وب سایت اختصاصی اهل سنت و جماعت ایران زمین
به اذن خداوند نیت ادای عمره کردم و همسرم و سه پسرم که همگی زیر چهار سال هستند نیز همراه من خواهند بود، لطفا کیفیت احرام و ادای مناسک این بچه ها را برای ما توضیح بفرمایید.
الحمدلله،
حج و عمره کودک ممیز و غیر ممیز بر طبق رأی جمهور علماء صحیح است، حتی بر آن اجماع نیز نقل شده است. البته این حج برای او حکم تطوع (مستحب) را دارد و فریضه حج را بعد از بلوغ از وی ساقط نمی کند.
و اما روش عمره برای کودک غیر ممیز (یعنی کودک زیر هفت سال) : سرپرستش بجای او نیت عمره کرده، لباس احرام بر او پوشانده و وی را از ممنوعات مدت احرام بازدارند، و اینگونه نیت آورد که فلان کودک در احرام وارد شده است.
علامه ابن عثیمین می گوید : « (سرپرستش) نیت آورد که این کودک در احرام است، نه اینکه نیت کند خودش بجای کودک در احرام است، بلکه نیت کند که این کودک به احرام داخل شده، و اگر چنین کرد احرام کودک منعقد شده است». “شرح الکافی” با اختصار.
و همچنین برای او نیت طواف و سعی هم آورده شود، و می تواند کودک را در آن دو (طواف و سعی) با خود حمل کند، هرچند افضل آنست که ابتدا سرپرستش برای خودش طواف کند و اگر کودک را با خود حمل کرد ایرادی ندارد، و سپس برای کودک نیت طواف نماید و وی را حمل کرده و طواف کند، ولی اگر برای خود و کودک یک طواف نمود، بر طبق قول راجح برای هر دو (کودک و سرپرست) کفایت می کند.
علامه ابن باز رحمه الله می گوید : «و اگر کسی که کودک را در بغل گرفته برای خود و کودک نیت طواف کند، و همینطور برای سعی (صفا و مروه) بر طبق صحیح ترین قول این طواف کفایت (هر دو را) می کند، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم زنی را که از ایشان درباره حج کودک سوال کرده بود امر نفرمود که بتنهایی برای او طواف کند، و اگر این عمل واجب می بود پیامبر صلی الله علیه وسلم آنرا بیان می فرمود». “مجموع فتاوی الشیخ ابن باز” (۵/۲۵۷) .
و علامه ابن جبرین رحمه الله می گوید : «از آنجائیکه احرام کودک صحیح است، پس ولی او مسئول کودک است، لباس (احرام) را بر او پوشانده، و برای او نیت مناسک آورده و بجای او تلبیه گوید، و در طواف و سعی دستش را بگیرد (تا خودش راه برود)، اگر کوچک یا شیرخواره بود و (از راه رفتن) عاجز باشد ایرادی ندارد وی را بغل کند، و بر طبق رای صحیح؛ یک طواف برای حامل و محمول کفایت می کند، اگر کودک از روی جهل عمل ممنوعی را انجام داد مثلا لباسی را بر خود پوشاند یا صورتش را پوشاند، فدیه لازم نیست، زیرا قصد در کار نبوده، ولی اگر از روی عمد باشد مثلا به دلیل سرما نیاز به پوشیدن لباس داشت، سرپرستش بجای او فدیه دهد». “فتاوی إسلامیه” (۲/۱۸۲) .
و هرگاه کودک طواف و سعی را انجام داد، می ماند تراشیدن یا کوتاه کردن موی سرش، و افضل تراشیدن است، زیرا پیامبر صلی الله علیه وسلم سه بار برای کسانی که موی سرشان را می تراشند دعا نمود و فقط یکبار برای کوتاه کنندگان مو دعا کردند. مسلم (۱۳۰۳).
البته اگر ترس سرما و امثال آن باشد، می تواند به همان کوتاه کردن بسنده کند، که لازمست تمام سرش را کوتاه کند.