذشته تا حال بر وجود خداوند می‏باشد، به گونه‏ای که هیچ گروه و طایفه‏ای منکر وجود خدا نبوده و نیست، مگر افراد معدودی که آن هم اجماع منعقده‏ی ملل و اقوام را خدشه‏دار نمی‏سازد، و به عقیده و سخن آنها توجهی نمی‏شود. بزرگان …

دلیل خلقت دومین دلیل بر اثبات وجود خدا، دلیل خلقت است، تعدد این دلیل به اندازه‌ی شماره‌ی همه‌ی مخلوقات است، هر چیزی که در آسمان و زمین آفریده شده، دال بر وجود خداوند خالق است، آیات روشنگری که هر شک و شبهه‌ای را برطرف می‌سازند، و هر منکر و حق‌پوشی را لال می‌گرداند، و متکبرین و دشمنان را ناچار به …

دلایل اثبات وجود خدا به اندازه‌ی آفریده‏هایش می‌باشند! هر آفریده‌ای در این جهان، بزرگترین دلیل است بر وجود خداوند و وحدانیت او در خلق، مالکیت و تدبیر امور عالم، از کوچکترین ذره درزمین گرفته تا بزرگ‌ترین کهکشان فضا!. دلیل فطرت اولین دلیل دال بر وجود خداوند، برهان فطرت است، چون اذعان به ربوبیت پروردگار، امری فطری و ضروری است که …

به وجود خداوند منان ایمان داریم، و ایمان داریم که او آفریننده‌ی هر چیزی است، و مالک همه‌ی موجودات است، و مدبر همه‏ی عالم است. خداوند می‌فرماید: ﴿أَمۡ خُلِقُواْ مِنۡ غَیۡرِ شَیۡءٍ أَمۡ هُمُ ٱلۡخَٰلِقُونَ ٣۵ أَمۡ خَلَقُواْ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۚ بَل لَّا یُوقِنُونَ ٣۶﴾ [الطور: ۳۵-۳۶]. «آیا ایشان (همین جوری از عدم سر برآورده‌اند و) بدون هیچ گونه خالقی آفریده …

اعتقاد داریم که شرط صحت و پذیرش عبادات ایمان است و کفر و شرک همه‌ی طاعات و عبادات را نابود و بی‌نتیجه می‌سازد، همانگونه که نماز بدون وضو پذیرفته نمی‌شود عبادات هم بدون ایمان نقش بر آب است. خداوند می‌فرماید: ﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَکَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡیِیَنَّهُۥ حَیَوٰهٗ طَیِّبَهٗۖ وَلَنَجۡزِیَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا کَانُواْ یَعۡمَلُونَ ٩٧﴾ [النحل: …

ایمان داریم که توحید خالص، همان فطرتی است که خداوند انسان را بر آن آفریده است، و در دعوت همه‌ی پیامبران، اصلی بوده که مردم را بدان فرا می‌خواندند، و هر چیزی که بر آن عارض گشته مانند شرک و عبادت غیر ‌خدا، یا نسبت دادن فرزند به خدا، یا اعتقاد به حلول او در یکی از موجودات، شرک و …

خداوند بیان می‌فرماید که برای هیچ پیامبری نسزد که مردم را به سوی خود فرا خواند، اگر برای پیامبران چنین چیزی سزاوار نباشد برای افرادی که از پیامبران پایین‌تر هستند هرگز جایز نیست. خداوند درآیه‏ی زیر گمان مسیحیان در مورد عیسی و مادرش را نفی می‌فرماید که می‌گویند: عیسی مردم را به عبادت خود و مادرش فرا خوانده است: ﴿وَإِذۡ …

ما به خدا و فرشتگان و کتاب‌های آسمانی و پیامبران الهی و روز رستاخیز و قضاء و قدر، چه خوب و چه بد، که از طرف خداوند است، ایمان داریم. خداوند منان می‌فرماید: ﴿ءَامَنَ ٱلرَّسُولُ بِمَآ أُنزِلَ إِلَیۡهِ مِن رَّبِّهِۦ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۚ کُلٌّ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَمَلَٰٓئِکَتِهِۦ وَکُتُبِهِۦ وَرُسُلِهِۦ﴾ [البقره: ۲۵۸]. «فرستاده (خدا، محمّد) معتقد است بدانچه از سوی پروردگارش بر او …

نکته قابل توجه در این مورد این است که در آن زمان داخل کعبه ۳۶۰ بت وجود داشت و ابرهه آمده بود که کعبه را بر سر بتها خراب کند. عبدالمطلب به ابرهه نگفت داخل کهبه ۳۶۰ معبود وجود دارد و شما نمیتوانیدکعبه را تخریب کنید بلکه فرمود :  کعبه پروردگاری دارد که از او حمایت می کند ، عبد …

مشرکین مکه و مراتب چهار گانه توحید مشرکین مکه نه تنها معتر ف به ذات الله و مدعی دین ناب ابراهیمی بودند بلکه در بسیاری از موارد معتقد به توحید خداوند درذات وصفات بودند و تنها در بخشی ازمسایل اعتقادی مشرک بودندحضرت شاه ولی الله دهلوی درحجت الله البالغه ضمن تشریح مراتب چهارگانه توحید در مورد دو بخش نخست توحید …

آیا مشرکین منکر وجود خداوند بودند و یا معتقد به وجود دو خدا بودند ؟ اگر زندگی کسانی را که قرآن مجید آنها را مشرک خطاب کرده همانند مشرکین مکه و یهود و نصاری مورد بررسی قرار دهیم متوجه می شویم که آنها نه منکر وجود خداوند بودند و نه مدعی وجود دو خدا با صفات برابر، بلکه آنها کاملا …

و حافظ ابن همام دراین باره می فر ماید: «و منفرد بالقدم بذاته وبصفاته الذاتیه فلاابتداء لوجوده ولاقدیم بذات ولابصفه سواه سبحانه»[۱۰] ترجمه: «خداوند متعال در قدیم بودن ذات و صفات خویش تنها و منفرد است ، پس وجود الله هیچ آغازی ندارد. و جز او هیچکس در ذات و صفات خویش قدیم نیست.» و علامه عبد الحق دهلوی می …

ثانیا برای  اینکه مفهوم توحید برای  بیشتر مشخص گردد باید زندگی امتهای گذشته مورد برسی قرار گیرد و آسیبهایی که آنها بدان گرفتار شدند شناسایی شود شناخت این امر از این رو اهمیت دارد که رسول اکرم صلی الله علیه و سلم فرمود: «بسیاری از انحرافات گذشته در امت من تکرار خواهد شد» ،  لذا ما در این  مورد آسیب …

در زندگی پر هیاهوی بشری و در عالم بی کران هستی، انسان همواره با مصائب و مشکلات فراوانی مواجه است که برای حل این مشکلات و تسکین درد ها و رنجهای خود  هر لحظه به دنبال  مآمن و  مرجعی  است که ا و را از این مشکلات رهایی بخشیده و مرهمی بر زخمها و در دها یش بگذارد، همچنین انسان …