بشارت موسی به بعثت محمّد (۱)
از دیرباز خبری قطعی و یقینی مبنی بر بعثت، صفات، شیوۀ رسالت و ویژگیهای امّت پیامبر ج توسّط سیّدنا موسی به بنیاسرائیل اعلام گردید. بیان شد که این پیامبر أمّی مردم را امر به معروف و نهی از منکر مینماید، پاکیها را برایشان حلال و پلیدیها را حرام میگرداند و بارها و قید و بندها را از دوش افرادی از بنیاسرائیل که به او ایمان آورند، برمیدارد؛ بارها و قید و بندهایی که الله تعالی به پیامبرش خبر داد آنها را به سبب نافرمانیشان، بر آنان تحمیل خواهد کرد و زمانی که به این پیامبر امّی ایمان آورند، این قید و بندها را برمیدارد. همچنین بیان شد که پیروان این پیامبر تقوای الهی را رعایت میکنند، زکات اموالشان را پرداخت نموده و به آیات پروردگار خویش ایمان دارند.
علاوه بر این، به بنیاسرائیل خبر قطعی داده شد افرادی که به این پیامبر امّی ایمان آورند و او را گرامی و بزرگ بدارند و یاری و تأیید نمایند و از نوری که با او فرستاده میشود، پیروی نمایند؛ قطعاً این افراد به خیر و سعادت دنیا و آخرت دست مییابند.
الله در قرآن کریم میفرماید:
﴿قَالَ عَذَابِیٓ أُصِیبُ بِهِۦ مَنۡ أَشَآءُۖ وَرَحۡمَتِی وَسِعَتۡ کُلَّ شَیۡءٖۚ فَسَأَکۡتُبُهَا لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ وَیُؤۡتُونَ ٱلزَّکَوٰهَ وَٱلَّذِینَ هُم بَِٔایَٰتِنَا یُؤۡمِنُونَ١۵۶ ٱلَّذِینَ یَتَّبِعُونَ ٱلرَّسُولَ ٱلنَّبِیَّ ٱلۡأُمِّیَّ ٱلَّذِی یَجِدُونَهُۥ مَکۡتُوبًا عِندَهُمۡ فِی ٱلتَّوۡرَىٰهِ وَٱلۡإِنجِیلِ یَأۡمُرُهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَیَنۡهَىٰهُمۡ عَنِ ٱلۡمُنکَرِ وَیُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّیِّبَٰتِ وَیُحَرِّمُ عَلَیۡهِمُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ وَیَضَعُ عَنۡهُمۡ إِصۡرَهُمۡ وَٱلۡأَغۡلَٰلَ ٱلَّتِی کَانَتۡ عَلَیۡهِمۡۚ فَٱلَّذِینَ ءَامَنُواْ بِهِۦ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَٱتَّبَعُواْ ٱلنُّورَ ٱلَّذِیٓ أُنزِلَ مَعَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِکَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ١۵٧﴾ [الأعراف: ۱۵۶- ۱۵۷]
«[الله] فرمود: عذابم را به هرکس که بخواهم میرسانم و رحمتم همه چیز را فرا گرفته است، پس آن را برای کسانی که تقوا پیشه کرده و زکات میدهند و افرادی که به آیات ما ایمان میآورند، مقرّر خواهم داشت. کسانی که از [این] رسول [الله]؛ پیامبر أمّی پیروی میکنند، که صفاتش را در تورات و انجیلی که نزدشان است، نوشته مییابند؛ آنان را به [کارهای] خوب و پسندیده فرمان میدهد و از زشتی [و کارهای ناپسند] باز میدارد و پاکیزهها را برایشان حلال میگرداند و پلیدیها را بر آنان حرام میکند و بارهای سنگین و قید [و زنجیرهایی] که بر آنان بود را از [دوش] این افراد بر میدارد، پس کسانی که به او ایمان آوردند و وی را گرامی داشتند و او را یاری دادند و از نوری که با وی نازل شده پیروی نمودند، آنان همان رستگارانند.»[۱]
آیۀ فوق به صراحت بیان میکند که صفات و خبر پیامبر مصطفی صلی الله علیه وسلم در تورات و انجیل نوشته شده است؛ یعنی مبعث، دعوت و برخی از صفات ایشان در این دو کتاب بیان گشته است.
قطعاً این موضوع در تورات و انجیل وجود دارد، زیرا آیۀ مذکور در جلوی چشم و گوش عالمان هردو ملّت؛ یهود و نصاری نازل شد و برخی از آنان به پیامبر ج ایمان آوردند و صفات و نشانههایی که در کتابشان آمده بود را بیان کردند و تعدادی دیگر قبول داشتند که در تورات و انجیل بشارت به رسولی با این صفات و نشانهها داده شده، امّا اینکه آن رسول، پیامبر صلی الله علیه وسلم باشد را انکار کرده و میگفتند که مراد از آن، پیامبر دیگری است و آیۀ زیر دربارۀ همین افراد نازل شد:
﴿ٱلَّذِینَ ءَاتَیۡنَٰهُمُ ٱلۡکِتَٰبَ یَعۡرِفُونَهُۥ کَمَا یَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمۡۖ وَإِنَّ فَرِیقٗا مِّنۡهُمۡ لَیَکۡتُمُونَ ٱلۡحَقَّ وَهُمۡ یَعۡلَمُونَ﴾ [البقره: ۱۴۶]
«کسانی که به آنان کتاب [آسمانی] دادهایم، او [پیامبر صلی الله علیه وسلم] را میشناسند، چنانکه فرزندان خویش را میشناسند و همانا گروهی از آنان درحالی که میدانند حق را پنهان میکنند.»
گروهی از پژوهشگران و عالمان بشارتهای موجود در تورات و انجیل را گردآوری نمودهاند و روش انطباق و تناسب آنها بر پیامبر ج را بیان کردهاند، به گونهای که خواننده تردیدی ندارد محمّد صلی الله علیه وسلم، همان رسولی است که پیامبران مژدۀ مبعث و جهانیبودن رسالتش را دادند.
[۱]– نک: الرّسل والرّسالات، عمر أشقر، ص ۱۶۵٫