یکی از اصول اعتقادی اهل سنت و الجماعت این است که آنان نسبت به بدعت گذاران ـ آنان در دین چیزهایی ایجاد کردهاند که از دین نیست ـ تنفر دارند و آنها را از خود دور میکنند و با مذمت و ترک گفتن آنها و تضعیف آنان و سلام نکردن به آنها و گرامی نداشتن آنها، به خداوند تقرّب میجویند.
بنابراین اهل سنت، با اهل بدعت محبت نمیکنند و با آنها همراهی و مجالست و اختلاط نمیکنند و شهادت و روایت آنها را قبول نمیکنند و به سخنانشان گوش نمیدهند و با آنها در دین مناظره و مجادله نمیکنند، و نمیخواهند یاوهگوییهای زیانبار آنان را بشنوند، سخن باطلی که وقتی به گوش بخورد در دل جای میگیرد و شیطان با وسوسه انسان را به سوی آن میکشاند.
و معتقدند که با حالت اهل بدعت بیان شود و از شر آنها پرده برداشته شود و امت از آنان و از بدعتهای گمراه کنندهشان برحذر داشته شوند و مردم را باید از آنها و از اعمال بدعت آمیزشان دور داشت و آنان را و مخالفتشان با شریعت را برای مردم توضیح داد و این از مهمترین واجبات و از جمله امر به معروف و نهی از منکر و خیرخواهی برای خدا و پیامبر مسلمین است، خیرخواهی که حقیقت این دین است، رسول اکرم صلی الله علیه وسلم میفرماید: «هیچ پیامبری قبل از من در امتی مبعوث نشده مگر اینکه یارانی داشته است که به سنت او چنگ میزند و به فرمان او اقتدا میکردهند سپس بعد زا آنها افراد در جایشان قرار میگیرند، که میگویند آنچه را که نمیکنند و کارهایی میکنند که به آن امر نشدهاند، هر کسی با دست با آنان جهاد کند مومن است و هر کسی با زبان با آنها جهاد کند مومن است و هر کسی با قلب خود با آنان جهاد کند مومن است، و بعد از این به اندازه دانه خردلی ایمان وجود ندارد»[۱].
و ایشان صلی الله علیه وسلم میفرماید: «در آخر امت من افرادی خواهند آمد که سخنانی به شما میگویند که شما و پدرانتان نشنیدهای؛ پس از آنان پرهیز و دوری کنید»[۲].
و از دیدگاه اهل سنت و الجماعت هر اعتقاد و هر عبادتی که خدا و پیامبرش صلی الله علیه وسلم در دین آن را مقرر نکرده، بدعت گفته میشود، یعنی هر کاری که برای انجام آن دلیل شرعی از قرآن و سنت نباشد، بدعت است. پس بدعت همه گرایش ها و کارهایی است که بعد از پیامبر و اصحابش پدید آورده شده، و همه عبادتهای تازهای که در دین ایجاد شده بدعت گفته میشود.
و نوآوری در عادتها بدعت نیست چون اصل در عادات اباحت است، خلاصه اینکه راهها و شیوههایی که به قصد تعبّد و تقرّب به خداوند در دین بعد از آن که کامل شد، ایجاد گردیده، بدعت گفته میشود. پس بدعت در مقابل سنت قرار دارد! اما سنت هدایت و نجات و رستگاری و صراط مستقیم است و انسان را به رضامندی خدا و بهشت میرساند و بدعت حرام است و همه انواع آن گمراهی است و انسان را به دوزخ میبرد و از خداوند و رحمت او و از بهشت جاویدان دور میکند، و رسول اکرم صلی الله علیه وسلم میفرماید: «به سنت من و سنت خلفای راشدین تمسک بجوئید و به آن محکم چنگ زنید، و به شدت از نوآوریها دوری کنید چون هر چیز تازهای بدعت است و هر بدعتی گمراهی است»[۳].
[۱]– مسلم.
[۲]– صحیح سنن ابی داود آلبانی.
[۳]– صحیح سنن ابی داود آلبانی.