مجالس وعظ و پند و اندرز حضرت امام ربانی شیخ عبدالقادر گیلانی رحمه الله تبلور انوار و برکات و حسنات میبود. موعظههایشان بسیار مؤثر و موجب دگرگونی قلبهای مرده میگردید. خداوند بر شیخ عفیل الدین مبارک رحمه الله رحم بفرماید که بیش از شصت موعظه از مواعظ امام را طوری به رشتۀ تحریر درآورده که الان هم برای شیفتگان و …
بیشتر بخوانید »سبب افزایش مرتبۀ معنویت و کمالات
ابواسحاق طبری روایت میکند: شخصی به نام احمد بن سلمان رحمه الله در عصر خودش از عباد بزرگ بود، طبری در شرح حال این بزرگوار میفرماید: احمد بن سلمان رحمه الله عموماً روزها را روزه میگرفت، با یک قرص نان افطار مینمود و قطعهای از همین نان را جدا میکرد، زیرا در روز جمعه یک قرص کامل نان را …
بیشتر بخوانید »محافظشان الله است
مردم جهت دیداربینی از حضرت عبدالله بن مبارک رحمه الله در منزلشان به صف ایستادهاند و با جوش و خروش و اشتیاق کامل در حال ملاقات با این بزرگوار هستند، اینطور معلوم میگردد که دارند دار فانی را الوداع میگویند، کلیۀ سرمایه و دارائیشان را بین کسانی که در حال رفت و آمد هستند، دارند که تقسیم میکنند، قناعت …
بیشتر بخوانید »استغناء بندگان نیک خدا از سلطنت و سرمایۀ مردم
حضرت سفیان رحمه الله روایت میکند یک مرتبه پسر سلیمان بن عبدالملک (از خلفای بنی عباس) نزد امام طاووس رحمه الله آمد، اما ایشان توجهی نکردند، گفته شد که پسر سلیمان بن عبدالملک تشریف آورده، حضرت طاووس رحمه الله فرمودند: بسیار خوب، اما قصداً به سوی وی التفاتی نکردم، تا این احساس را بکند که در دنیا افرادی وجود دارند که …
بیشتر بخوانید »کدام گناه؟
حسن بصری رحمه الله (از بزرگان و اولیاء الله) در آن مقام شامخ معنویت قرار گرفته بود که بر اثر عظمت خشیت الهی و وضعیت هولناک قیامت هرگز به سوی دنیا متمایل و از فکر و اندیشه نسبت به آخرت غافل نماند، مردم وی را هرگز در حال تبسم ندیدند، تا جائیکه کوچکترین لبخندی هم برایشان احساس بیگانگی میکرد، …
بیشتر بخوانید »باورم نبود تا به حال زنده بمانم
بیان بصری رحمه الله میفرماید: روزی در حرم مکه نشسته بودم و در جلو روی من جوانی مشغول عبادت بود، شخصی را دیدم که در پی این بود وی را مبلغ پولی بدهد، اما آن جوان پولها را تحویل نگرفت و اینچنین گفت: به این پولها نیازی ندارم. آن شخص گفت: بسیار خوب، اما اینها را بگیر و بین نیازمندان …
بیشتر بخوانید »بزرگی به تقوی است نه به نژاد
با توجه به اینکه زیاد بن زیاد بردهای بیش نبود، اما شخصیت برجستهای چون عمر بن عبدالعزیز رحمه الله نیز احترام وی را بهجای میآورد، امام مالک بن انس رحمه الله میفرماید: زیاد بن زیاد رحمه الله از عبادتگزاران و فرزانگان و پرهیزگاران میباشد. محمد بن منکدر رحمه الله میگوید: زیاد بن زیاد رحمه الله را در آن حالی در مسجد دیدم که …
بیشتر بخوانید »معزز و ذلیلبودن انسان در اختیار خودش میباشد
حضرت سعید بن مسیب رحمه الله از بزرگان عصر تابعین است، آوازه و شهرت، علم و تقوی ایشان هرکجا را در برگرفته، یکی از خادمانش بهنام بدر بیان میکند: بر حضرت سعید بن مسیب رحمه الله چهل سال بهطور مدام طوری گذشت که قبل از اذان به مسجد تشریف میبردند. عبدالله بن محمد رحمه الله میگوید: حضرت سعید بن مسیب رحمه الله …
بیشتر بخوانید »واکنش سردار لشکر نسبت به برکناریاش
بعد از رحلت جانگداز حضرت ابوبکر صدیق رضی الله عنه بار سنگین خلافت بر دوش حضرت عمر رضی الله عنه سنگینی میکرد، در ارتباط با امور امنیتی و نظامی با سردار رشید اسلام حضرت خالد بن ولید رضی الله عنه گفتگوئی در جریان است. اما حضرت عمر رضی الله عنه از این گفتگو جواب رضایتبخش و مثبتی نمییابد. بالاخره طی حکمی …
بیشتر بخوانید »حضرت امام ابوحنیفه و فکر آخرت
یزید ابن کمیت روایت میکند: یک دفعه مشغول خواندن نماز عشاء بودیم، حضرت امام ابوحنیفه رحمه الله نیز بین ما حضور داشت، به محض اینکه امام جماعت این آیه: ﴿إِذَا زُلۡزِلَتِ ٱلۡأَرۡضُ زِلۡزَالَهَا ١﴾ [الزلزله: ۱]([۱]). را خواند و بعداً نماز به پایان رسید و مردم از مسجد خارج شدند، امام ابوحنیفه رحمه الله را دردیم که به فکر فرو …
بیشتر بخوانید »مهدی خلیفه عباسی و کفشهای رسول الله
مهدی از (خلفای بنی عباس) نسبت به رسول الله صلی الله علیه وسلم ارادت بهخصوصی داشت، یک دفعه شخصی یک جفت کفشی را در حالیکه در پارچهای پیچیده بود تحت این عنوان که کفشهای مبارک رسول الله صلی الله علیه وسلم هستند به مهدی تقدیم نمود، مهدی کفشها را گرفته آنها را فوراً روی دیدههایش نهاد و به کسیکه …
بیشتر بخوانید »چگونگی زندگی اسلاف
در عصر حاضر کیفیت معیشتی ما در آن ناز و نعمتی غرق شده بود که هر بامداد و شام این آوای را همیشه سر میدهیم: «هل من مزید»، با پیش آمدن کوچکترین ناگواری و یا مشکلی، با بیماری مهلک ناسپاسی و ناشکری مواجه خواهیم شد، اما اگر بیائیم سیمای فرزانگان صدر اسلام را از نزدیک مورد بررسی قرار دهیم …
بیشتر بخوانید »عدالتخواهی خلفا
منصور (خلیفه عباسی) از استوانههای خلافت بنی عباس بهشمار میآید، خردمندی و دوراندیشی و فراستش، عظمت و روحیۀ نوینی به خلافت عباسی بخشیده بود، رجحانات سیاسی ایشان مملو از احساسات اسلامی بود. یک دفعه به مهدی گفت: بقای نعمتهای الهی موقوف به شکر و سپاسگزاری از ذات الی میباشد، در ضمن نوشتن وصیتنامه اینچنین میفرماید: فرزندم، در عوض محافظت …
بیشتر بخوانید »حضرت معاویه و دنیا
کارنامههای درخشان ایشان در تاریخ محفوظ و مکتوب است، به دستورشان تاریخنویسی آغاز گردید. مؤرخین در بیان حالات ایشان مینویسند که: از عظمت و خوف ذات الهی و وقایع هولناک قیامت به شدت میترسید. امور دینی را به خوبی احساس مینمود و نسبت به آنها اظهار ندامت و پشیمانی میکرد. یک دفعه هنگام سفر برایشان فرشی پهن گردید و …
بیشتر بخوانید »نبرد حق و باطل
جای تعجب و حیرانی است و چقدر باعث درد و غم است که هلاکوخان الان در پی هتک حرمت همسر خلیفۀ وقت میباشد، از سوی دیگر آن بانوی عفیف و پاکدامن از قصد و ارادۀ شوم هلاکوخان باخبر گردیده و الان در این اندیشه است که هلاکوخان را چگونه از پای در آورد، در همچنین وضعیت بسیار تیره و …
بیشتر بخوانید »فقدان عقل عاقلان موجب نابودی بیگناهان
تاتاریان نسبت به قدرت و نیرویشان به حدی دچار غرور هستند که بهطور کلی بغداد را زیرورو نمودهاند، بچههای شیرخوار به چه وضع وحشتناک و فجیعی دارند که قتلعام میگردند، عفت و ناموس زنان پاکدامن بیجهت از سوی آن ناکسان در حال هتک حرمت میباشد، جوانان گروه گروه دارند به جوخههای اعدام سپرده میشوند، تا بهحال تاریخ اسلام شاهد …
بیشتر بخوانید »سلطان صلاح الدین و صلیبیان
سلطان صلاح الدین رحمه الله از همان شخصیتهای بلندپایۀ جهان اسلام هستند که جهان اسلام به وجود پرافتخارآفرین آنان افتخار میورزد. و جهان کفر تا به حال از نام این مجاهد بزرگ در وحشت میباشد. آری، شمشیر برندۀ این سردار رشید اسلام همیشه جهت سربلندی دین مبین اسلام بهکار گرفته شد، و برای محافظت از کیان اسلامی علیه متجاوزین …
بیشتر بخوانید »شیخ عزالدین بن السلام و تحولات مسلمین
تاتاریان بر بغداد یورش بردهاند، وضعیت بر این تمدن و فرهنگ قدیمی اسلامی در حال حاضر غیرعادی میباشد، توان و قدرت مسلمین از هم گسیخته شده، ترس و وحشت، قدرت و توان آنان را مغلوب ساخته. آری، وقوع این همه تحولات بیسبب نبود، همین مسلمانان به خوبی مشاهده کرده بودند که خورشید درخشان و پرحرارت عظمت و عزتشان چگونه …
بیشتر بخوانید »امانتداری
ابو موسی یونس بن عبدالاعلی رحمه الله از دوستان نزدیک امام شافعی رحمه الله و از فقهای بزرگ شمرده میشد. واقعه بسیار عجیب و غریبی را در ارتباط با دیانت و امانتداری بیان کردند، ابن خلکان به روایت از «الـمنتظم فی أخبار من سکن المقطم» بیان میکند که ابوموسی فرمود: یک دفعه شخصی از شخصی دیگر قرضی گرفت و …
بیشتر بخوانید »محراب جایگاه راز و نیاز با پروردگار
محمد بن حسین انصاری از علمای برجسته صدر اسلام بهشمار میرود، از طرف حضرت عمرو بن العاصس بهعنوان امام جمعه مسجد جامع مصر منصوب گردید، طلاب زیادی از ایشان در رشتههای مختلف (حدیث، فقه و تفسیر) کسب فیض مینمودند، و در قبال این خدمت از کسی معاوضهای نمیگرفت. ضیاءالدین روایت میکند: یک دفعه پدرم نامهای به من داد تا …
بیشتر بخوانید »یوسف بن یحیی و مسئله خلق قرآن
یوسف بن یحیی رحمه الله از یاران نزدیک امام شافعی رحمه الله است، در علوم و فنون متعددی مهارت کامل داشت، در عهد خلافت واثق بالله (از خلفای بنی عباس) از مصر به بغداد آمد. در این دوران در آنجا مسئلۀ خلق قرآن بسیار گرم بود. از ایشان خواسته شد تا نسبت به مسئۀ خلق قرآن فتوی صادر کند، اما …
بیشتر بخوانید »شیخ عزالدین معاملۀ باغ را میکند
واقعهای از حضرت شیخ عزالدین رحمه الله اینچنین مشهور است که: یک مرتبه در دمشق قحطسالی واقع شد، همسرش به وی چند درهم داد تا در عوض آن باغی بخرد. اما ایشان در قبال آن پولها گندم خریده و بین نیازمندان تقسیم نمود، وقتی به منزل تشریف آورد و همسرش در مورد معامله و خرید باغ جویا شد، در …
بیشتر بخوانید »فراست مؤمن
علامه سبکی رحمه الله میفرماید: عبدالله بن بلتاجی رحمه الله و شیخ عزالدین بن عبدالسلام رحمه الله با هم دوست و بسیار صمیمی بودند، عبدالله بلتاجی رحمه الله در روستا زندگی میکرد و هر سال از روستا برای شیخ عزالدین رحمه الله هدایا و تحفه میفرستاد. یک دفعه در میان هدیههائی که فرستاده بود قوطی پنیری هم موجود بود، وقتی قاصد وارد شهر …
بیشتر بخوانید »حضرت سلمان فارسی رضی الله عنه به عنوان استاندار مداین
حضرت سلمان فارسی رضی الله عنه به عنوان استاندار مداین در حال بازدید از اماکن عمومی میباشد، اما وضعیت ظاهری ایشان طوری است که کسی ایشان را نمیشناسد و به صورت یک کارگر وی را نگاه میکنند، در همین ضمن قرار بود نمایشگاه تجارتی بزرگی در مداین برگزار گردد، به همین خاطر تجار در حال بردن کالاهای تجارتی خویش …
بیشتر بخوانید »وصیت امام رازی
وقتی وفات حضرت امام رازی رحمه الله نزدیک گردید، در ضمن وصیتی فرمودند: نباید بعد از وفاتم خبر درگذشتم پخش گردد، و در اینمورد به سختی عمل نمائید، سپس طبق شریعت مرا به خاک سپارید، و تا مدتی در کنار قبرم قرآن مجید را تلاوت نمائید و از خداوند این دعا را بنمائید: «پروردگارا، انسان حقیر و ذلیلی به …
بیشتر بخوانید »حضرت عبدالله بن زبیر در نماز
«نماز معراجگاه مؤمنین است، آنجائی که عاشق و معشوق با هم به راز و نیاز میپردازند، آنجائی که همۀ پیوندهای فنا از هم گسیخته و پیوند بقا ظهور مییابد». با کمال تأسف در حال حاضر کالبد بیجان نماز به عنوان رسم و شعار در میان ما باقی مانده، و با فرارسیدن وقت نماز، نماز فرض بهجای آورده میشود بدون …
بیشتر بخوانید »دنیا برای ما نیست
حضرت عمر رضی الله عنه میفرمایند: روزی در محضر رسول الله صلی الله علیه وسلم حاضر بودیم، آثار حصیر بر کمر مبارک نمایان بود، به رسول الله صلی الله علیه وسلم عرض نمودم، که این حصیر را چرا عوض نمیکنید؟ در پاسخ فرمودند: ای عمر، دنیا برای ما نیست
بیشتر بخوانید »برادران، نمیتوانم بخورم
حضرت ابو هریره رضی الله عنه قصد رفتن به جائی را دارند، در مسیر راه با جمعی از اصحابش در حالیکه پیششان گوسفند کباب شدهای گذاشته شده بود، برخورد میکنند. از حضرت ابو هریره رضی الله عنه تقاضا میکنند تا به همراه آنان غذا بخورند، اما حضرت ابو هریره رضی الله عنه در آن حالیکه غذاها را مینگرند، سرشان …
بیشتر بخوانید »دنیا در نزد خداوند چه ارزشی دارد؟
رسول الله صلی الله علیه وسلم با جمعی از اصحاب بزرگوارش از جائی میگذشتند، (راوی بیان میکند) که در مسیر راه گوسفند مردهای افتاده بود، رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند: چه کسی حاضر است این گوسفند مرده را به یک درهم بخرد؟ اصحابش فرمودند: یا رسول الله، کسی حاضر نیست این را مجانا بردارد چه رسد به …
بیشتر بخوانید »عشق امام مالک نسبت به رسول الله صلی الله علیه وسلم
حضرت امام مالک رحمه الله در بحر بیکران عشق رسول الله صلی الله علیه وسلم آنچنان غوطهور بود و از ترس اینکه مبادا در خارج از مدینه وفات نماید، از شهر مدینه خارج نمیشد، هنگام عبور از کوچههای مدینه، قدمهایش را با احتیاط کامل بر روی زمین میگذاشت به این گمان شاید قدم مبارک رسول الله صلی الله علیه وسلم …
بیشتر بخوانید »آثار زهد و تقوی در عهد خلافت عباسیان
همانطور که حضرت عمر بن عبدالعزیز رحمه الله در عهد خلافت امویها در اجرای احکام شریعت و عدالت اسلامی شهرت به سزائی داشت، به همین صورت در عهد خلافت عباسیان، مهتدی هم از آنچنان شهرت و عظمتی برخوردار بود، در زهد و تقوی در عصر خودش نظیری نداشت، قبل از اینکه بر مسند خلافت برسد، مخارج روزانۀ دربار تقریباً …
بیشتر بخوانید »شوق و خوف حضرت عمر رضی الله عنه
معیار شناسائی اخلاق و خشیت هر شخصی موقوف به چگونگی خشیت الهی وی میباشد، شخصیت بزرگی چون حضرت عمرس بر اثر شدت خوف الهی آنچنان لرزه بر اندام میشد و به خود میپیچید که برخی مواقع میگفت: اگر از آسمان این ندا آید که به جز یک نفر، همه از اهل بهشتاند، باز هم این تصور را خواهم نمود …
بیشتر بخوانید »سیمای یک عبادتگزار
مسلم بن یسار رحمه الله از زمره عبادتگزاران عصر خویش بهشمار میرفت، یکی از افراد خاندان ابن سیرین بیان میکند: مسلم بن یسار رحمه الله را در حال سجده در مسجد دیدم، محل سجدهشان بر اثر اشکهایشان خیس شده بود. حبیب بن شهید میگوید: یک دفعه مسلم بن یسار رحمه الله مشغول خواندن نماز بود که در نزدیکی همان محل آتشسوزی …
بیشتر بخوانید »ترس از فراست مؤمن
حضرت یوسف همدانی رحمه الله از زمرۀ علما و صاحبان کرامت بود. ابن خلکان پیرامون این شخصیت بزرگوار میفرماید: فراست معنوی ایشان بسیار قوی بود، هنگامی که به بغداد تشریف آورد، اهل بغداد تحت تأثیر معنویت، علم و کمالات ایشان قرار گرفتند. و بسیاری از انسانهای گمراه و از حقیقت دور، راه هدایت و معرفت الهی را بار دیگر بازیافتند. …
بیشتر بخوانید »توهین زشت و قبیح و افترای عظیم یهودیان به لوط علیه السلام
توهین زشت و قبیح و افترای عظیم یهودیان به لوط علیه السلام، اینکه او با دو دختر خود زنا کرده است العیاذ بالله. این افترای عظیم در تورات (عهد عتیق)، کتاب پیدایش، فصل ۱۹ چنین آمده است: ۲۹ و هنگامی که خدا شهرهای وادی را هلاک کرد، خدا ابراهیم را به یاد آورد، و لوط را از آن انقلاب بیرون …
بیشتر بخوانید »توهین به خدا و کشتی گرفتن یعقوب علیه السلام با خدا و شکست خوردن خدا در کُشتی
این توهینات شرمناک و کذبیات وقیح در تورات، کتاب پیدایش، فصل ۳۲ چنین آمده است: ۲۱ پس ارمغان، پیش از او عبور کرد و او آن شب را در خیمهگاه بسر برد. ۲۲ و شبانگاه، خودش برخاست و دو زوجه و دو کنیز و یازده پسر خویش را برداشته، ایشان را از معبر یبوق عبور داد. ۲۳ ایشان را …
بیشتر بخوانید »توهین یهودیان به پیامبر خدا سلیمان علیه السلام، در تورات تحریف شده، کتاب پادشاهان فصل یازدهم
چنین آمده است: فصل ۱۱ ۱ و سلیمان پادشاه سوای دختر فرعون، زنان غریب بسیاری را از موآبیان و عَمّونیان و ادومیان و صیدونیان و حِتِّیان دوست میداشت. ۲ از امتهایی که خداوند درباره ایشان بنیاسرائیل را فرموده بود که شما به ایشان درنیایید و ایشان به شما درنیایند، مبادا دل شما را به پیروی خدایان خود مایل گردانند. …
بیشتر بخوانید »وضعیت منفی و مثبت هر شخص را باید در نظر گرفت
کشش و تمایل به عیش و عشرت دنیا آنچنان بر خلفای بنی امیه و بنی عباس سایه افکنده بود که محاسن و ارزشهای مثبت و معنوی آنان در هالهای از ابهامات و ناباوریها فرو رفته بود. از بین آن خلفاء، هارون الرشید (خلیفه عباسی) را میتوان نام برد. هرچند برخی از وی به شدت تنقید نمودهاند، اما برخی دیگر …
بیشتر بخوانید »پیوند اصحاب رضی الله عنهم با قرآن
شب در آرامش کاملی در حال گذشتن است، خاموشی خوشگواری منطقه وسیعی را در بر گرفته، زیرا این منطقه کوهستانی و ریگستانی بود و تمام منطقه را سرمای شدیدی در بر گرفته بود، در دامنۀ همین کوهها لشکری از سپاه اسلام از جبههای برگشته و جهت استراحت در همین منطقه خیمهزن شده بود. جمعی از لشکریان به خواب فرو …
بیشتر بخوانید »پاسخ به نامۀ هارون الرشید
بغداد (دار الخلافه) به خوبی مزین و آراسته شده است، هارون الرشید (خلیفه وقت) بر مسند خلافت جلوهافروز است، در هر کجای پایتخت، مجالس عیش و سرگرمیها و جشن و سرور برپا است، میزگردها و نشستهای علما و اندیشمندان و مجالس پرجوش و خروش مشاعره نیز منعقد گردیده، سپاسنامهها، تقدیرنامهها و مدالهای اعزاز نیز در حال تقسیم شدن میباشند، …
بیشتر بخوانید »انسان باید همیشه حقگو باشد
ابوجعفر منصور (خلیفه عباسی) جهت برگزاری مراسم حج در مکه حضور دارد، در یکی از شبها شخصی که خودش را در نزدیکی ملتزم رسانده بود اینچنین دعا میفرمود: پروردگارا، فریادم را به تو میرسانم، از فتنه و فساد دنیا گرفته تا آن ظلم و طمعی که بر اثرش حقوق صاحبان حق پایمال میگردد، بعد از به پایان رسیدن طواف …
بیشتر بخوانید »امام ابوحنیفه و صاحبان قدرت
ابن هبیره فرماندهی سپاه امویان را در منطقه عراق به عهده داشت، یک مرتبه ابن هبیره به حضرت امام ابوحنیفه رحمه الله گفت: اگر به دربار تشریف آوری، مدیون احسانات شما خواهیم بود. امام رحمه الله فرمود: از ملاقات با تو چه کار بکنم؟ اگر با خوشروئی و محبت برخورد کنی، از آن بیم خواهم داشت که مبادا در دام تزویر …
بیشتر بخوانید »دنیا را از خالقش هم تقاضا نکردهام
هشام بن عبدالمالک از خلفای بنی امیه جهت مراسم حج در مکه حضور دارد، روزی تصمیم گرفت تا داخل خانه کعبه برود، در داخل کعبه با حضرت سالم نوۀ حضرت عمرس برخورد نمود. خلیفه به ایشان فرمودند که ای حضرت، موقع خدمت عنایت فرمائید و دستوری بدهید تا شرف اجرایش را حاصل کنم. حضرت سالم رحمه الله فرمود: در خانۀ …
بیشتر بخوانید »رویاروئی سفیان با مهدی (خلیفه عباسی)
حضرت سفیان ثوری از رفتن به دربار شاهان و امیران، به شدت امتناع میورزید، یک دفعه به دربار مهدی فراخوانده شد. هنگام حضور در مجلس، آداب رسمی در حضور پادشاهان را مراعات ننمود، مهدی به عنوان شوخی گفت: خودتان را از ما بسیار دور نگه میداری، فکر میکنید نمیتوانم به شما گزند و یا آسیبی برسانم؟ اکنون در اختیار …
بیشتر بخوانید »انسانهای خوب همیشه وجود دارند
بعد از عهد طلائی خلفای راشدین رضی الله عنهم معیار حکومتها آنطور که میبایست باقی نماند، اما با توجه با اینهمه زوال عدالت، باز هم خبری از خلفای بنیامیه و بنیعباس آنچنان در اوج معنویت بودهاند که از ارتکاب هرگونه عمل زشت و ناشایست شرمنده و وحشتزده میشدند. از ترس اینکه مبادا وقت موعود الهی بسر رسد. از زمرۀ …
بیشتر بخوانید »