اخلاق

گناهی که در حق مردم مرتکب شوی بدتر از هفتاد گناهی است که در حق الله باشد، چرا که خداوند ممکن است در قیامت تو را ببخشد، اما مردم حتما از تو قصاص خواهند گرفت.

یکی از بزرگ‌ترین نشانه‌های توفیق این است که خداوند انسان را راهنمای خیر قرار دهد. پیامبر ص می‌فرماید: «خوش به حال کسی که الله کلیدهای خیر و نیکی را به دست او قرار داده و وای بر کسی که الله کلیدهای شر و بدی را به دست او گذاشته است».

عقل از انتقادِ بسیار تاثیر می‌پذیرد چنان‌که بدن از ضربات پی در پی متاثر می‌گردد و تسلیم می‌شود. عقل را با شلاق رسانه کتک می‌زنند و هرگاه تسلیم شد می‌گویند: این انتخاب اوست! او آزاد است. به این می‌گویند: دمکراسی!

عاقل میان غرب‌گرایی در صنعت و غرب‌گرایی در دین و اخلاق تفاوت قائل است. خردمند از همه کس بهره می‌برد، حتی از حیوانات؛ از سگ وفاداری را می‌آموزد نه زوزه کشیدن، و از کرکس پرواز را نه خوردن مردار!.

بزرگ‌ترین فتنه برای انسان این است که همهٔ دلایل را در برابر او بیاورند اما باز قانع نشود: ﴿وَمَن یُرِدِ ٱللَّهُ فِتۡنَتَهُۥ فَلَن تَمۡلِکَ لَهُۥ مِنَ ٱللَّهِ شَیۡ‍ًٔاۚ أُوْلَٰٓئِکَ ٱلَّذِینَ لَمۡ یُرِدِ ٱللَّهُ أَن یُطَهِّرَ قُلُوبَهُمۡۚ﴾ [المائده: ۴۱]. «و هر که را الله بخواهد به فتنه بیندازد هرگز در برابر الله برای او از دست تو چیزی بر نمی‌آید. اینان …

سلطهٔ اخلاق بزرگ‌تر از سلطهٔ مال و جاه و قدرت است. پیامبر خدا صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «شما نمی‌توانید همهٔ مردم را با اموال خود جذب نمایید، اما می‌توانید با روی گشاده و اخلاق نیک آنان را به‌سوی خود مایل کنید».

نعمت باعث سرکشی و فراموشیِ انسان می‌شود. برای همین الله او را به دردها و سختی‌ها مبتلا می‌کند تا پروردگارش را یاد کند و به‌سوی او باز گردد: ﴿وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِکَ فَأَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ یَتَضَرَّعُونَ۴٢﴾ [الأنعام: ۴۲]. «بی‌شک [پیامبرانی را] به‌سوی امت‌های پیش از تو فرستادیم، پس آن‌ها را به تنگی معیشت و بیماری دچار ساختیم …

هنگام اشتباه، بزرگوار اندوهگین می‌شود و نصیحت می‌کند، و لئیم شاد می‌شود و رسوا می‌کند.

هرگاه الله هلاکت ستمگر را اراده نماید او را دچار فریب و استدراج می‌کند تا با پای خود به‌سوی قتلگاهش برود: ﴿فَذَرۡنِی وَمَن یُکَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِیثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَیۡثُ لَا یَعۡلَمُونَ۴۴ وَأُمۡلِی لَهُمۡۚ إِنَّ کَیۡدِی مَتِینٌ۴۵﴾ [القلم: ۴۴-۴۵]. «پس مرا با کسی که این سخن را دروغ می‌انگارد واگذار؛ به تدریج آنان را به طوری که متوجه نشوند به‌سوی عذاب …

خودنمایی و بی‌حجابی و برهنگی نخستین هدف ابلیس و ذریهٔ اوست: ﴿یَٰبَنِیٓ ءَادَمَ لَا یَفۡتِنَنَّکُمُ ٱلشَّیۡطَٰنُ کَمَآ أَخۡرَجَ أَبَوَیۡکُم مِّنَ ٱلۡجَنَّهِ یَنزِعُ عَنۡهُمَا لِبَاسَهُمَا لِیُرِیَهُمَا سَوۡءَٰتِهِمَآۚ﴾ [الأعراف: ۲۷] «ای فرزندان آدم شیطان شما را به فتنه نیندازد چنان‌که پدر و مادر شما را از بهشت بیرون راند و لباس‌شان را از آنان برکند تا عورت‌هایشان را بر آنان نمایان سازد…».

  روستاییان تصمیم گرفتند براى بارش باران دعا کنند. در روزیکه براى دعا جمع شدند تنها یک پسربچه با خود چتر داشت. این یعنی ایمان…     کودک یک ساله اى را تصور کنید، زمانیکه شما او را به هوا پرت میکنید او میخندد زیرا میداند او را خواهید گرفت. این یعنى اعتماد…   هر شب ما به رختخواب میرویم، …

  إمام بن القیم رحمه الله فرمودند :   کمبود موفقیت، پنهان شدن حق، پژمردگی ذکر،دوری خلق، و دوری بین بنده و پروردگارش و منع اجابت دعا از گناه سرچشمه می گیرد.   کتاب الفوائد ۳۲

  ️«نزدیک‌ ترین مردم به رحمت الله کسانی هستند، که بیشتر استغفار می ‌کنند، و به سوی او باز می ‌گردند:» ️»اللّه متعال میفرماید ﴿…لَوْلَا تَسْتَغْفِرُونَ اللَّهَ لَعَلَّکُمْ تُرْحَمُونَ﴾ «چرا از اللّه آمرزش نمی ‌خواهید؛ امید است، که مورد رحمت قرار گیرید» (نمل:۴۶)

    هرلحظه و هرزمان چهار دوربین زنده در حال فیلمبرداری از زندگی ما هستند که قرار است روزی در قیامت تمام زندگی ما را به نمایش بگذارند؟ *دوربین اول* خود خدا است. ألَمْ یَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ یَری؛ ‏آیا انسان نمیداند که خدا او را نگاه میکند؟ سوره مبارکه علق آیه /۱۴ *دومین دوربین* ملائک مقرب خدا هستند؛ ما یَلْفِظُ …

  ابوعبدالرحمن محمد بن حسین رحمه الله می‌فرماید: بانویی به نام عایشه عبادت‌گزار بسیار بزرگی بود، دخترش را مورد خطاب قرار داده این‌چنین می‌گفت: نسبت به آن چیزی که فنا می‌شود (از بین می‌رود) خوشحال، و در صورت از بین رفتنش غمگین مباش. در اطاعت و بندگی الله، احساس خوشحالی بکن و از این‌که (خدای ناخواسته) از نگاه و توجهات …

  در این برهه از زمان که خودخواهی و رجحانات نفسانی به اوج خود رسیده و هیچ‌گونه توجهی نسبت به حقوق دیگران نمی‌شود، واقعاً واقعه‌ای که الان ذکر می‌گردد بسیار آموزنده می‌باشد. علامه ابن جوزی رحمه الله در این مورد می‌فرماید: در بغداد تاجر متأهلی زندگی می‌کرد، بعد از مدتی دومین ازدواجش را نمود، اما همسر اول از جریان ازدواج …

  شب در خاموشی و آرامش کامل در حال گذر است، خلیفه وقت «امیرالمؤمنین حضرت عمر فاروق» جهت بررسی اوضاع شهر و مردم در سطح شهر در حال گشت‌زنی است، ناگهان از منزلی صدای گفتگوی مادری با دخترش به گوش رسید که به او می‌گفت: شیر را با آب مخلوط کن. اما دختر این پاسخ را به مادرش می‌دهد: خیر، …

  هریک از زنان مسلمان در صدر اسلام الگوهای سازندۀ اخلاق عالیه و شایسته اسلامی در پرتو صبر و استقامت و ایثار و امانتداری برای آینده‌گان بوده‌اند و هستند. «اکنون به واقعه‌ای که برای یک خانواده مسلمان در صدر اسلام پیش آمد، می‌پردازیم تا قداست واقعی آن قدسیان هرچه بهتر نمایان گردد». فرزند حضرت ابوطلحه رضی الله عنه بیمار است، …

  رسول الله صلی الله علیه وسلم علاوه از همسر میت، برای دیگر خویشاوندان مرده مدت سه روز را برای عزا مقرر فرمودند، بانوان مسلمان در صدر اسلام بر همین دستورالعمل عمل می‌کردند. بعد از این‌که برادر حضرت زینب بنت جحش وفات کرد، بعد از سه روز به عزا نشستند در روز چهارم وقتی جمعی جهت اظهار تسلیت به خدمت …

  حضرت حفص بن عمر الجعفی رحمه الله می‌فرماید: در یمن بانویی به نام خنساء بنت خدام زندگی می‌کرد. چهل سال به‌طور مدام روزه بود تا جائی‌که پوست و استخوانش یک‌نواخت گردید، در یاد الله به اندازه‌ای گریست که هر دو چشمش نابینا گردید، به خاطر همین مجاهدت‌ها به آن درجه از معنویت رسید که شخصیت‌های برجسته‌ای هم‌چون حضرت طاووس رحمه …

  حضرت ابو ایوب قریشی رحمه الله می‌فرماید: یکی از بانوان خانوده‌شان، بسیار عبادت‌گزار و بر نماز و روزه بسیار مواظبت و مداومت داشت. روزی شیطان خواست از این طریق وی را بفریبد: ای بانوی بزرگوار، اگر همین‌طور به نماز و روزه‌ات ادامه دهید احتمال دارد به‌طول کلی جسمت نحیف و سایر اعضای بدنت ضعیف گردد. لذا بهتر همین است …

  حضرت فضیل بن عیاض رحمه الله می‌فرمایند: حضرت عبدالواحد بن زید رحمه الله سه شب متوالی این دعا را نمود: ای بارالهی، شریک زندگی‌ام را در بهشت به من در همین دنیا نشان بده، می‌گویند: یک شب در عالم خواب به او گفتند که شریک زندگی‌ات در بهشت، میمونۀ سوداء خواهد بود. پرسیدم: او کجاست؟ گفته شد: در کوه و …

  ابواسحاق طبری روایت می‌کند: شخصی به نام احمد بن سلمان رحمه الله در عصر خودش از عباد بزرگ بود، طبری در شرح حال این بزرگوار می‌فرماید: احمد بن سلمان رحمه الله عموماً روزها را روزه می‌گرفت، با یک قرص نان افطار می‌نمود و قطعه‌ای از همین نان را جدا می‌کرد، زیرا در روز جمعه یک قرص کامل نان را …

  با توجه به این‌که زیاد بن زیاد برده‌ای بیش نبود، اما شخصیت برجسته‌ای چون عمر بن عبدالعزیز رحمه الله نیز احترام وی را به‌جای می‌آورد، امام مالک بن انس رحمه الله می‌فرماید: زیاد بن زیاد رحمه الله از عبادت‌گزاران و فرزانگان و پرهیزگاران می‌باشد. محمد بن منکدر رحمه الله می‌گوید: زیاد بن زیاد رحمه الله را در آن حالی در مسجد دیدم که …

  حضرت سعید بن مسیب رحمه الله از بزرگان عصر تابعین است، آوازه و شهرت، علم و تقوی ایشان هرکجا را در برگرفته، یکی از خادمانش به‌نام بدر بیان می‌کند: بر حضرت سعید بن مسیب رحمه الله چهل سال به‌طور مدام طوری گذشت که قبل از اذان به مسجد تشریف می‌بردند. عبدالله بن محمد رحمه الله می‌گوید: حضرت سعید بن مسیب رحمه الله …

  حضرت عمر رضی الله عنه می‌فرمایند: روزی در محضر رسول الله صلی الله علیه وسلم حاضر بودیم، آثار حصیر بر کمر مبارک نمایان بود، به رسول الله صلی الله علیه وسلم عرض نمودم، که این حصیر را چرا عوض نمی‌کنید؟ در پاسخ فرمودند: ای عمر، دنیا برای ما نیست

  حضرت ابو هریره رضی الله عنه قصد رفتن به جائی را دارند، در مسیر راه با جمعی از اصحابش در حالی‌که پیش‌شان گوسفند کباب شده‌ای گذاشته شده بود، برخورد می‌کنند. از حضرت ابو هریره  رضی الله عنه تقاضا می‌کنند تا به همراه آنان غذا بخورند، اما حضرت ابو هریره  رضی الله عنه در آن حالی‌که غذاها را می‌نگرند، سرشان …

  کشش و تمایل به عیش و عشرت دنیا آن‌چنان بر خلفای بنی امیه و بنی عباس سایه افکنده بود که محاسن و ارزش‌های مثبت و معنوی آنان در هاله‌ای از ابهامات و ناباوری‌ها فرو رفته بود. از بین آن خلفاء، هارون الرشید (خلیفه عباسی) را می‌توان نام برد. هرچند برخی از وی به شدت تنقید نموده‌اند، اما برخی دیگر …

  بعد از عهد طلائی خلفای راشدین رضی الله عنهم معیار حکومت‌ها آن‌طور که می‌بایست باقی نماند، اما با توجه با این‌همه زوال عدالت، باز هم خبری از خلفای بنی‌امیه و بنی‌عباس آن‌چنان در اوج معنویت بوده‌اند که از ارتکاب هرگونه عمل زشت و ناشایست شرمنده و وحشت‌زده می‌شدند. از ترس این‌که مبادا وقت موعود الهی بسر رسد. از زمرۀ …

  یحیی بن اکثم شبی را در نزد مأمون (خلیفه عباسی) گزراند، یحیی می‌گوید: پاسی از شب گذشته بود که از خواب بیدار شدم، از جایم برخاستم تا جهت رفع تشنگی آب بنوشم، در همین ضمن مأمون هم از خواب برخاست و گفت: چه خبر است؟ گفتم: تشنه‌ام می‌خواهم آب بنوشم، فوراً از جایش بلند شد و برایم آب آورد. …

  حضرت ابراهیم بن المهلب رحمه الله می‌فرماید: یک دفعه غلامی را در بیابان دیدم که مشغول خواندن نماز بود، همانجا ایستادم تا ببینم برای چه و به چه هدفی در این صحرا نماز می‌خواند، وقتی از خواندن نماز فارغ شد از او پرسیدم: آیا در این بیابان همدم و مونسی داری؟ گفت: آری، دوباره پرسیدم: آیا زادراه و توشه‌ای به …

  محمد بن سلام رحمه الله از علمای طراز اول عصرش بشمار می‌رفت. از بین تألیفات و تصنیفات‌شان، کتاب «طبقات الشعراء» در فن شعر و شاعری بسیار مشهور می‌باشد، امام احمد بن حنبل رحمه الله از شاگردان برومند این شخصیت بزرگوار بودند، حسین بن فهم رحمه الله از شاگردان ایشان می‌فرماید: یک مرتبه محمد بن سلام به عنوان میهمان به نزد ما تشریف …

  علامه زمخشری از علمای مشهور علم تفسیر و لغت از ناحیۀ پا لنگ بود، علامه دامغانی رحمه الله از ایشان پرسید که چگونه پایتان لنگ شد؟ در پاسخ گفت: دوران کودکی‌ام گنجشکی را با نخی بسته بودم و آن را طوری کشیدم که پایش شکست. از این سانحه مادرم بسیار غمگین گشت و گفت: خدا پایت را بشکند. به هر …

  یک دفعه ابو حازم رحمه الله در محضر حضرت عمر بن عبدالعزیز رحمه الله حضور داشت، حضرت عمر بن عبدالعزیز از این بزرگوار خواستار پند و اندرزی شد. ابوحازم رحمه الله فرمود: «ای خلیفه، دراز بکش و بیندیش که مرگ بر بالینت سایه افکنده و از خودت بپرس که در این وقت چه چیزی را بیشتر می‌خواهی، لذا همان چیز را …

  مجالس موعظۀ حضرت شیخ عبدالقادر گیلانی رحمه الله در راستای پذیرش معنویت آنچنان مؤثر می‌بود که بر قلب‌های مرده، روح مسیحائی دمیده می‌شد، اکنون به چند گفتار از این شیخ بزرگوار رحمه الله توجه بفرمائید: بیدار شدنت را برای بعد از مرگ مگذار، زیرا بیداری آن وقت سودی نخواهد داشت، این حقیقت را همیشه بپذیر که آخرین روز همین امروز …

  خالد بن یزید رحمه الله از علما و عرفای برجسته، که در علم حدیث مرتبۀ بسیار بلندی داشت تا جائی که امام زهری رحمه الله نیز از ایشان نقل روایت می‌نمود. در حق‌گوئی به غیر از خدا، از دیگران کوچک‌ترین ترس و واهمه‌ای نداشت. چنانچه عبدالملک بن مروان (از خلفای بنی‌امیه) را چندین مرتبه به خاطر ارتکاب اشتباهاتش مورد …

  یحیی بن معاذ  از بزرگان عهد خودشان بود، یک دفعه فرمود: «دنیا ویرانه‌ای است و از این دنیا همان قلبی ویرانه‌تر است که در پی آبادی دنیا باشد. آخرت محل آبادی است و در قبال آخرت همان قلبی آبادتر است که در فکر آبادانی آخرت باشد. برادر تو همان شخصی است که تو را از عیب‌هایت آگاه سازد و …

  حضرت حسن بصری می‌فرماید: در محله‌ای از محله‌های بصره آنچنان آتش‌سوزی رخ داد که به غیر از یک کپر، چیزی دیگر باقی نماند. والی بصره حضرت ابوموسی اشعریس بود، بعد از تحقیقات معلوم گردید که آن کپر متعلق به درویشی بود که در آن محل زندگی می‌نمود، چنانچه وی از خداوند این دعا را نموده بود که بر اثر …

  عبدالواحد بن زید می‌فرماید: روزی به بازار رفتم، در مسیر راه با یک شخص جذامی، در حالیکه بدنش مجروح بود برخورد کردم، بچه‌های شرور و ویلگرد محله وی را با سنگ طوری می‌زدند که بر اثر آن رخسارش خون‌آلود شده بود، با توجه به این باز هم لب‌هایش حرکت می‌کرد، به نزدش رفتم تا ببینم چه می‌گوید، متوجه شدم …

： یکی از صفتهایی که زینت بخش اخلاق و ایمان یک انسان است؛ حیای اوست. داشتن این صفت است که او را از بسیاری از اخلاقهای زشت و گناهان دیگر دور نگه می‌دارد، و نبود آن یعنی آنکه هرچه دل بخواهد انجام دهد! پس بر والدین شایسته است که این خصلت و صفت نیک را در فرزندان خود پرورش دهند …

شریعت پاک اسلام ما را راهنمایی کرده برای آنکه به گناه نیافتیم، از مقدمات آن گناه پرهیز کنیم. زیرا شیطان می‌کوشد تا اندک اندک انسان را به سمت گناه اصلی بکشاند، از اینرو سعی دارد تا ابتدا او را به مقدمات گناه مبتلا کند. مثلا نگاه به نامحرم مقدمه ای برای گناه زنا است، پس کسی که این مقدمه را …

بزرگ‌ترین بیماری قلبی آن است که انسان از انجام وظیفه‌ای که به خاطرش آفریده شده است، خودداری کند. قلب به خاطر شناخت و محبت الله آفریده شده است و جایگاه محبت خداوند در قلب انسان است؛ بنابراین اگر همه چیز را در این دنیا شناختی و همه‌ی مهارت‌های موجود در این دنیا را به خوبی آموختی، ولی قادر به شناخت …

عَنْ أَبِی هُرَیْرَهَ رضی الله عنه: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص قَالَ: «لاَ یَدْخُلُ الْجَنَّهَ مَنْ لاَ یَأْمَنُ جَارُهُ بَوَائِقَهُ» (مسلم/۴۶) ترجمه: ابوهریره رضی الله عنه روایت می‌کند که رسول الله ص فرمود: «کسی که همسایه‌اش از اذیت و آزارش در امان نباشد، وارد بهشت نمیشود

”راه اول“ الله متعال می فرماید: {فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ} «مرا یاد کنید،تا شما را یاد کنم» (بقره/۱۵۲) ”راه دوم“ الله متعال می فرماید: {نَسُــواْ اللّهَ فَنَسِیَهُمْ} «الله را فراموش کردند، الله نیز فراموششان کرد» (توبه/۶۷) پس بنابراین: ای برادر و خواهر مسلمانم حـق انـتـخاب بـا خـود شـماسـت. بهترین راه را انتخاب کنید، تا در نزد الله متعال سربلند شوید، براستی که …

داستانک شاگرد و استاد استادی با شاگردش از باغی میگذشت…چشمشان به یک کفش کهنه افتاد.شاگرد گفت گمان میکنم این کفشهای کارگرى است که در این باغ کار میکند. بیا با پنهان کردن کفشها عکس العمل کارگر را ببینیم و بعد کفشها را پس بدهیم و کمى شاد شویم ..! استاد گفت چرا براى خنده خود او را ناراحت کنیم؛ بیا …