عمرو بن عاص امیر و والی (۶)

عمرو و عبدالله بن ابی سرح (رض) در چگونگی اخذمالیات از مانعین خراج با یکدیگر اختلاف نظر داشتند. عمرو بن عاص (رض) طی نامه ای به حضرت عثمان (رض) گفت: «عبدالله شگرد و راه حل مرا بی اثر ساخت» عبدالله بن ابی سرح به عثمان بن عفان (رض) نوشت: «عمرو بن عاص (رض) شیوه ی مرا در اخذ مالیات و خراج نادرست می انگارد» لذا حضرت عثمان (رض) عمرو بن عاص (رض) را عزل و او را از هر گونه اقدامی باز داشت و برای اداره ی مصر و تسلط بر اوضاع جاری و اجرای طرح اخذ مالیات عبدالله بن ابی سرح را بر حکمرانی آنجا گماشت.
پس از آن عمرو بن عاص (رض) تا سال سی و هشت هجری دوباره به مصر باز نیامد. تا این که در همان سال به فرمان معاویه بن ابی سفیان (رض) روانه مصر گردید. حضرت معاویه (رض) با باز پس گرفتن زمامداری مصر از محمد بن ابوبکر صدیق (رض) استاندار علی بن ابیطالب (رض)، عمرو بن عاص (رض) را تا زمان وفاتش بر آنجا گمارد.
حضرت عمرو بن عاص (رض) دو سال برای عمر بن خطاب (رض) و سه سال و ده ماه برای حضرت عثمان (رض) و در حدود دو سال برای معاویه بن ابی سفیان درمصر زمامداری و خدمت نمود. سپس به دیار باقی شتافت. با وفات او پرونده ی حیات یکی از بزرگترین فاتحان مسلمان و یکی از موفق ترین و سرافرازترین کارگزاران حکومت اسلامی، پس از آن که مأموریت و وظیفه خود را در فتح و اداره ی سرزمینهای مفتوحه به بهترین وجه ادا نمود، بسته شد. پایداری این فتوحات در گستره ی گیتی تا به امروز جای هیچ گونه شک و تردیدی را باقی نگذاشته است. چه، هیچ فردی در اهمیت فتوحات و دوام آن و نیز توانایی و قابلیت مدیریتی منحصر بفرد عمرو بن عاص (رض) جای بحثی برای خود نمی بیند. این مجاهد نستوه مسلمان صفحات درخشانی را در تاریخ اسلامی در فتح سرزمینهای جدید و مدیریت و اداره ی این فتوحات از خود بر جای نهاد. همچنان که کارنامه ی خدماتی .وی در تواریخ سایر ملل اعم از شرقی و غربی و گذشته و حال، تا کنون می درخشد.