وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
پس از آن عمرو (رض) از مجلس خارج شد و مردم نیز بیرون آمدند و پراکنده گشتند. و خدای تعالی بیماری را از میان آنان برگرفت. خبر اجتهاد و رأی عمرو بن عاص (رض) به عمر بن خطاب رسید. به خدا سوگند! هر گز آن را ناپسند نشمرد.
بسا اوقات اصحاب (رض) در مسئله و یا قضایای فقهی اختلاف رأی داشتند، اما با این حال (همان گونه که در ماجرای فوق آمد) عمر بن خطاب (رض) بر اجتهاد عمرو بن عاص (رض)صحه گذاشت.
حضرت عمرو بن عاص (رض) روایتی از پیامبر (ص) نقل می کند که آنحضرت (ص) فرمودند: «اگر حاکم و یا فقیه مسلمانان در مسأله ای اجتهاد نمود و در رأی و اجتهادش صائب بود، سزاوار دو پاداش است. و هر گاه به خطا حکم نمود، سزاوار یک پاداش».
در روایتی به نقل از عمرو بن عاص (رض) می آید: (دو متخاصم برای داوری نزد پیامبر (ص) آمدند. رسول خدا (ص) به من گفت: ای عمرو! میان این دو داوری کن. گفتم: ای رسول خدا! شما به قضاوت برتر و سزاوارتر از من هستید. پیامبر (ص) فرمود: «و اگر چه این گونه باشد» گفتم: اگر قضاوت نمایم به چه پاداشی دست می یابم!؟ آنحضرت (ص) در پاسخ گفتند: اگر بجا و درست داوری کردی، ده پاداش می گیری و چنانچه به خطا رفتی یک پاداش ). واگذاری قضاوت از جانب رسول الله صلی الله علیه و سلم به عمرو بن عاص (رض) گواهی است بر توانمندی، ذکاوت و چیره دستی او در امر قضاوت.
و قرار گرفتن وی در زمره ی مفتیان عهد پیامبر (ص) دلیلی است بر احاطه ی علمی عظیم و وقوف وسیع و عمیق وی بر متون قرآن و سیرت نبوی.
در این باب فردی از اصحاب (رض) او را چنین می ستاید: «با عمرو بن عاص (رض) همراه و هم صحبت شده ام، هر گز هیچ مردی را در تبیین قرآن تواناتر و در خلق و خوی بزرگ منش تر و در پیدا و نهان به هم شبیه تر، مانند او ندیده ام» این سفیر و فرمانده ی پیامبر (ص) از علماء و فرهیختگان دینی بود که علوم خود را از معدن و مهد علوم شریعت پیامبر (ص) بدست آورده بود. مضاف بر آن قاری قرآن، محدث و فقیه، و صاحب نظر در نصوص شرع و در رسته ی مفتیان و از نخستین قضات مسلمان، به شمار می آمد.