اقوال سلف صالح

دیدگاه اشاعره([۱]) اشاعره قائل به وجوب نظر و استدلال در اصول دین هستند، لکن این وجوب فقط به طور مستقل از راه عقل و به دور از شرع حاصل نمی‌گردد، همان‌گونه که در مورد معتزله این مورد را با ذکر دلائل‌ آنان بیان کردیم؛ زیرا شرع از دیدگاه آنان موجب نظر و استدلال است، لکن به شرط داشتن و استفاده …

ابن قیم رحمه الله : مهربان تر از الله نخواهی یافت، قسم به الله اگر آنکه در سجده است می دانست چه نعمتی به خاطر سجده اش او را احاطه کرده سرش را از سجده بلند نمی کرد.

«حسین مظلومانه شهید شده و قاتلین او ستمگر و سرکشند». (قتل حسین و حکم قاتل او، ص٧٧) «و اما کسی که حسین را به قتل رسانید یا کمک به کشتن او نمود یا به کشتن وی رضایت داده لعنت خدا و ملائکه و تمام مردمان بر او باد، و خداوند هیچ چیزی را از او نمیپذیرد». (مجموع الفتاوی ۴۸۷/۴-۴۸۸)

امام ابن قیم رحمه الله تعالی می فرمایند: اگر الله متعال دروازه قیام شب را بر رویت گشود، به آنهایی که خواب اند با دیده حقارت منگر. اگر الله متعال دروازه روزه را بر رویت گشود، به آنهایی که روزه نمیگیرند با دیده حقارت منگر. اگر الله متعال دروازه جهاد را بر رویت گشود، به آنهایی که نشسته اند(جهاد نمی …

ابنُ تیمیَّه رحمه الله: فقیه و دانشمند واقعی کسی است که مردم را از رحمت الله نا‌ امید نگرداند و همچنین آنان را بر ارتکاب گناهان و نافرمانی الله عزوجل جسور ننماید.. { مَجْمُوعُ الْفَتَاوَىٰ }لِـ(ابْنِ تَیْمِیَّه) رحمه الله الْجُزْءُ الخامس العشر الصفحه ۴۰۵٫

ابن حاج رحمه الله می گوید: «بر امام لازمست تا از آنچه که (بعضی از مردم) بعد از هر دو رکعت نماز تراویح ابداع کرده اند و صدای خود را (با خواندن آن اذکار) بالا می برند، اجتناب کند، چرا که همه آنها بدعت هستند، و همچنین نهی کند از این گفته ی موذن که بعد از هر دو رکعت …

در این ماه به سبب کثرت اعمال صالح، درهای بهشت گشوده می‌شوند؛ و به دلیل کمی گناهان، دَرهای جهنم بسته شده، و شیاطین به غل و زنجیر کشیده می‌شوند، از این‌رو آزادی‌ای که در ماه‌های دیگر دارند را در این ماه ندارند. (علامه ابن عثیمین رحمه الله)

ابنُ تیمیَّه رحمه الله مَنْ یَعْزِمُ عَلَى تَرْکِ الْمَعَاصِی فِی شَهْرِ رَمَضَانَ دُونَ غَیْرِهِ فَلَیْسَ هَذَا بِتَائِبِ مُطْلَقًا. وَلَکِنَّهُ تَارِکٌ لِلْفِعْلِ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ… هر کس تنها در رمضان {نه ماه‌های دیگر سال‌} تصمیم و اراده‌ی ترک معاصی کند، چنین کسی به هیچ وجه تائب بشمار نمی آید. بلکه فقط ترک کننده آن عملِ گناه در رمضان است… { مَجْمُوعُ …

امام ابن قیم رحمه الله: اگر علم برای الله تعالی نباشد برای هوای نفس خواهدبود. و عمل اگر برای الله عزوجل نباشد ازروی ریا و نفاق خواهدبود مال و ثروت اگر در راه اطاعت از الله عزوجل انفاق نگردد پس در راه اطاعت از شیطان و هوی و هوس صرف میشود. جاه و مقام اگر برای الله بکار گرفته نشود …

امام أحمد بن حنبل رحمه الله: (لا تقلدنی ولا تقلد مالکاً ولا الشافعی ولا الأوزاعی ولا الثوری وخذ من حیث أخذوا). ازمن تقلید نکنید و از امام مالک و شافعی و اوزاعی و ثوری تقلید نکنید و (دینتان را) از جایی دریافت کنید که آنها دریافت کردند.(از قرآن و سنت دریافت کنید) (صفه صلاه النبی صلی الله علیه و سلم، …

امام شافعی رحمه الله: زیبایی و نیکویی علم با سه چیز است: تقوای الله سبحانه و تعالی موافقت با سنت ترس از الله سبحانه و تعالی (مناقب الشافی للبیهقی ۱۴۸/۲). UNMUTE

علامه ابن عثیمین رحمه الله سختی دل، دارویی دارد و آن بسیار خواندن قرآن است. دلیلش این سخن الله متعال است که می‌فرماید: {لَوْ أَنزَلْنَا هَذَا الْقُرْآنَ عَلَى جَبَلٍ لَّرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُّتَصَدِّعًا مِّنْ خَشْیَهِ اللَّهِ}. (اگر این قرآن را بر کوهی نازل می‌کردیم یقینا آن را از بیم الله فروتن [و] از هم پاشیده می‌دیدی).

فکر نکنید آن‌هایی که در راه عبادت زحمت می‌کشند از راحتی و خواب و استراحت بدشان می‌آید! از قدیم گفته‌اند: راحتی با راحتی به دست نمی‌آید. مالک بن دینار رحمه الله می‌گوید: «عابدان با زحمت طولانی‌شان خواهان آسایش همیشگی هستند، و زاهدان با زهدشان بی‌نیازی ابدی را می‌خواهند». [المجالسه و جواهر العلم ۲/ ۷۰]

شیخ عثیمین رحمه الله می فرماید: “آن که می گوید: محمد حبیب الله،بر این گفته اش ایراد وارد است؛چرا که خلت به مراتب از محبت بلیغ تر است. پس زمانی که گفته می شود:محمد حبیب الله،این گفته نوعی نقص در شان رسول الله صلی الله علیه وسلم است،چرا که محبوبان الله فراوانند،مومنین و محسنین و مقسطین همگی از محبوبان الله …

جاودانگی از بزرگترین عوامل شادی است، چون بزرگترین چیزی که خوشی‌ها را از بین می‌برد و لذت‌ها را کم‌رنگ می‌کند همین است که انسان می‌داند خودش فانی است و این خوشی‌ها هم از بین رفتنی است: ﴿أُولَئِکَ أَصْحَابُ الْجَنَّهِ هُمْ فِیهَا خَالِدُونَ﴾. (آنان اهل بهشتند که در آن جاودان خواهند ماند). (علامه ابن جبرین رحمه الله)

{رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرًا}. پروردگارا به آنان رحمت آور ، همانگونه که مرا در کودکی پرورش دادند. [سوره الاسراء ۲۴] شیخ ابن عثیمین رحمه الله گوید: دعای تو برای پدر (یا مادرت) در نماز تراویح و نماز تهجد خیلی باارزشتر است از اینکه برایش ده ها شتر ذبح (نحر) کنی.

اُبن تیمیَّه رحمه الله مَنْ یَعْزِمُ عَلَى تَرْکِ الْمَعَاصِی فِی شَهْرِ رَمَضَانَ دُونَ غَیْرِهِ فَلَیْسَ هَذَا بِتَائِبِ مُطْلَقًا. وَلَکِنَّهُ تَارِکٌ لِلْفِعْلِ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ… هر کس تنها در رمضان {نه ماه‌های دیگر سال‌} تصمیم و اراده‌ی ترک معاصی کند، چنین کسی به هیچ وجه تائب بشمار نمی آید. بلکه فقط ترک کننده آن عملِ گناه در رمضان است… { مَجْمُوعُ …

قَالَ یُونُسُ بْنُ عَبْدِ الْأَعْلَى: سَمِعْتُ الشَّافِعِیَّ إِذَا ذُکِرَ الرَّافِضَهُ عَابَهُمْ أَشَدَّ الْعَیْبِ، فَیَقُولُ: شَرَّ عِصَابَهٍ. «یونس بن عبدالأعلی گوید: هرگاه نامی از روافض برده میشد از شافعی میشنیدم که آنها را به شدت عیبجویی میکرد و میفرمود: آنها بدترین گروه هستند». قَالَ حَرْمَلَهُ بْنُ یَحْیَى: قَالَ الشَّافِعِیُّ: مَا کَلَّمْتُ رَجُلا فِی بِدْعَهٍ، إِلا رَجُلا مُتَشَیِّعًا، إِنَّ التَّشَیُّعَ أَضَلُّ الْبِدَعِ …

علامه عبد العزیز بن باز رحمه اللّٰه می فرماید : ” هرکس نماز را ترک کند اعمال او نابود می شود و روزه اش مورد پذیرش قرار نمی گیرد “. [الفتاوى البازیه (١٧٩/١۵)].

شیخ ابو بصیر طرطوسی حفظه اللّٰه می فرماید: “آن هنگام که کتاب اللّٰه متعال را تلاوت می کنی،از خودت مپرس چند آیه یا چند صفحه را تلاوت کرده ای .. بلکه از خودت بپرس در چند آیه تدبر نموده ای،و آن را به خوبی فهم کرده ای و معانیش را یاد گرفته ای. از اللّٰه متعال شرم می کنم کلمه …

ابن قدامه رحمه اللّٰه می فرماید : روزه داری بر سه مرتبه است: روزه عموم، و روزه خصوص، و روزه خصوص الخصوص . اما روزه عموم عبارت است از: جلوگیری از قضای شهوتِ شکم و فرج و اما روزه خـصـوص: پرهیز از نگاه حرام و منع زبان، دست ،پا ،چشم و گوش و سایر اعضای بدن از گناهان و معصیت …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی: رسول الله (صلی الله علیه و سلم) می‌فرماید: «هرگاه رمضان فرا رسد، شیاطین به زنجیر کشیده می‌شوند…». ایشان نفرموده که شیاطین کشته شده یا مرده‌اند، بلکه فرموده که آنان به غل و زنجیر کشیده شده‌اند و آن شیطانی که به زنجیر کشیده شده امکان دارد باز به انسان آزار برساند، اما این آزار …

“از شیخ شنقیطی رحمه اللّٰه پرسیده شد: برای استقبال از موسم های عبادی مرا به چه توصیه می کنید؟ پاسخ داد: بهترین چیزی که موسم های عبادی با آن مورد استقبال قرار می گیرد به کثرت استغفار کردن است چرا که گناهان شخص او را از توفیق الهی محروم می گرداند”.

از امام ابوحنیفه: روایت است که فرمود: موسیقی از بزرگترین گناهانی است که ترک فوری آن واجب است. اصحاب امام ابوحنیفه: به تحریم شنیدن همه آلات موسیقی مانند نی، دف ( دایره )حتی نواختن کمان ابرازنظرنموده فرموده اند: این معصیتی است که موجب فسق شده و شهادت فاعل آن مردود است. چنانکه گفته اند:” شنیدن موسیقی فسق، و لذت بردن …

شیخ الاسلام ابن تیمیه رحمه الله میفرمایند: در دنیا هیچ نعمتی همچون نعمت قیامت نیست ، مگر نعمت ایمان و شناخت الله متعال. مجموع الفتاوى[۲۸/۳۱]

ابو درداء میفرماید: اگر بخاطر سه چیز نبود دوست نداشتم در دنیا زندگی کنم : زمانی که سرم را برای سجده کردن برای پروردگارم پایین می آورم ، آماده سازی خودم هست برای زندگی تازه ای و راستی در آینده در بین چرخش روز و شب: زمانی که احساس تشنگی میکنم در گرمای شدید روز های گرم ( بخاطر روزه …

گفتاری از شیخ ابن عثیمین توبه یعنی: بازگشت از معصیت خدا به طاعت او. خداوند توبه را دوست دارد: «إِنَّ اللَّهَ یُحِبُّ التَّوَّابِینَ وَیُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِینَ (۲۲۲) البقره» «خداوند توبه کننده گان را دوست دارد و آنان را که خود را پاکیزه می دارند دوست می دارد». هر مؤمنی باید توبه کند: «یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آَمَنُوا تُوبُوا إِلَی اللَّهِ تَوْبَهً نَصُوحًا …

تکبری که مورد نکوهش قرار گرفته زیر پا نهادن حق و تحقیر مردم است. این تکبر نیست که کسی دوست داشته باشد لباس یا کفشش زیبا باشد زیرا الله متعال  چنانکه در حدیث وارد شده  خود زیباست و زیبایی را دوست دارد. (علامه ابن جبرین رحمه الله)

سفیان ثوری می‌گوید: «شنیده‌ایم که تلاوت قرآن برترین و والاترین ذکر است آن‌گاه که بدان عمل شود» . طبری با اسنادش از عون بن عبدالله نقل کرده که: به نزد ام درداء رفته و با او سخن گفتیم، عون می‌گوید: سپس گفتم: ای ام درداء شاید تو را خسته و دل آزرده کرده باشیم؟ ام درداء گفت: «به خدا قسم …

قال ابن مسعود رضی الله عنه: «إن الـمؤمن یرى ذنوبه کأنه فی أصل جبل یخاف أن یقع ‏علیه، وإن الفاجر یرى ذنوبه کذباب طار على أنفه» . ابن مسعود رضی الله عنه فرمود: «انسان مؤمن گناهش را همچون کوهی می‌بیند و می‌ترسد که بر وی بیافتد! و شخص فاجر گناهش را همچون مگسی می‌بیند که به دور بینیش می‌چرخد!». ‏«جامع …

قال الامام عبدالقادر الجیلانی رحمه الله: ویلک ما تستحی تطلب من غیر الله تعالی و هو اقرب الیک من غیره تطلب من الخلق مالا حاجه بک الیهم…….یا مشرکا بالخلق…..اعرض عنهم فلیس منهم ضر ولا نفع ولا عطاء ولا منع لا تدعی التوحید الله تعالی مع الشرک :books:(فتح الربانی وفیض الرحمانی- طبعه المکتبه العصریه-:۱۲۹/المجلس الثامن والثلاثون). امام عبدالقادر گیلانی رحمه الله …

شیخ ابن باز رحمه الله می گوید: «برای استقبال کردن از رمضان چیزی را به صورت ثابت نمی دانم، جز اینکه مسلمان با شادی از آن استقبال کند، شادی و خوشحالی و الله متعال را شاکر باشد بخاطر اینکه او را به رمضان رسانده است و او را از زنده ها، کسانی که در اعمال صالح از یکدیگر سبقت می …

امام ابن عثیمین رحمه اللّٰه می فرماید: “لا تکره شیئا اختاره الله ، قد یختار الله شیئا فیه مصلحه عظیمه لا تدری عنها أنت”. ترجمه: “از آنچه که اللّٰه برایت انتخاب نموده اند،متنفر نباش؛گاها ایشان اموری را برایت رقم می زنند که منفعت بزرگی در آن ها نهفته اما تو از آن غافلی ودرکشان نمی کنی”. [شرح ریاض الصالحین(٣٠٩/ ٣)]‏.

ابن قیم میفرماید: حفظ نگاه فوائد بیشماری دارد از جمله: امتثال دستور خداوند که انتهای سعادت است. مانع از رسیدن اثر تیرهای مسموم ابلیس میباشد. قلب انسان را با خدا مأنوس میسازد. در قلب, نور الهی پدید میآید. فراست صادقانه, برای انسان حاصل میگردد. راه مداخله شیطان را مسدود میسازد. میان قلب و چشم منفذی است که انفعال یکی بر …

امام ابن القیم رحمه الله تعالی: «بنده پروردگاری دارد که دیدارش خواهد کرد، و خانه‌ای دارد که ساکنش خواهد شد. بنابراین شایسته است پیش از دیدار ، پروردگارش را خشنود سازد و پیش از جابجایی ، خانه‌اش را آباد کند». [الفوائد: ۳۱]

محبت خداوند در گرو اطاعت از او و پیامبرش است. قال الحسن رحمه الله: «اعلم أنک لن تحب الله حتى تحب طاعته». امام حسن بصری رحمه الله فرمود: «بدان که تو خدا را دوست نمی‌داری تا آنکه طاعتش را دوست نداشته باشی». و قال یحیى بن معاذ رحمه الله: «لیس بصادق من ادعى محبه الله ولم یحفظ حدوده». یحیی بن …

شیخ الإسلام ابن تیمیه رحمه الله تعالی： اگر نور نبوت از مردم جدا شود {مردم از سنت ها روی برگردانند}： در تاریکی فتنه ها قرار می گیرند. بدعت ها و گناهان بوجود می آیند. بین مردم شر واقع می شود.

سفیان ثوری رحمه الله می‌گوید: «هیچ سخنی پذیرفته نمی‌شود مگر آنکه همراه با عمل باشد، و عملی پذیرفته نمی‌شود مگر آنکه همراه با نیت [خالص] باشد، و هیچ سخن و عملی درست نمی‌شود مگر با پیروی از سنت».

قال ابن القیم رحمه الله تعالی： ‏«خلقت النار لإذابه القلوب القاسیه». [«الفوائد» (ص : ۹۷)] امام ابن قیم رحمه الله فرمود： «آتش جهنم برای ذوب کردن قلبهای سخت آفریده شده است».

همه چیز نیاز به صبر دارد، حتی اهل باطل برای باطل خود صبر می‌کنند. چرا اهل حق صبور نباشند؟! ابن تیمیه رحمه الله می‌گوید: «ناگزیر باید [مؤمنان] یکدیگر را به حق و صبر سفارش کنند؛ چرا که اهل باطل نیز باطلشان جز با صبر و شکیبایی پا نمی‌گیرد، آنان نیز یکدیگر را به صبر بر باطلشان توصیه می‌کنند».

امام ابوالفرج ابن الجوزی رحمه الله: «گروهی از منسوبین به علم را دیدم که در مورد نگاه خداوند به خویشتن در خلوت‌ها بی‌اعتنایی کردند و خداوند هم یاد نیک‌ آنها را در آشکارا از میان برد و هنگامی که بودند، گویی وجود نداشتند،‌ دیدنشان شیرینی نداشت و قلبی به دیدارشان مشتاق نبود». [صید الخاطر/۱۴۸]

علامه ابن عثیمین رحمه الله می گوید: بسیاری از انسانها گمان می کنند که مجازات (گناه) در امور ظاهری مانند بدن و اموال و‌فرزندان به انسان می رسد. حقیقت آن است که مجازات با بیماری قلب خواهد بود و فساد این نوع مجازات شدیدتر و بزرگتر از مجازات با آن امور است. (احکام من القرآن الکریم ۱٫۸۷).

امام ابن قیم رحمه اللّٰه می فرماید: ” برای آنکه بویی از علم برده شایسته نیست در تحریم موسیقی و آلات موسیقی لحظه ای توقف کند. کمترین چیزی که در مورد آن گفته می شود، این است که: شعار فاسقان و مشروب خواران است. ” إغاثه اللهفان ” ( ۱ / ۲۲۸ ).

امام ابن کثیر رحمه الله می فرماید: از این آیه کریمه، شافعی و آنانی که از او پیروی می کنند استنباط کرده اند که اهدای ثواب قرائت قرآن به مرده نمی رسد،چرا که نه از عمل اوست و نه از کسبش،و بر این اساس رسول الله صلی الله علیه وسلم امتش را به انجام آن تشویق و راهنمایی نکرد،نه با …

“هر کس دست نیاز به درگاه کسی دراز کند که شایسته آن نباشد از او حاجت خواسته شود،حقیقتا به تمام معنا شرک ورزیده است”. (الإمام الشهرستانی المتوفى:۵۴٨هـ/الملل والنحل:۲/۹۴).