الحمدلله
شما باید در حفظ آن چه برایت ممکن است بکوشی و از برادرانی که در مدارس هستند درس بگیری، یا در مساجد برای برادرانی که یاد دارند قرآن بخوانی و یا در خانه این کار را انجام بدهی و بکوش تا آنها قرائت تو را تصحیح نمایند.
چون پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ می فرماید:
«خَیْرُکُمْ مَنْ تَعَلَّمَ الْقُرْآنَ وَعَلَّمَهُ» بخاری ۵۰۲۷٫
«بهترین شما کسی است که قرآن را بیاموزد و به دیگران یاد دهد».
پس بهترین مردم اهل قرآن هستند. کسانی که آن را یاد گرفته و به دیگران یاد می دهند و به آن عمل می کنند.
پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ به بعضی از اصحابش فرمود:
«أَیُحِبُّ أَحَدُکم أَنْ یَذهَبَ إِلَی بُطْحَانَ فَیَأْتِیَ بِنَاقَتَیْنِ عَظَیْمَتَیْنِ فِی غَیْرِ إِثْمٍ وَلَا قَطِْیعهَ رَحِمٍ؟» فقالوا: یا رسول الله کُلُنَا یحب ذلک. فقال علیه الصلوه والسلام: « أَفَلَا یَغْدُو أَحَدُکُمْ إِلَی الْمَسْجِدِ فَیَعْلَمُ أَوْ یَقْرَأُ آیَتَیْنِ مِنْ کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَجَلَّ خَیْرٌ لَهُ مِنْ نَاقَتَیْنِ وَثَلَاثٌ خَیْرٌ لَهُ مِنْ ثَلَاثٍ وَأَرْبَعٌ خَیْرٌ لَهُ مِنْ أَرْبَعٍ وَمِنْ أَعْدَادِهِنَّ مِنْ الْإِبِلِ».
مسلم ۸۰۳٫
« آیا فردی از شما دوست دارد که به بُطحان(دره ای در مدینه) برود و دو ماده شتر بزرگ بیاورد بدون آن که مرتکب گناه یا قطع پیوند خویشاوندی شده باشد؟» آنها گفتند: ای رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ همه ما این را دوست داریم. پیامبر صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود:
«اگر فردی از شما صبح به مسجد برود و دو آیه از کتاب الله تعالی یاد بگیرد برایش از دو ماده شتر بزرگ بهتر است، و سه آیه برایش از سه شتر و چهار آیه برایش از چهار شتر و… بهتر است».
این حدیث فضیلت فراگرفتن قرآن را برای ما بیان می دارد. پس تو ای برادر عزیز! باید قرآن خواندن را از برادرانی که قرآن خواندن خوب بلدند یاد بگیری تا این گونه استفاده ببری و قرآن را درست بخوانی.
امّا این که حفظ می کنی و فراموش می نمایی اشکالی ندارد، چون هر انسانی دچار فراموشی می شود. چنان که پبامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ می فرماید:
« إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُکُمْ أَنْسَی کَمَا تَنْسَوْنَ».
«من مانند شما یک انسان هستم و فراموش می کنم آن گونه که شما فراموش می کنید».
بخاری۴۰۱ و مسلم ۵۷۲٫
رسول الله صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ از قاری قرآنی شنید که قرآن می خواند، آن گاه فرمود:
«رَحِمَهُ اللَّهُ لَقَدْ أَذْکَرَنِی کَذَا وَکَذَا آیَهً أَسْقَطْتُهُنَّ مِنْ سُورَهِ کَذَا وَکَذَا أُنْسِیتُهَا»
« رحمتِ الله تعالی بر او باد. فلان و فلان آیه را به یاد من آورد که من از فلان سوره آن را انداخته بودم و آن را از یاد برده بودم».
{ بخاری۲۶۵۵ و مسلم ۷۸۸ حافظ در فتح البار ی۱۱/۱۳۸ می گوید:
نظر جمهور علما این است که ممکن است پیامبر بعد از رساندن قرآن چیزی از آن را فراموش کرده باشد. امّا این مورد قطعاَ برای ایشان یادآوری می شود و بر حالت فراموشی نمی ماند؛ به دلیل آیه «سَنُقْرِئُکَ فَلا تَنْسَی (۶)إِلا مَا شَاءَ اللَّهُ » [الاعلی:۶-۷] برای پیامبر در مواردی که مربوط به تبلیغ دین نیست به ایشان فراموشی دست دهد}.
منظور این که انسان بعضی از آیات را فراموش می کند سپس آن را به خاطر می آورد یا کسی دیگر به او یادآوری می کند، بهتر این است که بگوید: از یادم رفته اند، چون پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسَلَّمَ فرمود:
« لَا یَقُلْ أَحَدُکُمْ نَسِیتُ آیَهَ کَیْتَ وَکَیْتَ بَلْ هُوَ نُسِّیَ»:
« نگویید فلان آیه را از یاد برده ام بلکه آن از یاد برده شده است» یعنی شیطان آن را از یاد شما برده است.
بخاری۵۰۳۲ و مسلم۷۹۰
اما این حدیث که
«وَمَنْ حَفِظَ الْقُرْآنَ ثُمَّ نَسِیَهُ لَقِیَ اللَّهَ وَهُوَ أَجْذَمُ ».
ابوداود۱۴۷۴
«هر کسی قرآن را حفظ کرد سپس آن را فراموش نمود در حالی با الله تعالی روبرو می شود در حالی که أجذم است».
از دیدگاه علما حدیث ضعیفی است.
فراموش کردن در اختیار انسان نیست و نمی تواند خود را از آن در امان بدارد. هدف این است که شما مقداری از قرآن را که برایتان میسّر است حفظ کنید و همواره آن را مجدداً بخوانید و نزد کسی که قرآن خوب بلد است قرآن بخوانید تا اشتباهات شما را تصحیح نماید.
الله تعالی به شما توفیق دهد.
:books: شیخ ابن باز، مجله البحوث، ش ۳۸ ص(۱۳۳- ۱۳۵)