admin

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۷)

۷- پشت کردن به قبله یا اندکی از قبله منحرف شدن بدون عذر نماز را باطل می‌کند. چون برای صحت نماز روی به قبله بودن شرط است زیرا هرگاه برای صحت امری شرطی در نظر گرفته باشد و آن شرط تحقق نیابد، طبعا آن امر نیز صحیح نمی‌باشد، و صحت نماز مشروط به روی کردن به قبله است.

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۶)

۶- تغییر دادن نیت هم مبطل نماز است، مثل اینکه نیت بیرون آمدن از نماز کند، چون شرط نیت آنست که تا پایان کار باقی بماند پس اگر باقی نماند نیت از بین رفته است و نماز باطل می‌شود. و همچنین اگر در اثنای نماز نیت فرضی را به فرضی دیگر منتقل سازد. اگر که در حال برگزار شدن است …

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۵)

۵- کشف عورت در نماز موجب بطلان آن می‌شود چون ستر عورت در نماز واجب است، پس اگرعمدا عورت را کشف کند نمازش باطل می‌شود و اگر باد عورت را کشف کرد و فورا ستر عادت شد و پوشش به جای خود برگشت نمازش باطل نمی‌شود، و همچنین اگر بند شلوار گسست یا تکمه لباس باز شد و فورا آن …

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۴)

۴- پدید آمدن نجاست و ناپاکی و پلیدی بر روی بدن یا لباس یا محل نماز خواندن در نماز مبطل نماز است، چون پاکی بدن و جامه و لباس و محل واجب است همانطوری که در پیش گفته شده است. اگر چیزی ناپاک روی بدن یا لباس یا محل نماز افتاد و فورا آن را دور ساخت نمازش باطل نمی‌شود. …

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۳)

۳- بی‌وضویی خواه عمدی و خواه سهوی باشد نماز را باطل می‌کند، فرق نمی‌کند بدون اختیار این حالت حادث شود یا خیر. چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت: «إِذَا فَسَا أَحَدُکُمْ فِی الصَّلاهِ فَلْیَنْصَرِفْ، فَلْیَتَوَضَّأْ، وَلْیُعِدْ صَلاتَهُ» (رواه أبو داود). «هرگاه بادی از کسی در نماز خارج شد وضوی مجدد بگیرد سپس نمازش را اعاده کند». (و ترمذی گفت: …

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند (۲)

۲- حرکات زیاد و پی در پی نماز را باطل می‌کند، و دلیل آن اجماع است و به علاوه عمل کثیر و زیاد نظم نماز را بهم می‌زند ولی اگر عمل متوالی نباشد بدین گونه که گاهی بردارد و بعد اندکی بی‌حرکت و ساکت بماند و طمانینه ای داشته باشد سپس گاهی دیگر بردارد، بدین منوال نمازش باطل نمی‌شود، و …

بیشتر بخوانید »

چیزهایی که نماز را باطل می‌کند

یازده چیز نماز را باطل می‌کند: ۱- سخن گفتن عمد به گونه‌ای که صلاحیت خطاب با آدمیان داشته باشد خواه این سخن عمد به مصلحت نماز تعلق داشته باشد، مانند اینکه بگوید: «بر پا نایست یا بنشین» و خواه در جهت مصالح نماز نباشد، چون در صحیحین و غیر آن‌ها آمده است به روایت از زید بن ارقم که گفت: …

بیشتر بخوانید »

عورت مردان و زنان

عورت مردان خواه آزاده یا برده باید پوشیده باشد، و آن مابین ناف و زانو است. چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت: «وَإِذَا زَوَّجَ أَحَدُکُمْ أَمَتَهُ عَبْدَهُ أَوْ أَجِیرَهُ فَلاَ تَنْظُرْ إِلَى عَوْرَتِهِ وَالْعَوْرَهُ فِیمَا بَیْنَ السُّرَّهِ وَالرُّکْبَهِ» (أخرجه البیهقی). «هرگاه یکی از شما کنیزش را به ازدواج بنده و برده‌اش در آورد یا به ازدواج مزدورش، نباید کنیز …

بیشتر بخوانید »

زن در چند چیز با مرد (در نماز) تفاوت دارد

برای کسی که به رکوع می‌رود مستحب است که پشت و گردن را به صورت کشیده نگه دارد، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم چنین می‌کرد تا جایی که اگر آب روی پشت مبارک وی ریخته می‌شد می‌ایستاد. امام شافعی گفته است که: نمازگزار در رکوع باید سر و گردنش را موازی با پشت خود قرار دهد و پشتش را …

بیشتر بخوانید »

ذکر و اوراد بعد از سلام (۳)

و ترمذی هم مانند آن را بدون «بیده الخیر» روایت کرده است. و همچنین سنت است که بعد از نماز صبح بگوید: «اللَّهُمَّ أَجِرْنِى مِنَ النَّارِ» «خداوندا مرا از آتش دوزخ در امان دار» هفت مرتبه. و بعد از نماز مغرب هفت بار بگوید: «اللَّهُمَّ إِنِّى أَسْأَلُکَ الـْجَنَّهَ اللَّهُمَّ أَجِرْنِى مِنَ النَّارِ». «خداوندا از تو بهشت را مسئلت دارم و …

بیشتر بخوانید »

ذکر و اوراد بعد از سلام (۲)

۶- نمازگزار می‌تواند بعد از سلام آیه الکرسی (آیه ۲۲۵ سوره بقره) را بخواند، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفته است: «مَن قَرَأَ آیَهَ الکُرْسِیِّ دُبُرَ کُلِّ صَلاهٍ مَکتُوبَهٍ لَم یَمْنَعهُ مِن دُخُولِ الـْجَنَّـهِ إِلاّ أَنْ یَمُوْتَ». (رواه النسائی وابن حبان). «هرکسی آیه الکرسی را بعد از هر نماز فریضه‌ای بخواند همینکه بمیرد به بهشت وارد می‌شود تنها نیامدن …

بیشتر بخوانید »

ذکر و اوراد بعد از سلام (۱)

آنچه که بعد از نمازهای فرض و سلام دادن گفته می‌شود (ذکر و اوراد بعد از سلام) ۱- سنت است کسی که از نمازش فارغ شده و آن را به پایان برده است دست بر پیشانی کشد و بگوید: «أَشْهَدُ أَن لَا إِله إلَّاّ اللهُ الرَّحمنُ الرَّحِیمُ، اَللّهُمَّ أَذْهِبْ عَنِّی الهَمَّ وَالـحَزَنَ». «شهادت می‌دهم که معبودی بجز خدای بخشنده و …

بیشتر بخوانید »

نماز سنت تراویح

در سنت بودن نماز تراویح شکی نیست و برآن اجماع منعقد است و بسیاری از علماء آن اجماع را نقل کرده‌اند و در صحیحین آمده است: «مَن قامَ رَمَضانَ إیماناً وَاحتِساباً غُفِرَلَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنْبِه». «هرکس از روی ایمان و باور و برای رضای خدا نماز تراویح را در شب‌های رمضان بگزارد گناهان پیش از رمضان وی آمرزیده می‌شود». …

بیشتر بخوانید »

نمازهای سنت مؤکده غیر از رواتب

نمازهای سنت مؤکده غیر از رواتب سه تا هستند: نماز سنت شب، و نماز سنت ضحی (چاشتگاه) و نماز سنت تراویح. و اما نماز شب را همه پیشوایان فقه بر مستحب بودن آن اجماع دارند و خداوند می‌گوید: ﴿وَمِنَ ٱلَّیۡلِ فَتَهَجَّدۡ بِهِۦ نَافِلَهٗ لَّکَ﴾ [الإسراء: ۷۹]. «و قسمتی از شب را (به نماز خواندن) بیدار بمان که این زیادتی برای …

بیشتر بخوانید »

نمازهای سنت به دنبال نمازهای فرض

نمازهای سنتِ پس از نمازهای فرض نوزده رکعت می‌باشند: ۲ رکعت پیش از نماز صبح، ۴ رکعت پیش از نماز ظهر و ۲ رکعت بعد از آن، ۴ رکعت پیش از عصر، ۲ رکعت بعد از نماز مغرب و ۲ رکعت پیش از مغرب، و ۳ رکعت بعد از نماز عشاء که یکی به صورت وتر خوانده می‌شود. ازاین ۱۹ …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۵)

۱۵- دعای بعد از تشهد دوم و پیش از سلام دادن. چون به روایت از عبدالله بن مسعود  آمده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم تشهد را بدانان یاد داد و گفت: بعد از تشهد، نمازگزار هر دعا و درخواستی که دارد از خدا بنماید. به روایت مسلم. و به روایت از علی بن ابیطالب  آمده است که پیامبر …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۴)

۱۴- جلسه استراحت (نشستن برای استراحت) که نشستن اندک است، و نمازگزار آن را بعد از فراغت از سجده دوم رکعت اول و بعد از فراغت از سجده دوم رکعت سوم انجام می‌دهد، چون عملا پیامبر صلی الله علیه وسلم چنین کرده است. (و در روایت از احمد نیز آمده است).

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۳)

۱۳- خواندن دعای بین سجدتین (دو سجده)، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم همواره بین دو سجده می‌گفت: «رَبَّ اغفِرلِی رَبِّ اغفِرلِی» به روایت نسائی و ابن ماجه. و به روایت ابن عباس م پیامبر  در بین دو سجده می‌گفت: «اللّهُّم اغفرِرلِی وَارحَمنِی وَعافِنِی وَاهْدِنِی وَارْزُقْنِی». «خداوندا مرا بیامرز و به من رحم کن و به من سلامتی ده و …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۲)

۱۲- افتراش در تشهد و نشستن‌های نماز به گونه‌ای که پای چپ را بگستراند و روی قوزک آن بنشیند و پای راست را نصب کند به صورتی که انگشتان آن رو به قبله باشند. این صورت نشستن در نماز سنت است، و در تشهد دوم تورک (نصب کردن پای راست به حالت اول و دراز کردن پای چپ زیر پای …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۱)

۱۱- نهادن دست‌ها بر رانها در هنگام نشستن برای تشهد اول و تشهد دوم به گونه‌ای که دست چپ روی ران چپ به صورت گسترده باشد و دست راست روی ران راست به نحوی که انگشت کوچک (خنصر) و انگشت بعدی (بنصر) و انگشت میانه (وسطی) و انگشت شست را جمع و بسته کند، و انگشت سبابه (مسبحه) را رها …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱۰)

۱۰- گفتن تسبیح در رکوع وسجده. ابوداود روایت کرده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم وقتی که آیه: ﴿فَسَبِّحۡ بِٱسۡمِ رَبِّکَ ٱلۡعَظِیمِ ٧۴﴾ [الواقعه: ۷۴] نازل شد گفت: آن را در رکوعتان قرار دهید بگوئید: «سُبحان رَبَّی العظیم وبحمده» و چون ﴿سَبِّحِ ٱسۡمَ رَبِّکَ ٱلۡأَعۡلَى ١﴾ [الأعلی: ۱] نازل شد گفت: آن را در سجودتان قرار دهید بگوئید: «سُبحان …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۸ و ۹)

۸-    و ۹-    الله أکبر (تکبیر گفتن) به هنگام هر فرود آمدن و برخاستن و گفتن: «سمع الله لمن حمده ربنا لک الحمد» و دلیل آن روایت ابوهریره  است که گفته: همواره پیامبر صلی الله علیه وسلم چون می‌خواست به نماز بایستد تکبیر می‌گفت، سپس که به رکوع می‌رفت تکبیر می‌گفت، سپس وقتی که پشتش را راست می‌کرد و از …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۷)

۷- خواندن سوره‌ای از قرآن بعد از قرائت فاتحه در نماز صبح و جمعه و در دو رکعتهای اولیه هر نماز دیگر، مگر در نماز میت که نباید در آن بعد از فاتحه سوره‌ای خوانده شود. دلیل سنت بودن این امر روایت قتاده است که گفت: همواره پیامبر صلی الله علیه وسلم در نماز ظهر در دو رکعت اول سوره …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۶)

۶- آمین گفتن بعد از خواندن فاتحه در نماز، (تامین) چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت: «إِذا قالَ الإِمامُ: غَیرِ المغْضُوبِ عَلَیْهِم وَلاَ الضّالّینَ. فَقُولوُا: آمین. فَإِنَّ مَنْ وافَقَ قَولُهُ قَوْلَ الملائِکَهِ غُفِرَ لَهُ ما تَقَدَّمَ مِن ذَنْبِهِ» (رواه الشیخان). «هرگاه امام جماعت در خواندن فاتحه به ﴿غَیۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَیۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّینَ ٧﴾ رسید بگوئید، «آمین» چون هرکس سخنش …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۵)

۵- آشکارا خواندن فاتحه و سوره در جای خود و پنهان خواندن آن‌ها در جایی که باید پنهان خوانده شوند که امام جماعت در نماز صبح، و نماز جمعه، ونماز عید فطر و قربان و تراویح و وتر ماه رمضان، و دو رکعت اول نماز مغرب و عشاء، به اجماع قرائت فاتحه و سوره را آشکار و بلند انجام میدهد، …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۴)

۴- تعوذ یعنی أعوذُ بالله مِنَ الشَّیطان الرَّجیم گفتن (بعد از دعای افتتاح و پیش از قرائت فاتحه) چون خداوند می‌فرماید: ﴿فَإِذَا قَرَأۡتَ ٱلۡقُرۡءَانَ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِ مِنَ ٱلشَّیۡطَٰنِ ٱلرَّجِیمِ ٩٨﴾ [النحل: ۹۸]. «هرگاه قصد خواندن قرآن کردی اول از شیطان رجیم به خدا پناه ببر (یعنی بگوی: أعوذُ بِالله مِنَ الشَّیطانِ الرَّجیم». به روایت از جبیر بن مطعم آمده است …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۳)

۳- توجه (دعای افتتاح خواندن) بدین گونه که نمازگزار بلافاصله بعد از گفتن تکبیر تحریم این آیه را به عنوان توجه به پیشگاه خداوند بخواند: ﴿إِنِّی وَجَّهۡتُ وَجۡهِیَ لِلَّذِی فَطَرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ حَنِیفٗاۖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِکِینَ ٧٩﴾ [الأنعام: ۷۹] «روی خود را تنها به سوی آن کس متوجه می‌نمایم که آفریننده آسمانها و زمین است، در حالیکه از باطل …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۲)

۲- نهادن دست راست بر دست چپ روی سینه در نماز، زیرا به روایت قبیصه از پدرش هلب، و نیز روایت او از پدرش آمده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم برایمان به امامت نماز می‌ایستاد (پشت سر او به جماعت نماز می‌خواندیم) که دست چپ خود را با دست راست می‌گرفت. (ترمذی آن را روایت کرده است). و …

بیشتر بخوانید »

هیأت نماز (۱)

هیأت‌های نماز پانزده چیز است، و مراد از هیأت‌های نماز چیزهایی می‌باشد که با سجده سهو جبران نمی‌شود، پس ترک آن‌ها نیازی به سجده سهو ندارد. ۱- بلند کردن دست‌ها به هنگام گفتن تکبیر تحریم، و به وقت رکوع و برخاستن از رکوع، و به وقت برخاستن از تشهد اول. به این ترتیب که کف دو دستان و انگشتان دستان …

بیشتر بخوانید »

سنت‌های نماز بعد از دخول در آن

سنن نماز بعد از دخول در آن دو چیز است: اول تشهد اول (در نمازهای بیش از دو رکعتی بعد از دو رکعت اول)، چون عبدالله بن مالک بن بحینه روایت کرده است که: «قَامَ فِی صَلاهِ الظُّهرِ وَعَلَیْهِ جُلُوسٍ (أی جُلُوسَ التَّشَهُّدِ الأَوَّلِ) فَلَماّ أَتَمَّ صَلاتَه سَجَدَ سَجْدَتَینِ» (رواه الشیخان). «پیامبر صلی الله علیه وسلم یک بار در ناز …

بیشتر بخوانید »

تثویب در اذان صبح:

(بیان پاداش نماز) است بدین معنی که بعد از «حَیَّ علی الفَلَاح» دو بار بگوید:  «الصَّلاهُ خَیْرٌ مِنَ النَّومِ» ابو محذوره گفت: یا رسول الله سنت اذان را به من یاد بده که به وی یاد داد و گفت: هرگاه اذان صبح را دادی بعد از حَیَّ علی الفَلَاح بگوی: «الصَّلاهُ خَیرٌ مِنَ النَّوْمِ الصَّلاهُ خَیرٌ مِنَ النَّوْمِ الله أکبر …

بیشتر بخوانید »

ترجیع شهادتین

(مؤذن اول هر یک از شهادتین را دوبار با صدای آهسته بگوید بعد با صدای بلند) سنت می‌باشد. زیرا از ابومحذوره روایت شده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم اذان را در ۱۹ کلمه به وی یاد داده است. پنج نفر از اصحاب صحاح آن را روایت کرده‌اند.

بیشتر بخوانید »

سبب و علت شرعی اذان واقامه

سبب مشروعیت اذان گفتن روایتی است از عبدالله بن زید که گفت: «هنگامی که پیامبر صلی الله علیه وسلم دستور داده بود که ناقوس بزرگی برای اعلام فرا رسیدن وقت نماز به مردم فراهم گردد، در خواب مردی را دیدم که ناقوسی در دست داشت، به وی گفتم: ای بنده خدا این ناقوس را می‌فروشی؟ گفت: آن را چه کار …

بیشتر بخوانید »

سنت‌های نماز پیش از دخول در آن

سنت‌های پیش از دخول در نماز دو چیز است: اذان واقامه، که معنی مطلق هر دو اعلام است. و در اصطلاح شرع و فقه ذکر و اوراد مخصوصی می‌باشد که برای اعلام نماز فرض مشروع شده، و دلیل شرعی آن‌ها، قرآن و سنت نبوی و اجماع امت است. خداوند گفته است: ﴿وَإِذَا نَادَیۡتُمۡ إِلَى ٱلصَّلَوٰهِ ٱتَّخَذُوهَا هُزُوٗا وَلَعِبٗا﴾ [المائده: ۵۸]. …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۱۴)

۱۴- مراعات ترتیب ارکان نماز است به گونه‌ای که بیان شد. به دلیل وجوب پیروی از پیامبر صلی الله علیه وسلم برابر خبر، «صَلُّوْا کَما رَأَیتُمُوْنِی أُصَلِّی». «آنگونه نماز بخوانید که می‌بینید من نماز می‌گزارم و از عمل من در نماز پیروی کنید». و پیامبر صلی الله علیه وسلم به همان ترتیب که بیان شد، نماز خوانده است. و اما …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۱۳)

۱۳- سلام دادن اول، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفت: «وَتَحْلِیلُهاَ التَّسْلِیمُ». «بیرون آمدن از نماز با سلام دادن است». حداقل سلام دادن «السلام علیکم» می‌باشد. و نووی گفته است که: در احادیث صحیحی آمده است که پیامبر صلی الله علیه وسلم می‌گفت: «السلام علیکم».

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۱۲)

۱۲- نشستن برای خواندن تشهد آخر و فرستادن درود و سلام و صلوات بر پیامبر صلی الله علیه وسلم. هریک از این سه چیز رکن نماز می‌باشند. مراد از تشهد، تحیات می‌باشد. به روایت از ابن مسعود آمده است که پیش از اینکه تشهد بر ما فرض گردد در تشهد می‌گفتیم: السَّلَامُ عَلَی الله، السَّلامُ عَلی فُلان که پیامبر صلی …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۱۱)

۱۱- نشستن بین دو سجده نماز، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم به «المسیئُ صلاته» گفت: «ثُمَّ ارفَعْ حَتّی تَعْتَدِلَ جالِساً». «سپس از سجده برخیز و بنشین تا اینکه در این نشستن اعتدال و آرامش و سکون برقرار شود و آنگاه به سجده بعدی برو». و در روایتی دیگر آمده است: «حَتِّی تَطْمَئِنَّ جالِساً افْعَل ذلِکَ فِی صَلاتِکَ کُلَّها». (رواه …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۱۰)

۱۰- طمانینه در سجود به دلیل همان حدیث پیش. و حداقل سجده آنست که آنقدر پیشانی را بر زمین نهد که بتوان آن را سجده نامید، و باید آنقدر پیشانی را روی زمین بنهد و فشار بیاورد که اگر پنبه ای در محل سجده وی باشد فشرده گردد و جای سجده پدیدار گردد، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم گفته …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۹)

۹- سجود، چون خداوند گفت: (در نماز به رکوع و سجود بروید). و پیامبر صلی الله علیه وسلم خطاب به «المسیئُ صلاته» گفت: «ثُمَّ اسْجُدْ حَتّی تَطْمَئِنَّ سَاجِداً». «پس از اعتدال رکوع به سجده برو تا اینکه در سجده طمانینه و آرامش یابی».

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۸)

۸- طمانینه در اعتدال به دلیل همان حدیث «المسیئُ صلاته» و باید به گونه‌ای در اعتدال بایستد که اندام‌هایش مانند حالت پیش از رکوع آرامش و سکون یابد.

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۷)

۷- برخاستن و راست ایستادن از رکوع، چون پیامبر صلی الله علیه وسلم به «المسیئُ صلاته» گفت: «ثُمَّ ارفَعْ حَتَّی تَعْتَدِلَ قائِماً». «بعد از رکوع و طمانینه برخیز تا اینکه به صورت اعتدال و ایستاده بلند شوی». اعتدالِ واجب آنست که به حالتی برگردد که پیش از طلوع (در حالت قیام) داشت و نباید از این برخاستن و بلند شدن …

بیشتر بخوانید »

ارکان نماز (۶)

۶- طمانینه و آرامش و سکون در رکوع، به دلیل همان حدیث فوق. حداقل رکوع برای کسی که می‌تواند به رکوع برود آن است که به گونه‌ای خم شود که کف دستانش به زانو برسد و اگر از آن عاجر شد با چشمانش اشاره کند. و صورت کامل رکوع آنست که نمازگزار به گونه‌ای خم شود که پشت و گردنش …

بیشتر بخوانید »