آیا معاویه، علی رضی الله عنهما را لعن می کرد؟ آیا معاویه کاتب وحی بوده؟

آیا حضرت معاویه سالها بر منبر حضرت علی را لعن میکردند؟ و آیا حضرت معاویه کاتب وحی بوده از طرف پیامبر صلی الله علیه وسلم؟

الحمدلله،

معاویه رضی الله عنه کاتب وحی بوده است.

معاویه رضی الله عنه بعد از مشرف شدن به اسلام تلاش نمود که گذشته های خود را با نور ایمان، علم و جهاد در راه اعتلای اسلام جبران نماید؛ بنابراین مواظب صحبت ومجلس های پیامبر صلی الله علیه وسلم  بود، بویژه مقام”کاتب الوحی” بودن وی، و قرابتش با پیامبر صلی الله علیه وسلم فرصت استفادهء بیشتر را از مدرسهء نبوت برای او بهتر مساعد نمود، و در عرصه های مختلف از نور نبوت بهره مند گردیده است.

پیامبر ‏صلی الله علیه وسلم   مکلف بود که در کتابت وحی (قرآن) – که هیچ امانتی بزرگتر از آن نیست- ‏اشخاص امانتدار وثقه را انتخاب کرده، این وظیفهء مهم را بر آنها بسپارد.

‏پس تعیین  معاویه ‏رضی الله عنه از طرف مقام نبوت به عنوان کاتب وحی که با تواتر ثابت است، بیانگر ‏امانتداری، مقام وجایگاه او در نزد پیامبر ‏صلی الله علیه وسلم ، وشایستگی آن به این کار ‏مهم، ودلیل روشنی است بر اینکه این شخصیت مورد بحث ما مورد اعتماد آنحضرت ‏صلی الله علیه وسلم ‏ قرار ‏داشت. علاوه بر اینکه در کتاب های سیرت، تاریخ، قراءات وعلوم القرآن موضوع “کاتب الوحی” بودن وی با تواتر ثابت شده است. و در صحیح مسلم هم به آن اشاره صریحی شده است.

در حدیث صحیح بخاری آمده: «عن أم حرام : أنها سمعت النبی ‏صلی الله علیه وسلم‏ یقول:” أول جیش من أمتی یغزون البحر قد أوجبوا”. قالت أم ‏حرام قلت: یا رسول الله، أنا فیهم ؟ قال:” أنت فیهم”. ثم قال النبی ‏صلی الله علیه وسلم : ” أول جیش من أمتی یغزون ‏مدینه قیصرمغفور لهم”….». (۱۵: ص ۱۰۶۹) ‏

‏یعنی: از ام حرام (خالهء انس بن مالک) روایت است که او از رسول الله صلی الله علیه وسلم روایت میکند که فرمود: نخستین ‏لشکر اسلام که جنگ دریایی را به راه بیندازد« جنت را بر خود لازم میگرداند”.ام حرام راوی حدیث میگوید: ای رسول الله ‏صلی الله علیه وسلم، آیا من در جملهء آنها هستم؟ فرمود: بلی. سپس رسول الله ‏صلی الله علیه وسلم  ‏افزود: نخستین لشکر اسلام که به قصد جهاد به پایتخت روم میرود، او مورد آمرزش خداوند قرار میگیرد…”‏

‏به اتفاق علمای حدیث معنای: ” قد أوجبوا ” با انجام کاری موجب رفتن به جنت، جنت رابر خود لازم قرار دادن است.‏

‏حافظ ابن حجر از این حدیث فضیلت ومنقبت معاویه ‏رضی الله عنه را استنباط کرده میگوید: «فی هذا الحدیث منقبه لمعاویه لأنه أول من غزا البحر، ومنقبه لولده یزید لأنه أول من غزا مدینه ‏قیصر».‏ “در این حدیث  بیان فضیلت معاویه است؛ چون او نخستین شخصی استکه جنگ بحری را به راه انداخت، ‏وبیان فضیلت فرزندش یزید است که او اولین بار پایتخت روم را محاصره نموده بود”.‏ فتح الباری (۸: ص ۱۰۲)‏.

ابن جریر طبری در بارهء حوادث مهم سال بیست وهشتم هجری و راه اندازی جنگ دریایی توسط معاویه رضی الله عنه چنین می نویسد: “نخستین کسیکه جنگ دریا کرد معاویه بن ابی سفیان بود به روزگار عثمان، وچنان بود که از عمر اجازهء این کار را خواسته بود که اجازه نداده بود. وچون عثمان به خلافت  رسید، معاویه اصرار کرد تا عثمان به این کار مصمم شد وگفت: کسان را انتخاب مکن، وبهترینشان را مگزین، هر که به  دلخواه طالب غزا شود، او را بردار وکمک کن”.  (۳۲: ص ۲۱۰۶)

اما کسانی که می گویند معاویه رضی الله عنه علی رضی الله عنه را لعن کرده، بدانید که آنها دروغگویانی هستند که دشمن تمام اصحاب رسول خدا صلی الله علیه وسلم هستند، بنابراین فریب این اکاذیب را نخورید، چرا که هرچند علی رضی الله عنه با معاویه رضی الله عنه اختلافاتی داشتند، ولی این اختلافات بر سر قدرت و حکومت و دنیا نبود، بلکه آنها در مورد قصاص قاتلین عثمان رضی الله عنه با هم اختلاف نظر و سلیقه داشتند، معاویه رضی الله عنه هرگز نگفت که به علی رضی الله عنه بیعت نمی دهم، بلکه او باور داشت که باید ابتدا قاتلین عثمان رضی الله عنه مجازات شوند و سپس مسئله بیعت مطرح شود، و علی رضی الله عنه هم با توجه به شرایط حساس حاکم بر مدینه در آنزمان و داخل شدن فتنه گران و شورشیان به میان سپاه خودش، نمی توانست قاتلین عثمان را شناسایی و مجازات کند، و لازمه آن تحکیم یافتن پایه های خلافت خویش بود و سپس با تحکیم اوضاع نوبت به قصاص می رسید، ولی معاویه این رای را قبول نداشت و همین مسئله موجب اختلاف بین آنها گشت، اما هیچیک از آنها همدیگر را لعن و نفرین نکردند، و کسانی که چنین دروغهایی را پخش می کنند در حقیقت طرفداران و پیروان همان گروه شورشی در زمان عثمان رضی الله عنه هستند، یعنی طرفداران و پیروان عبدالله ابن سباء که موسس فرقه شیعه بود، چرا که همین عبدالله بن سباء و پیروان او بودند که بر علیه عثمان رضی الله عنه شورش کردند و سپس همینها بودند که در حق علی رضی الله عنه غلو و افراط نمودند و ادعا کردند که علی رضی الله عنه منصوب خدا بعنوان جانشین پیامبر صلی الله علیه وسلم است، چیزی که تا آنزمان کسی – حتی خود علی رضی الله عنه – چنین ادعایی را مطرح نکرده بود، و همانها بودند که اقدام به لعن و نفرین صحابه و خلفای سه گانه می کردند.

والله اعلم