جنگ صفین

علامه ابن کثیر این داستان را اینگونه بیان می کند:
حضرت ابو مسلم خولانی رضی الله عنه با جمعی از صحابه نزد معاویه رضی الله عنه رفتند و ایشان را به بیعت با حضرت علی رضی الله عنه دعوت دادند، و این گونه معاویه
رضی الله عنه را خطاب کردند: آیا می خواهی با علی وارد جنگ شوی؟ چه فکر کرده ایی؟ آیا از نظر علم و فضل با ایشان برابری؟ معاویه رضی الله عنه پاسخ داد: به خدا قسم من چنین تصوری ندارم، و خیلی بهتر از شما می دانم که حضرت علی رضی الله عنه از من بهتر است. اما آیا شما نیز این را قبول ندارید که عثمان رضی الله عنه مظلومانه شهید شد؟ من پسر عمویش هستم. به همین جهت برای انتقام خون او و قصاص از قاتلین، از همه حقدارترم. شما نزد حضرت علی بروید و بگویید، اگر قاتلین حضرت عثمان رضی الله عنه را تحویل دهد، امر خلافت را به او می سپارم و همگی با او بیعت می کنیم.
هیات مذکور نزد حضرت علی رضی الله عنه آمدند و پیغام معاویه رضی الله عنه را رساندند، اما حضرت علی رضی الله عنه به دلایل موجهی که در دست داشت از تسلیم قاتلان خودداری نمود، و همین سبب شد که اهل شام که همگی گوش به فرمان معاویه رضی الله عنه بودند با حضرت علی بیعت نکنند و اختلاف شروع شد [۱].
اما با توجه به همه اینها آن دو بزرگوار، احترام یکدیگر را نگه می داشتند، و هیچکدام برای کسب پست و مقام و ریاست جنگ نمی کردند. بلکه هر یک خود را بر راه صحیح و صواب می دانست و به خاطر همان جنگ می کرد.

البته نظریه علماء و جمهور اینست که حضرت علی رضی الله عنه در این کشمکش بر حق بوده و این خطای اجتهادی بوده که از معاویه رضی الله عنه سر زده است.[۲] [۱] – حضرت معاویه و حقایق تاریخی / ص ۲۶۳٫
[۲] – البدایه و النهایه / ج ۸ / ص ۱۲۹٫

خلافت معاویه رضی الله عنه

حضرت حسن بن علی رضی الله عنهما با مشاهده فتنه و آشوب و امکان دوباره ریخته شدن خون اصحاب، و با مشاهده اختلاف مردم عراق، تصمیم گرفت، امر خلافت را به معاویه رضی الله عنه بسپارد، تا از بروز هرگونه اختلاف و خونریزی جلوگیری به عمل آورد و خود به مدینه بازگشت.
معاویه رضی الله عنه به کوفه رفت و مردم همگی با او بیعت کردند.[۱]

علامه سیوطی می گوید: معاویه رضی الله عنه مجموعاً ۲۰ سال استاندار و ۲۰ سال نیز به عنوان خلیفه و حاکم اسلامی قرار گرفت.[۲] ایشان مدت ۴ سال در زمان خلافت حضرت عمر رضی الله عنه، ۱۲ سال در زمان خلافت حضرت عثمان رضی الله عنه، و ۴ سال در زمان خلافت حضرت علی رضی الله عنه و ۶ ماه در زمان خلافت حضرت حسن بن علی رضی الله عنهما ، امیر و والی شام بود.

علامه ابن کثیر می فرماید: رسول اکرم صلی الله علیه وسلم در احادیث اشاره فرموده که بعد از من خلافت تا سی سال طول می کشد و سپس به پادشاهی تبدیل می شود.
و این مدت سی سال با خلافت حضرت حسن رضی الله عنه تکمیل شده و معاویه رضی الله عنه اولین پادشاه اسلامی بود و بهترین آنها.[۳] علامه سیوطی قول کعب الاحبار را نقل می کند که فرمود:((لن یملک أحد هذه الامه ما ملک معاویه)) کسی از این امت به اندازه معاویه حکومت نمی کند.