تفسیر

سوره یونس آیه ۳۱و۳۲ {قُلْ مَن یَرْزُقُکُم مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ أَمَّن یَمْلِکُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَمَن یُخْرِجُ الْحَیَّ مِنَ الْمَیِّتِ وَیُخْرِجُ الْمَیِّتَ مِنَ الْحَیِّ وَمَن یُدَبِّرُ الْأَمْرَ فَسَیَقُولُونَ اللَّهُ فَقُلْ أَفَلَا تَتَّقُونَ}. بگو: «چه کسی شما را از آسمان و زمین روزی می‌دهد؟ یا چه کسی مالک (و خالق) گوش و چشمهاست؟ و چه کسی زنده را از مرده، و مرده …

سوره یونس آیه ۲۸و۲۹ {وَیَوْمَ نَحْشُرُهُمْ جَمِیعًا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِینَ أَشْرَکُوا مَکَانَکُمْ أَنتُمْ وَشُرَکَاؤُکُمْ فَزَیَّلْنَا بَیْنَهُمْ وَقَالَ شُرَکَاؤُهُم مَّا کُنتُمْ إِیَّانَا تَعْبُدُونَ}. (به خاطر بیاورید) روزی را که همه آنها را جمع می‌کنیم، سپس به مشرکان می‌گوییم: «شما و معبودهایتان در جای خودتان باشید (تا به حسابتان رسیدگی شود!)» سپس آنها را از هم جدا می‌سازیم (و از هر یک …

سوره الفرقان آیه ۲و۳ {الَّذِی لَهُ مُلْکُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَمْ یَتَّخِذْ وَلَدًا وَلَمْ یَکُن لَّهُ شَرِیکٌ فِی الْمُلْکِ وَخَلَقَ کُلَّ شَیْءٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِیرًا}. خداوندی که حکومت آسمانها و زمین از آن اوست، و فرزندی برای خود انتخاب نکرد، و همتایی در حکومت و مالکیّت ندارد، و همه چیز را آفرید، و به دقّت اندازه‌گیری نمود! {وَاتَّخَذُوا مِن دُونِهِ آلِهَهً لَّا …

تفســـــیر آیه ۷ سوره مبارکه النســـــاء {لِّلرِّجَالِ نَصیِبٌ مِّمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاء نَصِیبٌ مِّمَّا تَرَکَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ مِمَّا قَلَّ مِنْهُ أَوْ کَثُرَ نَصِیباً مَّفْرُوضاً} ‏(۷) سبب‌ نزول‌: در دوران‌ جاهلیت‌ رسم‌ آن‌ بود که‌ به‌ زنان‌ و پسربچه‌هایی‌ که‌ قدرت ‌جنگیدن‌ نداشتند، میراث‌ نمی‌دادند؛ پس‌ نازل‌ شد: «مردان‌ از آنچه‌ پدر و مادر وخویشاوندان‌ برجای‌ گذارند، سهمی‌ دارند و …

غلو به معنی زیاده روی در مدح یا ذم چیزی که مستحق آن نیست، می باشد. و درشرع منظور تجاوز از حدودی است که شریعت برای بندگانش در عقیده یا عبادت قرار داده است. حکم آن: غلو کردن حرام است. نصوص بر نهی و برحذر بودن از آن آمده است و بیان می دارد که سرانجام بد برای اهل آن …

سوره مبارکه ملک تفسیر آیه چهارم {ثُمَّ ارْجِعِ الْبَصَرَ کَرَّتَیْنِ یَنقَلِبْ إِلَیْکَ الْبَصَرُ خَاسِأً وَهُوَ حَسِیرٌ}. «باز دوباره‌ چشم‌ بگردان» یعنی: بارهای‌ متوالی‌ به‌ طور پیاپی‌ بنگر و نیک‌ تأمل‌کن‌ هرچند که‌ نگرشت‌ بسیار شود زیرا تکرار نگرش‌ و تأمل‌، در اقامه‌ حجت‌ بلیغ‌تر و عذر و بهانه‌ را قطع‌ کننده‌تر است‌ «تا نگاهت‌ زبون‌ و درمانده‌ به‌سویت ‌بازگردد» یعنی: …

تفسیر آیه سوم {الَّذِی خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقاً مَّا تَرَى فِی خَلْقِ الرَّحْمَنِ مِن تَفَاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَرَى مِن فُطُورٍ}. «همان‌ که‌ هفت‌ آسمان‌ را طبقه‌ طبقه‌ آفرید» بر فراز یک‌دیگر، هر آسمانی‌ را جدا از آسمان‌ دیگر چنان‌که‌ در حدیث‌ «اسراء» و غیر آن‌ آمده‌ است‌. آسمان: ماده‌ای‌ است‌ که‌ جز خدای‌ سبحان‌ کسی‌ حقیقت‌ آن‌ را نمی‌داند، …

سوره مبارکه نور [آیات ۲۶ الی ۲۸ ] {الْخَبِیثَاتُ لِلْخَبِیثِینَ وَالْخَبِیثُونَ لِلْخَبِیثَاتِ وَالطَّیِّبَاتُ لِلطَّیِّبِینَ وَالطَّیِّبُونَ لِلطَّیِّبَاتِ أُولَٰئِکَ مُبَرَّءُونَ مِمَّا یَقُولُونَ لَهُم مَّغْفِرَهٌ وَرِزْقٌ کَرِیم}. زنان ناپاک از آن مردان ناپاکند، و مردان ناپاک نیز به زنان ناپاک تعلّق دارند؛ و زنان پاک از آن مردان پاک، و مردان پاک از آن زنان پاکند! اینان از نسبتهای ناروایی که (ناپاکان) به …

عدم اطاعت و فرمانبرداری برای حق در صورتی که ظاهراً بدان اقرار نموده و علناً حق بودن آن را اعلام می‌کند. همانند کفر ابلیس که خداوند دربارهی او می‌فرماید: ( إِلاَّ إِبْلِیسَ أَبَى وَاسْتَکْبَرَ وَکَانَ مِنَ الْکَافِرِینَ} (بقره ۳۴} «پس بجز ابلیس که سر باز زد و کبر ورزید و از کافران شد [همه] به سجده درافتادند». و ابلیس امر …

أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم بِسْــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ {وَنَادَى أَصْحَابُ الْجَنَّهِ أَصْحَابَ النَّارِ أَن قَدْ وَجَدْنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقّاً فَهَلْ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّکُمْ حَقّاً قَالُواْ نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَیْنَهُمْ أَن لَّعْنَهُ اللّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ ‏(۴۴) الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللّهِ وَیَبْغُونَهَا عِوَجاً وَهُم بِالآخِرَهِ کَافِرُونَ} ‏(۴۵) «و اهل‌ بهشت‌ اهل‌ دوزخ‌ را ندا دهند» بعد از آن‌ …

به خاطر این که موسی علیه السلام جایگاه بنده ی نیکوکاری را که الله تعالی در مورد او با موسی صحبت کرده بود، بیابد و به او دست رسی داشته باشد، از الله متعال‌ علامت ها و نشانه هایی خواست تا او را راهنمایی کند. موسی علیه السلام برای پیدا کردن این دانش مند بزرگ نشانه هایی در دست داشت، …

موسی علیه السلام در مقابل بنی اسراییل سخن رانی می کرد و آنان را تشویق به ایمان و اطاعت پروردگار می کرد و آنان را به پیروی کردن از شرع الله تبارک وتعالی دعوت می نمود. در حقیقت الله سبحانه وتعالی در موعظه کردن و سخن رانی نیروی عجیبی به موسی علیه السلام داده بود. به طوری که در هنگام …

سوره مبارکه ملک تفسیر آیه دوم {الَّذِی خَلَقَ الْمَوْتَ وَالْحَیَاهَ لِیَبْلُوَکُمْ أَیُّکُمْ أَحْسَنُ عَمَلاً وَهُوَ الْعَزِیزُ الْغَفُورُ}. «همان‌ که‌ مرگ‌ و زندگی‌ را آفرید» مرگ: انقطاع‌ و جدایی‌ روح‌ از بدن‌؛ و حیات: تعلق‌ و پیوند روح‌ به‌ بدن‌ است‌. پس‌ حیات‌ در اینجا به‌ این‌ معنی‌ است‌ که: خدای‌ عزوجل‌ بشر را در ساختار انسانی‌اش‌ آفرید و در وی‌ …

سوره ی آل عمران آیه ی ۱۶۴ : {لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا مِّنْ أَنفُسِهِمْ یَتْلُو عَلَیْهِمْ آیَاتِهِ وَیُزَکِّیهِمْ وَیُعَلِّمُهُمُ الْکِتَابَ وَالْحِکْمَهَ وَإِن کَانُوا مِن قَبْلُ لَفِی ضَلَالٍ مُّبِینٍ}. خداوند بر مؤمنان منت نهاد [= نعمت بزرگی بخشید] هنگامی که در میان آنها، پیامبری از خودشان برانگیخت؛ که آیات او را بر آنها بخواند، و آنها …

سوره مریم آیه ۶۵ {رَّبُّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَیْنَهُمَا فَاعْبُدْهُ وَاصْطَبِرْ لِعِبَادَتِهِ ۚ هَلْ تَعْلَمُ لَهُ سَمِیًّا}. پروردگار آسمانها و زمین و آنچه در میان این دو است. پس (حال کهج چنین است و همه‌ی خطوط بدو منتهی می‌شود) تنها او را پرستش کن، و بر عبادت او بر دوام و شکیبا باش. مگر شبیه و همانندی برای خدا (که …

سوره یونس آیه «۵» {هُوَ الَّذِی جَعَلَ الشَّمْسَ ضِیَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ السِّنِینَ وَالْحِسَابَ ۚ مَا خَلَقَ اللَّهُ ذَٰلِکَ إِلَّا بِالْحَقِّ ۚ یُفَصِّلُ الْآیَاتِ لِقَوْمٍ یَعْلَمُون}َ. خدا است که خورشید را درخشان و ماه را تابان گردانده است، و برای ماه منازلی معیّن کرده است تا شماره‌ی سالها و حساب (کارها) را بدانید. خداوند (آن همه عجائب …

سوره یونس آیه ۱۰ {دَعْوَاهُمْ فِیهَا سُبْحَانَکَ اللَّهُمَّ وَتَحِیَّتُهُمْ فِیهَا سَلَامٌ ۚ وَآخِرُ دَعْوَاهُمْ أَنِ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِین}. در بهشت دعای مؤمنان: پروردگارا! تو منزّهی (از آنچه کافران در دنیا می‌گفتند) و سلام آنان در آن (خطاب به همدیگر) درودتان باد (ای فرمانبرداران یزدان سبحان)! و ختم دعا و گفتارشان: شکر و سپاس پروردگار جهانیان را سزا است، (که …

تفـســـــیر آیه ۱۳ ســـــوره الآعراف أعوذ بالله من الشیطان الرجیــــم بِسْــمِ اللهِ الـرَّحـْمـــنِ الـرَّحِـیــمِ {قَالَ فَاهْبِطْ مِنْهَا فَمَا یَکُونُ لَکَ أَن تَتَکَبَّرَ فِیهَا فَاخْرُجْ إِنَّکَ مِنَ الصَّاغِرِینَ} (۱۳)‏ «فرمود» خداوند جلّ جلاله به‌ ابلیس‌ «پس‌ از آن‌ فروشو» یعنی‌: اکنون‌ که‌ تکبر ورزیده‌ای، از آسمان‌ فرودآی‌ زیرا آسمان‌ جایگاه‌ فرمانبردارانی‌ چون‌ فرشتگان ‌است‌ که‌ خدای‌ عزوجل‌ را در فرمان‌ وی‌ …

الله متعال در قرآن مراحل زندگی دُنیوی ما را چنین بیان میکند: {مِنْ نُطْفَهٍ خَلَقَهُ فَقَدَّرَهُ  ثُمَّ السَّبِیلَ یَسَّرَهُ  ثُمَّ أَمَاتَهُ فَأَقْبَرَهُ}. «(الله انسان را)از نطفه ای می آفریند و قوت و قدرت بدو می بخشد، سپس راه (شناخت خوبی و بدی) را برای او آسان می کند بعد او را می میراند و وارد قبرش می گرداند». (سوره عبس:۱۹الی۲۱) …

سوره مبارکه ملک تفسیر آیه اول {تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَهُوَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ}. «تبارک‌ است‌ آن‌ که‌ به‌ دست‌ اوست‌ ملک» تبارک: از برکت‌ است‌ که‌ عبارت‌ از رشد و فزونی‌ حسی‌ یا معنوی‌ می‌باشد. یعنی‌ خیر خداوند جلّ جلاله بسیار و انعام‌ وی‌ بزرگ‌ است‌ و او از صفات‌ مخلوقان‌ برتر و والا و خجسته‌ می‌باشد. مراد …

خداوند در مورد بهشت می‌فرماید: سوره توبه۱۰۰ {خَالِدِینَ فِیهَآ أَبَداً ذلِکَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ}. «همیشه در آن جاودانه‏اند این است همان کامیابى بزرگ. سوره حجر۴۸ {وَمَا هُمْ مِّنْهَا بِمُخْرَجِینَ}. «و نه از آنجا بیرون رانده مى‏شوند». سوره هود۱۰۸ {عَطَآءً غَیْرَ مَجْذُوذٍ}. «بخششى است که بریدنى نیست». سوره ص آیه ۵۴ {إِنَّ هَـذَا لَرِزْقُنَا مَا لَهُ مِن نَّفَادٍ}. «در حقیقت این روزى …

سوره مبارکه نازعات آیات [ ۲۰ الی ۲۲ ] {فَأَرَاهُ الْآیَهَ الْکُبْرَى} «پس‌ معجزه‌ بزرگ‌ را بدو نمود» یعنی: موسی‌علیه السلام نزد فرعون‌ رفت‌ و دعوت‌ حق ‌را به‌ وی‌ رساند آن‌گاه‌ معجزه‌ بزرگ‌ و نشانه‌ سترگی‌ را که‌ دلیل‌ راستگویی‌ وی‌ در ادعای‌ نبوت‌ بود، به‌ او نمایاند و آن‌ معجزه‌، تبدیل‌ شدن‌ عصای‌ وی‌ به‌ اژدها یا عصا …

سوره مبارکه نازعات تفسیر آیات [ ۱۷ الی ۱۹ ] {اذْهَبْ إِلَى فِرْعَوْنَ إِنَّهُ طَغَى} آری‌! ندا در داد که‌ ای‌ موسی: «به‌سوی‌ فرعون‌ برو که‌ او سر به‌ طغیان ‌برداشته ‌است» یعنی: در عصیان‌ و تکبر و کفر از حد گذشته ‌است‌. {فَقُلْ هَل لَّکَ إِلَى أَن تَزَکَّى} «پس‌ بگو» به‌ وی‌ «آیا سر آن‌ داری‌ که‌ به‌ پاکیزگی‌ گرایی‌؟» …

{وَإِن کُنتُمْ فِی رَیْبٍ مِّمَّا نَزَّلْنَا عَلَىٰ عَبْدِنَا فَأْتُوا بِسُورَهٍ مِّن مِّثْلِهِ وَادْعُوا شُهَدَاءَکُم مِّن دُونِ اللَّهِ إِن کُنتُمْ صَادِقِینَ}. و اگر درباره آنچه بر بنده خود (محمد صلی الله علیه وآله وسلم) نازل کرده ایم؛در شک و تردید هستید، سوره ای همانند آن بیاورید و گواهان خود را غیر از خدا فرا خوانید؛ اگر راست می گویید. البقره/۲۳ حجاب …

{إِنَّ اللَّهَ خَلَقَ الْجَنَّهَ لِمَنْ أَطَاعَهُ وَإِنْ کَانَ عَبْدًا حَبَشِیًّا،وَخَلَقَ النَّارَ لِمَنْ عَصَاهُ وَلَوْ کَانَ شَرِیفًا قُرَشِیًّا}. بهشت را آفرید برای آنکه طاعت و بندگی‌اش را به‌جا آورد هر چند بَرده‌ای سیاه‌ رنگ باشد، و آتش سُوزان دوزخ را برافروخت برای آن نافرمانی که از دستورهای آسمانی‌اش سرکشی کند هر چند اشراف‌زاده‌ای قریشی باشد. منبع: کتاب (مجموع الفتاوى: ج ۲۸ …

معبودان‌باطل/خانه‌عنکبوت الله متعال می فرماید: {مَثَلُ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِن دُونِ اللَّهِ أَوْلِیَاء کَمَثَلِ الْعَنکَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَیْتًا وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُیُوتِ لَبَیْتُ الْعَنکَبُوتِ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ} «حکایت کسانی که جز اللّه معبودانی را به سرپرستی و تدبیر امور خود برگزیده اند، حکایت عنکبوت است که خانه ای برای خود ساخته است و قطعاً سست ترین خانه ها خانه عنکبوت است، اگر مشرکان …

از روی پیامش آن را بشناسد، چونکه خداوند پیامبرانش را فرستاد وکتابهای آسمانی رانازل کرد در حالی که بدآنچه خداوند دوست دارد، امر می کنند وازآنچه آن را بد می پندارد واز آن بیزار است، نهی می نمایند وبه وسیله آن حجت انکار ناپذیرش استوار می شود وحکمت بالغه اش ظهور میابد. سوره نساء آیه ۱۶۵‏ ‏{رُّسُلاً مُّبَشِّرِینَ وَمُنذِرِینَ لِئَلاَّ …

تفسیر (آیه ۲) سوره مبارکه النساء {وَآتُواْ الْیَتَامَى أَمْوَالَهُمْ وَلاَ تَتَبَدَّلُواْ الْخَبِیثَ بِالطَّیِّبِ وَلاَ تَأْکُلُواْ أَمْوَالَهُمْ إِلَى أَمْوَالِکُمْ إِنَّهُ کَانَ حُوباً کَبِیرا}ً ‏(۲) «و اموال‌ یتیمان‌ را به‌ آنان‌ بازدهید» این‌ خطاب‌ متوجه‌ اولیا و اوصیای‌ یتیمان‌ است‌. یتیم‌: کسی‌ است‌ که‌ پدر نداشته‌ و هنوز به‌ دوران‌ بلوغ‌ نرسیده‌ است‌ زیرا درحدیث‌ شریف‌ آمده‌ است‌: «پس‌ از بلوغ‌، یتیمی‌ای‌ …

سوره اســراء آیه(۳۶) { وَلاَ تَقْفُ مَا لَیْسَ لَکَ بِهِ عِلْمٌ إِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ کُلُّ أُولئِکَ کَانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً } «وچیزی‌ را که‌ بدان‌ علم‌ نداری‌ دنبال‌ نکن‌» به‌ این‌ ترتیب‌، خدای‌ متعال‌ نهی ‌می‌کند از این‌که‌ انسان‌ چیزی‌ بگوید یا به‌ چیزی‌ عمل‌ کند که‌ به‌ آن‌ علم‌ ندارد، مانند نکوهش‌ مردم‌ و متهم ‌ساختنشان‌ بدون‌ علم‌ و …

هرکه به نیکی آیات صبر را در قرآن مورد تدبر قرار دهد متوجه می‌شود که صبر در قرآن همراه با تلاش جدی و یقین آمده است، و با اینها پیروزی به دست می‌آید: ﴿فَاصْبِرْ إِنَّ وَعْدَ اللَّهِ حَقٌّ وَلَا یَسْتَخِفَّنَّکَ الَّذِینَ لَا یُوقِنُونَ﴾. (پس صبر کن که وعده‌ی الله حق است، و هرگز کسانی که یقین ندارند تو را سبکسر …

در همان اوائل نزول قرآن کریم که هنوز مسلمانان در مکه بودند ازدواج موقت و هر نوع رابطه جنسی دیگرِ نامشروع را غیر از دو نوع ازدواج معروف یعنی ازدواج دائمی و ازدواج با کنیزان ‌را حرام اعلام داشت. با توجه‌ به‌ این‌که‌ در دو سوره‌ی قرآن و برای دو مرتبه‌ چنین آیه‌ای نازل شد که‌ خداوند متعال فرمود: ﴿وَالَّذِینَ …

هنگامی که قرآن ازدواج شرعی را بیان کرد، بدان اکتفا ننمود، تا این‌که‌ احکامش را به صورت مفصل تشریع کرد و هنگامی که ازدواج با کنیزان‌ را تشریع نمود، احکامش را به تفصیل بیان کرد. و در آیات بسیاری که حصر و محدود سازی آن‌ها دشوار می‌باشد، بدان پرداخت؛ از جمله‌ی آن‌ها: ﴿فَانْکِحُوا مَا طَابَ لَکُمْ مِنَ النِّسَاءِ مَثْنَى وَثُلَاثَ …

اما فرموده‌ی پروردگارتان ﴿فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ﴾ به معنای مهریه‌ی آنان است، چنانچه خداوند متعال در خطاب به پیامبرش  صلی الله علیه و سلم می‌فرماید: ﴿یَا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَحْلَلْنَا لَکَ أَزْوَاجَکَ اللَّاتِی آتَیْتَ﴾ [الأحزاب: ۵۰]. (منظور همان مهریه است) و ممکن نیست که غیر از این گفته شده باشد، زیرا پیامبر  صلی الله علیه و سلم به این ازدواج (یعنی به …

و این آیه با صراحت برای ما روشن می‌کند که برای پیامبر فقط ازدواج با زن آزاده و کنیز حلال بوده! پس نکاح موقت کجاست؟ و در رابطه با ازدواج و احکامش به ده‌ها آیات از آیات احکام اشاره شد، ولی آیه‌ای که مربوط به ازدواج موقت باشد، هرگز به طور صریح نیامده است. با وجود این‌که نیاز به این …

آیات قرآنی مربوط به این دو نوع ازدواج شرعی که ذکر شد آشکار و قطعی الدلاله هستند و هیچ کس نمی‌تواند درباره این آیات جر و بحث کند و آن‌ها را به غیر از این دو ازدواج تحمیل نماید؛ پس هیچ کس به خاطر آشکار بودن این آیات نمی‌تواند بگوید که: ازدواج دائم و ازدواج با کنیزان حرام است. همچنان …

پاسداری از ناموس یکی از ویژگی‌های اساسی و ضروری زندگی است. علماء اصول اتفاق نظر دارند بر این‌که‌ ازدواج یکی از ضروریات پنجگانه‌ای است که شریعت به مراعات آن‌ها پرداخته است، و این ضروریات عبارتند از: دین، نفس، نسل، عقل و مال. بنابر این محافظت از نسل و ناموس به‌ عنوان پاسداری از خمس شریعت قلمداد می‌شود. ازدواج یکی از …

﴿وَلَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى یُقَاتِلُوکُمْ فِیهِ﴾ [البقره: ۱۹۱]. «با آنان در کنار مسجدالحرام کارزار نکنید، مگر آن گاه که ایشان در آنجا با شما بستیزند». ﴿وَأَذَانٌ مِنَ اللَّهِ وَرَسُولِهِ إِلَى النَّاسِ یَوْمَ الْحَجِّ الْأَکْبَرِ﴾ [التوبه: ۳]. «این اعلامی است از سوی خدا و پیغمبرش به همه مردم (که در اجتماع سالانه ایشان در مکه) در روز بزرگترین حجّ». …

اگر در آیاتی از سوره توبه (۹۸ به بعد) تأملی داشته باشیم می‌توانیم نمایی از جامعه اسلامی عصر پیامبر  صلی الله علیه و سلم را بیابیم. در آنجا قبایل عرب به صورت پراکنده در صحراهای اطراف مدینه سکونت گزیده‌اند: آنان به دو گروه تقسیم می‌شوند: گروهی منافق و گروهی مؤمن: ﴿وَمِنَ الْأَعْرَابِ مَنْ یَتَّخِذُ مَا یُنْفِقُ مَغْرَمًا وَیَتَرَبَّصُ بِکُمُ الدَّوَائِرَ …

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿یَا نِسَاءَ النَّبِیِّ لَسْتُنَّ کَأَحَدٍ مِنَ النِّسَاءِ إِنِ اتَّقَیْتُنَّ﴾ [الأحزاب: ۳۲]. «ای همسران پیغمبر شما (در فضل و شرف) مثل هیچ یک از زنان (عادی مردم) نیستید. اگر پروا دارید». یعنی گروه دیگری از زنان در تقوا و پرهیزگاری برتر از شما یافت نمی‌شود. بنابراین هرگاه پرهیزگاری ایشان ثابت شود بدون استثنا برتریشان بر زنان دنیا در …

خداوند می‌فرماید: ﴿النَّبِیُّ أَوْلَى بِالْمُؤْمِنِینَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ﴾ [الأحزاب: ۶]. «پیغمبر از خود مؤمنان نسبت بدانان اولویت بیشتری دارد (و اراده و خواست او در مسایل فردی و اجتماعی مؤمنان مقدم بر اراده و خواست ایشان است) و همسران پیغمبر  صلی الله علیه و سلم، مادران مؤمنان محسوبند». بنابراین فرد با ایمان، مادرش، همسران پیامبر  صلی الله علیه و …

خداوند متعال همه‌ی صحابه را مورد خطاب قرار داده و می‌فرماید: ﴿لَا یَسْتَوِی مِنْکُمْ مَنْ أَنْفَقَ مِنْ قَبْلِ الْفَتْحِ وَقَاتَلَ أُولَئِکَ أَعْظَمُ دَرَجَهً مِنَ الَّذِینَ أَنْفَقُوا مِنْ بَعْدُ وَقَاتَلُوا وَکُلًّا وَعَدَ اللَّهُ الْحُسْنَى وَاللَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ١٠﴾ [الحدید:۱۰]. «کسانی از شما که پیش از فتح (مکه، به سپاه اسلام کمک کرده‌اند و از اموال خود بخشیده‌اند و (در راه خدا) …

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿لِلْفُقَرَاءِ الْمُهَاجِرِینَ الَّذِینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیَارِهِمْ وَأَمْوَالِهِمْ یَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانًا وَیَنْصُرُونَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ٨ وَالَّذِینَ تَبَوَّءُوا الدَّارَ وَالْإِیمَانَ مِنْ قَبْلِهِمْ یُحِبُّونَ مَنْ هَاجَرَ إِلَیْهِمْ وَلَا یَجِدُونَ فِی صُدُورِهِمْ حَاجَهً مِمَّا أُوتُوا وَیُؤْثِرُونَ عَلَى أَنْفُسِهِمْ وَلَوْ کَانَ بِهِمْ خَصَاصَهٌ وَمَنْ یُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُولَئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ٩﴾ [الحشر: ۸-۹]. «همچنین غنائم از آن فقرای مهاجرینی …

خداوند متعال صحابه را مورد خطاب قرار می‌دهد: ﴿وَاعْلَمُوا أَنَّ فِیکُمْ رَسُولَ اللَّهِ لَوْ یُطِیعُکُمْ فِی کَثِیرٍ مِنَ الْأَمْرِ لَعَنِتُّمْ وَلَکِنَّ اللَّهَ حَبَّبَ إِلَیْکُمُ الْإِیمَانَ وَزَیَّنَهُ فِی قُلُوبِکُمْ وَکَرَّهَ إِلَیْکُمُ الْکُفْرَ وَالْفُسُوقَ وَالْعِصْیَانَ أُولَئِکَ هُمُ الرَّاشِدُونَ٧ فَضْلًا مِنَ اللَّهِ وَنِعْمَهً وَاللَّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ٨﴾ [الحجرات: ۷-۸]. «(بدانید که پیغمبر خدا در میان شما است (قدر او را بدانید و بدو احترام …

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَالَّذِینَ آمَنُوا وَهَاجَرُوا وَجَاهَدُوا فِی سَبِیلِ اللَّهِ وَالَّذِینَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَئِکَ هُمُ الْمُؤْمِنُونَ حَقًّا لَهُمْ مَغْفِرَهٌ وَرِزْقٌ کَرِیمٌ٧۴﴾ [الأنفال: ۷۴]. «(بیگمان کسانی که ایمان آورده‌اند و مهاجرت کرده‌اند و در راه خدا جهاد نموده‌اند و همچنین کسانی که پناه داده‌اند و یاری کرده‌اند، (هر دو گروه) آنان حقیقتاً مؤمن و با ایمانند و برای آنان آمرزش وروزی …

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِینَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِینَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ﴾ [التوبه: ۱۰۰]. «پیشگامان نخستین مهاجران و انصار و کسانی که به نیکی روش آنان را در پیش گرفتند و راه ایشان‌ را به خوبی پیمودند». این آیه مستلزم برتری این پیشگامان مهاجران و انصار بر بقیه نسل‌های امت می‌باشد؛ زیرا آنان (بقیه‌ی نسل‌های امت) به پیروی از ایشان (پیشگامان …