نظافت و پاکیزگی نشانه ی ایمان است. دین مبین اسلام ما را همواره به سوی آن دعوت می کند. رسول خدا صلى الله علیه و سلم می فرماید: (إن الله طیب یحب الطِّیب، نظیف یحب النظافه، کریم یحب الکرم، جَوَاد یحب الجود، فنظفوا أفنیتکم ولا تشبهوا بالیهود) یعنی: « خداوند تعالی پاک است و پاکی را دوست دارد، پاکیزه است و پاکیزگی را دوست دارد، بخشنده است و بخشندگی را دوست می دارد، پس گرداگرد خانه هایتان را پاکیزه نگهدارید و به قوم یهود شباهت مجویید.» [الترمذی] بنابراین خانواده ی مسلمان به پاکیزه داشتن خانه اش علاقه ی خاصی دارد. جایی که پاکیزه و تمییز باشد حس آرامش را به کسانی که ساکن آنجا بوده یا به دیدن آن ها می آیند القا می نماید. ارتباط مستقیمی بین پاکیزگی خانه و سلامتی کلی ساکنان آن وجود دارد. خانه ای که پاک و تمییز باشد بیانگر شأن و منش ساکنانش می باشد.
با دو راه حل پیش گیری و درمان می توان به نظافت و پاکیزگی مطلوب رسید. پیش گیری را می توان با خودداری از انجام کارهایی که منجر به کثیف شدن خانه می شود انجام داد؛ با گذاشتن یک سطل زباله در هرکدام از اتاق ها و صرف غذا در مکان مخصوص آن به گونه ای که خرده ریزه های غذا پراکنده نشده و باعث جمع شدن حشرات نشود.
اما علاج و درمان می تواند از طریق نظافت مداوم روزانه، هفتگی یا ماهانه و برحسب نیاز مکان موردنظر برای نظافت صورت پذیرد.
نظافت و پاکیزگی اتاق های منزل: اتاق های خانه بوسیله ی جارو کشیدن و شستن کف آن ها، تکاندن فرش ها و دوباره پهن کردنشان انجام می شود. هر هفته یکبار منزل تمییز می شود.
نظافت حمام: حمام از جمله مکان هایی است که نیازمند توجه و نظافت مستمر می باشد؛ برای آنکه نادیده گرفتن آن با جمع شدن چرک و بوی نامطبوع در آن جا و موجب پدید آمدن مضرات بهداشتی زیادی می گردد. در مورد کاسه های روشویی و دستشویی نیز کوشش شود که همواره تمییز باشند و باید درحین تمییز کردن آن ها مراقب بود که خش و خوردگی بر سطح آن ها ایجاد نشود و از ابزار شستشوی مناسب برای این کار استفاده نمود و هرچندوقت یکبار از پاک کننده های مناسب برای پاک کردن آن ها بهره گرفت. سعی شود مانع از گرفتگی و ایجاد انسداد در مسیر فاضلاب شده و همیشه تمییز و مرتب نگاه داشته شوند.
باید بطور مداوم و زودبه زود مراقب شیرهای آب و فلکه های آن بود تا هم به نظافت منزل کمک نمود و هم مانع از هدر رفتن آب و مصرف بی فائده ی آن شد. چنانچه در حمام لباسشویی وجود داشته باشد بهتر است هراز چندگاهی جابه جا شده و جای آن تمییز شود تا زیر آن آب نمانده و حشرات در آن لانه نکنند. جلوی در حمام یک پادری پهن کنید تا از نظافت منزل و پاکیزگی آن محافظت شود.
نظافت آشپزخانه: آشپزخانه نیازمند توجه ویژه و نظافت بسیاری می باشد. برای آنکه پاکیزگی غذا درنتیجه ی نظافت و پاکیزگی آشپزخانه به دست می آید. چنانچه در آشپزخانه حشراتی یافت شوند، نشانه ی عدم پاکیزگی مناسب محیط آشپزخانه می باشد و می تواند منبع آلودگی و بوجود آمدن بیماری هایی برای ساکنان منزل شود. بنابراین لازم است قفسه ها، گوشه و کنارها و تمام زوایای آشپزخانه را حشره کش پاشید و در ضمن آن باید درب آشپزخانه خوب بسته شود و روی مواد خوراکی و نوشیدنی ها و غیره را پوشانید و بعد از مدتی بهتر است آثار این حشره کش ها را هم پاک نمایید.
از بین بردن لکه های ایجاد شده بر روی انواع سطوح و کاشی ها: باید کف منزل بادقت و بطور مداوم تمییز شود و در این کار بهتر است نسبت به هرکدام از تغییر رنگ های موجود به گونه ای مناسب رفتار نمود ازجمله:
– لکه های تازه ایجاد شده بر سطح دیوار رنگ شده بوسیله ی ماده ی تربانتین رفع می شود.
– چنانچه لکه ها قدیمی باشند با گذاشتن رنگ روغنی داغ بر روی آن و باقی ماندن آن درطول شب و سپس کندن رویه ی برجسته بوسیله یک کارد برطرف می شود.
– لکه ی پدید آمده بوسیله ی روغن و چربی ها با آب داغ و صابون از میان می رود؛ برای آنکه حرارت آن باعث ذوب و حل شدن چربی می شود.
– لکه بر روی سطح سیمانی با سرکه ی جوشیده رفع می شود.
– لکه ی روی سطح گچی بوسیله ی سرکه ی سرد زدوده می شود.
– لکه ی روی کاشی ها ناشی از رسوب املاح کلسیوم موجود در آب با استفاده از پارچه ای که به سرکه ی سفید آغشته است از بین می رود.
نظافت وسایل آشپزخانه:
توجه به پاکیزگی اسباب و وسایل آشپزخانه ضامن سالم بودن غذا و سلامت همه ی افراد خانواده می باشد. در زیر تعدادی از روش های نظافت انواع ظروف و وسایل آشپزخانه آمده است:
نظافت کارد و چاقوها: برای تمییز کردن کاردها بهتر است بلافاصله پس از هربار استفاده تیغه ی آن ها را با مایعی ترش مانند لیمو شست و سپس با آب و مایع ظرفشویی آن را شستشو داد و خشک نمود. دسته ی کارد به تناسب نوع ان خشک می شود؛ چنانچه چوبی باشد، با کمی روغن، اگر فلزی باشد مانند ظروف نقره عمل می شود و آن را در مقداری آب جوش به اضافه ی یک قاشق بزرگ سرکه و یک قاشق هم بیکربنات سدیم برای هر لیتر آب قرار داد.
شستشوی چینی آلات: آن ها را با آب گرم و مایع ظرفشویی شسته و سپس با آب داغ آب کشی کنید. اما چینی های گرانبهای نقش دار را کرم مایع مخصوص وسایل بمالید و سپس آن را با یک پارچه ی نرم برق بیاندازید و با یک فرچه ی کمی زبر آثار تیرگی بین نقش ها را از بین ببرید، آنگاه چنانچه جزو ظروف خورد و خوراک باشد باید شسته شوند. لکه بری زیر سیگاری جنس چینی به این صورت است که جای لکه را خیس نموده و سپس با کمی نمک ریز و نرم آن را بمالید و بعد آن را بشویید.
تمییز نمودن ظروف مسی: پس از اضافه نمودن یک قاشق بزرگ محلول آمونیاک به آن، ظرف را با آب و مایع ظرفشویی شسته و سپس آن را به خوبی آب کشی نموده و خشک نمایید. همچنین می توان آن را با ترکیبی از الکل قرمز، آب و آمونیاک به اندازه های مساوی استفاده کرد. اگر قطعه ی مسی مورد نظر زیاد کثیف باشد بهتر است در نمک و سرکه فروبرده شده و سپس بصورت دایره وار و با ابزار ساینده ی ظروف مسی و لایه ای از لیمو آن را بمالید تا تمییز شود.
تمییز کردن ظروف آلومنیومی: با سیم آلومینیومی و مایع ظرفشویی آن را به خوبی بمالید؛ تا آنکه صابون باعث می شود رنگ آن به سبز مایل به سیاه تغییر کند. وقتی رنگ آلومنیوم سیاه شد می توان با جوشانیدن آن در آب و سرکه (به نسبت نصف تا یک سوم با توجه به میزان مشکی شدن رنگ آن) درخشندگی را به آن بازگرداند. از استفاده از مواد قلیایی مانند سودا برای تمییز کردن مواد آلومنیومی خودداری کنید، چون آسیب زیادی به آن می رساند.
چنانچه به ته ظرف آلومنیومی غذای سوخته چسبیده باشد، بر روی آن سرکه ی صاف شده ریخته و به مدت ده دقیقه بگذارید بماند، آنگاه آن را به خوبی (با یک چیز زبر) تمییز کرده و به صورت عادی آن را شسته و خشک کنید.
تمییز کردن فنجان ها و ظروف کریستالی: با آب گرم و مایع ظرفشویی تمییز شده و سپس با آب سرد و کمی محلول آمونیاک یا سرکه، دو قاشق بزرگ برای هر گالن آب، آن را می شویند.
تمییزکردن شیشه ها و تنگ های آبخوری: برای برطرف نمودن لکه های روی شیشه های تنگ آبخوری قطعات سیب زمینی که به شکل مکعب های کوچک برش داده شده اند را درون آن گذاشته و بر تا اندازه ای سرکه می ریزیم که روی آن ها را بپوشاند سپس خوب به هم بزنید و آن را یک شب به حال خود بگذارید صبح روز بعد دوباره آن را به زده و خالی کرده و سپس بشویید.
می توان آن ها را با ریختن کمی شن نرم و تکان دادن تنگ و سپس شستن آن با آب و شن نیز تمییز نمود. همچنین با ریختن یک فنجان سرکه و یک قاشق بزرگ نمک در شیشه و تکان دادن آن و سپس شستن با آن مواد یا با مایع ظرفشویی یا هر مایع شوینده ی مناسب دیگری آن را تمییز نمود.
تمییز کردن ظروف شیشه: برای زدودن لکه هایی که با دست به سختی می توان آن ها را پاک کرد، به خاطر دهانه ی تنگی که دارند، به یکی از شیوه های زیر می توان اینکار را انجام داد:
– در آن ظرف یک قاشق بزرگ نمک و یک قاشق سرکه و چند برگ تفاله ی چای ریخته و آن را تا نصفش پر از آب می کنیم و به هم می زنیم، بعد به مدت یک ساعت به حال خود گذاشته و سپس آن را می شوییم.
– استفاده از الردّه و آب گرم در ظرف و سپس هم زدن آن، به مدت بیست و چهار ساعت آن را به حال خود گزارده و آنگاه شستن آن.
– استفاده از شن و آب سرد.
– استفاده از سیب زمینی و آب سرد.
تمییزکاری ظروف طلاکاری شده: وسایل طلاکاری شده ای مانند و دسته هایبراویز را با مالیدن لایه ای از لیمو یا پیاز به آن می توان تمییز نمود.
تمییزکاری سینی ها: مانند ظروف کیک یا بیسکویت؛ که صفحاتی آهنی هستند که با آلیاژی پوشانیده شده اند که به آسانی با اکسیژن هوا ترکیب نشده و زنگ نمی زند. برای تمییز کردن چنین سطوحی باید آن را با آب و آنگاه آن را با سفیداب (خاکستر قلع) یا گرد تباشیر(دارویی که از نی هندی تهیه می شود) خشک جلا دهید.
تمییز کردن سنگ مرمر: لکه ی طاقچه های آشپزخانه و سکوهای پوشیده با سنگ مرمر به شیوه های زیر تمییز می شوند:
– لکه ی قلیایی با مالیدن لیمو و نمک به آن پاک می شود و باید اینکار را به سرعت انجام داد تا ترشی لیمو بر سنگ مرمر تاثیری نگذارد و سپس آن را خوب آب کشی نموده و خشک کنید.
– لکه های روغن با آب داغ و مایع شوینده و مالیدن تمییز می شوند.
– لکه ی ید با مالیدن محلول آمونیاک به آن پاک می شود.
نظافت قفسه ها و ردیف های چوبی: سعی کنید از بکاربردن هرگونه ابزار زبر و خشن در تمییز نمودن آن ها خودداری شود تا باعث خش دار شدن سطوح نگردد. همچنین سعی شود از آب اندکی برای شست و شوی آن ها استفاده شود؛ برای آنکه استفاده از آب سرد باعث سفت شدن سریع مواد شوینده شده و درنتیجه به سطح چوبی چسبیده و رنگ آن را کدر می نماید.
همچنین تمییز نمودن سطح چوبی با استفاده از محلولی از آب و صابون نرم (نوعی ارزان و قهوه ای رنگ و نرم است که در بازار روغن و رنگ فروشی یافت می شود)، و شن سفید و نرم، سفیداب به اضافه ی یک لیتر آب هم ممکن است. صابون را در آب حل کرده و بقیه ی مواد را به آن افزوده و خوب به هم می زنید. به مدت یک ساعت بر روی حرارت آتش مواد را به هم بزنید تا جاییکه محلول غلیظ شود و برای مواقع ضروری آن را نگاه دارید.
تمییز نمودن سطوح شیشه ای: پنجره ها و دیگر سطوح شیشه ای را با یک پارچه ای که با آب و به اندازه ی یک قاشق بزرگ محلول آمونیاک برای هر یک فنجان آب خیس کرده و بر شیشه ها می کشیم. سپس با یک پارچه ی تمیز آن را برق می اندازیم و می توان لکه را با یک پارچه ی آغشته به الکل پاک نمود.
اما شیشه مات به این ترتیب پاک می شود؛ با مالیدن مخلوطی از سفیداب و الکل قرمز(به اندازه ی نصف پیمانه) به شیشه و باقی گذاشتن آن تا وقتی که خودش خشک شود و سپس با یک پارچه مالیده شده و آب کشی شود و سپس خشک گردد.
تمییز نمودن صدف (مروارید): با یک پارچه که با آب و سرکه خیس شده باشد به آن مالیده و برای سفید نمودنش آن را با یک تکه پارچه که با آب خیس شده به اضافه ی یک قاشق بزرگ آبلیمو که به یک فنجان آب اضافه شود یا با یک پارچه ی آغشته به آبلیمو به آن می کشانند.
تمییز نمودن فرش: جارو برقی را (در صورت وجود) به آرامی و به طور مرتب و با فشار مناسب بر روی فرش بکشید تا گرد و غبار آن را بکشد.
در صورت عدم وجود جاروبرقی آن را با جاروی معمولی و پس از آنکه با یک تکه پارچه ی آغشته به آب و صابون خیس شد به این ترتیب پاک می کنیم که جارو را بر فرش می کشیم تا هرگونه لکه یا گرد و غبار اضافه و چسبیده به آن پاک شود. سعی شود با فشار و تندی زیاد این کار انجام نشود، چون باعث نخ نما شدن آن می شود. همچنین جز در مواقع بسیار ضروری شسته نمی شود، و این کار با آماده کردن یک ظرف آب گرم و پودر شویند یا مایع شوینده و کمی آمونیاک انجام می گیرد، این مواد را تا وقتی کف کنند به هم می زنیم و به شکل دایره وار بخش های فرش را بدان دستمال می کشیم. سپس با یک تکه پارچه ی خیس آن را شستشو داده و در جلوی آفتاب پهن می کنیم. می توان آن را با آب و نمک و سرکه (به نسبت دو قاشق سرکه و دو قاشق نمک برای هر حلب آب) شست.
چنانچه بر روی فرش لکه ای باشد باید سریعاً تمییز شده و هرچه زودتر آن لکه را بزدایید، در غیر اینصورت مجبور می شوید از شیوه هایی استفاده کنید که بر بافت و رنگ فرش تاثیر منفی می گذارند استفاده کنید. لکه های فرش را به شیوه های زیر هم می توان از بین برد:
-زدودن لکه ی چربی و روغن با مالیدن مقداری بنزین به آن به صورت دایره وار و سپس پاشیدن پودر بر آن میسر می شود.
– لکه ی شمع از طریق گذاشتن لایه ای از دستمال کاغذی بر آن به این ترتیب از میان می رود که آن را بر روی لکه نهاده و سپس با اتوی یک اتوی داغ آن را اتو نمایید، شمع گداخته شده و دستمال کاغذی آن را جذب می کند.
– لکه ی جوهر که خشک شده باشد با استفاده از الکل و شستن از میان می رود.
– برای از بین بردن لکه ی جوهر که هنوز مایع است به این شیوه عمل می کنیم، مقداری کف شیر و نمک طعام را بر روی آن قرارداده و مدتی به حال خود وامی گذاریم و سپس با آب و صابون شسته می شود.
– لکه های رنگ با استفاده از مایع تربانتین، سپس بنزین و سپس آب و صابون از بین می روند.
– تکه ی آدامس که به پارچه چسبیده با قرار دادن تکه ای یخ بر روی آن سخت شده و به راحتی قابل کنده شدن خواهد بود.
برای مراقبت از فرش رعایت نکات زیر لازم است:
– در برابر حرارت خورشید یا بر زمین مرطوب و خیس قرار داده نشود؛ چون این کار باعث خراب شدن آن می شود.
– چیزی را بر روی آن نکشانید.
– نباید اسباب و وسایل سنگین را مستقیماً بر روی فرش قرار ندهید. بهتر است تکه ای از کارتن را زیر پایه ی آن وسیله بگذارید، به صورتی که دیده نشود؛ برای حفظ زیبایی ظاهر آن. این عمل باعث می شود فشار بر روی فرش کم تر شده و درنتیجه اثر فرورفتگی بر آن واقع نشود.
تمییز کردن آیینه ها: بوسیله ی الکل و یک پارچه ی نرم بر آن دستمال کشیده و یا با مخلوط سفیداب (که غربال شده) و آب و به نسبت یک قاشق برای هر لیتر آب سرکه بر آن مالیده و آب کشی شده و خشک شود.
تمییز نمودن کفش ها: برای نگهداری از شکل و قیافه ی کفش ها نکات زیر رعایت شوند:
– ابتدا خاک و گل موجود بر آن پاک شود.
– چنانچه کفش ها برای مدت زیادی بلا استفاده در انبار گذاشته شوند بهتر است در قالب مخصوص قرارداده شوند تا بر حالت و شکل اصلی خود بمانند یا آن ها را با یک ورقه روزنامه یا هرچیز دیگر بپوشانید و در یک کیسه ی نایلونی قرار دهید.
نظافت لباس ها: در نظافت لباس ها باید جدا سازی لباس های رنگ از لباس های سفید را به دقت مراعات نمایید؛ تا رنگ ها بر هم اثری نگذاشته و باهم ترکیب نشوند.
– دوختن هرگونه پارگی یا دریدگی بر آن ها برای جلوگیری از گشادتر شدن آن ها هنگام شستشو.
– زیپ لباس ها را هنگام شستن باز نگذارید.
– باز نمودن بند شلوارها برای آنکه درحین دوران لباسشویی لنگ هایش گشاد نشود.
– بیرون آوردن لایه ی درونی جیب ها برای آنکه خوب تمییز شوند.
– شلوارها را پشت و رو نمایید تا از خطر نخ کش و کرک شدن آن ها جلوگیری کرده ز سالم بمانند.
– خیساندن لباس ها قبل از شستشو برای رسیدن به حداکثر تمییزی آن ها.
– موقع شستن کراوات آن را در یک ظرف پر از آبی که پودر شوینده یا صابون مایع در آن حل شده باشد قرارداده و سر آن را بسته و برای مدت کمی تکان می دهی و سپس به همان ترتیب و با آب تمییز آن را آب کشی نمایید. به این صورت تغییری در شکل آن ایجاد نمی شود.
– برای درخشندگی رنگ سفید لباس ها می توان آن ها یک قاشق آمونیاک به آب جوش اضافه نمود.
– توجه زیادی به آب کشی کامل لباس ها از مواد شوینده پس از شستشوی آن ها داشت تا بعداً در مقابل آفتاب یا هنگام اتو نمودن رنگ آن به زردی متمایل نگردد.
– اضافه نمودن کمی نمک و سرکه به آب در هنگام آب کشی کردن برای رسیدن به ثبات رنگ لباس های مشکی و رنگی.
– هنگام پهن کردن لباس ها طناب را به خوبی تمییز نمایید. می توان ورقه ای نایلون را به دور طناب پیچید.
– مالیدن نمک ریز به دست بعد از اتمام شستشو، برای جلوگیری از ترک برداشتن پوست دست در فصل زمستان.
تمییز کردن لباس های پنبه ای سفید: عملیات شستشو در این مورد در طی چند مرحله صورت می گیرد، که با توجه به نوع پارچه های لباس تغییر می کند. شستشوی لباس های پنبه ای سفید طی مراحل زیر انجام می گیرد:
لباس های مذکور به مدت دو الی سه ساعت در آب سرد خیسانده می شوند. اهمیت مرحله خیساندن لباس در این نکته نهفته است که این کار به حل شدن لکه های قابل حل کمک کرده و درضمن چرک ها را نرم کرده و آماده ی ستردن می نماید.
در مورد خیساندن لباس توجه شود که چنانچه لباس مذکور خیلی چرکی باشد، مانند لباس کارگرها، بنابراین باید در آب گرم و صابون خیسانده شود. برای آنکه آب داغ به حل شدن مواد چرب و تاثیر مواد شوینده کمک می کند. بهتر است که لباس های خیلی چرکى را در ظرفی جداگانه خیسانده شوند و همینطور سعی شود دستار عمامه را به طور جداگانه و در آب سرد و یک قاشق بزرگ نمک برای هر حلب متوسط آب بخیسانید؛ تا آنکه آب لزج آن تمام شده و سپس آب تمییز به آن اضافه کنید.
– پس از آن تکه های لباس را به مدت زمانی مابین ۱۵- ۲۰ دقیقه در آب بحوشانید. این کار برای ضدعفونی کردن لباس ها است. همچنین جوشاندن به درخشان شدن رنگ سفید پارچه کمک می کند، خصوصاً زمانیکه نور آفتاب در روزهای زمستان ضعیف بوده و مدت زمان اندکی می توان لباس های شسته را جلوی آفتاب پهن نمود.
سعی شود که تکه های لباس را به خوبی در آب پهن نمایید و بهتر است که تکه های کوچکتری مانند عمامه ها را در یک کیسه ململ(یا هر پارچه ی نازک دیگر) یا کیسه ی سوراخ دار قرار دهید و هرازچندگاهی تکه لباس ها در داخل ظرف درحال جوش با یک چوب دستی چوبی به خوبی زیر و رو شوند…
در مورد ظرف جوشان باید گفت که آن را به اندازه ی سه چهارم پر از آب نموده و بر روی آتش بگذارید. برای هر لیتر آب یک قاشق بزرگ (بوراکس) را درصورت نازک بودن پارچه ی لباس ها یا ماده ی (بوتاس) درصورت معمولی بودن آن ها اضافه نمایید. لازم است که ماده ی بوتاس را قبل از آنکه در آب داغ بریزید و برای جلوگیری از آنکه تکه ی درشت و سفتی از آن به لباس ها خورده و آن ها را خراب کند در آب حل کنید.
– آب کشی درست و حسابی لباس ها رنگ روشن پارچه ها را محافظت می نماید چون صابون یا کف به جا مانده که باعث زرد شدن رنگ لباس می شود را می زداید. عملیات آب کشی با آب گرم به انجام می رسد تا به راحتی کف و صابون موجود بر لباس ها حل شود و سپس با آب سرد آب کشی می شود.
– لباس های سفید رنگ را برای آنکه رنگ زرد آن ها از میان برود (با سفید کننده) سفید می کنیم. چون در اثر شستشوی چندباره رنگ زرد بر لباس های سفید پدید می آید و چنانچه خواسته باشید که رنگ لباس را تقویت نماییدبه اندازه ی معقول نشاسته به آن اضافه کنید.
تمییز نمودن لباس های پشمی سفید رنگ: برای تمییز نمودن لباس های سفید رنگ پشمی چند مرجله وجو دارد که در اینجا ذکر می شود:
– صابون را در آب جوش رنده کنید تا برای شستشو صابون به صورت مایع درآید.
– زدودن گرد و غبار از پرزهای لباس پشمی و سپس شستن یک طرف آن در آب گرم و صابون مایع به همراه مشت و مال دادن. آنگاه طرف دیگرش را می شویید تا تمییزز شده و سپس آن را دوبار در آب گرم آب کشی نمایید.
– باید آب شستشو و آب کشی درجه ی حرارت یکسان داشته باشند؛ تا پارچه ی پشمی به هم نیامده و آب نرود و خراب نشود.
– یک قاشق بزرگ آمونیاک را در هر چهار لیتر آب گرم برای آب کشی اضافه کنید. برای آنکه صابون و کف زیاد پارچه را خراب می کند.
– از قلیا برای شستشوی پارچه ی پشمی استفاده نکنید؛ باعث تخریب تاروپود آن می شود.
– پارچه ی پشمی را در آب داغ نخیسانید تا به هم چسبیده و تنگ نشود.
– پارچه های جنس پشمی را نباید چلانده و یا روی آتش و در آب جوش قرار داد.
– لباس پشمی را تنها در مکان های گرم و خشک پهن نموده و از قرار دادن آن در برابر حرارت شدید خودداری کنید تا آب نرود.
– هنگام اتو کشیدن لباس پشمی پشت آن را با اتو در درجه حرارت متوسط و قبل از خشک نمودن آن بکار می گیریم. درصورتیکه پس از خشک نمودن پارچه بخواهید آن را اتو کنید بهتر است روی آن یک تکه پارچه که با آب داغ خیس شده را گذاشته و با فشار آن را اتو نمایید تا لباس هم نمناک شود و آنگاه پارچه را برداشته و لباس پشمی را بطور معمولی اتو بکشید.
– پس از اتمام اتوکشیدن پشت پارچه ی پشمی آن را برگردانده و رویش را نیز اتو بکشید.
شستن لباس های رنگی از جنس پشم: برخی نکات و مراحل را موقع شستشوی لباس های رنگی از جنس پشم باید درنظر داشت، از جمله ی آن ها:
– در آب ولرم و نمک آن را به مدت ده دقیقه می خیسانیم(یک فنجان کوچک نمک برای هر شش لیتر آب) تا رنگ آن ثابت بماند.
– از آمونیاک استفاده نکنید؛ چون باعث تغییر رنگ ها می شود.
– آن را با آب گرم و صابون مایع، که پیشتر آن را درست کردیم، شسته و با آب گرم به اضافه ی اندکی سرکه، به نسبت یک قاشق بزررگ برای هر چهار لیتر آب گرم، آب کشی می نماییم تا جلا و درخشندگی پارچه بعد از شستن آن با صابون دارای خاصیت قلیایی حفظ شود.
– هنگام شستن لباس های پشمی با رنگ های مختلف آن ها را در یک پارچه ی کهنه یا یک لباس دیگر بپیچید و سپس آن را تاکرده و بچلانید، تا رنگ ها با هم قاطی نشوند.
– جوارب پشمی ابتدا رویش شسته می شود و سپس از داخل برگردانده شده و پشت آن هم شسته می شود. بهتر است که جوراب نو را قبل از استفاده بشویید تا از کهنگی و پاره شدن زود هنگام آن جلوگیری شود. جوراب پشمی مطابق دو روشی که پیش تر بیان گردید شسته می شوند.
تمییز نمودن لباس های ابریشمی: موقع شستن لباس های جنس ابریشمی نکات زیر را رعایت فرمایید:
– لکه ی لباس های ابریشمی را باید قبل از شستن لباس از بین برد ولی نباید از محلول های رنگ بر برای اینکار استفاده نمود، چون باعث خراب شدن سریع تر لباس مزبور می شوند.
– این لباس ها را قبل از شستشو از هم باز می کنیم تا از شر گرد و غبار جمع شده بر آن ها راحت شویم.
– با فشار شسته می شوند، با ریختن صابون مایع در آب گرم و تنها قسمت های کثیف مانند یقه و آستین ها را مالیده و می شوییم. سپس در آب سرد آن را دوبار آب کشی می کنیم تا جاییکه کف صابون از بین برود.
– باید از به کاربردن مواد قلیایی – حتى آمونیاک- خودداری شود مگر درباره ی پارچه های ابریشمی مشکی که بهتر است مقدار اندکی نشادر به آن اضافه شود.
– موقع اتو زدن لباس های ابریشمی آن را بین دو پارچه ی نازک دیگر پهن می کنیم تا از تغییر رنگ آن در اثر حرارت اتو جلوگیری نماییم. دست آخر بهتر است که از دستورالعمل شستشو و اتوکردن لباس موجود بر برچسب کارخانه بر روی لباس آگاه شویم.
لکه بری لباس ها: کدبانوی خانه باید در از بین بردن لکه ها بلافاصله پس از به وجود آمدن آن ها شتاب به خرج بدهد. برای آنکه زدودن آن ها در آن لحظه آسانتر است تا آنکه مدتی طولانی بماند. از بین بردن لکه ها بر اساس نوع لکه ها متفاوت است، در زیر تعدادی از آن ها را ذکر می کنیم:
– لکه ی تازه ایجاد شده ی میوه ها بر روی لباس های جنس پنبه و کتان سفید را می توان به این شیوه از بین برد؛ با پوشانیدن لکه با یک لایه نمک طعام ریز، برای جلوگیری از گسترش لکه، و سپس ریختن آب گرم و بوراکس بر روی آن تا جاییکه لکه از بین برود و بعد شسته شود.
– لکه ی میوه که تازه باشد بر روی دیگر انواع بافت ها با لایه ای از نمک طعام پوشانده شده و بر آن آب گرم می ریزیم. این کار را آنقدر تکرار می کنیم تا لکه از بین برود، درصورت لزوم کمی هم بوراکس به آب اضافه کنید.
– طریقه ی ازبین بردن لکه های قدیمی میوه جات بر روی لباس های جنس پنبه و کتان سفید، با آب جوش آن را خیس کنید، سپس روی آن ماده ی بوراکس ریخته و کمی به حال خود بگذارید. آنگاه بر آن آب جوش بریزید و یا با استفاده از محلول مخصوص اصلاح رنگ ها استفاده کنید.
– لک های چربی درباره ی همه ی بافت ها و رنگ ها لکه را بطور سطحی بخراشید و سپس با محلول تربانتین، بنزین یا نفت مالش دهید. بعد آن را بشویید.
– لکه ی زنگ آهن بر لباس های ساخته شده از پنبه و کتان سفید را خیس کرده و لباس را در یک ظرف تنگ قراردهید و روی آن آب گرم بریزید. سپس لایه ای از جوهرلیمو بریزید و با یک قاشق چوبی به آرامی آن را بمالید. چند ثانیه بگذارید بماند و بعد بر آن آب جوش بریزید و یا در برابر بخار آب جوش قرار دهید و لکه از بین می رود، یا خیس شده و در آبلیموی درحال جوش بر روی آتش قرار داده می شود و گاهی هم کمی نمک و بوراکس به آن اضافه می شود.
– برای زدودن لکه ی زنگ آهن بر لباس های رنگی و دیگر انواع بافت ها از همان مواد بیان شده استفاده می شود، ولی محلول مورد نظر باید حرارت کم تری داشته باشد و پس از ازبین رفتن پارچه را در یک محلول قلیایی خفیف از سودا یا صابون آب کشی نمایید تا با اسید موجود خنثی شود.
توجه کنید: لکه ی قلیایی را نمی توان با استفاده از محلول های سفیدکننده و تثبیت کننده ی رنگ اصلاح کرد برای آنکه باعث تثبیت آن لکه ها و ماندگاری دائمی آن ها خواهد شد.
– از بین بردن لکه ی خون بر پارچه های دارای بافت قابل شستشو؛ با خیساندن آن در آب سرد و بعد شستن آن بصورت معمولی و یا خیساندن لباس در آب سرد و نمک، یک قاشق برای هر لیتر آب، وبعد آب کشی اساسی آن برای از میان رفتن اثر نمک.
– لکه ی خون بر روی لباس های از جنس پنبه و کتان سفید به این ترتیب از بین می رود که آن را در آب و نمک به مدت دوازده ساعت بخیسانید تا لکه ی خون در آن حل شود. سپس آن را بخ وبی آب کشی کنید. می توان آن را با آب و صابون شسته و به شیوه ی معمولی جوشانده شود و سپس جلوی آفتاب پهن شود و در صورت از بین نرفتن لکه آن را با محلول رنگ بر از بین برد.
– اما لکه ی خون روی پارچه های غیر قابل شستشو، لکه تازه باشد یا کهنه، با بکارگیری محلولی از نشاسته به این صورت از بین می رود که محلول را بر روی لکه مالیده و به حال خود رها می کنیم تا خشک شو و نشاسته لکه ی مورد نظر را به خود جذب کند.
– برای زدودن لکه ی جوهر، که مدتی از آن گذشته باشد، درباره ی هرنوع بافت مانند لکه ی قلیایی عمل می شود و آنگاه عملیات استفاده از بوراکس بعد از اسید تکرار می شود؛ تا آنکه رنگ سبزی آن از بین برود و یا با ستفاده ی از محلول رقیق شده ی بوراکس آن را از بین برد.
– لکه ی تازه جوهر بر روی همه ی انواع بافت ها با استفاده از آب کشی با آب سرد به از بین رفتن لکه تا حد ممکن می انجامد و سپس کمی لیمو و نمک طعام را به آن مالیده و یا با شیر چرب خیس شده و سپس با آب شسته شود. چنانچه لکه بازهم از بین نرود می توان از الکل استفاده نمود.
– لکه ی شمع بر روی پارچه های قابل شستشو را با تراشیدن لایه ی شمع و سپس شستن آن با آب گرم و صابون از بین برد
– لکه ی شمع بر روی پارچه های غیرقابل شستشو را می توان با استفاده از خراشیدن شمع از روی سطح پارچه و سپس بین دو لایه دستمال کاغذی قرار داده و اتو را با فشار بر آن بکشید و یا با پشت یک قاشق داغ و با جابجا نمون لکه بر روی ورق دستمال کاغذی این کار را انجام داد و همه ی شمع گداخته جذب آن شده و لکه از بین برود. درصورت به جا ماندن نشانه ی دایره مانند کم رنگی بر روی پارچه می توان آن را با بنزین یا تربانتین از بین برد.
– لکه های چربی در بافت های پنبه ای و کتان سفید و بافت های قابل شستشو را می توان با استفاده از آب داغ و یا گرم و صابون و قلیا، با توجه به نوع بافت پارچه، برطرف کرد.
– لکه ی روغن بر روی پارچه ی ابریشم طبیعی یا مصنوعی را با بنزین شسته و لکه در میان دو لایه دستمال کاغذی یا یک دستمال نازک دیگر قرارداده و اتو را با حرارت متوسط و با فشار بر آن بکشید.
– لکه های حاصل از شیرینی، مربا یا دیگر مواد قندی بر روی بافت های پنبه ای را با آب داغ و صابون بشویید و درصورت نیاز با استفاده از پودر شوینده آن را سفید نمایید.
– لکه های نوشیدنی یا حلوا و مواد قندی در بافت های پشمی با آب ولرم و محلول آمونیاک از میان می رود به این صورت که لکه را با آب ولرم خیس نموده و با یک برس که در محلول آب و اندکی آمونیاک آغشته باشد به آرامی بر آن کشیده شود.
– لکه ی سرخ ماتیک بر بافت های پنبه ای را با الکل و سپس شستن با آب گرم و صابون از بین برده و سپس با آب گرم آب کشی می کنند.
– لکه ی سرخ ماتیک بر بافت های پشمی بوسیله ی بنزین و پاشیدن پودر شوینده و برس زدن آن با فرچه از بین می رود.
– لکه ی سرخ ماتیک بر بافت های مصنوعی با آب ولرم و کمی صابون زدوده می شود و سپس آب کشی می کنند.
– لکه های چای، قهوه و شکلات که تازه، در بافت های پنبه و کتان، ایجاد شده باشند با آب داغ یا جوشیده و بوراکس سپس یک شستشوی عادی از بین می روند.
– لکه های چای، قهوه و شکلات که تازه، در باقی انواع بافت ها را با خیساندن در آب داغ و سپس شستن آن ها، برحسب نوع پارچه، از میان می برند.
– لکه های چای، قهوه و شکلات که پیش تر، در بافت های پنبه یا کتان سفید، بوجود آمده باشند با شسته شدن با آب داغ و پوشاندن لکه با گرد بوراکس، و سپس ریختن آب جوش بر روی آن از بین رفته و برای سفید ساختن جای لکه محلول سفید کننده استفاده می شود.
– لکه های چای، قهوه و شکلات که قدیمی باشد را از پارچه های بافت پنبه و کتان رنگی یا تیره رنگ را با خیساندن در محلول بوراکس گرم از بین برده و در حالتی که رنگ های پارچه واقعاً ثابت و بدون تغییر باشند می توان از محلول رنگ ها به میزان خیلی کم نیز استفاده نمود.
– لکه های چای، قهوه و شکلات که قدیمی باشد را بر بافت های ابریشم، پشم یا ابریشم مصنوعی با خیساندن در محلول بوراکس گرم یا در محلول فوق اکسید هیدروژن (آب اکسیژنه) گرم از بین برد.
– لکه ی ایجاد شده بوسیله ی آدامس براحتی از بین می رود تکه ای یخ را بر روی لکه گذاشته و آدامس سفت می شود و بعد از آن راحت کنده می شود. آثار بجا مانده را هم با مالیدن استون بر آن می شود از بین برد. اما در مورد ابریشم مصنوعی جای آدامس را با کیروسین می زدایند.
پاک کردن خانه از وجود حشرات:
از جمله ضروریات تحقق تندرستی در دایره ی منزل خالی بودن آن از وجود انواع حشرات می باشد. بنابراین سعی می شود در مقابله با حضور انواع حشرات و حیوانات موذی در خانه شیوه هایی را اتخاذ نمود تا به صحت و سلامتی افراد و دور ماندن از انواع بیماری ها کمک شود. برحسب نوع حشره برای مقابله با هرکدام از حشرات روش های خاصی هست که در پایین ذکر می شود:
– مگس ها ناقل بیماری تیفوئید، وبا و نیز بیماری های عفونی چشم می باشند. با پاشیدن انواع حشره کش های مخصوص آن ها و سپس بستن منافذ اتاق به مدت نیم الی یک ساعت می توان از دست آن ها آسوده شد. بعد حشرات مرده را جمع کرده و در سطل زباله بیاندازید.
– پشه ها ناقل بیماری های مالاریا و تب زرد هستند. برای از بین بردن آن ها سعی کنید گودال ها و باتلاق های محله را پر نموده و آن را سم پاشی کنید. در آبریزهای منزل ماده ی کیروسین بپاشید، مخصوصاً در فصل تابستان. همچنین از حشره کش های مخصوص قوی نیزاستفاده کنید.
– حشره ی شپش بیماری تیفوئید است و برای خلاص شدن از دست آن روزی سه بار موی سر را هر بار پس از شستشو با آب داغ و شامپو پماد جیوه (البته داروهای کم خطرتری نیز در داروخانه ها می توان پیدا کرد، چون جیوه ماده ای سمی است.) بمالید و این کار را به مدت بیست روز ادامه دهید. همچنین می توان به مدت هشت الی ده روز یک قاشق چایخوری پودر (د.د.ت) بمالید. (این ماده(د.د.ت) هم بسیار زیان آور است و حتماً سعی شود از مواد و داروهای مخصوص که در اکثر داروخانه ها پیدا می شود برای این کار استفاده شود![مترجم])
– شپش لبای ها را هم با پاشیدن پودر محتوی ۱۰% د.د.ت (همانطور که بیان شد از مواد مناسب تر می توانید استفاده کنید) بر رویه ی لباس ها و به حال خود گذاشتن آن ها به بیست و چهار می توان از ببین برد. بعد از گذشت مدت بیست و چهار ساعت لباس ها را شسته و تکه های پنبه ای سفید را جوشانده و سپس اتو بکشید. سعی شود پس از اتمام این مراحل لباس ها را در برابر آفتاب پهن شوند.
– حشره ی سوسک عامل سرطان است و می توان از شر آن بوسیله ی بستن دهانه ی فاضلاب دستشویی و روشویی، بویژه شب ها، و ریختن محلول متشکل از لیمو ترش و اسید فنیک و اندکی کیروسین در دهانه ی آبریزگاه ها و روشویی ها خلاص شد.
دیوارهای آشپزخانه و حمام را با حشره کش سمپاشی کنید. همچنین به دفعات معجون مرکب از بوراکس و شکر را در جاییکه سوسک ها بیشتر یافت می شوند بریزید. این معجون از یک فنجان چای پر از بوراکس، یک قاشق بزرگ شکر، آب و آرد تشکیل می شود، به این ترتیب که بوراکس را در آب جوشانده و به آن و شکر را اضافه کنید و سپس با آرد مخلوط نمایید و آن را گرد کرده و مکان های که محل اصلی سوسک ها است قرار دهید.
– حشره ی کک عامل انتقال وبا می باشد؛ و این بیماری را از موش ها، گربه ها و سگ ها به انسان منتقل می کند. با پهن کردن فرش های منزل در جلوی نور و حرارت زیاد خورشید می توان از شر این حشرات آسوده شد و البته با رعایت تمام نکات و روش های بهداشتی در منزل و بکارگیری حشره کش ها.
– موش ها عامل انتقال بیماری طاعون هستند. برای خلاصی از شر آن ها می توان از طعمه های سمی که برای نابود کردن موش تهیه شده اند استفاده نمود. همچنین برای این کار می توانید تله موش هایی را زیر میز یا نزدیک دیوار و به دور از محل عبور و مرور قرار دهید.
– شپش به لباس ها می زند و باعث آسیب می شود. برای نابودی این حشرات باید لباس های داخل کمد را در برابر آفتاب پهن نمایید و کمد لباس ها را قبل از آنکه لباس ها را به آن بازگردانید خوب تمییز نموده و لکه زدایی کنید. سعی شود و قفسه ها را سمپاشی نموده و کمدها را حشره کش بپاشید و برای این کار می توانید از نفتالین هم استفاده نمود.
رها شدن از دست بو و بخارهای آشپزخانه:
بوی خوش در منزل موجب آسایش درونی و آرامش اعصاب می باشد؛ بنابراین کدبانوی خانه باید سعی کند از شر بوهای آشپزخانه به شیوه های زیر خلاص شود:
– بوی سیر و پیاز را می شود با مالیدن آب سرد و نمک به دست از دست خود زدوده و یا با مالیدن تکه ای از سیب زمینی خام یا چند ریشه ی جعفری بوی نامطلوب را از بین برد.
این بو را از تیغه ی چاقو با مالیدن قطعاتی از سیب زمینی به آن و شستن چاقو رفع نمود. اگر پس از خرد کردن سیر یا پیاز به خرد کردن گوجه فرنگی بپردازید بوی نامطلوب از میان می رود.
– برای راحت شدن از دست بوی ماهی میگو در حین پختن به آن چند برگ کرفس سبز اضافه کنید.
– برای رفع بوی ماهی در ظرف ها موقع شستن ماهی ها کمی سرکه را به آب اضافه می کنیم.
– برای رفع بوی چغندر و یا کلم رومی موقع جوشاندن به آب آن کمی زیره اضافه می کنیم.
ترجمه: مسعود