فقه

زمان شروع و انتهای اعتکاف

شخصی می خواهد دهه ی اخیر رمضان را در مسجد اعتکاف کند؛ از چه وقت در مسجد داخل شود؟ انتهای اعتکافش تا چه وقت است؟   الحمدلله، بخاری و مسلم از عائشه روایت می کنند که گفت:[کان النبی صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ إذا أراد أن یَعْتَکِفَ صلَّی الفجر ثم دخل مُتَکَفَهُ ] بخاری (۲۴۱)، و مسلم (۱۱۷۳) [چون پیامبرصَلَّی اللَّهُ …

بیشتر بخوانید »

حکم درآوردن دندان و کشیدن خون در ایام رمضان

آیا درآوردن دندان، فرو بردن آب دهان و کشیدن خون برای نمونه گیری، موجب باطل شدن روزه می شود؟   الحمدلله، خون ریزی در اثر کشیدن دندان و مانند آن روزه را باطل نمی کند، زیرا تأثیر این خون ریزی مانند تأثیر حجامت نیست. روزه همچنین بخاطر کشیدن خون برای نمونه گیری باطل نمی گردد، چون احیاناً پزشک مجبور به …

بیشتر بخوانید »

حکم خونی که خود به خود از بدن خارج می شود.

مسافری در یکی از ایام ماه رمضان بعد از نماز ظهر به طور ناگهانی از ناحیه ی بینی یا دهان دچار خون ریزی می شود و با این وجود روزه اش را به اتمام می رساند. اکنون چندین سال از آن اتفاق گذشته است و شخص مذکور هنوز هم عوض آن روزه را نگرفته است، آیا قضای روزه بر او …

بیشتر بخوانید »

حکم استعمال داروی تنقیه برای روزه دار.

آیا در ماه رمضان می توان از داروی تنقیه (دارویی که از راه مقعد استعمال می شود) استفاده نمود؟   الحمدلله، مصرف داروی تنقیه مورد اختلاف علماست: عده ای از علما معتقدند استعمال چنین دارویی روزه را می شکند؛ زیرا هر چیزی که به شکم برسد، ناقض روزه است. عده ای دیگر گفته اند این عمل موجب ابطال روزه نمی …

بیشتر بخوانید »

حکم استعمال شیاف برای روزه دار.

استعمال شیاف در ایام رمضان چه حکمی دارد؟   الحمدلله، اشکالی ندارد چون این چیز طعام و شراب محسوب نمی شود و حکم طعام و شراب را ندارد و مسلّم است که خداوند طعام و شراب را حرام کرده است. پس آنچه که طعام و شراب باشد و یا قائم مقام طعام و شراب باشد روزه را می شکند در …

بیشتر بخوانید »

حکم استفاده از سرمه و قطره برای روزه دار

استفاده از سرمه و چکاندن قطره در چشم، گوش و بینی برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، گذاشتن سرمه در چشم، ریختن قطره در گوش، چشم و بینی برای روزه دار اشکالی ندارد، حتی اگر مزّه ی آن را در حلقش احساس نماید، به دلیل این که این ها خوردن و آشامیدن به حساب نمی آیند، بنابراین در …

بیشتر بخوانید »

حکم تزریق آمپول در ایام رمضان برای شخص روزه دار.

آیا تزریق آمپول، روزه را باطل می کند؟   الحمدلله، دو نوع آمپول وجود دارد: نوعی از آن ها انسان را از آب و خوراک بی نیاز می سازد و هدف از آن تغذیه و احساس نکردن گرسنگی است، این نوع آمپول روزه را باطل می کند، بنابراین هر چیزی که به نوعی کار تغذیه را انجام بدهد شکننده ی …

بیشتر بخوانید »

آیا روزه با ریختن قطره باطل می شود؟ آیا روزه با استفراغ باطل می شود؟

در کتاب ( الضیاء اللامع) – کتابی از ابن عثیمین {«الضیاء الامع من الخطب الجوامع» شیخ ابن عثیمین رحمه الله (۲/۴۶۶،۴۶۵) نقل به معنی }- در خطبه ی مخصوصی پیرامون رمضان و متعلّقات آن چنین آمده است: همچنین اگر بدون قصد، استفراغ کرد یا در چشم یا گوش قطره ریخت روزه اش باطل نمی شود. نظر شما راجع به این …

بیشتر بخوانید »

حکم استفاده از داروی جلوگیری از قاعدگی.

برخی از خانم ها بخاطر جلوگیری از قاعدگی ماهانه، دارو و قرص مصرف می کنند چون دوست ندارند از خیر و برکت روزه های رمضان محروم شده و به آوردن قضایی مجبور بشوند. آیا کارشان درست است؟ یا این که در این موضوع شرایطی وجود دارد؟   الحمدلله، من شخصاً ترجیح می دهم که خانم ها نباید این کار را …

بیشتر بخوانید »

استفاده از روغن و کرم در رمضان.

آیا روغن و کرمی که جهت شادابی پوست استفاده می شود و مانع رسیدن آب به پوست نیست برای روزه دار ضرر دارد؟     الحمدلله، اشکالی در این کار نیست- چنانچه به آن نیاز باشد. زیرا روغن و چربی به پوست مالیده می شود و به داخل جسم نفوذ نمی کند، بر فرض این که در منافذ بدن داخل …

بیشتر بخوانید »

حکم استفاده ی روزه دار از اسپری

در بعضی از داروخانه ها اسپری تنفسی به فروش می رود که برخی از بیمارانی که نفس تنگی دارند از این اسپره ها استفاده می کنند. آیا شخص روزه دار می تواند از اسپره استفاده کند؟   الحمدلله، آری! روزه دار می تواند از اسپره استفاده نماید چه روزه اش روزه ی فرض باشد یا نفل، زیرا اسپره به معده …

بیشتر بخوانید »

استفاده از خمیر داندان برای شخص روزه دار.

استفاده از خمیر دندان برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، استفاده از خمیر دندان اگر به معده نرود جایز است، ولی بهتر است که نظافت دهان و دندان بعد از غروب انجام شود، زیرا خمیر با قدرت نفوذ می کند و احیاناً بدون آن که شخص متوجه شود به معده می رسد، از این رهگذر است که رسول …

بیشتر بخوانید »

حکم شنا برای روزه دار

شنا در دریا یا در استخر برای روزه دار چه حکمی دارد؟   الحمدلله، به نظر ما شنا برای روزه دار در دریا و یا در استخر جایز است، عمق استخر زیاد باشد یا کم به هر صورت که می خواهد شنا کند و در زیر آب فرو رود ولی دقت کند که آب در شکمش فرو نرود. شنا موجب …

بیشتر بخوانید »

حکم چشیدن خوراک برای روزه دار.

آیا برای آشپز ِ روزه دار جایز است که غذا را بچشد تا از کیفیت آن مطمئن شود؟   الحمدلله، اگر نیازی به این کار باشد اشکالی ندارد، بدین صورت که مقداری از خوراک را گرفته و آن را سر زبانش بگذارد و مزّه کند تا از کیفیت آن مطمئن شود؛ ولی نباید چیزی از آن را ببلعد؛ بلکه آن …

بیشتر بخوانید »

حکم مسواک برای روزه دار بعد از زوال.

مسواک بعد از زوال برای روزه دار چه حکمی دارد؟ دلیل کسانی که آن را مکروه می دانند چیست؟   الحمدلله، قول صحیح آن است که مسواک برای روزه دار و غیر روزه دار در تمام اوقات مستحب است و همچنین برای روزه دار، قبل از زوال و بعد از آن جایز است. به دلیل حدیث عامر بن ربیعه«رضی الله …

بیشتر بخوانید »

حکم روزه در حال جنابت

آیا روزه ی شخصی که جنب است درست می باشد؟   الحمدلله، در حدیث ثابت شده است که:[ أن النبی کان یُدْرِکُهُ الفجر وهو جُنُب من أهلِهِ، ثم یغتسل ویصوم] «احیاناً فجر صادق طلوع می کرد در حالی که پیامبرصَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَسَلَّمَ به علت نزدیکی با همسرش( در شب) هنوز در حال جنابت بود و بعد از طلوع فجر …

بیشتر بخوانید »

مسافت سفر که خوردن روزه را جایز می کند.

مسافت چند کیلومتر، خوردن روزه را واجب می کند؟ مسافر اگر روزه اش را نخورد حکمش چیست؟   الحمدلله، بعضی از علما قصر نمازهای چهار رکعتی و خوردن روزه را در هر سفری که عرفاً سفر، نامیده می شود اجازه داده اند؛ ولی جمهور علما مسافت سفر را هشتاد کیلومتر تعیین کرده اند. اگر شخصی در ماه رمضان هنگام سفر …

بیشتر بخوانید »

مسافر نمی تواند روزه اش را بخورد مگر آن که از شهر خارج شود

بنده به همراه جمعی از دوستانم در سال ۱۴۰۱ از مدینه منوره جهت ادای عمره عازم مکه شدیم، لازم است بگویم که ما در محله ای نزدیک فرودگاه مدینه سکونت داریم، و شما می دانید که فرودگاه واقع در شرق مدینه است. ما هنگامی که از منازل خود خارج شده و به وسط مدینه که رسیدیم روزه را خوردیم، چون …

بیشتر بخوانید »

برای مسافر گرفتن روزه بهتر است یا نگرفتن آن؟

شخصی به روزه گرفتن روزهای دوشنبه و پنج شنبه و روزه های مستحب پایبند است ایشان در حال مسافرت بهتر است که روزه بگیرد یا بهتر آن است که روزه نگیرد؟     الحمدلله، در حدیث آمده است که شخصی به نام حمزه ابن عمرو بسیار روزه می گرفت و زیاد مسافرت می کرد؛ ایشان از رسول الله صَلَّی اللَّهُ …

بیشتر بخوانید »

حکم کسی که نیت سفر می کند و قبل از آن که شهرش را ترک کند، روزه اش را با آمیزش جنسی می شکند

شخصی با خانواده اش در روز رمضان قصد سفر می کند و قبل از آن که از محدوده ی شهر خارج شود با همسرش آمیزش می کند، آیا جریمه ای دارد. عده ای از مردم می گویند: بر او کفاره ای نیست چون انس «رضی الله عنه» وقتی که قصد سفر نمود، داخل کشتی روزه اش را خورد.   الحمدلله، …

بیشتر بخوانید »

شخصی در سفر روزه اش را خورده است هنگامی که به محل اقامتش می رسد آیا ساعت های باقی مانده از روز را امساک کند یا بخورد؟

    الحمدلله، خوردن در سفر رخصتی است که الله تعالی آن را به خاطر رفاه و آسایش مسافران در نظر گرفته است. پس به محض این که سبب رخصت ( مسافرت) پایان می یابد، همراه آن خود رخصت نیز تمام می شود. بنابراین شخصی که در روز، وارد محل اقامتش می شود واجب است که ادامه ی روز را …

بیشتر بخوانید »

اقامت موقّت و یا رسیدن به شهر خود در روز امساک را بر مسافر واجب نمی کند؟

مسافری به شهری سفر می کند و در آن جا چند روزی بعنوان مسافر می ماند و یا مسافری در روز رمضان به شهر خودش می رسد آیا امساک کند یا خیر؟   الحمدلله، رسیدن مسافر به شهری دیگر موجب انقطاع سفر و حکم آن نمی شود، بلکه این شخص همچنان مسافر محسوب می شود، بنابراین جایز است که روزه …

بیشتر بخوانید »

مسافری که موقتاً مقیم شده است تا چند روز می تواند از قصر استفاده کند؟

آیا مسافری در اثنای سفر،ایامی را که در شهری می ماند می تواند روزه اش را بخورد آن گونه که می تواند نمازش را قصر بخواند؟     الحمدلله، آری، مسافر می تواند در اثنای سفر و در حین اقامت موقت در شهری روزه اش را بخورد آن گونه که می تواند نمازش را قصر بخواند تا زمانی که حکم …

بیشتر بخوانید »

حکم آمیزش مسافر با همسرش در روز رمضان

زن و شوهری با هم به مسافرت می روند، شوهر از رخصت شرعی استفاده نموده و روزه نمی گیرد، اما زن ترجیح می دهد روزه شود، آیا جایز است که: – شوهر با زن روزه دارش آمیزش کند؟ – اگر آمیزش کردند بر آن ها کفاره لازم است یا خیر؟ – چنانچه زن با اکراه از جانب شوهر تن به …

بیشتر بخوانید »

مریض چه وقت می تواند روزه اش را بخورد؟

دچار بیماری کلیوی شده ام، پزشکان توصیه کرده اند که روزه نگیرم، ولی من به توصیه هایشان اهمیت نمی دهم و روزه می گیرم، به همین خاطر درد کلیه هایم بیشتر و بیشتر می شود، آیا اگر روزه نگیرم گناهکار می شوم ؟ لطفاً کفاره ی روزهایی را که روزه نمی گیرم توضیح بدهید.   الحمدلله، هر زمانی که روزه …

بیشتر بخوانید »

شرایط پزشکی که به مریض دستور خوردن روزه را می دهد

آیا به دستور هر پزشکی درباره ی خوردن روزه می توان اعتماد کرد یا این که پزشک باید مسلمان باشد؟   الحمدلله، پزشک غیر مسلمان اگر در کارش متخصص و در گفتارش صادق باشد و به مریض بگوید که روزه برایت ضرر دارد مریض می تواند به او اعتماد کرده و روزه اش را بخورد خصوصاً اگر عذر بیمار شدید …

بیشتر بخوانید »

زنی بعد از طلوع فجر صادق از قاعدگی پاک می شود، حکمش چیست؟

زنی بعد از طلوع فجر صادق از قاعدگی پاک می شود آیا از خوردن دست نگه داشته و این روز را روزه بگیرد آیا به عنوان یک روزه محسوب می شود، یا این که بعداً قضای آن را بجا بیاورد؟   الحمدلله، اگر خون در عین وقت طلوع فجر صادق یا کمی جلوتر از آن قطع بشود روزه اش صحیح …

بیشتر بخوانید »

حکم روزه ‌ی سالمندان و زنان باردار و شیرده

حکم روزه‌ ‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی سالمندان، بیماران، زنان باردار و شیرده ( که اگر روزه شوند شیرشان خشک می شود ) چیست؟ آیا می توانند روزه نشوند و بجای هر روز به یک مسکین خوراک بدهند؟   الحمدلله، اولاً: افراد ناتوان و ضعیفی که قادر به روز گرفتن نیستند از قبیل پیرمرد و پیرزن، می توانند روزه را بخورند و در ازای …

بیشتر بخوانید »

حکم افطار در رمضان به خاطر سختی کار

در دومین جمعه ی ماه رمضان از خطیب نماز جمعه ی یکی از مساجد شنیدم که می گفت: کارگری که فقط از طریق کارگری امرار معاش می کند، چنانچه کارش بسیار سخت باشد: می تواند افطار کند و در ازای هر روزه به یک مسکین طعام بدهد یا این که در ازای هر روز پانزده درهم پرداخت کند. لطفاً توضیح …

بیشتر بخوانید »

حکم خوردن در رمضان بخاطر سختی امتحانات

خانمی سؤال می ‌کنند که شش روزه از رمضان را بدلیل سختی امتحانات روزه   نگرفته ام؛ زیرا اگر روزه می گرفتم نمی توانستم درسهایم را بخوانم، حکمش چیست؟     الحمدلله، خوردن روزه ی رمضان بخاطر امتحانات کاری ناجایز است؛ زیرا ایشان می توانستند دروس خود را در شب، مطالعه نمایند، نیازی نبود که افطار کنند. این خانم باید توبه …

بیشتر بخوانید »

آیا قضای رمضان پیاپی و بدون فاصله باشد

کسی که بنا به عذری چند روز از رمضان را افطار نموده است؛ آیا بر او واجب است قضای آن را پیاپی و بدون فاصله بگیرد و یا می تواند با فاصله بگیرد؟   الحمدلله، نظریه ی صحیح این است که بجا آوردن قضای رمضان بدون فاصله جایز است و نیازی نیست که پیاپی و بدون فاصله باشد؛ زیرا دستور …

بیشتر بخوانید »

چه چیزهایی روزه را باطل می کند ؟

الحمدلله، هر یک از شش مورد زیر روزه را باطل می‌کند: ۱ و ۲ – خوردن و آشامیدن عمدی، لذا اگر کسی از روی فراموشی چیزی را بخورد یا بنوشد (روزه او باطل نمی‌شود و) نه قضای روزه بر او لازم است و نه کفاره : از ابوهریره روایت است که پیامبر صلی الله علیه و سلم فرمود : (من …

بیشتر بخوانید »

روزه سنت یا واجب

من روزه گرفته ام  والبته سحری نیز کرده ام ونیت نیز کرده ام اما فردایش رمضان نبوده، ایا روزه نفلی جواز دارد یا خیر؟   الحمدلله،   اگر منظور شما روزه گرفتن آخرین روز شعبان و قبل از رمضان باشد و کسی برای احتیاط روزه بگیرد، مثلا روز ۳۰ شعبان را احتیاطا روزه بگیرد که شاید روز اول رمضان باشد، …

بیشتر بخوانید »

آیامعیار شروع و انتهاء رمضان دیدن هلال در هر کشور است؟

در افغانستان دو عید و دو روزه بود، یک اعلان را دادگاه عالی کشور به پیروی از عربستان نمود ولی یکی از علماء انرا نپذیرفته و روز بعد عید کردند از نظر چه حکم دارد این موضوع؟     الحمدلله،   اختلاف مطالع نزد علماء معتبر میباشد، یعنی ممکن است رؤیت هلال در یک کشور با دیگری فرق کند، و …

بیشتر بخوانید »

آیا هنگام روزه میشود دندانها را نزد دندانپزشک پر کرد؟

    الحمدلله،   اشکالی ندارد که شخص روزه دار نزد دندانپزشک برود تا اینکه دندانهایش را پاک کند، سیم کشی کند، بِکَشَد، و یا پُر کند، حتی اگر دندانپزشک سوزن بی حسی نیز استعمال کند، زیرا این اشیاء ربطی به خوردن و آشامیدن ندارد، ولی بایست مواظب باشی که چیزی از قبیل خون، آب، یا مواد دیگری هنگام عملیات …

بیشتر بخوانید »

آیا در رمضان استفاده از مسواک و چیزهای خوشبو جائز است؟

آیا در رمضان استفاده از مسواک و چیزهای خوشبو جائز است؟   الحمدلله، قول صحیح آن است که مسواک برای روزه دار و غیر روزه دار در تمام اوقات مستحب است و همین برای روزه دار، قبل از زوال و بعد از آن جایز است. به دلیل حدیث عامر بن ربیعه«رضی الله عنه» که در سنن آمده است: رأیتُ رسولَ …

بیشتر بخوانید »

آیا خوردن قرص برای جلوگیری از عادت ماهیانه در رمضان جائز هست؟

آیا خوردن قرص برای جلوگیری از عادت ماهیانه در رمضان جائز هست؟   الحمدلله،   استفاده از قرص ضد قاعدگی اگر بمنظور اتمام عبادت مانند عمره، ادراک لیله القدر، قراءه قرآن در رمضان، نماز تراویح و از این قبیل مسائل باشد اشکالی ندارد و حرام نیست، ولی اگر به نیت این استفاده شود که روزه را در رمضان کامل بگیرند …

بیشتر بخوانید »

آیا استفاده از عطر و مواد خوشبو کننده به روزه نقصانی می رساند؟

آیا عطر و مواد خوشبو کننده به روزه نقصانی میرساند؟ ۲ – آیااستفاده از کریم برای صورت در ماه مبارک رمضان جواز دارد؟   الحمدلله،   اشکالی در این کار نیست چنانچه به آن نیاز باشد، زیرا مواد خوشبو و عطر و کریم و غیره به پوست مالیده می شوند و به داخل جسم نفوذ نمی کنند، بر فرض این …

بیشتر بخوانید »

آیا وارد شدن مایعات از طریق غیر دهان و بینی و گوش به بدن روزه را باطل می کند؟

سوال من در مورد روزه است. من دو ساعت بعد از نماز صبح به دلیل اندسکوبی ومعاینه روده با ید وسیله ومقداری مایع از طریق مقعد وارد بدنم شده ودر ان زمان متوجه به روزه نبودم وروزه ام را تا شام افطار نکردم.ایا روزه ام درست است یا باید قضا بگیرم.   الحمدلله، مصرف داروی تنقیه مورد اختلاف علماست: عده …

بیشتر بخوانید »

عادت ماهیانه در رمضان

اگر زنی درماه مبارک رمضان در حالیکه روزه دارد عا دت ماهانه (حیض) اوپیداشود.چه باید بکند. اگر روزه خودرا افطارنماید.آیاکفاره لازم است یا قضا.   الحمدلله،   برای زنی که در حالت عادت ماهانه میباشد حرام است که روزه بگیرد و اگر در حین روزه عادت ماهانه اش شروع شود حتی اگر پنج دقیقه قبل از غروب آفتاب باشد نیز …

بیشتر بخوانید »

آیا روزه با استمناء کردن باطل می شود و آیا قضاء و کفارت دارد؟

الحمدلله،   اولا استمناء جائز نیست چه در رمضان و چه غیر رمضان باشد، ولی اگر کسی در رمضان انجام دهد گناهش بزرگتر خواهد بود زیرا حرمت ماه رمضان و روزه را شکسته است.   ولی بهر حال اگر کسی در رمضان استمناء کند، باید اولا توبه و استغفار کند، و ثانیا فقط یک روز بجای آنروز قضاء کند و …

بیشتر بخوانید »

قضای روزه های فوت شده؟

بنده جوان ۲۲ ساله مسلمان هستم، سالهای اول بلوغم دچار یک بدبختی که ناشی از کم علمی و ضعف إیمان بود شدم، که مشخصاً ۷ روز روزه ماه مبارک رمضان را بدون عذر شرعی إفطار کردم(العیاذ باالله). حالا میخواهم کفاره بدهم، بناء سوال بنده اینست که آیا کفاره برای روزه ۷ روز معادل إطعام ۶۰ مسکین در هفت روز است؟ …

بیشتر بخوانید »

حکم مضمضه (آب در دهان زدن و بیرون انداختن) برای شخص روزه دار چیست؟

با سلام خدمت استاد گرامی حکم مضمضه (آب در دهان زدن و بیرون انداختن) برای شخص روزه دار چیست؟   الحمدلله،   مضمضه کردن (آب در دهان زدن و بیرون انداختن) واجب است چه هنگام غسل و چه وضوء، و چه برای شخص روزه دار و چه اوقات غیر روزه، و جائز نیست که کسی مضمضه هنگام غسل واجب و …

بیشتر بخوانید »

روزه گرفتنِ ماه رمضان چه حکمی دارد؟

روزه گرفتنِ ماه رمضان چه حکمی دارد؟ الحمدلله، روزه ی ماه مبارک رمضان بدلیل نص کتاب، سنت، و اجماع مسلمین فرض است، الله تعالی می فرماید:[ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیَامُ کَمَا کُتِبَ عَلَی الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ (۱۸۳) ]     ( بقره:۱۸۳) «ای کسانی که ایمان آورده اید روزه بر شما فرض شده است همانگونه که بر …

بیشتر بخوانید »

سن روزه گرفتن برای پسران و دختران

لطفاً سن تکلیف پسران و دختران را توضیح دهید؟   الحمدلله، تکلیف، با بلوغ و عقل محقّق می گردد، پس هر گاه انسانِ عاقل به بلوغت، برسد مکلف محسوب می شود چه مرد باشد، چه زن؛ از آن پس احکام شریعت بر او لازم می شوند. البته علایم بلوغ در پسران و دختران متفاوت است. علایم بلوغ: قاعدگی و باردار …

بیشتر بخوانید »