وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
تاریخ، زمان گرویدن عمرو بن عاص (رض) به اسلام را سال هشتم هجری قبل از فتح مکه می داند. وی پس از آن راهی مدینه شد. هجرت او به سوی مدینه توانست اعتماد پیامبر (ص) را نسبت به او جلب نماید و در بدین ترتیب مورد اعتماد کامل پیامبر (ص) قرار گیرد.
تغییر رویّه و انقلاب درونی عمرو به اسلام ناشی از نگاه متدبرانه و تفکر عمیق وی در دین اسلام و نتیجه متقاعد شدن و به یقین رسیدن در صداقت و حقانیت این دین بود.
جمله ای که پیامبر گرامی اسلام (ص) به وقت گرویدن عمرو به اسلام بر زبان آورد، دلیلی ست روشن بر انتخاب آگاهانه و گرایش هدفمند وی به اسلام. آنحضرت (ص) فرمود: «فأسلم الناس، و آمن عمرو» (مردم اسلام را پذیرفتند، اما عمرو به آن ایمان آورد و قلبا تصدیقش نمود.)
کتب سیر و مغازی از او به عنوان یکی از فرماندهان پیامبر (ص) در آوردگاه جهاد یاد می کنند. به طوری که در سریه ذات السلاسل فرماندهی نبرد به او سپرده شد و توانست با پیروزی خیره کننده در این جنگ، قابلیت خود در فرماندهی را به اثبات برساند. رهبری سپاه مسلمانان در سریه ای که ماموریت نابودی بت قبیله هذیل (سواع) هدف آن بود، به وی محول گردید. در این سریه عمرو مأموریت خویش را ادا کرد و بت مزبور را ویران ساخت.
وی همچنین در غزوات مکه، حنین و طائف به همراه پیامبر (ص) شرکت جست. وی در این عزوات به همراه سایر مسلمانان مصائب و آزمونهای سختی را پشت سر گذاشت.
یکی از افتخارات ویژه عمرو بن عاص هم رکابی با رسول (ص) در میادین کارزار و جهاد به فرماندهی فرمانده کل ،پیامبر (ص) است. وی توانست مناصب کلیدی فرماندهی، سیاسی و سمتهای مالی، اداری و مملکتی متعددی که تا ان زمان هیچ یک از صحابه (رض) بدان دست نیافته بود را در اختیار گرفته و با توانایی و مهارت اداره نماید.
وی فرمانده ای از فرماندهان و از جمله سفراء، والیان و کارگزاران درستکار و وفادار به نزد پیامبر (ص) بود. مزیت و ویژگی ای که برای هیچ کدام از هم رکابان وی (صحابه) در عهد پیامبر (ص)، میسر نشده بود.
۳- در تاریخ می آید وی در عهد ابوبکر صدیق (رض) به عنوان سردسته لشکر در جنگ علیه مرتدین ، شرکت داشت و توانست بر قبیله ی قضاعه که شاخه ای از قبایل برگشته از اسلام به شمار می آمدند ، پیروزی بزرگی به دست بیاورد. این پیروزی قاطعانه سبب شد تا قبیله مزبور دوباره به اسلام باز گردند.
انتصاب عمرو به سمت استانداری عمان درعوض فرماندهی لشکر ، از دیگر افتخارات این صحابی در ایام خلافت ابوبکر صدیق (رض) است.
اما مدتی از اقامتش در آنجا نگذشت تا اینکه به فرمان ابوبکر صدیق (رض) به فرماندهی قوایی که به قصد فتح بلاد شامات عزم آنجا بودند گمارده شد.
مسیر سپاه وی عیناً در فلسطین بود.
در نبرد سرنوشت ساز یرموک شخصاً به عنوان فرمانده جناح راست لشکر ، شرکت داشت . به طوری که با دلاوری و روحیه سلحشوری خود نقش برجسته و تعیین کننده ای در پیروزی سپاهیان مسلمان بر لشکریان در آن نبرد حساس ایفا نمود . پیروزی و موفقیتی که دروازه های سرزمین شام را به سوی فاتحان مسلمان گشود. مورخین می آورند: هنگامی که تب و تاب جنگ بالا گرفت نبوغ نظامی عمرو به کمک مسلمانان آمد. عمرو از فرمانده لشکر مسلمانان خواست تا همه جنگجویان و سواره نظامها را در یک مکان واحد و در قالب یک رهبر گرد هم آورد. و بدین ترتیب صفوف پراکنده و متفرق مسلمانان، که قرار گرفتن در نقاط دور دست امکان برقراری ارتباط و پشتیبانی آنان از یکدیگر را مختل ساخته بود ،و رومیان را قادر می ساخت تا راحت تر به مسلمانان ضربه وارد نمایند ، در منطقه ای موسوم به یرموک گرد آمدند. و با تلفیق گردانهای پراکنده پیاده نظام و سواره نظام به ضریب توان لشکر و قدرت نظامی سپاهیان مسلمان افزود.
در تاریخ است که، وی در فتح مناطق شامات چون فتح دمشق، أردن حاضر بود. فرماندهی او در مناطق مزبور، تأثیر بسزایی در شکست لشکریان روم به دست مسلمانان داشت.
به تصریح تاریخ، سرزمین فلسطین به دست او گشوده شد، به جز منطق قدس که با حضورعمر بن خطاب (رض) و شرکت سایر فرماندهان مسلمان فتح شد. وی در فتح فلفسطین، بلایا و دشواری های بسیاری را به جان خرید. فتح عصر- کنانه (پناهگاه) خداوند بر روی زمین- به فرماندهی عمرو بن عاص، کارنامه ی درخشان وی در مقام فرماندهی، مجری و یک والی مسلمان به شمار می رود.
او با این فتح توانست، علاوه بر پی ریزی شالوده زبان عربی، نهان مبارک دین اسلام را در تربت پاک آن دیار به غرس بنشاند، چنان که این سرزمین از بدو فتح آن تا به امروز مأمن و مرکز ترویج اسلام و زبان و فرهنگ عربی قلمداد می شود.