اخلاق

یکی از صفات داعی صابر بودن است

داعی باید خوب بداند که راه دعوت گل فرش نیست، بلکه خار فرش است و داعی باید با پای برهنه از این مسیر طولانی و پر خطر دعوت گذر نماید ، پس اگر یک داعی صبر و تحمل و حکمت نداشته باشد یا باید از ادامه دادن به مسیر دعوت انصراف داده و یا اینکه خودش را از بین برده …

بیشتر بخوانید »

میانه روی را غلط معنی نکنیم

برخی تصور می کنند که تنزل از عقاید و احکام اسلامی میانه روی است….. اگر روزی کفار اعتراض می کنند که سنگسار زناکار متأهل ظلم است… .. فورا می بینیم برخی از ما مسلمانان می گویند نه ما تند رو نیستیم ما می گوییم سنگسار باید از احکام اسلامی حذف شود…..  و اگر روزی کفار اعتراض می کنند که مرتد …

بیشتر بخوانید »

سخنان دکتر فرهنگ درمورد حجاب وعفاف

الماس شدن سختی داره… حجاب سخته ولی می ارزه به الماس شدن.. وگرنه زغالسنگ رو میشه راحت بسوزونی و پودرش کنی… خانمی که زیبایی ظاهریش رو به نمایش میزاره,  زیبایی های درونش و شخصیتش دیگه دیده نمی شه… قرآن.سوره احزاب  فرموده حجاب داشته باشند که شناخته شوند… شناخته بشی  به چی؟ به شخصیتت, مهربونیت,ارزشهای درونیت… حجاب داشته باش  که درون …

بیشتر بخوانید »

تبرج

چرا تبرج و خودنمایی می کنی؟ مگر به این دلیل نیست که مردم تو را ببینند، عاشقت شوند، به تو نگاه کنند، از تو تعریف و تمجید کنند و از تو راضی و خوشنود شوند؟! آیا به رضایت الله و چگونگی خوشنود ساختن وی فکر کرده ای؟ نکند که آخرین چیزی که به آن فکر می کنی رضایت الله تعالی …

بیشتر بخوانید »

حجاب فقط مخصوص خانوم ها نیست…

برادرم حجاااابت؟؟؟ بسیاری از مردان،بر اساس #تفکـرات ذهنی که دارند نه توجهی به لباس خود میکنند و نه ظاهر خود. مگر میشود با نگاه تک بعدی فقط خواهـران را مقصر دانست! نه بلکه مردان هم در این بی بند و باری که هر روز در جامعه اسلامی بشتر رنگ میگیرد بی گناه نیستند بسیاری از برادران با استفاده از انواع …

بیشتر بخوانید »

کم شرمی و بی‌ادبی

همانا ادعای تخصیص معنای (آیه ی تطهیر) به علی و خانواده‌اش، لفظ «بیت»ی که در آیه ذکر شده به خانه­ ی علی رضی الله عنه نه خانه­ ی پیامبر  صلی الله علیه و سلم تعلق می‌گیرد. باید گفت که علی رضی الله عنه به هنگام نزول آن آیه، خانه مستقل و مخصوص به خود را داشته است و آن چهار …

بیشتر بخوانید »

غیبت و سخن چینی

متأسفانه در اغلب دختران مشاهده می شود که وقتی در جمعی می نشینند، زیاد غیبت و سخن چینی می کنند.خواهشمندم  نظرتان را در این مورد بیان کرده و راه حلی برای آن ارائه دهید. پاسـخ: انسان در این زندگی دنیوی با دو عامل خیر و شر در ستیز است و گـاهی انسان با انگیزه ای درونی یا عاملی بیرونی به …

بیشتر بخوانید »

حکایتی عبرت‌آموز

شخصی در برابر عامر شعبی رحمه‌الله ایستاد و هر چه توانست به‌ او بد و بیراه و سخنان زشت و بی‌ربط گفت. عامر رحمه‌الله فرمود: اگر اشتباه می‌کنی و دروغ می‌گویی، الله تو را ببخشد. و اگر درست می‌گویی، الله مرا ببخشد. البیان والتبیین (١/٧٨)

بیشتر بخوانید »

پیش‌گیری قبل از درمان

کدامین راه آسان‌تر است و شما کدام یک راه را انتخاب می‌کنید؟ این راه که مهار نفستان را رها کنید و تمام درها را به رویش باز بگذارید تا شما را به هلاکت و نابودی بکشد و سپس از درِ رویارویی با شهوت و هوای نفس برآیید یا این راه که از همان اول تمام درهای سرکشی را بر نفستان …

بیشتر بخوانید »

حق نگهداری و حمایت از ناموس و آبرو(۲)

عمر بن عبدالعزیر رحمه الله گفت: سَلَف صالح عبادت را تنها در نماز و روزه نمی‌دانستند و منظور از عبادت دوری از منکرات و زشتی‌ها است. شرف و شخصیت انسان محترم و مقدس است، باید از لهو و عبث که شایستۀ شأن او نیست پرهیز کند، اما به خاطر مصالح شرعی مطلب‌هایی را استثناء نموده اند که غیبت در این …

بیشتر بخوانید »

حق نگهداری و حمایت از ناموس و آبرو(۱)

اسلام در حمایت از ناموس و آبرو و شخصیت و کرامت انسان دستور اکید داده و این امر از وظایفی است که اسلام آن را واجب می‌داند، همانند نماز و روزه و ذکر و دعا که راه درست و عملی در زندگی می‌باشد. و اسلام با برنامه‌های وسیع و دقیق برای تحقیق و اثبات این امر مهم به این دو …

بیشتر بخوانید »

غصب و گرفتن اموال به ناحق، موجب عذاب سخت است

به روایت بخاری و مسلم از عایشهل که پیامبر صلی الله علیه و سلمفرمود: «کسی که یک وجب زمین را از کسی به ظلم بگیرد، زمین مذکور به صورت حلقه [طوق] به گردنش می‌افتد». و روایت مسلم از ابی امامه که رسول الله صلی الله علیه و سلمفرمود: «کسی که حق مسلمانی را به وسیلۀ سوگند خوردن برای خویش بگیرد، …

بیشتر بخوانید »

حمایت اسلام از مال مردم

اسلام همچنانکه حق حیات را محترم می‌دارد، حق مالکیت را هم مشروع می‌دارد و عمل به توصیه‌های اخلاقی آن، مانند دوری از غصب و غارت و سرقت را لازم می‌داند و اجازه نمی‌دهد بدون حق به مال دیگری تجاوز شود و به این خاطر، غَصب و ربا و خدعه در بیع و معاملات و در وزن و پیمانه و رشوه …

بیشتر بخوانید »

حق حیات

حق حیات و آن اولین حق از حقوقی است که اسلام حمایت از آن را واجب کرده است، حق مقدس و مسلّمی است که هتک و بی‌حرمتی آن جایز نیست. خداوند سبحان می‌فرماید: ﴿وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِی حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّ﴾ [الاسراء: ۳۳]. «نفسی را که خداوند حرام کرده است، جز به حق نکشید». حقی که موجب نابودشدن نفس انسان …

بیشتر بخوانید »

آداب سلام

در اولین مرتبه حق آن است که رهگذر و مسافری که از سفر آمده، بر نشستگان سلام کند، و سوار بر پیاده، پیاده بر نشسته، کم بر بسیار، صغیر بر کبیر و کوچک بر بزرگ، سلام کند. و از حضرت صلی الله علیه و سلماین حدیث ثابت شده: «سوار بر پیاده، و پیاده بر نشسته و کم بر بسیار و …

بیشتر بخوانید »

حکم سلام

سلام سنت مؤکده است، ولی جواب سلام فرض است، چون خداوند فرموده است: ﴿وَإِذَا حُیِّیتُم بِتَحِیَّهٖ فَحَیُّواْ بِأَحۡسَنَ مِنۡهَآ أَوۡ رُدُّوهَآ﴾ [النساء: ۸۶]. «و چون به شما درود گفته شد، شما به صورتی بهتر از آن درود گویید یا همان را در پاسخ برگردانید». اگر کسی به شما گفت: «السلام علیکم»، شما به صورتی بهتر از آن و یا همانند …

بیشتر بخوانید »

چگونه سلام کنیم؟

کاملترین عبارت سلام «السلام علیکم ورحمه الله وبرکاته» می‌باشد. خداوند سبحان می‌فرماید: ﴿فَإِذَا دَخَلۡتُم بُیُوتٗا فَسَلِّمُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِکُمۡ تَحِیَّهٗ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُبَٰرَکَهٗ طَیِّبَهٗ﴾ [النور: ۶۱]. «پس چون به خانه‌هایی که [گفته شد] درآمدید، به یکدیگر سلام کنید درودی که نزد خدا مبارک و خوش است». لذا بعضی از شما به بعضی دیگر سلام و درود بفرستید که این کلمه …

بیشتر بخوانید »

پس باید کسب اجازه نمایند، همچنانکه پیشینیان آن‌ها این کار را می‌کردند

انسان‌ها طبعاً با انسان‌های دیگر انس و الفت می‌گیرند و به مصاحبه و معاشرت با یکدیگر حریص اند که با این الفت و همنشینی، تعاون و همکاری در بین مردم ایجاد می‌شود و مصالح جامعه در نزدیکترین وقت ممکن، با زحمات کمتر انجام‌پذیر است. این علایق در بین انسان‌ها، محبت و دوستی را تقویت می‌کند که این راه و روش، …

بیشتر بخوانید »

مقصود اسلام از واجبات انسانی چند نکته است

اول: آن‌هایی که باید مورد توجه قرار گیرند، [ضعیفان] انسانند و حق انسان آنست که شخصیت و انسانیتش محفوظ باشد، بدون هیچ کم و کاستی. دوم: آنان در تمام اجتماعات اکثریت دارند و جامعه صالح باید حال ایشان را بنماید که اگر خوب مراقبت بشوند، ممکن است در آینده مورد استفاده جامعه قرار گیرند و نفع داشته باشند و افرادی …

بیشتر بخوانید »

مرا با ضعیفانتان بخواهید

اولین وظیفه واجب انسانی، محبت و مودت نسبت به بینوایان و یتیمان و بچه‌های بی‌سرپرست و زنان و پیرزنان و فقرا و خدمتگذاران و مظلومین است که مسلمانان باید شرکت فعال در چاره‌جویی گرفتاری‌ها و مشکلات و دفع مضرّات وارده و نواقص مالی آنان را داشته باشند و کوشش به هر وسیلۀ ممکن برای رفاه و پیشرفت آنان بشود که …

بیشتر بخوانید »

نهی از آزار پدر و مادر

اسلام اذیت و آزار پدر و مادر، چه به گفتار یا به کردار و یا غیر آن را نهی کرده است و آن را از جمله گناهان کبیره قرار داده است. روایت بخاری از أبی بکره نقیع بن حارث روایت که پیامبر صلی الله علیه و سلمفرمود: «آیا می‌خواهید شما را از بزرگ‌ترین گناهان کبیره باخبر سازم؟ (و این سخن …

بیشتر بخوانید »

احسان به پدر و مادر بعد از فوت‌شان

نیکی به پدر و مادر بعد از وفاتشان نیز ادامه دارد و فقط به دوران حیاتشان مربوط نمی‌شود. مردی به خدمت حضرت صلی الله علیه و سلمآمد و گفت: «ای پیامبر خداr، آیا از نیکی به پدر و مادرم برایم چیزی مانده که بعد از مرگشان انجام دهم؟ حضرت صلی الله علیه و سلمفرمود: بله، دعا نمودن و طلب آمرزش …

بیشتر بخوانید »

اما حقوقی که بر اولاد لازم است تا نسبت به پدر و مادر انجام دهند

به آنان نیکی کند و در کار خیر مطیع باشد و با ادب و احترام در حضورشان باشد که اسلام این دستور و روش احترام به والدین را معین کرده و اولاد را به انجام آن ملزم نموده است. از ابن مسعود روایت شده که گفت: از رسول الله صلی الله علیه و سلمپرسیدم: «چه عملی در نزد خداوند متعال …

بیشتر بخوانید »

حق پدران از بزرگترین حقوق است

بعد از حق خداوند، حق پدر و مادر از تمام حقوق برتر است، خداوند متعال خالق حقیقی اولاد است و پدر و مادر مصدر و مسبب ایجاد اولاد، و والدین بخش مهم آن هستند که باید بذل و کوشش مناسبی را به خاطر تربیت اولاد و آمادگی آنان برای آن زندگی که شایسته شأن پدر و مادر است، داشته باشند.

بیشتر بخوانید »

اقداماتی برای آمادگی روحی

۱- و آشکارکردن فضایل و آثار فردی و اجتماعی آن، در حد آگاهی بچه، همچنین تفهیم رذایل و آثار سوء آن به او. ۲- باید خود پدران برای فرزندانشان الگوی شایسته و نیکوکار باشند، چون فرزند اکثراً عادت دارد که روش و اخلاق پدر را درنظر داشته باشد و می‌خواهد به او اقتدا کند و او را مجسم فضائل قرار …

بیشتر بخوانید »

مقصود از تربیت

مقصود از تربیت اولاد: رسیدن به آمادگی بدنی، عقلی و روحی است تا فرزند عضو مفیدی برای خود و مردم باشد. مقصود از آمادگی بدنی: این است که باید بچه را توانا و مهیا بار آورد تا جسم سالم و بنیۀ قوی و قدرت و توانایی، جهت برخورد با سختی‌هایی که شاید به آن دچار شود، را داشته باشد و …

بیشتر بخوانید »

تساوی دختر و پسر در تربیت

اسلام دختر و پسر را فرقی نگذاشته و هرکدام از دختر و پسر حق تربیت بر پدر دارند و باید علم نافع معارف ارزشمند را به آنان تعلیم کنند و از تأدیب و تهذیب کوتاهی ننمایند، تا انسانیت آنان تکمیل شود و توانایی قیام در مقابل بار سنگینی که بر دوش دارند داشته باشند. حضرت رسول صلی الله علیه و …

بیشتر بخوانید »

مواظب فرزندانتان باشید و آنان را خوب تربیت کنید

فرزندان امانتی هستند که خداوند آن امانت را در پیش پدران قرار داده که آنان مسؤول آن هستند، یعنی اگر خوب ادب و تربیت کنند مأجور، و اگر بد تربیت کنند مستوجب عقوبت هستند. از ابن عمر رصی الله عنهما روایت شده گفت: از حضرت رسول صلی الله علیه و سلمشنیدم که فرمود: «هریک از شما چوپان هستید، از چوپانیتان …

بیشتر بخوانید »

مشارکت و همکاری زن با مرد در عرصۀ معنوی

فعالیت‌های معنوی که زن و مرد در آن شریکند: حضور زن در مسجد، در نماز جمعه و جماعات، حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و سلمبه کسانی که می‌خواستند زنان را به مسجد رفتن منع کنند، فرمود: «لاَ تَمْنَعُوا إِمَاءَ اللَّهِ مَسَاجِدَ اللَّهِ». «کنیزان خدا را از مساجد خدا منع نکنید». البته به خاطر تخفیف حال‌شان نماز جمعه بر زنان …

بیشتر بخوانید »

خداوند شما برای شما از خودتان همسرانی قرار داد

قبل از اسلام زن حالت برده داشت، اگرچه بالفعل برده نبود؛ اما حقوقی مشروع و مشخص هم نداشت، نه اختیار مالکیت و نه حق اشتغال به کاری و نه حق انتخاب همسر داشت؛ خودش تملّک می‌شد ولی مالک نبود، موروث بود ولی وارث نبود؛ به زور و اکراه، شوهر داده می‌شد. وقتی که اسلام آمد، مقام زن را بالا برد …

بیشتر بخوانید »

خداوند مدارا را در تمام امور دوست دارد

خداوند تبارک و تعالی در تمام امور نرمش و مدارا و مهربانی را دوست دارد. اسلام، قاعده و دستور رفتار و روش با مردم را مشخص کرده و طریق حدود معامله را معین نموده و انسان را ملزم به رعایت آن کرده است که این راه و روش موجب خیر و منفعت زیاد و باعث امن و امان جامعه و …

بیشتر بخوانید »

شوخی در چهارچوب صداقت

شوخی و مزاح به خاطر سرور و خوشی و مؤانست و دلجویی و دلخوشی دادن در محدوده حق و راستی و اجتناب‌کردن از اذیت و آزار دیگران، جایز است. و آن شوخی و مزاحی است که پیامبر بزرگوار صلی الله علیه و سلمانجام داده است. به روایت ترمذی به سند صحیح از ابوهریره رضی الله عنه روایت شده، گفتند: یا …

بیشتر بخوانید »

جواز تعریض و کنایه

در تعریض‌هایی که ناچار و ناگزیرم به دروغ متوسل شویم، از کنایه استفاده می‌کنیم چون کنایه از تصریح مناسبتر است. از عمران بن حصین روایت شده که حضرت صلی الله علیه و سلمفرمود: «به راستی که در تعریض مجال دروغ هست»([۱]). مثالِ تعریض، به روایت ابوبکر صدیق رضی الله عنه هنگامی که از او پرسیدند در وقت هجرت چه کسی …

بیشتر بخوانید »

جواز دروغ مصلحت‌آمیز

اسلام دروغ را حرام کرده و از گناهان زشت و قبیح دانسته است و لیکن در بعضی حالات آن را استثنا کرده، از جمله اگر معلوم شود در آن دروغ مصلحتی از مصالح باشد مانند راندن دشمن و دورکردن آن از جبهه جنگ و یا مُصالحه بین دو متخاصم (طرفین درگیر) و یا برای مصلحتی در بین زن و شوهر …

بیشتر بخوانید »

بیزاری از دروغ

اسلام دروغ را زشت و قبیح دانسته و از آن نفرت دارد و آن را از روش و خصلت‌های کافران قلمداد می‌کند و دروغگو را توبیخ و به بدترین عذاب تهدید نموده است. ﴿وَلَا تَقُولُواْ لِمَا تَصِفُ أَلۡسِنَتُکُمُ ٱلۡکَذِبَ هَٰذَا حَلَٰلٞ وَهَٰذَا حَرَامٞ لِّتَفۡتَرُواْ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡکَذِبَۚ إِنَّ ٱلَّذِینَ یَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡکَذِبَ لَا یُفۡلِحُونَ ١١۶ مَتَٰعٞ قَلِیلٞ وَلَهُمۡ عَذَابٌ …

بیشتر بخوانید »

وفای به عهد از راستی است

و از انواع راستی: وفای به عهد است، چه این کار با خدای متعال باشد یا با مردم، فرقی ندارد و یکسان است. همچنانکه خداوند سبحان می‌فرماید: ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَوۡفُواْ بِٱلۡعُقُودِ﴾ [المائده: ۱]. «ای کسانی که ایمان آورده‌اید! به قراردادهای خود وفا کنید». ﴿یَٰٓأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ لِمَ تَقُولُونَ مَا لَا تَفۡعَلُونَ ٢ کَبُرَ مَقۡتًا عِندَ ٱللَّهِ أَن تَقُولُواْ مَا …

بیشتر بخوانید »

اقسام صداقت و راستی

راستی و درستی چند نوع است: ۱- صداقت در زبان. ۲- و صداقت در نیت و اراده. ۳- صداقت در قصد و عزم. ۴- صداقت در عهد و قرار. ۵- صداقت در اعمال و کردار. امام غزالی در گفتارهایش انواع صداقت را نام برده که این خلاصه‌ای از آن است:   الف. راستی در زبان: و آن شامل اخبار مطابق …

بیشتر بخوانید »

راستی ستون فضیلت‌هاست، نشانۀ برتری و راهنمای کمال و جلوه‌ای از جلوه‌های اخلاق پاک است

راستی ضامن ادای حق و حقوق انسانیت است و اطمینان بین فرد و جامعه را استوار می‌سازد، دانشمند و حاکم و قاضی و تاجر و مرد و زن و کوچک و بزرگ از آن بی‌نیاز نمی‌شوند؛ مادامی که همگی آن‌ها در یک جامعه باهم باشند و باهم زندگی کنند و با همدیگر با صداقت و راستی داد و ستد کنند …

بیشتر بخوانید »

دعوت به سوی امانت

اولین دلیل رعایت امانت این است که اسلام، انسان را به امانت دعوت نموده و امانت را دوست دارد و به آن دستور داده است. ﴿إِنَّ ٱللَّهَ یَأۡمُرُکُمۡ أَن تُؤَدُّواْ ٱلۡأَمَٰنَٰتِ إِلَىٰٓ أَهۡلِهَا﴾ [النساء: ۵۸]. «خدا به شما فرمان می‌دهد که سپرده‌ها را به صاحبان آن‌ها باز پس دهید». ﴿فَلۡیُؤَدِّ ٱلَّذِی ٱؤۡتُمِنَ أَمَٰنَتَهُۥ وَلۡیَتَّقِ ٱللَّهَ رَبَّهُۥ﴾ [البقره: ۲۸۳]. «پس آن …

بیشتر بخوانید »

اهمیت آراسته‌شدن به اخلاق امانت‌داری

امانت از فضائلی است که نه فرد و نه جامعه در معرکه زندگی از آن بی‌نیاز نیستند، تا در زندگی به انتهای مقصود و تحقق نیازهای مطلوب برسند، چون جامعه اگر امانت‌دار نباشد ثابت و استوار نیست و دارای دستور و قواعد مشخصی نخواهد بود، مگر این که افراد آن امانتدار باشند و با آن بنای حیات خود را مستحکم …

بیشتر بخوانید »

دعوت اسلام به احسان

اسلام انسان را به احسان دعوت کرده و به سوی فضایل احسان تشویق می‌نماید که سعی و کوشش در آن موجب نجات است، به راستی که تمرین احسان مفیدترین وسیله برای استوارساختن فضیلت‌ها و اثر بخشی ریشه‌های کرامت در نفس انسان است و برای یکسان‌شدن مراتب انسانی در زندگی، و بخشش نیکی به کسی که احتیاج شدید به نیکی دارد. …

بیشتر بخوانید »

احسان دو معنی دربر دارد

(الف): استواری بر نیکی‌کردن: گفته می‌شود؛ فلان شخص رفتارش خوب است، وقتی که درستکار و امین باشد. خداوند متعال می‌فرماید: ﴿ٱلَّذِیٓ أَحۡسَنَ کُلَّ شَیۡءٍ خَلَقَهُۥ﴾ [السجده: ۷]. «همانکس که هرچیز را آفریده نیکو آفریده است». (ب): نعمت بخشیدن و به کسی نیکی کردن همچنانکه شاعر گفته است: أحسن إلى الناس تستعبد قلوبهم   فطالـما استعبد الإنسان إحسان نسبت به مردم …

بیشتر بخوانید »

آثار اخلاقی حج

حج رفتار و روش بخصوصی است و یک نوع عادت دادن به صبر عملی و مجاهدت نفس در رسیدن به بالاترین وصف و نمونه کامل و برجسته و داخل‌شدن در زندگی خالص روحانی که در آن حالت قلب‌ها پر از محبت الهی می‌شوند و حنجره‌ها صدادار به ذکر و ثنای خداوند متعال روان می‌شوند. لباس احرام می‌پوشد و آن لباسی …

بیشتر بخوانید »

اسرار اخلاقی روزه

روزه تنها خودداری از مفطرات نیست؛ بلکه دوری از تمامی گناهان و تخلفات است. انسان روزه‌دار به جز سخن خیر، حق تکلّم ندارد و نباید کاری انجام دهد که مخالف طاعت و عبادتش باشد. حضرت رسول صلی الله علیه و سلمبه این مطلب اشاره نموده و می‌فرماید: «الصِّیَامُ جُنَّهٌ» روزه سپر است؛ سپری در مقابل منکرات و فتنه‌انگیزی‌ها، به این …

بیشتر بخوانید »