آنها می گویند: حدیث سحر شدن، مقام پیامبر را لکه دارد می کند و با عصمت رسول الله در تضاد است. در جواب می گوییم: این ادعا غلط و نادرست است زیرا رسول الله از هرچیزی که به تبلیغ و تشریع خلل وارد کند، معصوم بوده است اما در مورد سایر حالت ها و عوارض بشری مانند: بیماری ها؛ دردها و… پیامبران هم مانند سایر انسان ها هستند و دچار چنین حالت ها و عوارضی می شوند. خداوند متعال در این باره می فرماید: «قَالَتْ لَهُمْ رُسُلُهُمْ إِن نَّحْنُ إِلاَّ بَشَرٌ مِّثْلُکُمْ وَلَکِنَّ اللّهَ یَمُنُّ عَلَى مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ» (إبراهیم: ۱۱): «پیغمبران شان به آنها گفتند: (همان گونه که گفتید) ما انسان هایی همچون شما هستیم، اما خداوند بر هرکس از بندگانش که بخواهد منت می گذارد (و او را با لطف خود می نوازد و پیغمبرش می سازد)» وسحر شدن هم یک نوع بیماری است که ممکن است انبیاء هم به آن گرفتار شوند.
بسیاری از علما به این ادعا پاسخ داده و ناردستی آن را بیان کرده اند. به عنوان مثال:
علامه عینی حنفی در جواب کسانی که به حدیث عائشه اعتراض کردند و سحر شدن رسول الله را منکر شدند، می گوید: «بِأَن هَذَا اعْتِرَاض فَاسد وعناد لِلْقُرْآنِ، لِأَن الله تَعَالَى قَالَ لرَسُوله: {قل أعوذ بِرَبّ الفلق} إِلَى قَوْله: فِی العقد، والنفاثات: السواحر فِی العقد، کَمَا ینفث الراقی فِی الرّقیه حِین سحر، وَلَیْسَ فِی جَوَاز ذَلِک عَلَیْهِ مَا یدل على أَن ذَلِک یلْزمه أبدا أَو یدْخل عَلَیْهِ دَاخِلَه فِی شَیْء من ذَاته أَو شَرِیعَته، وَإِنَّمَا کَانَ لَهُ من ضَرَر السحر مَا ینَال الْمَرِیض من ضَرَر الْحمى والبرسام من ضعف الْکَلَام وَسُوء التخیل، ثمَّ زَالَ ذَلِک عَنهُ وأبطل الله کید السحر، وَقد قَامَ الْإِجْمَاع على عصمته فِی الرسَالَه، وَالله الْمُوفق»: (این اعتراض غلط و دشمنی با قرآن است زیرا الله متعال به رسولش گفته است: بگو پناه می برم به پروردگار فلق… و اما برای رسول الله آسیب سحر و جادو در حدی نبود که بر شریعت ایشان خللی وارد کند و این مانند کسی است که به خاطر تب یا درد سینه دچار آسیب می شود، سپس این سحر از بین رفت و خداوند مکر آن سحر را باطل کرد و اجماع بر این شد که رسول الله در رسالتی که داشت معصوم و محفوظ از هرگونه خطا و اشتباه بوده است). (عمده القاری شرح صحیح البخاری ،۱۵/ ۹۸)
پس سحر شدن برای رسول الله عیب و نقص محسوب نمی شود چنانچه عده ای چنین برداشت کردند بلکه سحر هم مانند تأثیر بیماری ها و دردها بر بدن رسول الله صلی الله علیه وسلم تاثیر گذار بود همان طور که سم روی بدن مبارک رسول الله صلی الله علیه وسلم تأثیر گذاشت اما این سحر در حدی نبود که در وحی و شریعت خلل وارد کند زیرا ایشان از هر نوع خطا و اشتباهی در رساندن و ابلاغ وحی محفوظ و معصوم بوده است.
سخن پایانی
طبق احادیث صحیح و اقوال علما قضیه ی سحر شدن رسول الله حقیقت دارد و این موضوع با آیات قرآن هیچ تضاد و تناقضی ندارد چون رسول الله در ابلاغ وحی معصوم بودند و سحر در وحی هیچ تاثیری نگذاشته بود. به این ترتیب درست نیست که احادیث صحیح را تنها به خاطر فهم نادرست فردی حالا هر کس که باشد رد کنیم.
🏼نویسنده: امید خزاعی