حدیث

همکاری کردن با رفیق در سفر و جز آن

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه قَالَ: بَیْنَمَا نَحْنُ فِی سَفَرٍ مَعَ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمإِذْ جَاءَ رَجُلٌ عَلَى رَاحِلَهٍ لَهُ، قَالَ: فَجَعَلَ یَصْرِفُ بَصَرَهُ یَمِینًا وَشِمَالًا، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «مَنْ کَانَ مَعَهُ فَضْلُ ظَهْرٍ، فَلْیَعُدْ بِهِ عَلَى مَنْ لَا ظَهْرَ لَهُ، وَمَنْ کَانَ لَهُ فَضْلٌ مِنْ زَادٍ، فَلْیَعُدْ بِهِ عَلَى مَنْ لَا زَادَ لَهُ»، قَالَ: فَذَکَرَ مِنْ …

بیشتر بخوانید »

نگهداری نکردن سگ و زنگ در سفر

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا تَصْحَبُ الْمَلَائِکَهُ رُفْقَهً فِیهَا کَلْبٌ وَلَا جَرَسٌ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «فرشتگان کاروانی را که در آن سگ یا زنگ باشد، همراهی نمی‌کنند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۱۱۳

بیشتر بخوانید »

تنها سفر نکردن مگر برای نیازی

عَنِ ابْنِ عُمَرَ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَوْ یَعْلَمُ النَّاسُ مَا فِی الوَحْدَهِ مَا أَعْلَمُ، مَا سَارَ رَاکِبٌ بِلَیْلٍ وَحْدَهُ».[۱] از ابن عمر رضی الله عنهما روایت شده که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «اگر آنچه من درباره -خطرات- تنها به سفر رفتن می‌دانم، مردم نیز می‌دانستند، هیچ سواره‌ای به تنهایی در شب به …

بیشتر بخوانید »

مسافرت با رفیقان نیکو

عَنْ أَبِی مُوسَى رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «مَثَلُ الْجَلِیسِ الصَّالِحِ وَالسَّوْءِ، کَحَامِلِ الْمِسْکِ وَنَافِخِ الْکِیرِ، فَحَامِلُ الْمِسْکِ: إِمَّا أَنْ یُحْذِیَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَبْتَاعَ مِنْهُ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ مِنْهُ رِیحًا طَیِّبَهً، وَنَافِخُ الْکِیرِ: إِمَّا أَنْ یُحْرِقَ ثِیَابَکَ، وَإِمَّا أَنْ تَجِدَ رِیحًا خَبِیثَهً».[۱] ابوموسی رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «مثال همنشینِ نیک و …

بیشتر بخوانید »

از نیکان طلب توصیه نمودن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَجُلًا قَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُسَافِرَ فَأَوْصِنِی، قَالَ: «عَلَیْکَ بِتَقْوَى اللَّهِ، وَالتَّکْبِیرِ عَلَى کُلِّ شَرَفٍ»، فَلَمَّا أَنْ وَلَّى الرَّجُلُ، قَالَ: «اللَّهُمَّ اطْوِ لَهُ الأَرْضَ، وَهَوِّنْ عَلَیْهِ السَّفَرَ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: مردی عرض کرد: ای رسول الله! می‌خواهم به سفر بروم؛ مرا توصیه فرما. فرمود: «به رعایت تقوای الهی …

بیشتر بخوانید »

انبار و احتکار نکردن کالا

عَنْ مَعْمَرِ بْنِ عَبْدِ اللهِ رضی الله عنه عَنْ رَسُولِ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «لَا یَحْتَکِرُ إِلَّا خَاطِئٌ».[۱] معمر بن عبدالله رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلمروایت می‌کند که فرمود: «کسی جز گناهکار احتکار نمی‌کند». [۱]– مسلم حدیث شماره ۱۶۰۵

بیشتر بخوانید »

فریب ندادن و دروغ نگفتن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلممَرَّ عَلَى صُبْرَهِ طَعَامٍ فَأَدْخَلَ یَدَهُ فِیهَا، فَنَالَتْ أَصَابِعُهُ بَلَلًا فَقَالَ: «مَا هَذَا یَا صَاحِبَ الطَّعَامِ؟» قَالَ أَصَابَتْهُ السَّمَاءُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «أَفَلَا جَعَلْتَهُ فَوْقَ الطَّعَامِ کَیْ یَرَاهُ النَّاسُ، مَنْ غَشَّ فَلَیْسَ مِنِّی».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که رسول الله صلی الله علیه …

بیشتر بخوانید »

پرهیز از زیاد سوگند یاد کردن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمیَقُولُ: «الْحَلِفُ مَنْفَقَهٌ لِلسِّلْعَهِ، مَمْحَقَهٌ لِلرِّبْحِ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده که از پیامبر صلی الله علیه وسلمشنیدم که می‌فرمود: «سوگند وسیله‌ای برای بازارگرمی و فروش کالاست؛ اما سود و فایده را از میان می‌برد». [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۲۰۸۷ و مسلم حدیث …

بیشتر بخوانید »

مهلت دادن به تنگدست و گذشت کردن از او

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «کَانَ تَاجِرٌ یُدَایِنُ النَّاسَ، فَإِذَا رَأَى مُعْسِرًا قَالَ لِفِتْیانِهِ تَجَاوَزُوا عَنْهُ، لَعَلَّ اللهَ أَنْ یَتَجَاوَزَ عَنَّا، فَتَجَاوَزَ اللهُ عَنْهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلمفرمود: «تاجری به مردم- نسیه یا- قرض می‌داد و به غلام‌هایش می‌گفت: وقتی برای مطالبه قرض، نزد …

بیشتر بخوانید »

پرداختن وام هرگاه زمانش فرا رسید

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «مَطْلُ الْغَنِیِّ ظُلْمٌ، فَإِذَا أُتْبِعَ أَحَدُکُمْ عَلَى مَلِیٍّ فَلْیَتْبَعْ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «تأخیر نمودن ثروتمند برای ادای بدهی‌اش، ظلم است؛ و چون یکی از شما برای دریافت طلبش به شخص توانگری حواله داده شد، بپذیرد و …

بیشتر بخوانید »

آسان‌گیری در خرید و فروش

عَنْ جَابِرِ بْنِ عَبْدِاللَّهِ رضی الله عنهما أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلمقَالَ: «رَحِمَ اللَّهُ رَجُلاً سَمْحًا إِذَا بَاعَ وَإِذَا اشْتَرَى وَإِذَا اقْتَضَى».[۱] از جابر بن عبدالله رضی الله عنهما روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «الله بر بنده‌ای رحم می‌کند که هنگام خرید و فروش و طلب حق خود، آسان‌گیر باشد». [۱]– بخاری حدیث شماره …

بیشتر بخوانید »

پرهیز از راه رفتن متکبرانه

الله متعال می‌فرماید: ﴿وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّکَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِی ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ کُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ١٨ وَٱقۡصِدۡ فِی مَشۡیِکَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِکَۚ إِنَّ أَنکَرَ ٱلۡأَصۡوَٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِیرِ١٩﴾ [لقمان: ۱۸-۱۹]. «و [با بی‌اعتنایی] از مردم روی نگردان و مغرورانه در زمین راه نرو. به راستی که الله هیچ متکبر فخرفروشی را دوست ندارد. و [در منش و رفتارت] …

بیشتر بخوانید »

رعایت کردن مصلحت حیوانات در مسیر، و شب بر راهی اتراق نکردن

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «إِذَا سَافَرْتُمْ فِی الْخِصْبِ، فَأَعْطُوا الْإِبِلَ حَظَّهَا مِنَ الْأَرْضِ، وَإِذَا سَافَرْتُمْ فِی السَّنَهِ، فَأَسْرِعُوا عَلَیْهَا السَّیْرَ، وَإِذَا عَرَّسْتُمْ بِاللَّیْلِ، فَاجْتَنِبُوا الطَّرِیقَ، فَإِنَّهَا مَأْوَى الْهَوَامِّ بِاللَّیْلِ».[۱] ابوهریره رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلمفرمود: «هرگاه در مسیری سرسبز سفر کردید، بهره شتر را از زمین به او بدهید …

بیشتر بخوانید »

نینداختن آب دهان به جهت قبله در راه و جز آن

عَنْ حُذَیْفَهَ رضی الله عنه أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «مَنْ تَفَلَ تُجَاهَ الْقِبْلَهِ جَاءَ یَوْمَ الْقِیَامَهِ تَفْلُهُ بَیْنَ عَیْنَیْهِ»[۱]. حذیفه رضی الله عنه از رسول الله صلی الله علیه وسلم نقل می‌نمایند که فرمود: «هرکس به سوی قبله آب دهان بیندازد؛ روز قیامت در حالی می‌آید که آب دهانش میان دو چشمش (یعنی بر پیشانی‌اش) خواهد …

بیشتر بخوانید »

دور کردن وسیله اذیت و آزار از راه

عَنْ أبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «لَقَدْ رأَیْتُ رَجُلاً یَتَقَلَّبُ فِی الْجنَّهِ فِی شَجَرَهٍ قَطَعَهَا مِنْ ظَهْرِ الطَّریقِ کَانَتْ تُؤْذِیْ الْمُسْلِمِینَ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «مردی را دیدم که در بهشت در حال گردش بود؛ زیرا درختی را که سبب اذیت و …

بیشتر بخوانید »

حقوق راه

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الخُدْرِیِّ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِیَّاکُمْ وَالجُلُوسَ بِالطُّرُقَاتِ» فَقَالُوا: یَا رَسُولَ اللَّهِ، مَا لَنَا مِنْ مَجَالِسِنَا بُدٌّ نَتَحَدَّثُ فِیهَا، فَقَالَ: «إِذْ أَبَیْتُمْ إِلَّا المَجْلِسَ، فَأَعْطُوا الطَّرِیقَ حَقَّهُ» قَالُوا: وَمَا حَقُّ الطَّرِیقِ یَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: «غَضُّ البَصَرِ، وَکَفُّ الأَذَى، وَرَدُّ السَّلاَمِ، وَالأَمْرُ بِالْمَعْرُوفِ، وَالنَّهْیُ عَنِ المُنْکَرِ».[۱] از ابوسعید خدری رضی الله …

بیشتر بخوانید »

دعای مهمان برای میزبان

برای صاحب طعام دعا کنند و بگویند: «اللَّهُمَّ بَارِکْ لَهُمْ فِی مَا رَزَقْتَهُمْ وَاغْفِرْ لَهُمْ وَارْحَمْهُمْ».[۱] «یا الله در رزق‌شان برکت عطا فرما و آنان را مورد آمرزش و رحمت خود قرار ده». عَنْ أَنسٍ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم جَاءَ إِلى سَعْدِ بْنِ عُبَادَهَ س، فَجَاءَ بِخُبْزٍ وَزَیْتٍ، فَأَکَلَ، ثُمَّ قَالَ النَّبِیُّ ج: «أَفْطَرَ عِندَکُمْ الصَّائِمُونَ، وأَکَلَ …

بیشتر بخوانید »

دعای پایان غذا خوردن

عَنْ أَبِی أُمَامَهَ رضی الله عنه أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم کَانَ إِذَا رَفَعَ مَائِدَتَهُ قَالَ: «الحَمْدُ لِلَّهِ کَثِیرًا طَیِّبًا مُبَارَکًا فِیهِ، غَیْرَ مَکْفِیٍّ وَلاَ مُوَدَّعٍ وَلاَ مُسْتَغْنًى عَنْهُ، رَبَّنَا».[۱] ابوامامه رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم هنگامی‌که سفره‌اش را جمع می‌کرد، می‌فرمود: «الحَمْدُ لِلَّهِ کَثِیرًا طَیِّبًا مُبَارَکًا فِیهِ، غَیْرَ مَکْفِیٍّ وَلاَ مُوَدَّعٍ وَلاَ مُسْتَغْنًى عَنْهُ، …

بیشتر بخوانید »

هنگام غذا و پس از آن الحمدلله بگوبد

أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللهِ ج: «إِنَّ اللهَ لَیَرْضَى عَنِ الْعَبْدِ أَنْ یَأْکُلَ الْأَکْلَهَ فَیَحْمَدَهُ عَلَیْهَا أَوْ یَشْرَبَ الشَّرْبَهَ فَیَحْمَدَهُ عَلَیْهَا».[۱] از انس رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «الله متعال از بنده‌ای که غذایی می‌خورد و او را حمد و سپاس می‌گوید یا هنگامی‌که جرعه‌ای آب می‌نوشد و الله را حمد …

بیشتر بخوانید »

روش خوردن از کاسه

عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ رضی الله عنهما عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَکَلَ أَحَدُکُمْ طَعَامًا فَلاَ یَأْکُلْ مِنْ أَعْلَى الصَّحْفَهِ وَلَکِنْ لِیَأْکُلْ مِنْ أَسْفَلِهَا فَإِنَّ الْبَرَکَهَ تَنْزِلُ مِنْ أَعْلاَهَا».[۱] ابن عباس رضی الله عنهما از پیامبر صلی الله علیه وسلم روایت می‌کند که فرمود: «هرگاه یکی از شما غذا می‌خورد، پس از بالای کاسه نخورد بلکه از پایین …

بیشتر بخوانید »

اول غذا خوردن بعد نماز خواندن

عَنْ عَائِشَهَ ل قَالَتْ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «لَا صَلَاهَ بِحَضْرَهِ الطَّعَامِ، وَلَا هُوَ یُدَافِعُهُ الْأَخْبَثَانِ».[۱] عایشه ل می‌گوید: از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «نماز خواندن در هنگامی‌که غذا حاضر است و نیز در هنگامی‌که دو پلیدی- یعنی ادرار و مدفوع- به انسان فشار می‌آورند، درست نیست». [۱]– مسلم حدیث شماره ۵۶۰

بیشتر بخوانید »

خوردن با خدمتکار

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَتَى أَحَدَکُمْ خَادِمُهُ بِطَعَامِهِ، فَإِنْ لَمْ یُجْلِسْهُ مَعَهُ، فَلْیُنَاوِلْهُ أُکْلَهً أَوْ أُکْلَتَیْنِ، أَوْ لُقْمَهً أَوْ لُقْمَتَیْنِ، فَإِنَّهُ وَلِیَ حَرَّهُ وَعِلاَجَهُ».[۱] از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه خدمت‌گزار یکی از شما، برایش غذا آورد، اگر او را …

بیشتر بخوانید »

بستن درب ظرفِ آب با گفتنِ بسم الله قبل از خوابیدن

عَنْ جَابِرٍ رضی الله عنه عَنِ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا اسْتَجْنَحَ اللَّیْلُ – أَوْ قَالَ: جُنْحُ اللَّیْلِ – فَکُفُّوا صِبْیَانَکُمْ، فَإِنَّ الشَّیَاطِینَ تَنْتَشِرُ حِینَئِذٍ، فَإِذَا ذَهَبَ سَاعَهٌ مِنَ الْعِشَاءِ فَخَلُّوهُمْ، وَأَغْلِقْ بَابَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَأَطْفِئْ مِصْبَاحَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَأَوْکِ سِقَاءَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ، وَخَمِّرْ إِنَاءَکَ وَاذْکُرِ اسْمَ اللَّهِ وَلَوْ تَعْرُضُ عَلَیْهِ شَیْئًا».[۱] جابر رضی الله …

بیشتر بخوانید »

صفت غذای خورده شده

عَنْ أَنَسُ بْنُ مَالِکٍ رضی الله عنه قَالَ: «رَأَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم مُقْعِیًا یَأْکُلُ تَمْرًا».[۱] انس بن مالک رضی الله عنه می‌گوید: «پیامبر صلی الله علیه وسلم را دیدم که نشسته و چمباتمه زده بود (باسنش بر روی زمین و ساق‌هایش عمود بر زمین قرار گرفته بود) و خرما می‌خورد». [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۰۴۴٫

بیشتر بخوانید »

روش نشستن برای غذا

عَنْ أَبِی جُحَیْفَهَ رضی الله عنه قَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: «لَا آکُلُ مُتَّکِئاً».[۱] ابو جحیفه رضی الله عنه می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «من تکیه زده نمی‌خورم». [۱]– بخاری حدیث شماره۵۳۹۸٫

بیشتر بخوانید »

اکرام کردن مهمان به اندازه جایگاهش

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه قَالَ: خَرَجَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم ذَاتَ یَوْمٍ – أَوْ لَیْلَهٍ – فَإِذَا هُوَ بِأَبِی بَکْرٍ وَعُمَرَ رضی الله عنهما فَقَالَ: «مَا أَخْرَجَکُمَا مِنْ بُیُوتِکُمَا هَذِهِ السَّاعَهَ؟» قَالَا: الْجُوعُ یَا رَسُولَ اللهِ، قَالَ: «وَأَنَا، وَالَّذِی نَفْسِی بِیَدِهِ، لَأَخْرَجَنِی الَّذِی أَخْرَجَکُمَا، قُومُوا»، فَقَامُوا مَعَهُ، فَأَتَى رَجُلًا مِنَ الْأَنْصَارِ فَإِذَا هُوَ لَیْسَ فِی بَیْتِهِ، …

بیشتر بخوانید »

اکرام کردن مهمان و اینکه خود صاحبخانه به او خدمت کند

الله متعال می‌فرماید: ﴿هَلۡ أَتَىٰکَ حَدِیثُ ضَیۡفِ إِبۡرَٰهِیمَ ٱلۡمُکۡرَمِینَ٢۴ إِذۡ دَخَلُواْ عَلَیۡهِ فَقَالُواْ سَلَٰمٗاۖ قَالَ سَلَٰمٞ قَوۡمٞ مُّنکَرُونَ٢۵ فَرَاغَ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ فَجَآءَ بِعِجۡلٖ سَمِینٖ٢۶ فَقَرَّبَهُۥٓ إِلَیۡهِمۡ قَالَ أَلَا تَأۡکُلُونَ٢٧﴾ [الذاریات: ۲۴-۲۷]. «[ای پیامبر] آیا داستان میهمانان گرامى ابراهیم به تو رسیده است؟ آنگاه که بر او وارد شدند و سلام گفتند، او گفت: «سلام» [و زیر لب گفت:] «گروهى ناشناسند». …

بیشتر بخوانید »

نخوردن آب در ظرف طلا و نقره

عَنْ حُذَیْفَهَ قَالَ: سَمِعْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «لَا تَلْبَسُوا الْحَرِیرَ، وَلَا الدِّیبَاجَ، وَلَا تَشْرَبُوا فِی آنِیَهِ الذَّهَبِ وَالْفِضَّهِ، وَلَا تَأْکُلُوا فِی صِحَافِهَا، فَإِنَّهَا لَهُمْ فِی الدُّنْیَا وَلَنَا فِی الآخِرَهِ».[۱] حذیفه می‌گوید: شنیدم که پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌فرمود: «لباس ابریشمی و دیبا نپوشید و در ظرف‌ها و کاسه‌های ساخته شده از طلا و نقره غذا نخورید؛ زیرا این …

بیشتر بخوانید »

جواز نوشیدن آب در حالت ایستاده

عَنِ النَّزَّالِ قَالَ: أَتَى عَلِیٌّ عَلَى بَابِ الرَّحَبَهِ «فَشَرِبَ قَائِمًا» فَقَالَ: إِنَّ نَاسًا یَکْرَهُ أَحَدُهُمْ أَنْ یَشْرَبَ وَهُوَ قَائِمٌ، وَإِنِّی «رَأَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم فَعَلَ کَمَا رَأَیْتُمُونِی فَعَلْتُ».[۱] نزّال بن سبره می‌گوید: علی س به دروازه رحبه (در کوفه) آمد و ایستاده، آب نوشید و گفت: «بعضی از مردم، آب نوشیدن را در حالت ایستاده ناپسند می‌دانند. رسول الله صلی الله …

بیشتر بخوانید »

نشسته آب خوردن سنت است

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم زَجَرَ عَنِ الشُّرْبِ قَائِمًا.[۱] ابوسعید خدری می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم از ایستاده آب‌نوشیدن، منع نمود [۱]– مسلم حدیث شماره ۲۰۲۵

بیشتر بخوانید »

کسی‌که نوشیدنی می‌نوشد سنّت است که به سمت راستش بدهد

عَنْ أَنَسِ بْنِ مَالِکٍ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم أُتِیَ بِلَبَنٍ قَدْ شِیبَ بِمَاءٍ، وَعَنْ یَمِینِهِ أَعْرَابِیٌّ، وَعَنْ یَسَارِهِ أَبُو بَکْرٍ، فَشَرِبَ ثُمَّ أَعْطَى الْأَعْرَابِیَّ، وَقَالَ: «الْأَیْمَنَ فَالْأَیْمَنَ».[۱] انس می‌گوید: برای رسول الله صلی الله علیه وسلم مقداری شیر آوردند که با آب مخلوط شده بود؛ سمت راستِ پیامبر ج صحرانشینی نشسته بود و سمت چپش ابوبکر س؛ رسول الله صلی الله علیه …

بیشتر بخوانید »

نفس کشیدن هنگام نوشیدن خارج از ظرف

عَنْ أَنَسٍ قَالَ: کَانَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَتَنَفَّسُ فِی الشَّرَابِ ثَلَاثًا، وَیَقُولُ: «إِنَّهُ أَرْوَى وَأَبْرَأُ وَأَمْرَأُ».[۱] انس می‌گوید: رسول الله صلی الله علیه وسلم هنگام آب نوشیدن، سه بار، تنفس می‌نمود و می‌فرمود: “این کار، بهتر تشنگی را بر طرف می‌سازد و سیراب می‌کند و گواراتر است. [۱]– متفق علیه؛ بخاری حدیث شماره ۵۶۳۱ و مسلم حدیث شماره ۲۰۲۸ …

بیشتر بخوانید »

خوردن و نوشیدن با دست راست

عَنْ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلی الله علیه وسلم قَالَ: «إِذَا أَکَلَ أَحَدُکُمْ فَلْیَأْکُلْ بِیَمِینِهِ، وَإِذَا شَرِبَ فَلْیَشْرَبْ بِیَمِینِهِ فَإِنَّ الشَّیْطَانَ یَأْکُلُ بِشِمَالِهِ، وَیَشْرَبُ بِشِمَالِهِ».[۱] از عبد الله بن عمر روایت است که رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «هرگاه یکی از شما خواست بخورد، با دست راستش بخورد. و هرگاه یکی از شما خواست بنوشد، با دست راستش بنوشد؛ …

بیشتر بخوانید »

بسم الله گفتن هنگام غذا و خوردن از جلوی خویش

عَنْ عُمَرَ ابْنِ أَبِی سَلَمَهَ قَالَ: کُنْتُ غُلامًا فِی حَجْرِ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم، وَکَانَتْ یَدِی تَطِیشُ فِی الصَّحْفَهِ، فَقَالَ لِی رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «یَا غُلامُ، سَمِّ اللَّهَ، وَکُلْ بِیَمِینِکَ، وَکُلْ مِمَّا یَلِیکَ». فَمَا زَالَتْ تِلْکَ طِعْمَتِی بَعْدُ.[۱] عمر بن ابی سلمه می‌گوید: پسر بچه بودم و در آغوش رسول الله صلی الله علیه وسلم قرار …

بیشتر بخوانید »

سنّت است که فرد بزرگ و با فضیلت قبل از مردم شروع به خوردن نمایند

عَنْ حُذَیْفَهَ س قَالَ: کُنَّا إِذَا حَضَرْنَا مَعَ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم طَعَامًا لَمْ نَضَعْ أَیْدِیَنَا حَتَّى یَبْدَأَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم فَیَضَعَ یَدَهُ، وَإِنَّا حَضَرْنَا مَعَهُ مَرَّهً طَعَامًا، فَجَاءَتْ جَارِیَهٌ کَأَنَّهَا تُدْفَعُ، فَذَهَبَتْ لِتَضَعَ یَدَهَا فِی الطَّعَامِ، فَأَخَذَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم بِیَدِهَا، ثُمَّ جَاءَ أَعْرَابِیٌّ کَأَنَّمَا یُدْفَعُ فَأَخَذَ بِیَدِهِ، فَقَالَ رَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم: «إِنَّ …

بیشتر بخوانید »

آن‌چه در پاسخ سلام گفته می‌شود

عَنْ أُمَّ هَانِئٍ بِنْتِ أَبِی طَالِبٍ -حَدِیْثُ صَلاهِ النَّبیِّ صلی الله علیه وسلم عَامَ الْفَتْحِ تَقَدَّمَّ، وَفِیْ هَذِهِ الرِّوَایَهِ- قَالَتْ: فَصَلَّى ثَمَانِیَ رَکَعَاتٍ مُلْتَحِفًا فِی ثَوْبٍ وَاحِدٍ، فَلَمَّا انْصَرَفَ قُلْتُ: یَا رَسُولَ اللَّهِ، زَعَمَ ابْنُ أُمِّی أَنَّهُ قَاتِلٌ رَجُلاً قَدْ أَجَرْتُهُ، فُلانَ ابْنَ هُبَیْرَهَ، فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم: «قَدْ أَجَرْنَا مَنْ أَجَرْتِ یَا أُمَّ هَانِئٍ». قَالَتْ أُمُّ هَانِئٍ: …

بیشتر بخوانید »

ناپسند بودن آغاز سلام با علیک السلام

عَنْ أَبِی جُرَیٍّ الْهُجَیْمِیِّ قَالَ: أَتَیْتُ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم فَقُلْتُ: عَلَیْکَ السَّلَامُ یَا رَسُولَ اللَّهِ، قَالَ: «لَا تَقُلْ عَلَیْکَ السَّلَامُ، فَإِنَّ عَلَیْکَ السَّلَامُ تَحِیَّهُ الْمَوْتَى».[۱] ابوجُرَیّ هُجَیمی می‌گوید: نزد پیامبر صلی الله علیه وسلم آمدم و گفتم: علیک السلام ای رسول الله! فرمود: «نگو: علیک السلام؛ زیرا علیک السلام، درود و سلامِ مردگان است». [۱]– صحیح؛ ابوداود حدیث شماره ۵۲۰۹ …

بیشتر بخوانید »

مانوس نمودن مسافر و پرسیدن از غریبه درباره خودش تا شناخته شود و جایگاهی مناسب با منزلتش به او داده شود

عَنْ أَبِی جَمْرَهَقَالَ: کُنْتُ أُتَرْجِمُ بَیْنَ ابْنِ عَبَّاسٍ وَبَیْنَ النَّاسِ، فَقَالَ: إِنَّ وَفْدَ عَبْدِ القَیْسِ أَتَوُا النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم فَقَالَ: «مَنِ الوَفْدُ أَوْ مَنِ القَوْمُ» قَالُوا: رَبِیعَهُ فَقَالَ: «مَرْحَبًا بِالقَوْمِ أَوْ بِالوَفْدِ، غَیْرَ خَزَایَا وَلاَ نَدَامَى».[۱] ابوجمره می‌گوید: من سخنان ابن عباس را به مردم می‌رساندم و ترجمه می‌کردم. ابن عباس ب گفت: هنگامی‌که هیأت اعزامی عبد القیس نزد رسول …

بیشتر بخوانید »

سلام و جواب سلام ندادن هنگام قضای حاجت

عَنِ ابْنِ عُمَرَ أَنَّ رَجُلًا مَرَّ وَرَسُولُ اللهِ صلی الله علیه وسلم یَبُولُ، فَسَلَّمَ، فَلَمْ یَرُدَّ عَلَیْهِ.[۱] ابن عمر روایت می‌کند که: مردی هنگام ادرار کردن رسول الله صلی الله علیه وسلم بر او عبور کرده و سلام نمود، پیامبر صلی الله علیه وسلم جواب سلام او را نداد. عَنِ الْمُهَاجِرِ بْنِ قُنْفُذٍ س أَنَّهُ أَتَى النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم وَهُوَ یَبُولُ فَسَلَّمَ عَلَیْهِ، …

بیشتر بخوانید »

هرگاه سلام فرد شنیده نشد سه بار سلام دهد

عَنْ أَنَسٍ أَنَّهُ صلی الله علیه وسلم کَانَ إِذَا تَکَلَّمَ بِکَلِمَهٍ أَعَادَهَا ثَلاَثًا، حَتَّى تُفْهَمَ عَنْهُ، وَإِذَا أَتَى عَلَى قَوْمٍ فَسَلَّمَ عَلَیْهِمْ، سَلَّمَ عَلَیْهِمْ ثَلاَثًا.[۱] انس روایت می‌کند که: پیامبر صلی الله علیه وسلم هنگامی‌که سخنی می‌گفت، آن را سه بار تکرار می‌کرد تا سخنش فهمیده شود و هنگامی‌که نزد گروهی می‌رفت و به آن‌ها سلام می‌گفت، سلامش را – حدّاکثر- سه …

بیشتر بخوانید »

عقوبت کسی‌که دوست دارد مردم برایش بلند شوند

عَنْ مُعَاوِیَهُ قَالَ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صلی الله علیه وسلم یَقُولُ: «مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَتَمَثَّلَ لَهُ الرِّجَالُ قِیَامًا فَلْیَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ».[۱] معاویه می‌گوید از رسول الله صلی الله علیه وسلم شنیدم که می‌فرمود: «هرکس دوست دارد که مردم برایش بایستند، باید جایگاه خود را در دوزخ آماده کند». [۱]– صحیح؛ ابوداود حدیث شماره ۵۲۲۹ و ترمذی حدیث شماره ۲۷۵۵ با لفظ …

بیشتر بخوانید »

ایستادن به خاطر مردی‌که می‌آید!

عَنْ أَبِی سَعِیدٍ الْخُدْرِیِّ أَنَّ أَهْلَ قُرَیْظَهَ نَزَلُوا عَلَى حُکْمِ سَعْدِ بْنِ مُعَاذٍ، فَأَرْسَلَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وسلم إِلَیْهِ فَجَاءَ، فَقَالَ: «قُومُوا إِلَى سَیِّدِکُمْ أَوْ قَالَ: خَیْرِکُمْ».[۱] ابوسعید خدری س می‌گوید: هنگامی که یهود بنی‌قریظه به داوری سعد بن معاذ، راضی شدند، پیامبر صلی الله علیه وسلم کسی را نزد او فرستاد. سعد، سوار بر الاغی آمد. هنگامی‌که به مسجد نزدیک شد، …

بیشتر بخوانید »

چگونگی سلام رساندن به غایب

عَنْ عَائِشَهَ: أَنَّ النَّبِیَّ صلی الله علیه وسلم قَالَ لَهَا: «یَا عَائِشَهُ! هَذَا جِبْرِیلُ یَقْرَأُ عَلَیْکِ السَّلامَ». فَقَالَتْ: وَعَلَیْهِ السَّلامُ وَرَحْمَهُ اللَّهِ وَبَرَکَاتُهُ تَرَى مَا لَا أَرَى، تُرِیدُ النَّبِیَّ ج.[۱] از عایشه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وسلم به او فرمود: «ای عایشه! این جبریل است و به تو سلام می‌دهد». عایشه گفت: سلام و رحمت و برکات الله بر او …

بیشتر بخوانید »

چه زمانی مصافحه و معانقه صورت می‌پذیرد؟

عَنْ أَنَسٍ قَالَ: کَانَ أَصْحَابُ النَّبِیِّ صلی الله علیه وسلم إِذَا تَلَاقَوْا تَصَافَحُوا، وَإِذَا قَدِمُوا مِنْ سَفَرٍ تَعَانَقُوا.[۱] انس می‌گوید: اصحاب پیامبر صلی الله علیه وسلم هرگاه یکدیگر را ملاقات می‌کردند باهم مصافحه می‌کردند، و هرگاه از سفر باز می‌گشتند معانقه می‌کردند. [۱]– جید؛ معجم طبرانی حدیث شماره ۹۷٫ السلسله الصحیحه آلبانی: ۲۶۴۷

بیشتر بخوانید »