آداب دعاء (۱)

در زمان حضرت عمر بن خطاب رضی الله عنه یکسال از آسمان بارانی نبارید. مردم از بی‌آبی داشتند هلاک می‌شدند. حضرت عمر رضی الله عنه مردم را گردآورد و به صحرا رفتند. حضرت عمر رضی الله عنه از حضرت عباس رضی الله عنه، عموی پیامبر صلى الله علیه وسلم خواست تا برای مسلمانان دعا کند. حضرت عباس رضی الله عنه دستانش را به سوی آسمان برداشت و گفت: الهی! این‌ها دستان ما است که بسوی تو با گناهان مان برداشته می‌شود و پیشانی ماست که روبرویت با توبه و بازگشت بسوی تو متوجه است. ما را بوسیله‌ی باران سیراب گردان. خداوند عزوجل نیز باران را فرو فرستاد.

مادر أنس بن مالک نزد رسول الله صلى الله علیه وسلم آمده و دست پسرش را در دست گرفته بود تا در خدمت پیامبر صلى الله علیه وسلم باشد، و از آن حضرت صلی الله علیه وسلم خواست تا برای او بطور مخصوص دعا بفرماید. پیامبر صلى الله علیه وسلم نیز برایش دعا نموده و گفت: (اللهم أکثر ماله وولده) [متفق علیه] یعنی: «بارالها! مال و فرزندانش را فزونی ده.» در نتیجه حضرت انس رضی الله عنه آنقدر زیست که مال ثروت و فرزندانش بسیار گشتند و صد نفر از فرزندان و نوه‌هایش را هم دید.

دعاء همان درخواست آمرزش و رحمت و گذشت و برآمدن نیاز‌ها از خداوند می‌باشد. دعاء جزو عبادت‌هایی است که خداوند -عز وجل- را خوشنود می‌سازد. پیامبر صلى الله علیه وسلم فرمودند: (الدعاء هو العباده) [ترمذی] یعنی: «دعاء همان عبادت است.» سپس این آیه را خواندند: ﴿وَقَالَ رَبُّکُمُ ٱدۡعُونِیٓ أَسۡتَجِبۡ لَکُمۡۚ إِنَّ ٱلَّذِینَ یَسۡتَکۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِی سَیَدۡخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِینَ ۶٠﴾ [المؤمن: ۶۰] یعنی: «و پروردگارتان فرمود مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم در حقیقت کسانى که از پرستش من کبر مى‏ورزند به زودى خوار در دوزخ درمى‏آیند.»

همچنین خداوند متعال می‌فرماید: ﴿أَمَّن یُجِیبُ ٱلۡمُضۡطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَیَکۡشِفُ ٱلسُّوٓءَ﴾ [النمل: ۶۲] یعنی: «یا [کیست] آن کس که درمانده را چون وى را بخواند اجابت مى‏کند و گرفتارى را برطرف مى‏گرداند».

پیامبر صلى الله علیه وسلم می‌فرماید: (لیس شـیء أکرم على الله تعالى من الـدعاء) [ترمذی و احمد] یعنی: «نزد خداوند چیزی گرامی تر از دعا نیست».